Оқулық Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлiгi ұсынған
жүктеу/скачать 9,67 Mb. Pdf көрінісі
|
24194 448605 09
| қорытындыла
есіңе түсір теңеу – бір затты немесе құбылысты екінші бір затқа, құбылысқа ұқсатып бейнелеу. теңеу -дай/-дей, -тай/-тей, -ша/-ше жұрнақтары арқылы немесе секілді, сияқты, тәрізді сөздерінің көмегімен жасалады. мысалы, маржан дай күріш, теңіз дей толқыған астық , т.б. ... ... орында 5. мәтіндегі жер-су атауларын картадан іздеңдер. ізден АЛ М АТ Ы КІ ТА П БА СП АС Ы 16 40 теҢіЗШілеР туРалы ӘҢГіМе 1. сурет бойынша әңгіме құраңдар. теңіз флотына қатысты қандай мамандық иелері бейнелен- генін атаңдар. құрастыр Жюль Верн (1828-1905) – фантастикалық роман жанрының негізін қалаушы фран- цуз жазушысы. Ол 66 роман жазған. «Әуе шарында өткен бес апта», «капитан Грант- тың балалары», «сырлы арал», тағы басқа шығармалары бар. Жазушының кітаптары дүниежүзінің көптеген тіліне, оның ішінде қазақ тіліне де аударылған. Иллюстрацияны қолданамын. кейіпкердің іс-әрекетін бағалаймын. АЛ М АТ Ы КІ ТА П БА СП АС Ы 17 дик сэнд ... Бұл жас матрос – ата-анасы белгісіз жетім бала еді. Бала «Дик сэнд» атанып кетті. сірә, ол Нью-Йорк штатын- да туса керек. Дик сэнд – онша бойшаң болмаса да, шымыр денелі, көкшіл көзінен от шашырап тұрған қоңыр шашты бала еді. теңізшіліктің ауыр жұмысы оны келешектегі тұрмыс талқысына дайындап та қойған. Оның кескінінен жігер көрініп тұр. Бұл – батыл адамға тән кескінмен қоса, қажы- мас талапты да аңғартады. Ол он бес жасынан-ақ мақсат көздеп, сол мақсатын ақырына дейін жеткізе білді. Балалық дәуірінде келешегін ойлайтын бала сирек кездеседі ғой. Ал Дик сэнд алдағы өмірінен өз үлесін аңғара біліп, «Ат болар құлын талпынып туар», – деп, өзіне өзі серт бер- ді. Ол – шапшаң да икемді, қайратты да тапқыр. Ол төрт жасынан-ақ оқи білді. сегізге келгенде оңтүстік елдерге қатынап жүрген бір кемеге юнга болып орналасты. Бала кезінен-ақ бар ықыласы теңізге ауған еді. Дик сэнд кемеде жүріп теңізшілік өнерін үйренді. талантты баланы кеме офицерлері ұнатты. Оның теңіз өнерін үйренуіне басшылық етті. Еңбек – өмір заңы екенін кімде-кім бала кезінен аңғар- са, кімде-кім нанның маңдай термен табылатынын жас- тайынан ұқса, соның қолынан ерлік те келеді. Дик істеп жүрген кемені басқаратын капитан Гуль қа- білетті балаға ерекше назар аударды. Батыл бала жігерлі теңізшіге аса ұнады. Ол сан-Францискоға қайтқан соң ба- ланың жайын кеме қожасына баяндады. Джемс Уэлдон юн- ганы оқуға беріп, оның мектеп бітіріп шығуына жәрдем етті. Дик білім алуға бар ықыласын сала кірісті. Ол геогра- фия, саяхатшылар тарихына ерекше көңіл бөлді. мек- жүктеу/скачать 9,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|