Оқулық Алматы, 013 Қ. А. Абдуқадырова əож 665. 6/. (075. 8) Кбж 35. 514я73 а 14 Пікір жазғандар

157
22-cурет.
Френдлих теңдеуіндегі константаларды 
графикпен анықтау (б).
Еріген зат еріткіштің беттік керілуін арттыруы, кемітуі немесе тіпті 
өзгертпеуі ықтимал. Беттік керілуге əртүрлі заттардың əсерін зерттеу 
нəтижесінде еріген заттың концентрациясы сұйықтың беттік қабаты 
мен ішкі көлемінде əртүрлі болатындығы дəлелденген. Кейбір заттар 
ерітіндісінің бетіне жинақталып, еріткіштің беттік керілуін кемітеді. 
Бұндай заттарды беттік белсенді заттар (ББЗ) деп атайды. Оларға 
мысал ретінде спирттер, үлкен молекулалы қышқылдар, олардың 
сілтілік тұздары, синтетикалық жуғыш заттарды алуға болады
Сұйық-газ немесе сұйық-сұйық аралығындағы адсорбция шамасы, 
яғни концентрацияға байланысты адсорбция мен беттік керілу өзгерісі 
арасындағы тəуелділікті Гиббс теңдеуімен есептейді:
Г=-С/RT.dσ/dC (6)
мұндағы, Г – адсорбцияланған заттың мөлшері, моль.см
2
;
R – газ тұрақтысы, 8,313.10
7
 эрг/моль.град;
Т – абсолюттік температура, °К;
С – концентрация, моль/л;
σ – беттік керілу, эрг/см
2
.

158
Гиббстің бұл теңдеуінен: егер dσ/dC<0 болса, онда беттік қабатта 
ішкі көлемге қарағанда заттың мөлшері көп. Демек адсорбция оң 
болады, Г > 0; егер dσ/dс<0 болса, керісінше ішкі көлемде беттік 
қарағанда заттың мөлшері көп. Демек, адсорбция теріс, Г< 0.
Беттік-белсенді заттардың беттік керілуін концентрацияға 
байланысты анықтап, беттік керілудің изотермасын сызуға, адсорбция 
шамасын (Г), максималды адсорбция шамасын (Г
мах
), беттік-белсенді 
заттың молекуласы алатын ауданын (S) жəне оның ұзындығын (l) 
есептеуе болады.

жүктеу/скачать 7,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: