Р. А. Қаратабанов, Бекдаирова В. Ж

96 
1.
Орманды дала зонасы 
2.
Дала зонасы 
3.
Шөлейтті зона 
4.
Шөл дала зонасы 
Тұжырымдамалар карточкаларға жазылып беріледі, оны 
оқушылар постерлерге жапсырады. 
-
Солтүстік аудандарда орналасқан. 
-
Өмір сүруге өте қолайлы жағдайлар бар. 
-
Шоқ ормандар деп аталатын жас көшеттер 
отырғызылған шағын аралдар бар. 
-
Еліміздегі ең құнарлы жерлер. 
-
Жаз қоңыржай ыстық, орташа температура 20

С, 
қысы қатаң, орташа температура 19

С. 
-
Жылына 370-430 мм жауын-шашын түседі. 
-
Өсімдіктерден селеу, бетеге, атқонақ, кей 
жерлерде қайыңды-көктеректі шоқ орман 
кездеседі. 
-
Тіршілік ететін жануарлар: сарышұнақ, ақкіс, ақ 
тышқан, түлкі, қасқыр. 
-
Егістіктікке пайдаланылады. 
-
Қазақстан аумағының орталық бөлігін алып 
жатыр. 
-
Зонаның белгісі – бетеге. 
-
Жануарлар әлемінен – ақбөкен, қосаяқ, дала 
тышқаны, қарсақ кездеседі.
-
Жазы ыстық әрі құрғақ, қысы суық әрі қар аз 
болады. 
-
Жауын шашын мөлшері – жылына 200-400 мм. 
-
Дала мен шөл дала арасындағы өтпелі зона. 
-
Еліміздің барлық ауданының 14%-ын алып 
жатыр. 
-
Жазы өте ыстық, орташа температура +22-24

С, 
қысы құрғақ және суық, орташа температурасы – 
15-17

С. 
-
Жылына 180-300 мм жауын-шашын түседі. 
-
Топырағы ашық-қызғылт. 
-
Шөптесін өсімдіктерден, негізінен, 
құрғақшылыққа төзімді өсімдіктер басым өседі. 
-
Бұл зона аумағында бетеге, жусан, селеу, 
түймедағы, ебелек, теріскен, көкпек тәрізді 
өсімдік түрлері өседі. 
-
Фаунасының өкілдері – күзен, түлкі, сарышұнақ, 
қосаяқ, ақбөкен және қарақұйрық мекендейді. 
-
Негізінен қой мен жылқы жайылымы ретінде 
пайдаланылады. 
-
Республикасы аумағының 44%-ын алып жатыр. 
-
Жазы ыстық және құрғақ, орташа температурасы 
+24-30

С, қысы суық, -40

С-қа дейін аяз
-
Жылдық жауын-шашын мөлшері 200 мм. 
-
Тақырлар мен сор жерлер тән. 
-
Флорасында – жусан, сексеуіл, жантақ өседі. 

97 
-
Өзен аңғарларында құрақ пен қамыс өсетін 
шағын тоғай бар. 
-
Фаунасы – түйе, сарышұнақ, қарсақ және 
қарақұйрық тіршілік етеді. 
-
Солтүстік Қазақ жазығы мен Жалпы Сырт 
үстіртінің аздаған бөлігін алып жатыр. 
-
Бұл зонаға Солтүстік Қазақ жазығының оңтүстік 
шеті, Торғай үстіртінің солтүстігі, Мұғалжар 
таулары, Жалпы Сырттың оңтүстік сілемдері, 
Каспий маңы ойпатының солтүстік шеті, Орал 
алды үстірті, Сарыарқаның солтүстік және 
орталық аудандары кіреді. 
-
Бұл зонадағы басты жыртқыш аң - қасқыр 
-
Бұл зонаға – Үстірті үстірті, Тұран ойпаты, 
Бетпақдала үстірті, Балқаш маңы жазығы, 
Мойынқұм мен Қызылқұм кіреді. 

жүктеу/скачать 4,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: