Қазақстан республикасының денсаулық сактау министірлігі с. Ж. Асфендияров атындағЫ
Қазіргі кезде тырысқақ 5 вариантта өтеді
жүктеу/скачать 3,13 Mb. Pdf көрінісі
|
ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАР
| Қазіргі кезде тырысқақ 5 вариантта өтеді:
1. гиповолемиялық экзотоксикалық түрі 2. аралас эндо-экзотоксикалық түрі 3. нормоволемиялық эндотоксикалық түрі 4. нормоволемиялық атоксикалық түрі 5. субклиникалық түрі 1. Гиповолемиялық экзотоксикалық түрі . Бұл аурудың классикалық түрі, оның клиникалық көріністері жоғарыда келтірілген. Казіргі таңда тырысқақтың бұл түрінің жиілігі 5-10% аспайды. Аурудың барлық клиникалық көріністері холерогеннің әсеріне байланысты. Осы ағымының нәтижелері: -регидратациялық ем қабылдамаған науқас бүйректің жедел жетіспеушілігінің дамуынан өлімге ұшырауы мүмкін; - этиотропты ем толық емес болса, инфекциялық процесс екінші фазаға ауысып, басқа жедел ішек инфекцияларына тән токсикалық ішектік синдромның дамуы мүмкін; - адекватты этиопатогенетикалық ем жүргізілген жағдайда сауығу қалыптасады. 2. Нормоволемиялық эндотоксиндік түрі. Ішектің зақымдалу синдромымен қатар жалпы интоксикация белгілерімен бірге ауру жедел басталады. Шырыш (кейде жасыл түсті) қосылған, тәулігініне 5-10 ретке дейін сұйық дәрет пайда болады. Іш аймағындағы ауыру сезімі, тенезмдер тән. Пальпация кезінде жиырылған тоқ ішек, жиі жағдайларда – сигма тәрізді ішек анықталады. Жүрек айну, құсу болуы мүмкін. Сусыздану айқын емес, әдетте 2-ші дәрежеден аспайды. Кейде 48 гепатомегалия, өте сирек - спленомегалия болуы мүмкін. Сонымен қатар аурудың ағымына қызба тән (көбінесе-балаларда), жиі жағдайларда ол субфебрилді, өте сирек ремиттирлеуші сипатта болады. Интоксикация синдромы пайда болады: тәбеттің болмауы, жүрек айну, кейде құсу, жалпы әлсіздік, тершеңдік, қалтырау, бастың ауыруы, сирек жағдайларда – естің бұзылуы. Тахикардия, гипотония, кейде инфекциялы- токсикалық шок дамуы мүмкін. Жағдайдың ауырлығы сусыздану дәрежесімен емес, интоксикация айқындылығымен белгіленеді. Тырысқақтың бұл түрі 10%-да кездеседі. Аурудың ағымы дизентерияға ұқсайды. Осы ағымның нәтижелері: - инфекциялық-токсикалық белгілердің үдеуі; инфекциялы-токсикалық шоктың, ТШҰ-синдромның, бүйректің жедел жетіспеушілігінің дамуы, науқастың адекватты ем жүргізілмеген жағдайда летальды нәтиже; - сауығу. 3. Аралас экзо-эндотоксикалық түрі. Көбінесе аурудың басында жеткілікті регидратациялық, бірақ жеткіліксіз этиотропты ем жүргізілгенде, тырысқақтың гиповолемиялық экзотоксикалық түрі нормоволемиялық эндотоксикалық түріне ауысады. Бұндай жағдайда дәреттің сипаты өзгереді (жиілігі азаяды, нәжіске шырыш қосылады), дене қызуы жоғарылайды, бауыр ұлғаюы мүмкін, ішектің ауыру сезімі, кейде тенезмдер пайда болады. Пальпация кезінде ауыру сезімді және жиырылған сигма тәрізді ішек анықталады. Аурудың бұл түрі сальмонеллездің ағымына ұқсайды. Тырысқақтың осы түрі 10%-те кездеседі. Бұл ағымның нәтижелері емнің дер кезінде басталуы және адекваттылығына байланысты. 4. Нормоволемиялық атоксикалық түрі. Ауру жеңіл және көмескі түрде өтеді. Жиілігі 20%. Аурудың жеңіл ағымына жалпы токсикалық белгілер тән емес, жиі емес нәжіспен сипатталады, көмескі түріне нәжістің тек қана 1-2 рет сұйықталуы тән. Көбінесе науқастар дәрігерге барып қаралмайды, себебі аурудың нәтижесі-өзіндік сауығу. 5. Субклиникалық түрі. Бұл ағымға клиникалық белгілердің болмауы тән. Бұндай науқастар тек қана эпидемияға қарсы активті шаралар жүргізілгенде анықталады. Оларға көбінесе «вибриотасымалдаушы» деген диагноз қойылады. Бірақ түпкі клиникалық жәңе лабораториялық зерттеу барысында тырысқақтың «микробелгілері» анықталады (тілдің жабындымен жабылуы, гастрит, гастродуоденит, холецисто-ангиохолит және колит). Қанда вибрионға қарсы антиденелер табылады. 49 Сусызданудың дәрежесін анықтау үшін В.И. Покровскийдің жіктелуін қолдану қажет: I. науқастың дене салмағының дефициті 1-3% II. науқастың дене салмағының дефициті 4-6% III. науқастың дене салмағының дефициті 7-9% IV. науқастың дене салмағының дефициті 10% және одан жоғары. №3 кесте Сусызданудың дәрежесіне байланысты гемограмманың өзгерістері Қанның меншікті салмағы Қалыпты 1025-1020 І дәреже 1020-1025 ІІ дәреже 1030 ІІІ дәреже І040 ІVдәреже 1060-1070 Гематокрит, % 43-50 43-50 50 60 65-70 1л қандағы эритроцит мөлшері 4.5 4.5 5.0 6.0 6.5 Калийдің мөлшері ммоль\л 5 5 3-5 3 3-н кем Аурудың типтік түрлерінде энтерит, гастрит сусызданумен өтеді, атиптік түрі кезінде сусыздану жоқ. Кейде тырысқақ, сирек найзағай тәрізді басталады, құрғақ тырысқақ деп аталады. Оған диарея мен құсудың болмауы тән, бірнеше сағат ішінде науқас өледі. жүктеу/скачать 3,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|