Т. Н. Ер ме ко ва, Ш. Л. Ерхожина, А. Е. Тоқбаева а р рр


А – елді  мекенді халық тұрмысына  оңтайландыру, жақсарту,  көріктендіру. А



Pdf көрінісі
бет91/170
Дата31.03.2022
өлшемі9,57 Mb.
#137352
түріКнига
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   170
А
– елді 
мекенді халық тұрмысына 
оңтайландыру, жақсарту, 
көріктендіру.
А
да
да
Р
суы
суы
Р
мен адам
мен адам
тә
тә
ні өз
ні өз
Мә
Мә
се
се
М
құл
құл
қы, сырт
қы, сырт
бо
бо
лып ке
лып ке
ле
ле
рын
рын
да абат
да абат
тан
тан
са
са
най
най
ды.
ды.
Жыл мез
Жыл мез
А
ді бо
ді бо
лып ке
лып ке
да ап
да ап
тап ыс
тап ыс
ңыр
ңыр
жай кли
жай кли
А
мат
мат
қы, сырт
қы, сырт
қы кел
қы кел
ле
ле
ді, олар
ді, олар
Н
лу
лу
ына се
ына се
быр
быр
қау
қау
шы
шы
ған. Со
ған. Со
ны
ны
мен қа
мен қа
тар ыл
тар ыл
лып ке
лып ке
ле
ле
ді деп есеп
ді деп есеп
тап ыс
тап ыс
тық пен қат
тық пен қат
-
тың тау
тың тау
ына се
ына се
беп бо
беп бо
П
тік, ал екін
тік, ал екін
ның са
ның са
па
па
дайы. Осы
дайы. Осы
ның бар
ның бар
дай қа
дай қа
лып
лып
тың тау
тың тау
В
да
да
ғыш жа
ғыш жа
мен қа
мен қа
тар, екі ке
тар, екі ке
сы, мек
сы, мек
теп жә
теп жә
тік, ал екін
тік, ал екін
ші
ші
сі
сі
па
па
сы, қор
сы, қор
б
дар көк
дар көк
тем
тем
де та
де та
би
би
ген құн
ген құн
ды ту
ды ту
ра
ра
ты
ты
а
аа
би
би
ғат ая
ғат ая
с
сссс
п
ппп
ті
ті
н
н
а
ааа
с
да
да
ныл
ныл
ған 
ған 
ы
ы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


148
адам дар дың кө ңіл күйі мен қы лы ғы на әсер ете ді. Кө гіл дір 
ас пан, жа сыл жер, түр лі түс ті гүл дер адам ның кө ңіл күйі не, 
тіп ті тә ні не де әсер ете ала ды. Шы нын да да, ағаш тар дың ара-
сы нан шығатын та би ғат әуені не құ лақ тү ру не ме се құс тар дың 
не ағып жат қан өзен нің үнін ес ту әр адам ның кө ңі лін кө те ріп, 
оны қуа ныш қа бө лей ді.
(kazakh.irib.ir)
 
М
Tay дей тін алып жү рек Ана
ту ған,
Мен тау лық пын!
Тау дан мен жа ра тыл ғам.
Киік тің сү тін еміп ер жет кен мін,
Қу ат алып қы ран ның
қа на ты нан.
Мен тау лық пын,
Тау дан мен жа ра тыл ғам.
Бұлт бүр ке ніп, жай отын
ала ту ғам,
Күн ал ғаш қы сәу ле сін ма ған ша шып,
Ма ған ке ліп тү ней ді қа ра тұ ман.
Тау ұлы мын,
Тау – ме нің дәу бе сі гім,
Мен оның әу ре сі мін, сәу ле сі мін.
Ас қар шың дар жел пи ді бе сі гім ді,
Бір ора мын ағы тып сәл де сі нің.
Мен тау лық пын!
Тау дан мен жа ра тыл ғам.
Тау де ген Ана ту ған да ра тұл ғам,
...Тау ға ба рып,
Көк ке ұшып кет сем бе екен,
Ұс тап алып қы ран ның қа на ты нан.
(Мұқағали Ма қа таев)
1. Қор ша ған ор та адам ның кө ңіл күйі не, жа ны мен тә ні не қа лай 
әсер ете ді?
2. Өлең де ақын қор ша ған ор та ның адам ға әсе рін қа лай бей не-
лей ді?
А
А
148
Р
1.
1.
2.
2.
РР
Р
Р
М
...Тау
...Тау
Көк
Көк
ке ұшып кет
ке ұшып кет
Ұ
Ұ
с
с
Ұ
Ұ
Ұ
тап алып қы
тап алып қы
Қор
Қор
А
Мен тау
Мен тау
лық
лық
дан мен жа
дан мен жа
ра
ра
Тау де
Тау де
ген Ана ту
ген Ана ту
...Тау
...Тау
ға ба
ға ба
рып,
рып,
ке ұшып кет
ке ұшып кет
Н
оның әу
оның әу
ре
ре
сі
сі
қар шың
қар шың
дар жел
дар жел
мын ағы
мын ағы
тып сәл
тып сәл
лық
лық
пын!
пын!
ра
ра
-
сі
сі
гім,
гім,
мін, сәу
мін, сәу
П
ала ту
ала ту
ле
ле
сін ма
сін ма
ней
ней
ді қа
ді қа
ра тұ
ра тұ
гім,
гім,
В
ғам.
ғам.
ніп, жай отын 
ніп, жай отын 
ала ту
ала ту
ғам,
ғам,
ған ша
ған ша
б
мін,
мін,
нан.
нан.
б
б
а
а
а
с
с
с
п
п
п
а
лін 
лін 
(kazakh.irib.ir)
(kazakh.irib.ir)
с
дың ара
дың ара
се құс
се құс
тар
тар
дың 
дың 
лін 
лін 
кө
кө
те
те
ріп, 
ріп, 
ы
гіл
гіл
дір 
дір 
ңіл күйі
ңіл күйі
не, 
не, 
дың ара
дың ара
-
-
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


149
М
А АН
А
Н
Н
А Ы
Н А
3. Адам ның мі не зі қор ша ған ор та сы на бай ла ныс ты бо ла ты нын 
өлең нің қан дай жол да ры ар қы лы дә лел дей ала сың дар?
2.
Мұқағали Ма қа таевтың «Мен тау лық пын» өле ңі не ан но та ция жа -
зың дар. Сөз са ны – 50–60.
Сөй лем де бiрың ғай мү ше лердi түсiндiрiп, жи нақ тап тұ ра тын сөз-
дер бо ла ды. Олар 
деп атала ды. Бiрың ғай 
мү шелер мен жал пы лау ыш сөз бiр сұ рау ға жау ап берiп, сөй лем де 
бiр син так систiк қыз мет ат қа ра ды. Жал пы лау ыш сөз ре тін де сіл теу 
есім дік те рі (мы на лар, мы нау, сол, осы лар жә не т.б.); жал пы лау есім-
дік те рі (бә рі, бар лы ғы, бар ша сы т.б.) жә не сан есім дер (еке уі, үшеуі, 
бе сеуі т.б.) жұм са ла ды.
Егер жал пы лау ыш сөз бі рың ғай мү ше ден соң кел се, жал пы ла -
уыш тың ал ды нан сы зық ша қой ыла ды. Мы са лы: 
Назым, үл жа мал, 
Жі бек – 
бәрi
қуа нып жүр.
Егер жал пы лау ыш сөз бі рың ғай мү ше лер дің ал дын да кел се, жал-
пы лау ыш тан соң қос нүк те қой ыла ды. Мы са лы: 
Қа зақ хал қы ның ұлт­
тық ой ын да ры 
мы на лар
 ал ты ба қан, ақ сүй ек, қыз қуу жә не т.б.
3.
Жалпылауыш сөздерді қатыстырып, қор ша ған ор та ның адам ға 
әсе рі ту ра лы 5–6 сөйлем жа зың дар. 
Үл гі:
Кө гіл дір ас пан, жа сыл жер, түр лі түс ті гүл дер – барлығы 
адам ның кө ңіл күйі не әсер етеді.
4.
Сұрақтарға жауап бере отырып, сұхбат құрыңдар. Ғылыми дерек-
тер орынды қолданып, ойларыңды дәлелді, жүйелі жеткізіңдер.
1. Сендердің араларыңда қоғамдық орындардарды ластап, 
кез келген жерге қоқыс тастайтын балалар бар ма?
2. Неліктен қоршаған ортаны қорғау, сақтау керек?
3. Адамның табиғаттың ажырамас бөлігі екенін дәлел дең-
дер.
5.
«Қор ша ған ор та қол дау ға мұқ таж» та қы ры бын да ғы ма қа ла ның 
те зи сін жа зың дар. Сөз са ны – 100.
А
5.
5.
те
те
АА
А
А
А
Р
3.
3.
дер.
дер.
5.
5.
«Қор
«Қор
М
1.
1.
Сендердің араларыңда қоғамдық орындардарды ластап, 
Сендердің араларыңда қоғамдық орындардарды ластап, 
кез келген жерге қоқыс тастайтын балалар бар ма?
кез келген жерге қоқыс тастайтын балалар бар ма?
2.
2.
Неліктен қоршаған ортаны қорғау, сақтау керек?
Неліктен қоршаған ортаны қорғау, сақтау керек?
Адамның табиғаттың ажырамас бөлігі екенін дәлел
Адамның табиғаттың ажырамас бөлігі екенін дәлел
А
ның кө
ның кө
Сұрақтарға жауап бере отырып, сұхбат құрыңдар. Ғылыми дерек
Сұрақтарға жауап бере отырып, сұхбат құрыңдар. Ғылыми дерек
А
тер орынды қолданып, ойларыңды дәлелді, жүйелі жеткізіңдер.
тер орынды қолданып, ойларыңды дәлелді, жүйелі жеткізіңдер.
Сендердің араларыңда қоғамдық орындардарды ластап, 
Сендердің араларыңда қоғамдық орындардарды ластап, 
Н
дір ас
дір ас
пан, жа
пан, жа
ның кө
ның кө
ңіл күйі
ңіл күйі
не әсер етеді.
не әсер етеді.
Сұрақтарға жауап бере отырып, сұхбат құрыңдар. Ғылыми дерек
Сұрақтарға жауап бере отырып, сұхбат құрыңдар. Ғылыми дерек
-
ПП
П
сөздерді қатыстырып, қор
сөздерді қатыстырып, қор
лы 5–6 сөйлем жа
лы 5–6 сөйлем жа
зың
зың
ВВ
В
ғай мү
ылады. Мы
ал ты ба қан, ақ сүй ек,
б
не
мүшеден соң
ды. Мысалы:
На
дің
а
не т.б.);
т
сан есімдер
оң
с
талад
ап берiп, сөй
ыш сөз ретін
.б.); жал
п
ап тұратын
ды. Бiрың
сөй
аа
а
с
та
та
ция жа
ция жа
-
-
ция жа
ция жа
ция жа
ы
нын 
нын 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


150
§3.
 
Қоршаған ортадағы энергия
 
ресурстары 
1.
Мә тін ді оқың дар. Тілдік құралдары арқылы стилін анықтаң дар.
Энер гия қор ла рын үнем деу 
ХХІ ға сыр дың аса ма ңыз ды мін-
дет те рі нің бі рі бо лып та бы ла ды. 
Бү гін де әлем нің өнер кә сі бі да-
мы ған 
бар лық 
мем ле кет ін де 
энер гия үнем деу мә се ле ле рі қар-
қын ды ше ші лу де. 
Зерт теу лер ге сүй ен сек, Қа-
зақ стан ның жал пы су әлеу еті 
жы лы на 170 мл рд кВт/са ғат қа 
же те ді екен. Геог ра фия лық ор-
на ла суы жа ғы нан Қа зақ стан-
ның жел энер ге ти ка лық әле уе -
ті де жо ға ры, жы лы на 0,929-
дан 1,82 млрд кВт/с-қа же те ді. 
БҰҰ-ның «Жел энер ге ти ка сы 
бо йын ша да му бағ дар ла ма сы» 
ая сын да жүр гі зіл ген зерт теу ле рі 
Қа зақ стан ның бір қа тар өңі рін-
де 50 мың шар шы метр ге тар та 
ау мақ та жел дің жыл дам ды ғы 
6 м/с-тан аса ты нын дә лел деп 
бер ді. Жал пы, дәс түр лі емес жел энер гия сы ның ке ле ше гі зор, 
эко ло гия лық жа ғы нан та за, қо ры еш уа қыт та сар қыл май ды, 
ар зан әрі ти ім ді.
Жел ді адам дар ұзақ жыл бойы энер гия кө зі ре тін де пай-
да ла нып кел ді. Жел энер гия сы ар қы лы жел кен мен жүз ген. 
Дән ді да қыл өнім де рін ұн тақ тау үшін жел диір ме нін пай да-
лан ды. Осы дан-ақ адам зат үшін жел энер гия сы ның ма ңы зы 
еш қа шан жо ғал май ты нын пай ым дау ға бо ла ды.
Қа зақ стан ның кли мат тық жағ дайы күн энер гия сын пай-
да ла ну ға қо лай лы бо лып та бы ла ды. Елі міз де күн энер гия сын 
өн ді ру мүм кін ді гі жы лы на 2,5 мл рд кВт/са ғат қа ба ға ла ну да. 
А
А
150
Р
лан
лан
еш
еш
қа
қа
да
да
М
ар
ар
зан әрі ти
зан әрі ти
Жел
Жел
да
да
ла
ла
нып кел
нып кел
Дән
Дән
ді да
ді да
лан
лан
ды. Осы
ды. Осы
А
м/с-тан 
м/с-тан 
ді. Жал
ді. Жал
пы, дәс
пы, дәс
эко
эко
ло
ло
гия
гия
лық жа
лық жа
зан әрі ти
зан әрі ти
ім
ім
Жел
Жел
ді 
ді 
адам
адам
Н
ның бір
ның бір
мың шар
мың шар
шы метр
шы метр
та жел
та жел
дің жыл
дің жыл
аса
аса
ты
ты
пы, дәс
пы, дәс
-
ген зерт
ген зерт
ның бір
ның бір
қа
қа
П
ры, жы
ры, жы
лы
лы
кВт/с-қа же
кВт/с-қа же
«Жел энер
«Жел энер
ге
ге
ти
ти
му бағ
му бағ
дар
дар
ла
ла
ген зерт
ген зерт
В
фия
фия
лық ор
лық ор
нан Қа
нан Қа
зақ
зақ
стан
стан
ка
ка
лық әле
лық әле
уе
уе
-
-
лы
лы
на 0,929-
на 0,929-
кВт/с-қа же
кВт/с-қа же
те
те
б
сек, Қа
сек, Қа
-
-
пы су әлеу
пы су әлеу
еті 
еті 
ғат
ғат
қа 
қа 
б
б
а
а
а
п
п
п
а
дар. Тілдік құралдары арқылы стилін анықтаң
дар. Тілдік құралдары арқылы стилін анықтаң
а
с
с
дар. Тілдік құралдары арқылы стилін анықтаң
дар. Тілдік құралдары арқылы стилін анықтаң
дар.
дар.
ы
ы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


151
М
А АН
А
Н
Н
А Ы
Н А
Қа зақ стан ның сол түс тік ен дік те ор на лас қа ны на қа ра мас тан, 
рес пуб ли ка ау ма ғын да ғы күн ра диа ция сы ның әлеу еті өте 
жо ға ры. Сон дай-ақ өңір де күн энер гия сын электр қу атын 
өн ді ру үшін ға на емес, жы лу алу үшін де пай да ла ну ға бо ла ды. 
Ол үшін жы лу мен қам та ма сыз ету дің ор та лық жүй еле рі нен 
шал ғай жат қан ау дан дар да күн қон дыр ғы ла ры ор на ты луы 
ти іс.
Қал пы на ке ле тін энер гия көз де рін пай да ла ну дың эко но-
ми ка лық ти ім ді лі гі де бар. Атап айт сақ, оны электр қу атын 
өн ді ру жә не жет кі зу үшін қол да ну ар қы лы Қа зақ стан ның 
энер гия ға тап шы өңір ле рін де үнем ді лік ке қол жет кі зу ге бо ла-
ды. Со ны мен қа тар қай та қал пы на ке ле тін энер ге ти ка ел дің 
шал ғай өңір ле рін да мы ту дың ма ңыз ды фак то ры на ай нал мақ.
(Ә.Ер сай ынов)
2.
«Бұқ тыр ма да ғы ең бек кер лер» мә ті нін (13. mp3) тың дап, не гіз гі 
ой ды та бың дар. «Дәс түр са бақ тас ты ғы» де ген ді қа лай тү сі не сің -
дер? Екі мә тін нің сти лін са лыс ты рың дар.
Сөй лем ішін де гі бір сөз ді не сөз дер ді бас қа бір сөз дер ай қын дап, 
дә лел деп, тү сін ді ріп тұ рады. Он дай сөз дер ді 
дей ді.
Анық тау ыш тан өз ге шелiгi: анық тау ыш анық тала тын сөз дердiң 
ал дын да тұ рып, оның өзiне тән, бас қа зат тан ерек ше сы нын, са па-
сын бiлдiрсе, ай қын дау ыш анық тай тын сөзiнен кейiн тұ рып, көбiне се 
оның мә нін бас қа сөз дер мен то лық ты ра ды не ме се қо сым ша, көл де-
нең са па сын көр се тедi. Оның үш тү рі бар: 1) қосалқы айқындауыш; 
2) қосарлы айқындауыш; 3) оңашаланған айқындауыш
1.

зат есiмнiң қо сым ша сы ны ретiнде 
жұм са ла тын сөз дер. Олар зат тың қо сым ша са па сын біл ді ре тін-
дік тен, анық тау ыш тар дай олар мен ты ғыз бай ла ныс та бол май ды. 
Сон дық тан олар ай қын дай тын сөз дерiмен орын ау ыс ты ра бе редi. 
Мы са лы: 
Ал па мыс ба тыр, Ба ян бәйбiше, сен ақ са қал 
т.б

Қо сал-
қы ай қын дау ыш ай қын дай тын сөзiмен сөй лемнiң бiртұ тас күр делi 
мү шесi бо лып жұм са ла ды.
2.
деп анық тай тын сөзiмен қо сар ла на жұм-
са ла тын сөз дердi ай та мыз. Мы са лы: 
те ле он­ав то мат, ба тыр­
ұш қыш, ин же нер­тех но лог 
т.б.
ААА
ААА
А
ұш қыш,
РР
Р
Р
қы
мүшесi
2.
сала
ұш қыш,
М
жұмсала
діктен, анық
Сондықтан о
Мысалы:
Ал 
қы айқын
шесi
А
бас
сын көрсе
қосарлы айқындауыш;
латын сөз
анықтау
Н
өз
оның өзi
айқындауыш анық
асқа сөздерм
сетедi. Оның
айқындауыш;
-
шелiгi:
өзiне
П
сөзді не сөздер
тұрады. Ондай
лiгi: аны
В
лыс
лыс
ты
ты
В
В
дер
б
лер» мә
лер» мә
ті
ті
нін (13. mp3) тың
нін (13. mp3) тың
ты
ты
ғы» де
ғы» де
ген
ген
дар.
дар.
а
ле
ле
тін энер
тін энер
ды фак
ды фак
то
то
нін (13. mp3) тың
нін (13. mp3) тың
с
лы Қа
лы Қа
ке қол жет
ке қол жет
тін энер
тін энер
ге
ге
то
то
ры
ры
п
ла
ла
ну
ну
дың эко
дың эко
сақ, оны электр қу
сақ, оны электр қу
лы Қа
лы Қа
зақ
зақ
кі
кі
а
лық жүй
лық жүй
еле
еле
ры ор
ры ор
на
на
ты
ты
луы 
луы 
дың эко
дың эко
с
сын электр қу
сын электр қу
атын 
атын 
ға бо
ға бо
ла
ла
ды. 
ды. 
еле
еле
рі
рі
нен 
нен 
луы 
луы 
ы
тан, 
тан, 
еті өте 
еті өте 
атын 
атын 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


152
3.
Қосалқы және қосарлы айқындауышқа 5–6 мысал келтіріңдер. 
Қосарлы айқындауыштарды қатыстырып, энергия ресурстары 
ту ра лы сөйлем құрастырыңдар. 
4.
Кес те ні пай да ла нып, ша ғын мә тін жа зың дар. Бі рың ғай мү ше лер 
мен жалпылауыш сөздерді, ай қын да уыш тың түр ле рін қа тыс ты-
рың дар.
Іс ке қо сыл ған 
жыл 
Өн ді ріс тер 
1950–1960 Жез қа ған ЖЭО-сы, Өс ке мен ГЭС-і, Бұқ тыр ма ГЭС-і
1966–1970
Шар да ра ГЭС-і
1971–1975 Қап ша ғай ГЭС-і, Жам был жә не Ақ су ГРЭС-і
1975–1980 
Ақ тау АЭС-і, Екі бас тұз ГРЭС-і
1981–1985
Екі бас тұз-2 ГРЭС-і, Шуль ба ГЭС-і
5.
Диа грам ма да ғы ақ па ратпен танысып, «Энер го ре су рс тар ды ти ім ді 
пай да ла ну дың жол да ры» та қы ры бын да ғы ма қа ла ның те зи сін жа -
зың дар. Сөз са ны – 70–80.
29.4%
23.2%
6.6%
5.4%
34.8%
34.8%
Мұнай
ефт
i
29.4%
өмір
гол
23.2%
Табиғи газ
риродный газ
6.6%
Жаңартылмалы 
энергия
озобновляемая 
энергия
5.4%
дролық энергия
дерная энергия
6.
Екі тап сыр ма ның бі рін орын даң дар.
1. Қоршаған ортаға зияны жоқ баламалы энергия көздерін пайда-
лану тәжірибесі туралы ізденіп, аргументативті эссе жазыңдар. 
Тақырыбын өздерің қойыңдар.
А
А
152
Р
6.
6.
Екі 
Екі 
1.
1.
РР
Р
Р
М
М
Екі 
Екі 
тап
тап
Қоршаған ортаға зияны жоқ баламалы 
Қоршаған ортаға зияны жоқ баламалы 
А
А
А
АА
6.6%
5.4%
А
Н
ННННННННННН
29.4%
23.2%
Табиғи
риродный
Н
Н
Жаңартылмалы
энерги
озобновляемая
Н
-
-
өмір
гол
П
П
Мұнай
ефт
В
ры» та
ры» та
қы
қы
– 70–80.
– 70–80.
В
В
В
б
бб
тұз-2 ГРЭС-і, Шуль
тұз-2 ГРЭС-і, Шуль
ратпен танысып, «Энер
ратпен танысып, «Энер
бын
бын
да
да
а
ааа
был жә
был жә
не Ақ
не Ақ
тұз ГРЭС-і
тұз ГРЭС-і
тұз-2 ГРЭС-і, Шуль
тұз-2 ГРЭС-і, Шуль
ба ГЭС-і
ба ГЭС-і
с
сссс
мен ГЭС-і, Бұқ
мен ГЭС-і, Бұқ
не Ақ
не Ақ
су ГРЭС-і
су ГРЭС-і
п
пп
мен ГЭС-і, Бұқ
мен ГЭС-і, Бұқ
тыр
тыр
а
ғай мү
ғай мү
ле
ле
рін қа
рін қа
тыс
тыс
а
с
ғай мү
ғай мү
ше
ше
лер 
лер 
тыс
тыс
ы
қосарлы айқындауышқа 5–6 мысал келтіріңдер. 
қосарлы айқындауышқа 5–6 мысал келтіріңдер. 
осарлы айқындауыштарды қатыстырып, энергия ресурстары 
осарлы айқындауыштарды қатыстырып, энергия ресурстары 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


153
М
А АН
А
Н
Н
А Ы
Н А
2. Берілген мә тін бой ын ша тап сыр маларды орын даң дар.
1. Мә тін де гі ті рек сөз дер ді те ріп жа зың дар.
2. Мә тін де гі не гіз гі ойды жа зың дар.
3. Мә тін ге та қы рып қой ың дар.
4. Мә тін маз мұ нын нақ ты лай тын қо ры тын ды ны таң даң дар .
5. Мә тін де гі ма ңыз ды сөй лем ді жа зың дар.
Бір пат ша ең жақ сы әрі көр кем сөз айт қан адам ға 
400 ди нар бе рем деп жар лық шы ға рып ты. Ке ле сі кү ні нө кер-
ле рі мен са пар ға шы ға ды. Жол да зәйт үн аға шы ның кө ше тін 
отырғызып жат қан тоқ сан да ғы қа рия ны жо лық ты ра ды. Қа -
рия ны аяп кет се ке рек, оның жа ны на аял дай ды. Пат ша оған: 
«Мы на кө ше ті ңіз же міс бер ген ше, жоқ де ген де, жи ыр ма жыл 
ке рек. Тө рі ңіз ден кө рі ңіз жа қын қал ған да же мі сін көр мей тін 
іс ке не ге арам тер бо лып жат сыз?» – дей ді. Сон да қа рия: 
«Бұ рын ғы лар ек кен ағаш тың же мі сін біз те ріп же ген бо ла-
тын быз, ен ді біз ек кен ағаш тан кей ін гі лер же мей ме?!» – дей-
ді. Пат ша: «Нет кен әде мі сөз!» – дей ді де, қа рия ға 400 ди нар 
бер гі зе ді.
(www.asylarna.kz)
АР
МА
Н
-
ПВ
кен ағаш
кен ағаш
тан кей
тан кей
В
мі 
мі 
сөз!»
сөз!»
– 
– 
б
ше, жоқ де
ше, жоқ де
қын қал
қын қал
ған
ған
лып жат
лып жат
сыз?»
сыз?»
– дей
– дей
тың же
тың же
мі
мі
сін біз те
сін біз те
б
ін
ін
гі
гі
лер же
лер же
а
ны жо
ны жо
на аял
на аял
а
дай
дай
ше, жоқ де
ше, жоқ де
ген
ген
де, жи
де, жи
ған
ған
да же
да же
– дей
– дей
с
ты. Ке
ты. Ке
ле
ле
үн аға
үн аға
шы
шы
ның кө
ның кө
ны жо
ны жо
лық
лық
ты
ты
с
дай
дай
ды. Пат
ды. Пат
п
п
кем сөз айт
кем сөз айт
қан адам
қан адам
ле
ле
сі кү
сі кү
ні нө
ні нө
ның кө
ның кө
а
ааа
ны таң
ны таң
даң
даң
дар
дар
с
ссссс
ы
ыыыыы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


154


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   170




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет