Электрондық ығысу теориясы. Изомерия. Органикалық реакциялардың және қосылыстардың классификациясы Жоспары


Хлор атомында электрон тығыздығы көбейіп жартылай теріс заряды бар, ал көміртек атомында жартылай оң заряды бар диполь пайда болады



бет2/11
Дата28.09.2023
өлшемі1,96 Mb.
#182948
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Байланысты:
2. ОХТН Элетр ыгысу теор 2

Хлор атомында электрон тығыздығы көбейіп жартылай теріс заряды бар, ал көміртек атомында жартылай оң заряды бар диполь пайда болады:

Хлор атомында электрон тығыздығы көбейіп жартылай теріс заряды бар, ал көміртек атомында жартылай оң заряды бар диполь пайда болады:

Н ∖ Н∖

Н – С : СІ Н – С ⟶ СІ

Н ⁄ Н ⁄

Мұндай байланысты полюсті коваленттік байланыс деп атайды.

Байланыс неғұрлым полюсті болса және оны түзуші атомдардың электртерістілігінің айырмашылығы көп болса, соғұрлым байланыс энергиясы көп болады, яғни берік болады. Мысалы:

Байланыс неғұрлым полюсті болса және оны түзуші атомдардың электртерістілігінің айырмашылығы көп болса, соғұрлым байланыс энергиясы көп болады, яғни берік болады. Мысалы:

С-Ғ 448кДж/моль,

С-О 335кДж/моль,

С-N 285кДж/моль.

Қарама-қарсы жартылай зарядтың арасында қосымша тартылыс күші әсер етеді (коваленттік байланыстан басқа).

Күрделі молекуладағы кез келген бір байланыстьң полюстелінуі көрші байланыстың күйіне де әсер етеді, ягни кез келген бір байланыстың дипольдік моменті көрші байланыста шамасы жағынан төмендеу дипольдік момент тутызады.

Күрделі молекуладағы кез келген бір байланыстьң полюстелінуі көрші байланыстың күйіне де әсер етеді, ягни кез келген бір байланыстың дипольдік моменті көрші байланыста шамасы жағынан төмендеу дипольдік момент тутызады.

Мысалы, хлорлы пропилді алайық. Мұндагы

С -> Cl арасындағы байланыстың полюстілігі көрші С—С және С—Н байланыстарының полюстерін тутызады. Бұл полюстілік атомдар тізбегі бойынша бір-біріне беріліп, хлор атомынан қашықтаған сайын төмендеп, өшеді:

Бұл полюстілік атомдар тізбегі бойынша бір-біріне беріліп, хлор атомынан қашықтаған сайын төмендеп, өшеді:

Электросатикалық индукцияның әсерінен (атомдардың өзара әсерінен) зарядтардың атомдар тізбегі бойынша тарау құбылысын индукциялық эффект деп атайды да, I әрпімен белгілейді. I —эффектің қарама-қарсы екі бағыты болады. Егер атом (немесе атомдар тобы) электрондарды өзіне карай тартатын болса (біздің мысалымызда хлор атомы), онда оны теріс индукциялық эффект көрсетеді дейді және оны — I деп белгілейді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет