Әлеуметтану Кредит№1 Әлеуметтанудың және басқа ғылымдардың байланысы
)Көшпенділіктін негізгі сипаттамалары
жүктеу/скачать 82,78 Kb.
|
Эссе Аяш[1]
- Бұл бет үшін навигация:
- 7. Қазақстандағы Ұлы Жібек жолы
| 6. )Көшпенділіктін негізгі сипаттамалары Көшпенділер - уақытша немесе тұрақты түрде көшпелі өмір салтын ұстанатын адамдар. Көшпенділер күн көру үшін көшпелі мал бағумен, сауда-саттықпен, түрлі қолөнермен, балық аулаумен, аңшылықпен, әр түрлі өнер түрлерімен (музыка, театр), жалдамалы еңбекпен, тіпті тонау немесе әскери жаулап алумен айналысқан.
Көшпеліліктің негізгі сипаттамалары:1)Олар жыл мезгілдеріне сәйкес үнемі бір жерден екінші жерге ауысады.,2)Көшпенділер аң аулау, балық аулау және тамақ жинау арқылы өмір сүреді.,3)Олардың үйлері - жануарлардың терілерінен тігілген, жинауға және алып жүруге ыңғайлы шатырлар.,4)Олардың отырықшы қауымдастықтарға қарағанда қарапайым және онша күрделі емес әлеуметтік, саяси және экономикалық ұйымдары бар.,5)Олар патриархаттық қауымдастыққа бейім, онда ең үлкен адам қайда баратындығын және қашан кететінін шешеді.,6)Көшпелі топтар қауіпті, күнкөріс немесе некелік жағдайларда одақтаса алады.,7)Бұл термин ежелгі адамдардың тіршілік ету әрекеттерін білдіру үшін қолданылады. 7. Қазақстандағы Ұлы Жібек жолы Ұлы жібек жолы Шығыста Қытай империясынан басталып, Батыста Рим империясында аяқталды. Бұл жол Кушан, Соғды және Парфия империяларын басып өткен жүктерді тасымалдап жеткізуді Еуразияның таулы және далалық аймақтарын мекендеген малшылар іске асырған. Ұлы Жібек жолы әр түрлі сауда, мәдени жаңалық және жаңа ойлардың таралу жолы, Еуразиядағы көшпелілер мен отырықшы халықтардың даму жолы болды. Ұлы Жібек жолын тек аграрлық ретінде қарастыруға болмайды, себебі бұл отырықшы мемлекеттер аралдар сияқты өзара байланысып тұрған. Оларды түркілердің көшпелі ұлыс-тайпалары байланыстырып келді. Негізгі мәдени ауысулар қазіргі Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу бойымен өтті. Бірақ шын мәнісінде бұл жерде көшпелі түрік тайпалары мен отырықшы халықтар ежелден қалыптастырған төл мәдениет өркендеген болатын. Тарихшылар оның үстіне этникалық жағынан алғанда көшпелілер де, отырықшы тұрғындар да туыстас немесе біркелкі этникалық-саяси қауымға бірлескен тайпалар еді дейді. «Отырықшылар мен көшпелілердің өз мәдениеттерінің бір-біріне өзара әсер етуі дүниежүзілік өркениеттің күретамыры болды. Қазақстан мен Орта Азия халықтарының бір-бірімен байланысуы, сондай-ақ олардың жерінде тұратын халықтардың дәстүр-салтының үйлесімділігі өркениеттік көп жетістіктердің бастауы болды. Мәдениеттануда сұхбат ұстынымен қатар мәдени инкультурация деген де бар. Оның үстіне ол кезде мәдени артерияны бақылаушы түркілерде жалғыз үстемдік етуші жүйе әлі қалыптаспады. Тек кейін бұл функцияны ислам атқара бастады. Сол себепті Ұлы Жібек жолының қалыптасуына араб саяхатшылары мен исламды таратушылар үлкен үлес қосты. жүктеу/скачать 82,78 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|