Оқулық Алматы, 012 М. Ə. Бөлешов ƏӨЖ 614(075. 8) Ббк 51. 1я73 б 78
Денсаулық сақтаудың халықаралық жүйесі
жүктеу/скачать 2,02 Mb. Pdf көрінісі
|
Бөлешов.2012.ҚДС.
- Бұл бет үшін навигация:
- Əр жанға балап есептегенде денсаулық сақтау
| 4.5. Денсаулық сақтаудың халықаралық жүйесі
Денсаулық сақтау жүйесінің қазіргі таңға дейінгі жер бетінде қалыптасқан мемлекеттік (қоғамдық жүйе) басымдылықтағы, сақтандыру жүйесіндегі жəне жекеменшіктегі үш түрі белгілі. Алайда əрбір мемлекетте денсаулық сақтау жүйесін ұйымдастырудың бірнеше түрі қатар дамуда. Мысалы, Италия, Норвегия, Бельгия жəне Канада мемлекеттерінде денсаулық сақтау жүйесі бюджеттен түсетін қаржыға жəне қоғамдық қаржы көздеріне сүйене отырып жұмыс істейді. Германия мен Францияда медициналық сақтандыру жүйесі басымдылыққа ие болғанымен, тұрғындарға жеке меншіктегі медициналық көмек те көрсетіледі. Ұлыбританияда мемлекеттік жүйедегі денсаулық сақтау ісі айқын көрініс береді, ал жеке меншіктегі денсаулық сақтау жүйесі Америка Құрама Штаттарында ерекше дамыған. Сонымен қазіргі денсаулық сақтау жүйесінің таза бір түрі кездеспейді. Жеке мемлекеттердің тұрғындары білікті медициналық көмекке мүлдем қол жеткізе ала алмай жүр. Дамушы елдердің үкімет орындары тұрғындарға тегін медициналық көмек ұйымдастыра алмауда, ал тұрғындардың өз қаржысымен дəрігерлік көмек алуға шамасы келмей отыр. Ал жекеменшіктегі мамандандырылған сапалы медициналық кө- мек көптеген кедей тұрғындардың қол жетпейтін арманы болып қала беруде. Дамушы елдерде денсаулық сақтау жүйесі өте нашар деңгейде қаржыландырылған, дəрігер мамандар жеткіліксіз, төсек-орындар аурулардың сұранысына сай қалыптастырылмаған, мамандардың біліктілігі төмен болып қалуда. Бұл елдерде денсаулық сақтау ісін жəне жеке меншіктегі медицина мекемелерін қадағалау мемлекеттік басқару органдарының құзырына берілген. Провинцияларда денсаулық сақтау ісін басқару департаменттері, кеңестері жəне инспекциялары жұмыс атқарады. Негізгі медицина мекемесі – госпиталь болып табылады. Олардың құрамында емхана да болуы мүмкін. Аудандық деңгейде кішігірім денсаулық сақтау орталықтары жұмыс істейді. Олардың құрамында стационарлық төсек-орындары қарастырылған. Бұл меке- мелерде көбінесе фельдшерлер мен медбикелер жұмыс атқарады. Кішігірім елді мекендерде медицина бекеттері ұйымдастырылған. Бұл мекемелерде медицина бикелері немесе санитарлар алғашқы дəрігерге дейінгі көмекті береді. Дамушы елдердің денсаулық сақтау саласында бірыңғай аймақтық құрылымдық жүйе қалыптасқан деуге болады. Оның құрамында медициналық бекет, медициналық орталық, ауылдық аудандық аурухана, орталық аурухана бар. Дəрігерлер аудан- дық ауруханадан бастап жұмыс істейді. Аудандық ауруханаға дейінгі мекемелер емхана түрінде кездеседі. Аурухананың көпшілігі қалалы жерлерде орналасқан жəне мемлекеттік бюджеттен қаржыландыры- лады. Дамушы елдердегі ауруханаларға бөлінетін қаржы, экономика- 174 сы дамыған елдерге қарағанда едəір төмен. Ал экономикасы дамыған елдерде денсаулық сақтау жүйесін қолдауға жұмсалатын қаржы əрбір тұрғынға балап есептегенде орта есеппен 1000 доллардан келеді. ХХІ ғасырдың басында денсаулық сақтауға бағытталған бюджеттік қаржы 15-20 %- дейін артты (25-кесте). 25-кесте. Əр жанға балап есептегенде денсаулық сақтау жүктеу/скачать 2,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|