Балашт ү с І п қ алие в б а л алара у р у л а р ы
жүктеу/скачать 11,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Балалар аурулары (МЖОО «Стоматология» факультеті студенттеріне арналған)
| келетін анемиялар тобы
. Шеткі қандағы эритроциттер ішінде мегалоциттер – диаметрі 10 -нан 12 мкм-ге дейін, дөңгелек немесе эллипс тәріздес формалы жасушалар, басым келеді. Эритроциттердің орташа көлемі (MCV) 100-ден 146 фл. өзгереді. Эритроцитке МСН жоғары, 35 пг және оданда жоғары, МСНС қалыпты. Шеткі қандағы эртроциттерде анизацитоз, пойкилоцитоз, нейтрофилдердің гиперсегментациясы байқалады. Торлы сүйек майында тән болып келеді: барлық гемопоэтикалық жасушалардың барлығының мөлшерлері ұлғайып, эритроидты гиперплазия байқалады, эритроидты ізашарлардың ерте аномалияқ гемоглобинизациясы, ядролы-цитоплазматикалық диссоциация, Ядролық хромотиндердің бекітілмеген бөлінулері бар және нәзік құрамды болып келеді. МА-да торлы сүйек майы ішінде эритроидты жасушалардың үдемелі деструкция- сы, шеткі эритроциттердің жедел өлуі және осының салдарынан тиімсіз эритропоэз байқалады. Тиімсіз эритропоэз әсерінен қанда лактатдегидрогеназаның және мурамидаза- ның активтілігі арытады. Жетілу мүкістігі эртитроидтарда ғана байқалып қана қоймайды, сонымен қатар милоидных тез пролиферизацияланатын жасушаларды қамтиды. Эпителиальды аномалиялық жасушалар буккальды, цервикальды, вагинальды, назальды, асқазан эпителияларында анықталады. Науқастың бүрлерінің тегістелуімен тілі тегіс, қызыл болып келеді. МА-ның негізгі себептері болып біріншілік және екіншілік Вс (фолаттар) және В 12 (цианокобаламин) жетіспеушілігі есептеледі. Фоль жетіспеушілік анемиясы (ФЖА) – ерте жастағы, әсіресе шала туылған балаларда байқалады. Мерзімінде туылған, тиімді табиғи тамақтанатын балаларға фоль 525 қышқылы жеткілікті болады. Фоль қышқылы, әсіресе көктерде (көк-өністер, нан, жұмыртқа сары ы, сүзбе, школад) көп. Кәсіпорындарынды дайындалған бейімделген қоспаларға фоль қышқылы қосылған. ФЖА ешкі сүтін ішетін балаларда дамиды. ФЖА себептері болуы мүмкін: фолаттардың адсорбциясы және алмасуының (сирек) туа біткен бұзылысы, пайда болған мальабсорбциялар (целиакия, кваиоркор, экссудативті энтеропатия және басқалар), құрысуға қарсы медикаментозды ем; кейбір дәрілермен емделу фонында (метотрексат және антиметаболиттер; сульфаниламидтер мен триметоприм, яғни бисептол және басқалар; нитрофурандар, хлоридин; туберкулезге қарсы қолданылатын дәрілер) гемолитикалық анемияларда, эксфолитаивті ауруларда; ұзақ байқалатын инфекцияларда, сонымен қатар ерекше вегетариандық емдәмде байқалады. Торлы сүйек майында және шеткі қанда мегалобластық өзгерістер 3-3,5 айдан кейін пайда болады, зәрмен формиминоглутамин қышқылының бөлінуі (бұл белгі МА-да фолаттың жетіспеушілігі мен В 12 дәрумен жетіспеушілігін жыратуға мүмкіндік береді) арытады. Клиникалық көрінісі. Тез салмақ қосатын шала туылған балаларда 3-6 айға дейін қосымша фоль қышқылы берілмесе мегалобласты анемия байқалады: әлсіздік, анорексия, глоссит, диатрея, қан кетуге бейімділіктің артуы, бактериальды инфекциялар. Неврология- лық бұзылыстыр (В 12 дәрумені жетіспейтін анемиядан айырмашылығы) байқалмайды. Емі. Фоль қышқылын тәулігіне 2-5 мг-нан ішкізеді. Тиімділігі 3 күннен кейін байқала бастайды. Емдеу ұзақтығы 3 аптадан кем емес. МА байқалатын науқаста тиімділік байқалмаса 3 туралы күмән туады. Сорылу ауытқуларында фоль қышқылын парентеральды тағайындайды. Алдын алу. Өте шала туылған балаларға 2 айдан бастап, тұрақты құрысуға немесе туберкулезге қарсы дәрілер, сульфаниламидты дәрілер қабылдайтын, квашиоркар, целиакиямен және мальабсорбцияның басқа түрімен ауыратын балаларға күнде 0,2-0,5 мг фоль қышқылын беру керек. В 1 2 дәрумені жетіспейтін анемия – тағам құрамында осы витаминнің жетіспеуін-де (қатаң вегетариандық емдәм), тұқым қуалайтын бұзылыстарда (ішкі Касл факторының сорбциясының туа біткен жетіспеушілігі, В 12 дәруменінің тасымалдау және метаболизмінің бұзылуы), целиакияда, квашиоркарда, мразмда, региональды илеитте, ащы ішектің көптеген дивертикулезінде, дифилибатриозда, асқазан және мықын ішек резекциясында, қысқа ішек синдромында мықын ішектің терминальды бөлігінде витаминннің абсорбциясының пайда болған мүмкістігінде байқалады. Полиэндокринді жетіспеушілігімен пернициозды анемияның ювенильді түрін бөліп қарастырады. жүктеу/скачать 11,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|