13 ДӘРІС. Денсаулық және медицина
Дәрістің мақсаты: студенттерге Экономика, жаһандану және еңбек мәселелерін түсіндіру. Оларға әлеуметтік зерттеулердің мәнін түсіндіру. Оларды зерттеулердің масаты мен міндеттерін анықтауға үйрету.
Негізгі терминдер: экономика, жаһандану, білім, әлеуметтік теңсңздңк, этнос, ұлт, дін, мәдениет, қоғам, девиация, отбасы, Қоғамдық пікір, Макросоциология, Микросоциология, Әлеуметтік байланыс, Әлеуметтік бақылау, Әлеуметтік қарым-қатынастар
Жоспар
Медицина және денсаулық сақтау әлеуметтануы
Әлеуметтік медицинаның тарихы: негізгі түсініктердің қайнар көзі.
Денсаулық – адам организмінің оарлық мүшелері мен жүйелері қызметінің қоршаған ортамен теңестірілуі және қандай да бір ауытқудың болмауы. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының анықтамасы бойынша «денсаулық – тек аурудың немесе физикалық кемістіктің болмауы ғана емес, ол адамның толық физикаллық, психикалық және әлеуметтік саулық күйің. Берілген анықтамалардан (толық тізімі емес) денсаулық түсінігі организмнің сыртқы орта жағдайларына бейімделу сапасын және адам мен тіршілік ортасының өзара әсерін айқындайтынын көреміз. Денсаулық сыртқы (биологиялық және әлеуметтік) және ішкі (тұқым қуалаушылық жынысы, жасы) факторлардың өзара әсерлесуі нәтижесінде қалыптасады. Денсаулық түсінігі оған қарама-қарсы сырқаттану күйінің, яғни аурудың болатындығын айқындайды. Адамдардың денсаулығы- динамикалық құбылыс. Қоғамның күш- жігері организмнің өмір сүруіне кері әсер ететін әр түрлі қолайсыз факторларды азайтуға немесе оларды толық жойып жіберуге жұмылдырылуы керек. Бұл жағдайда, адамдардың әр түрлі сыртқы орта факторларына дағдылану шегін зерттеу жұмыстарының маңызы ерекше. В.П.Казачеевтің пікірі бойынша нозологияға дейінгі жағдай 4 түрге бөлінеді : Қалыпты жағдай (сыртқы орта жағдайларына толық немесе жартылай дағдылану); қиналу (зорлау), шиеленісу жағдайы (дағдылану процесінің жетіспеушілігі)Ү қатты зорырығу, өте жоғары шиеленісу; астенизация жағдайы (реттегіш жүйелерінің әлсіреуі).
Денсаулық сақтау жүйесін, "ауру" және "денсаулық" әлеуметтік терминдерін, медицина саласындағы адамдардың мінез-құлқын зерттейтін әлеуметтану саласы. Бұл халықтың денсаулыққа, ауруларға, медициналық көмекке, медицинаға және денсаулықты қорғауға құндылық бағдарларын қалыптастырудың заңдылықтары туралы ғылым. Қазіргі медициналық әлеуметтанудың құрылымы медициналық мамандықтардың әлеуметтануы, аурудың әлеуметтануы және науқастың мінез-құлқы, медицина институттары мен денсаулық сақтау ұйымдарының әлеуметтануы сияқты бірнеше бағыттардан тұрады. Әлеуметтанудағы медицина әлеуметтік институт ретінде ерекшеленеді. Әлеуметтік институт ретінде медицинаның құндылықтары (мақсаттары, принциптері, кодекстері), құрылымы, функциялары, оның институтішілік ұйымының нысандары, нышандары, мәртебелері мен рөлдері (дәрігерлер, пациенттер, мемлекет және т. б.), кәсіби стратификация жүйесі және кәсіби білім беру жүйесі бар
Медицина (лат. medicina ARS medicina сөз тіркесінен — "емдеу өнері", "емдеу өнері", және medeor етістігімен бірдей түбірі бар, "емдеу" — ғылыми білім мен практикалық қызмет жүйесі, оның мақсаты денсаулықты нығайту және сақтау, өмірді ұзарту, адам мен жануарлар ауруларының алдын алу және емдеу (ветеринарлық медицина), сондай-ақ Физикалық және психикалық аурулардан зардап шегуді жеңілдету
Қажет болса, әдеттегі медицинаны балама, дәстүрлі медицина сияқты басқа бағыттарға қарсы қою, "медицина" сөзі нақтыланады — жалпы қабылданған, дәлел, ғылым, ресми, кейде шартты медицина (ағылшын тілінен шартты. conventional-қарапайым, дәстүрлі; жалпы қабылданған).
Егер балама медицина әдістері жалпы қабылданған әдістермен бірге қолданылса, онда бұл тәжірибе қосымша медицина деп аталады.
Бақылау сұрақтары:
Достарыңызбен бөлісу: |