ОӘК торағасы__________________ Ж.Е. Ахметов
КЕЛІСІЛДІ
Факультет деканы _________________Т.Т. Тоқтағанов «___»________20__ ж.
ЖжӘҚБ ҚҰПТАЛДЫ
ЖжӘҚБ бастығы_________________ А.А. Варакута «___»_________20__ ж.
Университет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталды
«____»____________20___ж., хаттама №____
№1 зертханалық жұмыс – Тетіктің беттің кедір-бұдырлылығын анықтау
Жұмыс мақсаты: бөлшек бетінің кедір−бұдырлығының сипаттайтын параметрлермен тәжірибеде танысу, кедір−бұдырлықты өлшеудің жолы мен бағалау әдістері.
1 Жалпы бөлім
1.1 Негізгі ұғымдар
МЕСТ 25142 (СТ СЭВ 1156) бойынша бекітілген кедір−бұдыр беттің тегіс еместігі салыстырмалы кіші негізгі базалық ұзындық көмегімен бөлінуінің жиынтығын атайды.
Базалық ұзындық − кедір − бұдыр беттің тегіс еместігін сипаттайтын базалық ұзындық.
Базалық сызық (бет) − берілген геометриялық формасы беттің параметрлерін бағалауда қолданады. Беттің кедір − бұдырлығын базалық мөлшерімен анықтайды.
Орташа профиль ұзындығы m деп қабылданып алынған базалық ұзындық, кедір−бұдырлықты есептеу жүйесін, профильдің орташа ұзындығы мен алынып, орташа ұзындық жүйесі деп атайды.
МЕСТ 2789 (СТ СЭВ 6387) бойынша бет кедір−бұдырлығын жасалу тәсілімен, материалына байланысты емес бір немесе бірнеше параметр бойынша анықтауға болады: профильдің орташа арифметикалық ауытқуы − Ra, он нүкте бойынша анықталған профиль биіктігі − Rz, тегіс емес профильдің ең үлкен биіктігі − Rmax, ауытқудың орташа қадамы − Sm, профильдің шығыңқы бетінің орташа қадамы − S, профильдің салыстырмалы тірек ұзындығы − tp (1 сурет).
1.2 Биіктік бетінің қасиеттеріне байланысты беттік параметрлер
Ra − базалық ұзындықта алынған профильдің абсолютті орташа арифметикалық ауытқу мағынасы:
(1)
(2)
мұндағы: − базалық ұзындық
n − базалық ұзындықта алынған нүкте саны
Y − кез − келген нүктемен орташа ұзындықтың арақашықтығы
1 сурет – Беттің кедір-бұдырлығының профилограммасы
Он нүкте бойынша анықталған профиль биіктігі Rz − базалық ұзындықта алынған бес ең үлкен шығыңқы нүкте мен бес ең кіші ойық нүктенің салыстырмалы абсолютті қосындысы
(3)
мұндағы: шығыңқы нүктенің биіктігі
ойық нүктенің биіктігі. Орташа параллель сызықпен қиылыспайтын профильдің ауытқуы салыстырмалы туынды түзуі арқылы анықталады
(4)
мұндағы ең кіші ойық i нүктенің өлшенетін ұзындыққа дейінгі арақашықтығы
ең үлкен шығыңқы нүктенің өлшенетін ұзындыққа дейінгі арақашықтығы. Таңдау мүмкіндігі болса, Rz параметрін алу тиімді.
Достарыңызбен бөлісу: |