1. Тіс-техникалық зертханасында пайдаланатын құрал-саймандар. Тіс-техникалық зертханадағы қауіпсіздік техникасы
Ортопедиялық стоматологиядағы қолданылатын көмеқші материалдардың жіқтемесі
жүктеу/скачать 349,16 Kb.
|
СЕССИЯ ООС
| 80. Ортопедиялық стоматологиядағы қолданылатын көмеқші материалдардың жіқтемесі. Расулов книга полностью комекши материалдар
Ортопедиялық стоматологияда қолданылатын барлық материалдар негізгі және көмекші болып бөлінеді. Ортопедиялық стоматологияда қолданылатын көмекші материалдарға балауыз, жылтыратқыш, орағыш, дәнекерлейтін және т. б. материалдар жатады. Балауыз дегеніміз-қолдану мен қасиеттерге байланысты араның балауызына ұқсас күрделі органикалық заттар тобы. Балауыздар жануар және өсімдік тектес болуы мүмкін және негізінен жоғары май қышқылдарының эфирлерінен және жоғары бір атомды, сирегірек екі атомды спирттерден тұрады. Эфирлермен қатар әртүрлі балауыздар құрамында бос май қышқылдары, спирттер, көмірсутектер және бояғыш және иісті заттардың қоспалары бар. Химиялық балауыздар инертті, жанғыш. Балауыздар өсімдік, жануар, минералды және синтетикалық болуы мүмкін. Ортопедиялық стоматология практикасындапайдалануға арналған балауыздар: 1) протездер базистерін дайындауға арналған балауыз; 2) бюгелді балауыз; 3) көпіртәріздес жұмыстар мен қойындыларға арналған модельдеу балауыздары; 4) бюгелді протездердің бөлшектерін құюға арналған балауыз дайындамалары; 5) жабысқақ балауыз болып бөлінеді. Балауызға қойылатын маңызды талаптардың бірі-бұл тіс технигі үшін де, дәрігер мен оның пациенті үшін де балауыз құрылымы протезді жасау кезінде ауыз қуысына енгізілген кезде зиянсыз болуы. Бұдан басқа модельдік балауыздарға тиіс талаптар: • шөгуі аз болуы тиіс (90-нан 0 ° С-қа дейін салқындаған кезде әрбір градусқа көлемі бойынша 0,1-0,15% - дан артық емес); • 41-55 °C температурада жақсы пластикалық қасиеттерге ие болу керек; • 37-40 °C температурада жұмыс істеу үшін жеткілікті қаттылыққа ие болуы керек; • бөлме температурасында өңдеу кезінде сынғыштық пен қатпарланудың болмауы, сондай-ақ 500 °С температурада қыздырғаннан кейін салмақты қалдықтың болуы; • жұмсарту кезінде гомогенділікке ие болуы керек; • модельде тұрып және алдын-ала қолданылатын балауыз қабатымен тығыз байланысты болу қажет; • протез материалынбоямауықажет, гипс қалыптаноңай және толығымен алынып тасталынуы қаэет, протез материалымен оңай ауыстырылады; • ауыз қуысының шырышты қабығының түсінен өзгеше түске ие болу қажет. Модельдеу балауыздарында ең үлкен кернеу 18-37 °C температура аралығында пайда болады, өйткені бұл температурада балауыз өте қатты болады. Тікелей жұмыс әдісімен модельдеу балауыздарының шөгуі температура 25-тен 37 °C-қа дейін өзгерген кезде 0,6% - дан аспауы керек. Жылтыратқыш құралдарға пемза, корунд, гипс, бор, крокус және т.б. жатады. Жылтыратқыш құралдар ірі және ұсақ түйіршікті болып бөлінеді. Протездің өрескел сызаттары мен кедір-бұдырларын кетіру үшін алдымен ірі түйіршікті жылтыратқыштар қолданылады. Жылтырату құралдарының түйіршіктері жылтыратылған бөлікке қарағанда қаттылау болуы керек. Жылтырату құралдары ылғал күйде қолданылады, яғни, сумен, маймен, алкогольмен және т. б араласқанда. Пемза сыртынан кеуекті тастарға ұқсас және өте жеңіл болып келеді. Тіс протездеу техникасында пемза тіс протездерін жылтырату үшін және металл Бөлшектерді дәнекерлеу алдында гипстеу кезінде қолданылады. Корунд-керемет жылтыратқыш. Корунд кристалдары өте қаттылыққа ие (мох шкаласы бойынша 9). Корундтан минутник деп аталатын, яғни жұқа ұнтақ дайындалады. Минутник протездердің металл бөлшектерін құю кезінде балауыз композицияларын гипстеу үшін талап етілетін қаптама массаларының құрамына кіреді. Крокус таяқшалар немесе әртүрлі пішіндегі кесектер түрінде кез-келген маймен қоспада жылтырату үшін дайындалады. Крокус протездердің металл бөліктеріне тұрақты айна жылтырын береді. Оны хром тотығымен (жасыл) алмастыруға болады, ол да жақсы нәтиже береді. Орауыш(пакуемые) массалар байланыстырғыш затқа байланысты үш топқа бөлінеді: гипсті, фосфатты және силикатты. Гипсті орау массаларының құрамына гипс және кремний оксидінің кейбір түрлері кіреді. Гипс сапасына, кремний оксидіне және жұмыс түріне байланысты орау массасы 25-тен 45% - ға дейін гипстен тұрады. Гипс байланыстырғыш ретінде әрекет етеді, ал кремний оксиді қаптаманың массасына ыстыққа төзімділік береді және қызған кезде қалыптың қажетті кеңеюін қамтамасыз етеді. Қаптаманың массасындағы кремний оксидінің мөлшері 75-тен 25% - ға дейін. Гипсті орау материалдары қатаю кезінде 0,1-ден 0,45% - ға дейін кеңейеді. Гипс қаптамасының материалдары отқа төзімділігі төмен, сондықтан олар тек алтын қорытпаларынан жасалған бөлшектерді құю кезінде қолданылады. Орағыш (пакуемые) материалдар талаптары: 1) қысқа қатаю уақыты (7-10 минут) болуы; 2) Құю сапасын нашарлататын заттар (фосфор, күкірт және т.б.) болмауы; 3) құймамен тығыз байланыспауы; 4) құю температурасы кезінде жеткілікті беріктікке ие болуы; 5) қатаю кезінде кеңейтілуі, сондай-ақ суыған құймалардың шөгуін өтеу үшін жеткілікті гигроскопиялық және термиялық кеңейтілуі болуы; 6) жеткілікті термотөзімділігіне ие болуы және қызған кезде жарылып кетпеуі; Тіс-техникалық тәжірибеде жоғарыда айтылғандардан басқа, Силамин, Кристосил, Силаур, Формолит, Аурит, Бюгелит және т.б. Силамин, Кристосил, Формолит, Бюгелит тот баспайтын болаттан жасалған протездер мен тұтас құйылған бюгелді протездер өндірісінде қолданылады. Алтын қорытпаларынан жасалған бөлшектерді құю кезінде Силаур және Аурит қолданылады. жүктеу/скачать 349,16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|