Құрғақ саванналар биіктігі 1,5 - 2 м жапырақтары қатты және жіңішке астық тұқымдастардан құралған, сирек өсетін және жабық шөпжамылғысын түзбейтін қауымдастықтармен құралған. Құрғақ кезең - 5-7 ай созылады, атмосфералық жауын-шашын-жылына 500-ден 1200 мм-ге дейін. Саванналардың құрамында кейде қысқа (5-10 м) ағаштар , олардың қабығы қалың және қатты болуы мүмкін, жапырақтары мәңгі жасыл ағаш түрлері және суккулентті түрлері бар. Құрғақ саванна өсімдіктердің түрлер құрамы өте төмен болады.
Эфемерлер-бұл өте қысқа вегетациясы (өсу маусымы) бар біржылдық өсімдіктер тобы. Бұл, әдетте, шөлдер мен жартылай шөлдер мен даланың өте кішкентай өсімдіктері. Олар қарқынды дамып, гүлдейді және ылғалды кезеңде жеміс береді және жазғы құрғақшылық кезінде толығымен өледі. Эфемероидтар-бұл жылдың ең қолайлы уақытына келетін өте қысқа вегетациялық кезеңі бар көпжылдық шөптесін өсімдіктер тобы. Эфемероидтардың вегетациялық кезеңі ерте көктемде (қызғалдақтың әртүрлі түрлері, крокустар, көктемгі вероника, қаз пиязы және т.б.) немесе күзде (колхикум) болуы мүмкін.
Тікенді саванналар ылғалды және құрғақ саванналарға қарағанда ксероморфты. Олар құрғақ кезеңнің едәуір ұзақтығымен -8-10 ай және жылдық жауын - шашынның әр түрлі төмен мөлшерімен 250-750 мм сипатталады. Шөптің биіктігі көбінесе 30-50 см және сирек бір метрге жетеді. Құрғақшылыққа төзімді қатты жапырақты және жіңішке жапырақты астық тұқымдасты өсімдіктер басым. Шөп жамылғысы сиректеліп өседі. Әдетте бұл саванналарға биіктігі 3-8 м ағаштардың қоспасы тән, олар көбінесе тікенді жапырақсыз өседі немесе бұтақтары кейде суккулентті. Сонымен бірге бұталардың алуан түрлілігі, негізінен тікенді, жапырақты және мәңгі жасыл, жапырақсыз шыбық тәрізді формалар да таралған.
Саванна жануарлары құрғақшылық жағдайында өмір сүруге бейімделуге мәжбүр болған. Жирафтар, зебралар, жабайы аңдар, пілдер мен мүйізтұмсықтар сияқты ірі шөпті өсімдіктер үлкен қашықтыққа жүріп өтуге қабілетті, егер олар бір жерде тым құрғақ болса, жаңбыр жауып, өсімдіктер көп болатын жерге барады. Арыстандар, гепардтар және Барыс сияқты жыртқыштар,қоныс аударатын бөкендер немесе зебраларды аулайды.
Достарыңызбен бөлісу: |