Экономикалық ресурстар



Дата18.11.2022
өлшемі2,64 Mb.
#158853
Байланысты:
6 дәріс. Кәсіпорын экономикасы


АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
https://atu.kz/
«Экономика және бизнес» факультеті
«Экономика және менеджмент» кафедрасы
ДӘРІС №6
Менеджмент магистрі, лектор
Жұмыс тел.:8 (727) 396-71-33 (ішкі 123)
Эл.адрес: Abutalipova.Zh@atu.kz
«Кәсіпорын экономикасы» пәні
ДӘРІС ЖОСПАРЫ
ДӘРІС ЖОСПАРЫ
Шикізат, материал және отын-энергетикалық ресурстардың маңызы
Экономикалық ресурстар –
Ресурстар –
Кәсіпорын өзінің іс-әрекетін жүзеге асыру үшін нақты жинақталған экономикалық ресурстары немесе өздерін факторлары болуы қажет.
Ресурстар
Еңбек ресурстары -
Материалдық ресурстар
Жер
Капитал ұғымына
Еңбек ұғымына
Барлық экономикалық ресурстар немесе өндіріс факторлары жалпы бір қасиетке ие, олар сирек немесе өлшеулі мөлшерде болады.
Барлық экономикалық ресурстар немесе өндіріс факторлары жалпы бір қасиетке ие, олар сирек немесе өлшеулі мөлшерде болады.
Бұл қағида бойынша қазіргі деңгейдегі экономикалық дамуда барлық қажеттіліктерді қамтамасыз етуде ресурстардың әлі де болса кем екендігін білдіреді
Егістік жерлердің, пайдалы қазбалардың, өндіріс құралдарының, жұмыс қолдарының белгілі бір шегі болады.
Ресурстардың сирек кездесетін салаларынан өндірістің өнімдерді мардымсыз болып, осыдан қоғам тауарлармен қызмет көрсетудің өлшенген (шегі қойған) барлық мөлшерін ала алмайды
Еңбек құралдары (машиналар, құрал жабдықтар)
Еңбек заттары (шикізат материал)
Өндірістің табиғи жағдайы (жер, табиғи байлықтар)
Дайын өнім
Еңбек заттары (шикізат материал)
Өндірістің табиғи жағдайы (жер, табиғи байлықтар)
Еңбек құралдары (машиналар, құрал жабдықтар)
Дайын өнім
Материалдық заттай нысаны
Айналыс аясындағы айналым капиталы
Ауыспалы капитал
Негізгі капитал
Айналым капиталы
Негізгі капитал
Негізгі капитал
Ауыспалы капитал
Негізгі капитал
Айналыс аясындағы айналым капиталы
Айналым капиталы
Ақшалай нысаны
Кез келген кәсіпорынның өндірістік – экономикалық іс-әрекеті өндірістік ресурстарды заттай және ақшалай нысаны түрінде қалыптастырудан басталады.

РЕСУРСТАРДЫ САҚТАУ

  • Бұл меншіктің әртүрлі формалары және шаруашылық тетігінің ықпалымен жүзеге асатын нақты және өткен еңбекті үнемдеу.
  • оның практикалық мәні еңбек материалдық және қаржы ресурстарын үнемді пайдалану және халық шаруашылығының барлық саласындағы шығындарды барынша жою.

Шикізат, материалдар, отын, энергия
Шикізат, материалдар, отын, энергия
-
Еңбек заты ретінде материалдық ресурстар - шикізат және отын-энергетикалық болып екіге бөлінеді.
Еңбек заты ретінде материалдық ресурстар - шикізат және отын-энергетикалық болып екіге бөлінеді.
Шикізатқа кен өндіруші өндіріс (мұнай, көмір, руда т.б) пен ауыл шаруашылығының (астық, картоп, қызылша) өнімдері, ал материалдарға өңдеуші өндірістің өнімі жатады.
Материалдар
Материалдар
Негізгі материалдар дайын өнімнің құрамына табиғи түрде кіріп, оның материалдық негізін құрайды.
Көмекші материалдар дайын өнімнің құрамына кірмейді, бірақ та оның түзілуіне әсер етеді.
Ықтималды отын-энергетикалық ресурстарға елдің белгілі бір экономикалық аймағындағы отын мен энергияның барлық байланысты қорлар жатады
Нақты отын-энергетикалық ресурстар деп ел экономикасында пайдаланылып жатқан энергияның барлық түрінің жиынтығын айтады.
Отын-энергетикалық ресурстар ықтималды және нақты болып екіге бөлінеді.
Экономикалық тұрғыдан қарағанда халық шаруашылығында пайдаланылатын шикізаттың барлық түрі екі үлкен топқа бөлінеді:
Экономикалық тұрғыдан қарағанда халық шаруашылығында пайдаланылатын шикізаттың барлық түрі екі үлкен топқа бөлінеді:
Ауыл шаруашылығының щикізаты

Өнеркәсiптік шикізат өз кезегінде

Өнеркәсiптік шикізат өз кезегінде

екі топқа бөлінеді:

  • минералды шикізат, яғни жер қойнауынан алынатын шикізат;
  • жасанды шикізат, яғни жасанды жолмен алынатын шикізаттар мен материалдар.
  • Әсіресе минерал тектес табиғи шикізаттар түрі кең тараған. Ол өнеркәсіптің минералдық-шикізаттық базасын құрап, қара және түсті металлургия, отын, электр энергиясы сияқты негізгі өнеркәсіп салаларының дамуына үлкен әсерін тигізеді.


ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
НАЗАР АУДАРҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
Дәріс бойынша кеңес беруші: ЭжМ кафедрасы», корпус 1 , каб. 502

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет