Біріншіден. ШКМ мектеп-интернаттарға бекіте отырып, оларды қаржыландырудың жаңа моделі мен тетігі әзірленуде.
Екіншіден. Ауылдық жерлерде педагогиялық кадрлердің жетімпеушілігін қысқарту үшін «мобилдік мұғалім» атты жоба енгізілетін болады. ЖОО аралас мамандықтар бойынша педагогтерді дайындауды жалғастырады.
Үшіншіден.Ауылдарда жаңа типті «Мобилдік мектептерді» құру.
Төртіншіден. Интернаттан тыс «уақытша семьяда» тұру мүмкіндігі болады.
Бесіншіден. Мектеп-интернаттарды адам басына қаражаттау нормативі қарастырылатын болады.
Алтыншыдан. Ауылдық жерлерде жұмыс істейтін педагогтердің әлеуметтік пакеті ұлғайтылатын болады.
Жетіншіден. Аз қоныстанған тұрғылықты жерлерде мектептер салу кезінде модулді құрылмалар мен МЖӘ тетіктері қолданылатын болады. Сонымен қатар, орта білім беру ұйымдарын жабдықтаудың бірыңғай стандарты әзірленетін болады.
Дарынды ауыл жастарын анықтау және қолдау сондай-ақ аз қамтылған және көп балалы отбасылардан шыққан дарынды балаларды дамыту
Қазіргі уақытта 72 мыңнан астам адам контингенті бар 131 мамандандырылған Білім беру ұйымы жұмыс істейді.
«Қазақстанның дарынды балалары» деректер базасы құрылды, онда республикалық және халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының жеңімпаздары мен жүлдегерлері - 26,5 мың оқушының деректері бар.
11 облыста дарынды балалармен жұмыс жөніндегі ғылыми-практикалық орталықтар жұмыс істейді
Соңғы үш жылда қазақстандық оқушылар 344 алтын, 540 күміс, 848 қола медаль жеңіп алды.
Соңғы 20 жылдағы республикалық және халықаралық олимпиадалардың нәтижелерін талдау көрсеткендей, жаратылыстану-математикалық цикл пәндері бойынша бір 50 мектептің (РФММ, дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектептер және соңғы 2-3 жылда Назарбаев Зияткерлік мектептерінің) оқушылары жүлделі орындарға ие болады.
7 мыңнан астам мектептің 50-і-бұл мектептердің жалпы санынан 1%-дан аз.
Бұл ретте таланттарды анықтаудың қолданыстағы жүйесі Қосымша білім алу және олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарына қатысу үшін тең емес жағдайларды ескере отырып, ауыл мен шағын қалалардың балаларын, сондай-ақ аз қамтамасыз етілген және көп балалы отбасылардың балаларын қамтуға мүмкіндік бермейді.
Осы мәселені шешу үшін талантты ауыл жастарын анықтау және қолдау жөніндегі бағдарлама, сондай-ақ аз қамтамасыз етілген және көп балалы отбасылардан шыққан дарынды балаларды дамыту жөніндегі жол картасы әзірленетін болады, онда қосымша білім алу үшін мемлекеттік қолдау шаралары, сондай-ақ мамандандырылған мектептерде (БИЛ, РФМММ, Дарын) оқыту үшін квоталар көзделетін болады.
Еліміздің 17 өңірінде, оның ішінде жұмыс істеп тұрған «Дарын» орталықтарының базасында дарындылық түрлері бойынша таланттарды анықтау және қолдау орталықтары құрылатын болады.
«Мың бала «Ұлттық зияткерлік турнирі», «Көшбасшылық бағдарламасы» жобаларын іске асыру, сондай-ақ «Онлайн оқыту» және «аймақтар бойынша күндізгі ауысымдар» семинарларынан кейінгі сүйемелдеу жоспарлануда.
Түлектерді жұмысқа орналастыру үлесі төмен жоғары оқу орындарын қысқарту
ЖОО студенттерінің жыл сайынғы түлектері 140 мың адамды құрайды. ДЭФ ЖБИ сауалнамалық көрсеткішіне сәйкес Қазақстан ЖОО түлектерінің сапасына жұмыс берушілердің қанағаттануы бойынша әлемнің 140 елінің ішінде 92-орында тұр.
Қолданыстағы біліктілік талаптары жоғары оқу орындарына білім беру қызметін жүргізу үшін ең төменгі критерийлерді ұсынады (жұмысқа орналастыру 50% - дан кем жоғары оқу орындарынан лицензияларды қайтарып алу туралы талап көзделген).
Сонымен қатар, жоқ есепке алу әдістемесі балансы еңбек ресурстарының емес, барлық мамандықтар бойынша бекітілген салалық біліктілік шеңбері мен кәсіби стандарттар.
Жаңа ЖОО ашу туралы шешім өңірлердің еңбек нарығы үшін кадрлар даярлауға қажеттілігін ескермейді. Біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда БҒМ лицензия береді, бұл ретте өңірде жоғары оқу орындарының болуы, жаңа ЖОО ашу қажеттілігі ескерілмейді және т. б.
БҒМ а.ж. 8 ай ішінде 25 жоо-ға қатысты профилактикалық бақылау жүргізді. Нәтижесінде жоғары оқу орындарының білім беру қызметінде білім туралы заңнаманың көптеген бұзушылықтары анықталды.
Оның ішінде 16 ЖОО-да түлектердің жыл бойы жұмысқа орналасуының төмен деңгейі анықталды. Жоғары оқу орындарына 5 ай ішінде бұзушылықтарды жою туралы ұйғарым шығарылды (жалпы, 2019 жылғы қазан-қараша). Нұсқама мерзімі аяқталғаннан кейін БҒМ жоспардан тыс тексеру жүргізілетін болады, бұзушылықтар қайта жойылмаған жағдайда, материалдар білім беру қызметіне лицензиядан айыру туралы шешім қабылдау үшін сотқа берілетін болады.
Алған мамандығы бойынша бітірушілерді жұмысқа орналастыруды анықтаудың нақты критерийі жоқ: бітірушіні мамандық бойынша жұмысқа орналасуға міндеттеу механизмі нормативтік қарастырылмаған, МЗТО мамандықтар бойынша жұмысқа орналасу туралы мәліметтерді ұсынбайды.
БҒМ қазіргі уақытта жоғары білім беру ұйымдарының білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарын ЖОО-ның институционалдық аккредиттеуден міндетті өтуі, оқуды аяқтаудың бірінші жылы ішінде түлектерді жұмысқа орналастыру жөніндегі талаптарды күшейту бөлігінде әзірлеу бойынша жұмыс жүргізуде.
Сондай-ақ ғылыми дәрежелері мен атақтары бар оқытушылардың үлесін ұлғайту бөлігінде жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру кадрларын даярлаудың педагогикалық бағыттары үшін талаптар күшейтілетін болады.
Жалпы, жоғары білім сапасын арттыру үшін, сондай-ақ жоғары оқу орындарын қысқарту бойынша тиісті шаралар қабылдау үшін:
- біліктілік шеңбері мен кәсіби стандарттар негізінде білім беру бағдарламаларын кешенді жаңарту;
- білім беру бағдарламаларын әзірлеуге жұмыс берушілер өкілдерінің қатысуы;
- жоғары оқу орындарының қызметін лицензиялау бойынша біліктілік талаптарын күшейту;
- ЖОО-ға қабылдау моделін қайта қарау және SAT форматы бойынша ЖОО-ға қабылдаудың жаңа моделіне көшу;
- жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру грантының құнын кезең-кезеңмен ұлғайту;
- ЖОО түлектерінің жұмысқа орналасуына талдау жүргізу және білім беру бағдарламалары рейтингісінің қорытындысы бойынша ұсыныстар енгізу;
- бітірушілерді жұмысқа орналастыру мониторингі нәтижелері бойынша ЖОО-да жоспардан тыс тексерулер жүргізу;
- жоғары оқу орындарында профилактикалық бақылау жүргізу, оның ішінде түлектерді жұмысқа орналастыру бөлігінде;
- Еңбекмині, БЖЗҚ ақпараттық жүйелерін жұмысқа орналастыру бойынша деректер бөлігінде БҒМ Білім беру базасымен ықпалдастыру;
- ҚР Үкіметімен жаңа жоғары оқу орындарын құруды келісу тетігін енгізу бөлігінде «Білім туралы» ҚР Заңына өзгерістер енгізу.
Білім берудің барлық деңгейлерінде тік басқару мен дербестендірілген қаржыландыруды қамтамасыз ету
Басқару тігінен қатысты
Қазіргі уақытта балабақшалар, мектептер, аудандық/қалалық білім бөлімдері облыстардың және Нұр-сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының білім басқармаларына бағынбайды. Яғни, 17 білім басқармасы олардың қызметі үшін жауапты емес.
207 білім бөлімдерінің қаржылық және кадрлық мәселелері аудан/қала әкімдеріне байланысты. Сонымен қатар білім бөлімдері білім басқармасымен және БҒМ-мен байланыссыз.
ЭЫДҰ халықаралық зерттеулерінің нәтижелері өңірлер арасындағы және тіпті бір өңірдің ішіндегі білім ретіндегі алшақтықты көрсетті, бұл біртұтас білім беру жүйесі бар біртұтас мемлекет үшін парадоксалды жағдай болып табылады.
ЭЫДҰ сарапшылары мұны білім беру саясатының біркелкі емес имплементациясымен, қолда бар білім беруді басқару жүйесінің біркелкі қаржыландырмауымен және тиімсіздігімен байланыстырады.
Білім беру және бюджеттік қаражатты әкімшілендіру бөлімдерінің басқару функцияларын аудандық деңгейден облыстық деңгейге беру үшін БҒМ «Білім туралы» ҚР Заңына және бюджеттік заңнамаға және басқа да НҚА-ға өзгерістер енгізілетін болады. Сондай-ақ, облыстық ББ деңгейінде аудандық, қалалық білім беру бөлімдерін үйлестіруді қамтамасыз ету мәселелері пысықталатын болады.
Бұл шара қаржыландыру тетігінің өзін өзгертумен сүйемелденуі тиіс.
Қаржыландыру тетігіне қатысты
Қазіргі уақытта мектепке дейінгі білім беруде мемлекеттік білім беру тапсырысы білім беру ұйымдары бойынша орналастырылады. Бұл тетік білім беру қызметін алушыға білім беру ұйымын еркін таңдауға мүмкіндік бермейді,бұл өз кезегінде білім беру ұйымдары арасында бәсекелестіктің болмауына әкеледі. Сондай-ақ сыбайлас жемқорлық алғышарттарын жасайды.
Орта білім беруде 2017 жылдан бастап қала мектептерінде жан басына қаржыландыру енгізілуде, сондай-ақ жеке білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырысты (норматив) орналастыру көзделген. ТжКБ ұйымдары да қаржыландырудың жан басына шаққандағы тетігіне өтеді.
2018 жылдан бастап жоғары оқу орнында оқу үшін грант алу кезінде талапкерге білім беру ұйымын таңдау мүмкіндігі ұсынылған, бұл ретте ЖОО-да оқу траекториясын өз бетінше таңдау мүмкіндігі жоқ (кредиттерді өз бетінше таңдау және ақы төлеу). Нәтижесінде білім беру қызметінің сапа деңгейі көтерілмейді және оны алушы қанағаттанбаған болып қалады.
Мектепке дейінгі білім беруден бастап ЖОО-ға дейін біртіндеп дербестендірілген қаржыландыру енгізіледі, яғни қаражатты алушыларға тікелей эскроу-шоттарға бөлуге көшу жүзеге асырылады.
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік тапсырысты орналастыру тәртібі өзгертілетін болады. Мемлекеттік тапсырыс қаражаты мектепке дейінгі ұйымды өз бетінше таңдау мүмкіндігі бар Ваучер түрінде баланың атына берілетін болады. Нәтижесінде мектепке дейінгі ұйымдардың бәсекелестігі мен білім беру қызметтерінің сапасы артады.
Орта білім беруде қала мектептерінің жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшуі аяқталады. Кейіннен кезең-кезеңмен көшу ауылдық мектептерде жоспарланып отыр.
Қосымша білім беруді қаржыландыруды және ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды түзеу арқылы қолдауды жан басына шаққандағы қағидатқа көшіру жөніндегі шаралар пысықталатын болады.
Техникалық және кәсіптік және орта білімнен кейінгі білім беру жүйесіне жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу жөніндегі жұмыс жалғастырылады.
Жоғары білім беруде мемлекеттік білім беру тапсырысын қаржыландырудың ваучерлік тетігі енгізілетін болады. Білім беру гранты ваучердің негізінде басқа ЖОО-ға қосымша ақы төлеу шартымен өту құқығымен студентке өтеді.
Мұғалімдердің біліктілігін арттыру ваучерлік негізде де жүзеге асырылады.
Оқулықтар сапасын жоғарлату
1-10 сыныптарға арналған жаңартылған мазмұнда оқулықтар мен ОӘК дайындалып, оқу процесіне енгізілді.
Қазіргі уақытта 11 сыныпқа арналған оқулықтар мен ОӘК сараптамасы мен апробациясы жүргізілуде.
Оқулықтардың электрондық нұсқалары БҒМ сайтында орналастырылған.
Сонымен қатар, шешімді талап ететін бірқатар проблемалар бар:
- баспалардың нашар редакциялық және корректорлық жұмысы, соның салдарынан оқулықтарда грамматикалық қателер, қате жазулар, қате аударма және терминдерді пайдалану жағдайлары рұқсат етіледі.;
- жаңартылған мазмұндағы оқулықтардың сапасын бағалауға авторлардың, сарапшылар мен пәндік комиссия мүшелерінің жеткіліксіз дайындығы;
- оқу әдебиеттерін әзірлеу және сараптау процесін ғылыми-әдістемелік сүйемелдеудің жеткіліксіздігі.
Аталған проблемаларды шешу үшін, сондай-ақ оқулықтар сапасын арттыру мақсатында БҒМ бірқатар шаралар қабылдайтын болады:
- сараптаманың жаңа тетігін әзірлеу;
- оқулықтарды "соқыр" сараптауды қамтамасыз ету;
- оқулықтардың мазмұнына, құрылымына және дизайнына бірыңғай талаптар белгілеу;
- сарапшыларды оқыту;
- орта білім берудің барлық деңгейіндегі оқулықтарды сапалы апробациялау;
- оқулықтардың электрондық тұғырнамасын енгізу;
- кітапханаларды цифрландыру.
Мұғалімдер мен оқытушылардың әлеуметтік жағдайын жақсарту
Елімізде барлығы 338 755 педагог кадрлар, оның ішінде 301 217 мұғалімдер. Жоғары білімді педагогикалық қызметкерлер – 274 346 (80,9%), оның ішінде жоғары білімді мұғалімдер – 241 689 (80,2%).
Білім беру ұйымдарына жұмысқа келген магистр-мұғалімдер саны 2016 жылы 3476-дан 2018 жылы 5029 адамға дейін артты және мұғалімдер корпусындағы 1,7% құрады.
Жыл сайын орта есеппен 10 мыңнан астам жас маман республика мектептеріне жұмыс істеуге келеді.
2018-2019 оқу жылында 10226 жас маман келді (7251 ЖОО түлектері, 2975 колледж түлектері).
Педкадрларға қажеттілік 5267 адамды құрайды (2017-2018 оқу жылында – 4952).
Мұғалімдер үшін бірқатар материалдық ынталандыру қарастырылған, оның ішінде ауылдық жерлерде 25% - ға жоғары еңбекақы, жаңартылған ұстау үшін қосымша ақы, коммуналдық қызметтер мен отын төлемі, сауықтыруға арналған жәрдемақы және т. б.
Мемлекет Басшысының 2018 жылғы 5 қазандағы Жолдауында айтылған тапсырмасына сәйкес 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап ең төменгі жалақы (бұдан әрі - ЕТЖ) 1,5 есе немесе 42,5 мың теңгеге дейін көтерілді, тиісінше 275 мың азаматтық қызметкердің жалақысы жаңа ЕТЖ мөлшерінен төмен болды.
Білім беру бағдарламаларының жаңартылған мазмұны жағдайында жұмыс істегені үшін лауазымдық жалақыдан 30% мөлшерінде қосымша ақы белгіленген.
Қосымша ақы 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап 1, 2, 5 және 7 – сынып мұғалімдеріне төленеді; 2018 жылғы 1 қыркүйектен бастап-қосымша үш-сынып мұғалімдеріне (3, 6 және 8-сынып), 2019 жылғы 1 қыркүйектен бастап 4, 9 және 10-сынып мұғалімдеріне қосымша ақы төленеді. Әрі қарай жаңартылған мазмұнға көшу кестесіне сәйкес мерзімде жүзеге асырылады.
Педагог-модератор, педагог-сарапшы, педагог-зерттеуші, педагог-шебер біліктілігі үшін лауазымдық жалақыдан тиісінше 30-35-40-50% мөлшерінде қосымша ақы. Осы қосымша ақы 2018 жылдың 1 қыркүйегінен бастап жүзеге асырылады.
Осы мақсаттарға РБ-дан 2019 жылға 126,7 млрд. теңге бөлінді, оның ішінде:
95,1 млрд. теңге - 316 мың педагогтың жаңартылған мазмұн жағдайындағы жұмысы үшін қосымша ақы төлеуге;
31,6 млрд. теңге - 116 мың педагогтың педагогикалық шеберлік біліктілігі үшін қосымша ақы төлеуге.
Бұл ретте білім беру саласы қызметкерлерінің экономика бойынша ең төменгі жалақысы (107 мың теңге), мұғалімдердің апталық жүктемесі – ең жоғары (TALIS-2018), гранттардың 86% - ы 50-ден 85-ке дейін балл жинаған түлектер арасында бөлінген. Еңбекақының төмендігінен тәжірибелі мұғалімдер мектептен кетеді, жыл сайын кадрлар тапшылығы артып келеді.
Педагог мәртебесі өте төмен. Бұл туралы педагогтардың әлеуметтік және құқықтық қорғалмауы куәландырады.
Жергілікті атқарушы органдар педагогтарды әлеуметтік қолдауды толық көлемде қамтамасыз етпейді. Педагогтер оның кәсіби міндеттеріне байланысты емес жұмыс түрлеріне тартылады, сондай-ақ мектеп әкімшілігі немесе әкімдік педагогтан оның кәсіби қызметіне байланысты емес есеп немесе ақпарат беруді талап етеді.
«Педагог мәртебесі туралы» заң жобасы аясында материалдық және материалдық емес ынталандырулар қарастырылған.
Білім беру жүйесіне білікті кадрларды тарту мақсатында мұғалімдердің еңбекақысы төрт жыл ішінде екі есеге ұлғайтылатын болады. Бұдан басқа, біліктілік деңгейі, тәлімгерлік, магистр дәрежесі және т. б. үшін қосымша ақы есебінен еңбекақы төлеуді саралап арттыру мүмкіндігі көзделеді.
Сондай-ақ педагогтың әлеуметтік пакетін кеңейту бойынша шаралар көзделеді: барлық деңгейдегі педагогтар үшін жыл сайынғы ақылы еңбек демалысын 56 күнге беру, мектепке дейінгі ұйымнан кезектен тыс орын алу, сондай-ақ жеңілдікті шарттармен тұрғын үй алу құқығын беру.
«Педагог мәртебесі туралы» ҚР Заңын сапалы іске асыру мақсатында жергілікті атқарушы органдар кәсіптік қызметтегі жетістіктері үшін қолайлы жағдайлар, қосымша ынталандыру және көтермелеу жасайтын болады.
Педагогтардың әлеуетін пайдаланудың тиімділігін және білім алушылардың білім деңгейінің сапасын арттыру мақсатында сабақтан тыс жүктемені төмендету бойынша шаралар кешені жүргізілетін болады.
Ғылым нәтижелілігін арттыру бойынша
Қазақстанда жыл сайын мемлекеттік бюджет есебінен қаржыландырылатын ғылыми жобалар мен бағдарламалардың нәтижелілігіне бағалау жүргізіледі.
2016 жылдан бастап ғылыми жобалар мен бағдарламалар санының өсуі болды, олардың нәтижелері жоғары және орташа ғылыми-практикалық нәтижелілік деңгейінде болды – 2018 жылы 64,9%-дан 72,4% - ға дейін. 2016 жылдан бастап берілген қорғау құжаттарының саны 2,5 есеге артты.
Алайда, ғылыми зерттеулер экономика мен қоғамның өзекті қажеттіліктеріне жеткілікті бағдарланбаған, бұл қоғамдағы ғылымға кері әсер етеді, ғылыми нәтижелерді коммерцияландыру әлеуетін және бизнес тарапынан ғылыммен ынтымақтастыққа қызығушылықты төмендетеді.
ЖОО-лармен ҒЗИ қызметкерлерінің кәсіпорындарда жандандыру мақсатында трансферді/білім беруді жандандарыружіне білім беруарналарын кеңейту мақсатында бірлесіп қызмет етуіне рұқсат беретін нормалар жоқ.
Орын алған проблемалық мәселелерді шешу мақсатында БҒМ ҒҒК жұмысының транспаренттілігін қамтамасыз ету, мемлекеттік сараптама жүргізу, ғылымды қаржыландыру, сондай-ақ экономикаға нақты үлесін қамтамасыз ету үшін ҒЗЖ түпкілікті нәтижелеріне қойылатын талаптарды күшейту бөлігінде НҚА жетілдірілетін болады. Аяқталған ғылыми жобаларды/бағдарламаларды іске асырудың тиімділігін, мультипликативтік әсерді және ғылымның елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына қосқан үлесін бағалау жүйесі енгізілетін болады. Экономиканың қажеттіліктеріне сәйкес ғылымды дамытудың перспективалық бағыттарын айқындау үшін форсайттық зерттеулер жүргізілетін болады. Сондай-ақ, ғылымды қаржыландыруды ұлғайту және ҚР БДДБ-ға 2025 жылға дейін тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша шаралар қабылданатын болады.
Жастар арасындағы волонтерлік қызметті дамыту
БҒМ орта білім ұйымдары үшін «Білім беру саласындағы волонтерлік пен қайырымдылық және қазіргі жағдайда олардың білім беру жүйесін жетіктірудегі рөлі» атты әдістемелік ұсынымдар дайындады.
Колледждерге волонтерлікпен жалпы контингенттің (488 мың адам) ішінде 2 мың студент (0,4%) қамтылған. Жалпы, ол «Әлеуметтік жұмыс», “Шаштараздық өнер”, “Емдеу ісі”, “Тамақтандыруды ұйымдастыру”, “Қосымша білім педагогы ” мамандықтарында оқитын студенттер.
Жоғарыда аталған мамандықтар бойынша оқитын колледж студенттері балалар үйлерінде, қарт адамдар үйлерінде, мектептерде, емханаларда, мүгедектер үйлерінде волонтерлік қызмет көрсетеді.
2019 жылдың қыркүйегінен бастап «Жастар жылы» аясында балалар үйлерінде, қарт адамдар үйлерінде, білім беру және басқа әлеуметтік ұйымдарға көмегі үшін студенттерге біруақтылы төлемді қарастыратын «Әлеуметтік студенттік несие» жобасын бастау алады. 3 жыл ішінде волонтерлік қызметпен шамамен 50 мың студентті қамту жоспарлануда.
Қазіргі күні волонтерлер мен қатысушы ұйымдарды тіркеуге алатын онлайн платформаның (әзірлеуші - АҚДМ) әзірлеуі бітуде.
Жоба аясында студенттерге екі түрлі ваучер - 50 мың и 20 мың тенге (сәйкесінше 50 және 20 сағат жұмыс) ұсынылатын болады.
Қазірде БҒМ «Әлеуметтік студенттік несие» атты жобаны ЖОО іске асыру жоспарланған. ТжКБ жүйесіндегі Волонтерлер мектебінінің қызметіне әдістемелік ұсынымдар әзірленетін болады.
Волонтерлік қызметтің колледж студенттерінің адамгершілігін, азаматшылығын қалыптастырудағы маңыздылығын ескере отырып, ZHASTAR KZ” жобасының ағымдағы жылдың сәуірінен бастап іске асырылып жатқан бастамаларының бірі “Ашық жүрек” жобасы болып табылады. Бұл жоба колледждерде волонтерлікті дамытуға, көрсетілетін қызметтер спектрін кеңейтуге бағытталған. Жоба аясында әр колледжде волонтерлер клубын құру, аймақтық волонтерлер слетін өткізу, республика колледждерінің студенттері деректер базасын құру жоспарланған.
Жоба аясындағы қызметке жұмылдыру үшін студенттер арасында ауқымды ақпараттық -түсіндіру жұмыстарын ұйымдастырылатын болады.
«Дипломмен – ауылға» баспанасына бюджеттік несие беру үшін «Дипломмен – ауылға» бағдарламасы бойынша 2020 жылдан бастап жылына 20 млрд. тенгеге қаржыландыруды кеңейту
«Дипломмен – ауылға»Жоба шеңберінде мынадай әлеуметтік қолдау шаралары көзделген (2009 жылғы 18 ақпандағы № 183 ҚР ҮҚ.):
- 100 АЕК немесе 252 500 теңге көлеміндегі көтерме жәрдемақы (1 АЕК – 2525 теңге);
- тұрғын үйге 1500-АЕК-тен немесе 3 787 500 теңгеден аспайтын бюджеттік кредит.
Бүгінде Жоба ауылдық елді мекендерге жұмыс істеу және өмір сүру үшін келген денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қамсыздандыру, спорт және агроөнеркәсіптік кешен саласында дипломы бар мамандарды әлеуметтік қолдау шараларын көрсету бойынша мемлекеттік қызмет көсрету ережелері мен стандарттарына сәйкес орындалуда (ҰЭМ-нің 2014 жылғы 6 қарашадағы № 72 және 2015 жылғы 27 наурыздағы № 275 бұйрығы).
«Дипломмен ауылға» жобасы іске асырылған уақыт ішінде (2009-2018 жылдар) 60 мыңнан астам маман 7,4 млрд. теңге сомасындағы көтерме жәрдемақы алды. 27,5 мыңнан астам маман 70,6 млрд. теңге сомасында тұрғын үй алуға бюджеттік кредит алды.
2019 жылы 3 908 маманға 14,8 млрд.теңге сомасында тұрғын үйге кредит бөлінді.
2020 жылға 4 мың маманға 15,8 млрд. теңге көлемінде бюджеттік кредит беру жоспарлануда.
Республиканского бюджеттен бөлінген қаражат өңірлердің сұранысын бар болғаны 70-75%-ке жабады. 2019 жылы қаржы жетімсіздігі 6,3 млрд.теңге (1 663 маман). Қосымша қажеттілік барлық өңірге тән. Бұл ретте жоғары сұраныс мынадай: Алматы облысында – 848,4 млн.теңге (224 адам), Қызылорда облысы – 818,1 млн.теңге (216 адам), Батыс Қазақстан облысы – 693,1 млн.теңге (183 адам) және Түркістан облысында – 579,5 млн.теңге (153 адам ).
Бұл соманы 2020 жылы 20 млрд. теңгеге жеткізу тағы да 1,5 мың маманды тұрғын үймен қамтуға мүмкіндік береді.
Жобаны іске асыру тұтастай алғанда, әлеуметтік сала мен агроөнеркәсіптік кешен мамандарының ауылдық елді мекендерге тұрақтануы мәселесіне оң әсер етеді. Бұл кешенді түрде ауыл тұрғындарына қызмет көрсетуді жақсартып, мультипликативтік әсер береді. Ол ауыл тұрғындарының денсаулығының жақсаруына, сауатының артуы мен мәдениетінің өсуіне, қала мен ауыл арасындағы айырмашылықты теңестіруге қызмет етеді.
Жалпы, жоғарыда аталған мәселелерді шешу жөніндегі міндеттер мен шаралар ҚР Президенті Жолдауын іске асыру жөніндегі жалпыұлтық іс-шаралар жоспарының (ҚР Президентінің 2018 жылғы 12 қазандағы Жарлығы) 29-тармағын орындау аясында әзірленіп жатқан ҚР білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының жобасында (бұдан әрі – Жоба) ескерілетін болады.
Жобаны қабылдау мерзімі – 2019 жылғы желтоқсан.
Жобаны әзірлеуге педагогтар қауымының өкілдері, жас ғалымдар, қоғам қайраткерлері, білім беру саласындағы сарапшылар, үкіметтік емес ұйымдар және жергілікті атқарушы органдар қатысты.
Жобаны талқылау бойынша блогерлермен, қоғам қайраткерлерімен, сарапшылармен, «Атамекен» ҰКП өкілдерімен және т.б. бірнеше кездесулер өткізілді.
Достарыңызбен бөлісу: |