Г а м д информатика
§ 20. Менің алғашқы программам
жүктеу/скачать 12,09 Mb. Pdf көрінісі
|
5кл
| § 20. Менің алғашқы программам
Біз бұ ған дей ін ал го ритм дер ту ра лы айт қан бо ла тын быз. Кез кел ген есеп ті қа ра пай ым амал дар ды тіз бек тей орын дау ар қы лы шы ға ру ға бо ла тынын білесіңдер. Ал го ритм ді ком пью тер де орын дау үшін оны прог рам ма тү рін де жа зып шығу керек. Ол үшін прог рам ма лау тіл інде тү сі нік ті етіп жазу керек (69-су рет). Ал ды мен ал го ритм әре ке ті әзір ле не ді, со дан кей ін прог рам ма лау тіл ін де жа зы ла ды. Со дан соң прог рам ма ның бұл мә ті ні транс ля тор деп атала тын ар найы қыз мет қол дан ба ла ры мен өң деу ден өте ді не ме се мә ши не ко ды на ау да рылып, программа нәтижесі алынады. Программалаутілдерідегенімізне? Прог рам ма лау тіл де рі – жа сан ды тіл дер. Олар дың та би ғи тіл дер ден ай ыр ма шы лы ғы – ма ғы на сы транс ля тор ға тү сі нік ті бо ла тын әрі жа зу ко ман да сы ның (опе ра тор лар дың) қа таң ере же сі не ба ғы на тын «сөз де рі» шек теу лі бо ла тынында. Scratch (Ск ретч) – бас тау ыш сы нып пен ор та бу ын оқу шы ла ры на ар нал ған ви зу ал ды ны сан ға ба ғыт тал ған прог рам ма лау ор та сы (70-су рет). Scratch прог рам ма лау ор та сы Ло го ті лі нің жә не Ле го конст рук то ры ның жал ға сы ре тін де жа сал ған. Scratch-те прог рам ма лар гра фи ка лық блок тар дан тұ ра ды. Бұл прог рам ма лау ор та сы өте қы зық әрі жо ба лар жа сау ға, ал го ритм ко ман да ла рын ти ім ді пай да ла ну ға, ал го ритм құ ру ға мүм кін дік бе ре ді. М • программалаутілі туралы; • Scratchпрограм малауортасы туралы. • алгоритмдеген не? • cөздікалгоритм дегенне? Алгоритм діпрограммалау А А А А 110 Р мүм мүм М Scratch- Scratch- Бұл прог Бұл прог ал ал го го ритм ко ритм ко мүм мүм кін кін дік бе дік бе А Scratch (Ск Scratch (Ск А на ар на ар нал нал ған ви ған ви (70-су (70-су рет). рет). (70-су (70-су (70-су не Ле не Ле го конст го конст Scratch- Scratch- те прог те прог Бұл прог Бұл прог рам рам Н теу теу Scratch (Ск Scratch (Ск ретч) ретч) – бас – бас Н ған ви ған ви зу зу рет). рет). Алгоритм Алгоритм программалау программалау - әрі жа әрі жа қа қа таң ере таң ере П Программалау Программалау Прог Прог рам рам Олар Олар дың та дың та ма ма ғы ғы на на сы транс сы транс әрі жа әрі жа зу ко зу ко В не ко не ко нәтижесі алынады. нәтижесі алынады. Программалау Программалау тілдері тілдері рам рам ма ма б де жа де жа дан соң прог дан соң прог деп атала деп атала тын ар тын ар ры ры мен өң мен өң деу деу на ау на ау а ді, со ді, со дан кей дан кей зы зы ла ла ды. ды. дан соң прог дан соң прог рам рам ма ма деп атала деп атала тын ар тын ар с зып шығу керек. Ол зып шығу керек. Ол лау тіл лау тіл інде інде рет) рет) . Ал . Ал ды ды мен ал мен ал дан кей дан кей п тынын білесіңдер. тынын білесіңдер. де орын де орын дау үшін оны дау үшін оны зып шығу керек. Ол зып шығу керек. Ол тү тү сі сі а дер ту дер ту быз. Кез кел быз. Кез кел ген есеп ген есеп бек бек тей орын тей орын тынын білесіңдер. тынын білесіңдер. дау үшін оны дау үшін оны с дер ту дер ту ра ра лы лы ген есеп ген есеп ы ы 111 Scratchпрограммалауортасы П дегеніміз– қандай да бір программалау тілінде жа- зылған алгоритм, компьютерге түсінікті командалардың жиынтығы. – компьютер орындауға міндетті әрекеттер. Легоконструкторыменпрограмма блоктарыныңұқсастығы А А РММ М АА А Н - П П зылған алгоритм, компьютерге түсінікті командалардың жиынтығы. – компьютер орындауға міндетті әрекеттер. В Scratchпрограммалауортасы Scratchпрограммалауортасы В – қандай да бір программалау тілінде жа- зылған алгоритм, компьютерге түсінікті командалардың жиынтығы. – компьютер орындауға міндетті әрекеттер. б б Scratchпрограммалауортасы Scratchпрограммалауортасы а а с с ы ы 112 Өз де рің суреттен кө ріп отыр ған дай конст рук тор лар ға ұқ сас етіп, блок тар ды пай да ла нып құ рас ты ру ға бо ла ды (71-су рет). Кез кел ген фи гу ра ны жа сау үшін конст рук тор ларды дұ рыс ор на лас тыр ма са, көздеген нәтижемізге жете ал май мыз. Сол си яқ ты Scratсh прог рам ма лау ор та сын да прог рам ма ның ал го рит мі дұ рыс құ рыл ма са, прог рам ма жү зе ге ас пай ды, орын дал май ды. Б 1. Прог рам ма де ген не? 2. Прог рам ма лау тіл де рі де ген не? 3. Scratсh (Ск ретч) прог рам ма лау ор та сы де ген не? 4. Ле го ко нст рук то ры дегеніміз не? Қайда қолданылады? Т 1. Scratсhте прог рам ма неге ар найы жа зыл май ды? 2. Прог рам ма лау тіл де рі не үшін қа жет? 3. Программалау тілдері не себепті жасанды деп есептеледі? 4. Ой ын прог рам ма лау ор та сы ба ла лар дың шы ғар ма шы лық із де ніс те рін қа лып тас ты ра ды. Не лік тен? 2003 жылы Массачусетс Технология лық институтының «Lifelong Kin dergarten Grоup» зерттеушілер командасы Митчелл Резниктің (1956 жылы 12 мау сымда дүниеге келген) басшылығымен қолжетімді программалау тілін жасауға шешім қабылдады. Scrаtch – визуалды нысанға бағыттал ған программалау ортасы, Лего конструкторы мен Лого тілі идеясының жалғасы ретінде 2007 жылы пайдалануға ұсы- нылды. Б Т Е Scratсh-те программа арнайы жазылмайды, оны дайын командалар блогы арқылы Лего конструкторын жинағандай құрастырады. А А А А 112 Р 4. Ой ын прог рам ма лау ор та сы ба ла лар дың шы ғар ма шы 4. Ой ын прог рам ма лау ор та сы ба ла лар дың шы ғар ма шы М 1. Scratсhте прог рам ма неге ар найы жа зыл май ды? 1. Scratсhте прог рам ма неге ар найы жа зыл май ды? 2. Прог рам ма лау тіл де рі не үшін қа жет? 2. Прог рам ма лау тіл де рі не үшін қа жет? 3. Программалау тілдері не себепті жасанды деп есептеледі? 3. Программалау тілдері не себепті жасанды деп есептеледі? 4. Ой ын прог рам ма лау ор та сы ба ла лар дың шы ғар ма шы 4. Ой ын прог рам ма лау ор та сы ба ла лар дың шы ғар ма шы М А 2. Прог рам ма лау тіл де рі де ген не? 2. Прог рам ма лау тіл де рі де ген не? 3. Scratсh (Ск ретч) прог рам ма лау ор та сы де ген не? 3. Scratсh (Ск ретч) прог рам ма лау ор та сы де ген не? 4. Ле го ко нст рук то ры дегеніміз не? Қайда қолданылады? 4. Ле го ко нст рук то ры дегеніміз не? Қайда қолданылады? А 1. Scratсhте прог рам ма неге ар найы жа зыл май ды? 1. Scratсhте прог рам ма неге ар найы жа зыл май ды? А Н 1. Прог рам ма де ген не? 1. Прог рам ма де ген не? 2. Прог рам ма лау тіл де рі де ген не? 2. Прог рам ма лау тіл де рі де ген не? 3. Scratсh (Ск ретч) прог рам ма лау ор та сы де ген не? 3. Scratсh (Ск ретч) прог рам ма лау ор та сы де ген не? 4. Ле го ко нст рук то ры дегеніміз не? Қайда қолданылады? 4. Ле го ко нст рук то ры дегеніміз не? Қайда қолданылады? Н - - П Лего конструкторы мен Лого тілі идеясының П П П жалғасы ретінде 2007 жылы пайдалануға ұсы- П В (1956 жылы 12 мау сымда дүниеге келген) басшылығымен қолжетімді программалау тілін жасауға шешім қабылдады. Scrаtch – визуалды нысанға бағыттал ған программалау ортасы, Лего конструкторы мен Лого тілі идеясының В жалғасы ретінде 2007 жылы пайдалануға ұсы- б б б 2003 жылы Массачусетс Технология лық институтының «Lifelong Kin dergarten Grоup» зерттеушілер командасы Митчелл Резниктің (1956 жылы 12 мау сымда дүниеге келген) басшылығымен қолжетімді программалау тілін а а а с мыз. Сол си яқ ты Scratсh прог рам ма лау ор та сын да прог рам ма мыз. Сол си яқ ты Scratсh прог рам ма лау ор та сын да прог рам ма ның ал го рит мі дұ рыс құ рыл ма са, прог рам ма жү зе ге ас пай ды, ның ал го рит мі дұ рыс құ рыл ма са, прог рам ма жү зе ге ас пай ды, с п тор ларды дұ рыс ор на лас тыр ма са, тор ларды дұ рыс ор на лас тыр ма са, көздеген нәтижемізге жете ал май көздеген нәтижемізге жете ал май мыз. Сол си яқ ты Scratсh прог рам ма лау ор та сын да прог рам ма мыз. Сол си яқ ты Scratсh прог рам ма лау ор та сын да прог рам ма ның ал го рит мі дұ рыс құ рыл ма са, прог рам ма жү зе ге ас пай ды, ның ал го рит мі дұ рыс құ рыл ма са, прог рам ма жү зе ге ас пай ды, а блок тар ды пай да ла нып құ рас ты ру блок тар ды пай да ла нып құ рас ты ру . Кез кел ген . Кез кел ген фи гу ра ны жа сау үшін конст рук фи гу ра ны жа сау үшін конст рук тор ларды дұ рыс ор на лас тыр ма са, тор ларды дұ рыс ор на лас тыр ма са, көздеген нәтижемізге жете ал май көздеген нәтижемізге жете ал май с Өз де рің суреттен кө ріп отыр ған Өз де рің суреттен кө ріп отыр ған дай конст рук тор лар ға ұқ сас етіп, дай конст рук тор лар ға ұқ сас етіп, блок тар ды пай да ла нып құ рас ты ру блок тар ды пай да ла нып құ рас ты ру . Кез кел ген . Кез кел ген ы ы Өз де рің суреттен кө ріп отыр ған Өз де рің суреттен кө ріп отыр ған дай конст рук тор лар ға ұқ сас етіп, дай конст рук тор лар ға ұқ сас етіп, 113 5. Scratсh программасын неліктен Лего конструкторына ұқсатады? Т 1. Ал го ритм деу мен прог рам ма лау ды са лыс ты рың дар. 2. Суретті талдаңдар, Лего конструкторына ұқсастығы неде? Ребусты шешіңдер. 1. 2. Т А А РМ А АА Н -П ПП В В ба сп Суретті талдаңдар, Лего конструкторына ұқсастығы неде? Суретті талдаңдар, Лего конструкторына ұқсастығы неде? а 1. Ал го ритм деу мен прог рам ма лау ды са лыс ты рың дар. 1. Ал го ритм деу мен прог рам ма лау ды са лыс ты рың дар. Суретті талдаңдар, Лего конструкторына ұқсастығы неде? Суретті талдаңдар, Лего конструкторына ұқсастығы неде? ааа с 5. Scratсh программасын неліктен Лего конструкторына 5. Scratсh программасын неліктен Лего конструкторына ссс ы ы 5. Scratсh программасын неліктен Лего конструкторына 5. Scratсh программасын неліктен Лего конструкторына 114 3. 1. Өз де рің қа ла ған үй дің жо ба сын сы зып, ал го рит мін жа зың дар. Блоксыз ба сын сы зың дар. 2. Сөй лем ді то лық ты рып, ком пью тер де те рің дер. Scratсh (Ск ретч) – ... сы нып пен ор та бу ын оқу шы ла ры на ар нал ған ви зу ал ды ны сан ға ба ғыт тал ған прог рам ма лау ор та сы. ... прог рам ма лау ор та сы ... ті лі нің жә не Ле го конст рук то ры ның жал ға сы ре тін де жа сал ған. Ск ретч те прог рам ма лар гра фи ка лық ... тұ ра ды. 6 Б Сен дер қа лай ой лай сың дар, суретте киіз үйдің қай бөлігі жетіспей тұр? Киіз үйді құруды неден бастайды? Б А А А А 114 РМ АН Сен дер қа лай ой лай сың дар, суретте киіз үйдің қай бөлігі Сен дер қа лай ой лай сың дар, суретте киіз үйдің қай бөлігі жетіспей тұр? Киіз үйді құруды неден бастайды? жетіспей тұр? Киіз үйді құруды неден бастайды? - Сен дер қа лай ой лай сың дар, суретте киіз үйдің қай бөлігі Сен дер қа лай ой лай сың дар, суретте киіз үйдің қай бөлігі П лау ор та сы. ... прог рам ма лау ор та сы ... ті лі нің жә не Ле го лау ор та сы. ... прог рам ма лау ор та сы ... ті лі нің жә не Ле го конст рук то ры ның жал ға сы ре тін де жа сал ған. Ск ретч те конст рук то ры ның жал ға сы ре тін де жа сал ған. Ск ретч те прог рам ма лар гра фи ка лық ... тұ ра ды. прог рам ма лар гра фи ка лық ... тұ ра ды. П П В 2. Сөй лем ді то лық ты рып, ком пью тер де те рің дер. 2. Сөй лем ді то лық ты рып, ком пью тер де те рің дер. ... сы нып пен ор та бу ын оқу шы ла ... сы нып пен ор та бу ын оқу шы ла ры на ар нал ған ви зу ал ды ны сан ға ба ғыт тал ған прог рам ма ры на ар нал ған ви зу ал ды ны сан ға ба ғыт тал ған прог рам ма лау ор та сы. ... прог рам ма лау ор та сы ... ті лі нің жә не Ле го лау ор та сы. ... прог рам ма лау ор та сы ... ті лі нің жә не Ле го конст рук то ры ның жал ға сы ре тін де жа сал ған. Ск ретч те конст рук то ры ның жал ға сы ре тін де жа сал ған. Ск ретч те б 1. Өз де рің қа ла ған үй дің жо ба сын сы зып, ал го рит мін жа 1. Өз де рің қа ла ған үй дің жо ба сын сы зып, ал го рит мін жа зың дар. Блоксыз ба сын сы зың дар. зың дар. Блоксыз ба сын сы зың дар. 2. Сөй лем ді то лық ты рып, ком пью тер де те рің дер. 2. Сөй лем ді то лық ты рып, ком пью тер де те рің дер. б а 1. Өз де рің қа ла ған үй дің жо ба сын сы зып, ал го рит мін жа 1. Өз де рің қа ла ған үй дің жо ба сын сы зып, ал го рит мін жа а а ааа сп ас ы ы ыыыыы 115 § 21. Scratch ойын программалау ортасы Scratсh – ани ма ция лық ер те гі лер, ой ын дар мен мо дель дер ді құ рас ты ру ға ар нал ған жа ңа прог рам ма лау ор та сы. Қа зір гі таң да прог рам ма лау ор та сы әр түр лі жас ара лы ғын да ғы қолда ну шы лар үшін қол же тім ді әрі қы зық ты. Прог рам ма лау ор та сы бар лық дең гей де кез кел ген оқу пән де рін де (ма те ма ти ка, ин фор ма ти ка, тіл дер жә не т.б.) ұтым ды пай да ла ны ла ды. Прог рам ма да ны сан дар мен алу ан түр лі әре кет тер жа сау ға бо ла ды: жыл жы ту, тү рін өз гер ту, бас қа ны сан дар мен бай ла ныс ты ру жә не т.б. Ны сан ға ба ғыт тал ған прог рам ма лау ор та сы нда не гіз дел ген сце на рий түр лі түс ті жә не әр түр лі пі шін де гі блок тар дан құ рал ған ко ман да лар дан құ рас ты ры ла ды. Ло го ті лін прог рам ма лау не гіз де рін оқы ту үшін пай да ла на ды. Бұл тіл дің өзі не ға на тән өз ге ше лі гі – «тас ба қа» деп ата ла тын нысанды қол да натындығында. Электронды есептеуіш машинаның (ЭЕМ) екін ші буы нын әзір леп, ен гі зу ке зе ңін де пай да бол ған. Легоконструкторы ЭЕМнің үшін ші буы ны әм бе бап ал го ритм дік тіл дер ді жа сау дың жа ңа тә сі лін ой лап тап қан. Прог рам ма ның жа са лу ын те ре ңі рек ұғы ну үшін әр түр лі тек ше лер ден фи гу ра лар мен • программа дегенне? • программалау тілдерінеүшін қолданылады? М • ойынпрограм малауортасы туралы; • программалаутіл дерініңжазылуы; • Scratсh(Скретч) программалау ортасының терезесі. А А те те ре ре Р ЭЕМ ЭЕМ нің үшін нің үшін сау сау дың жа дың жа ңа тә ңа тә ре ре ңі ңі рек ұғы рек ұғы М нің үшін нің үшін АН -П лау не лау не на тән өз на тән өз натындығында. натындығында. машинаның (ЭЕМ) екін машинаның (ЭЕМ) екін ші буы ші буы нын әзір нын әзір В гіз гіз лі пі лі пі шін шін лар лар дан құ дан құ рас рас лау не лау не гіз гіз де де рін оқы рін оқы на тән өз на тән өз ге ге ше ше б мен алу мен алу ды: жыл ды: жыл жы жы дар дар мен бай мен бай ла ла ға ба ға ба ғыт ғыт тал тал ған прог ған прог ген сце ген сце а да да ла ла ны ны мен алу мен алу ан түр ан түр жы жы ту, тү ту, тү ла ла ныс ныс с ты. Прог ты. Прог де кез кел де кез кел ген оқу пән ген оқу пән фор фор ма ма ти ти ка, тіл ка, тіл ны ны ла ла ды. Прог ды. Прог лі әре лі әре п сы әр сы әр шы шы лар үшін лар үшін ты. Прог ты. Прог рам рам ма ма ген оқу пән ген оқу пән а рас рас ты ты ру ру лау ор лау ор та та сы. сы. сы әр сы әр түр түр лі лі лар үшін лар үшін с гі гі лер, лер, ру ру ға ға ы ы 116 конст рук ция лар жи на ла тын Ле го конст рук то рын алу ға бо ла ды (72-су рет). Ло го эво лю ция сы Scratch ті лі нің құ ры лу ына сеп ті гін ти гіз ді. Scratch 1.4 нұс қа сы 2009 жыл дың 2 шіл де сін де шы ға рыл ды. Scratch 2.0 нұс қа сы 2013 жыл дың 9 ма мы рын да шық ты. Scratch прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен тез әрі оңай жүк теп алу ға бо ла ды (http://odjiri.narod.ru/download.html). Програм ма ны жұ мыс үс те лін де гі таң ба ша сын екі рет шер тіп, іс ке қо са мыз. Ал ғаш қо сыл ған да те ре зе ин тер фей сі пай да бо ла ды (73-су рет): Ортаның тілін ауыс тыру Мәзір жолағы Спрайт жо басының бас кейіпкері Нысандар орындайтын әрекеттер қатары Скриптілер облысы Спрайт Негізгі жұмыс алаңы (сахна) Скриптілерді таңдау блогы Scratchпрограммалауортасыныңтерезесі А А А А 116 Р Р М М М М А А Н Н б б б б б Нысандар орындайтын әрекеттер қатары а а а а а а Нысандар орындайтын әрекеттер қатары с таң ба ша сын екі рет шер таң ба ша сын екі рет шер тіп, іс ке қо са мыз. Ал ғаш қо сыл ған да те ре зе ин тер фей сі пай да тіп, іс ке қо са мыз. Ал ғаш қо сыл ған да те ре зе ин тер фей сі пай да п Scratch прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен тез әрі оңай Scratch прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен тез әрі оңай (http://odjiri.narod.ru/download.html) (http://odjiri.narod.ru/download.html) таң ба ша сын екі рет шер таң ба ша сын екі рет шер тіп, іс ке қо са мыз. Ал ғаш қо сыл ған да те ре зе ин тер фей сі пай да тіп, іс ке қо са мыз. Ал ғаш қо сыл ған да те ре зе ин тер фей сі пай да а Scratch 1.4 нұс қа сы 2009 жыл дың 2 шіл де сін де Scratch 1.4 нұс қа сы 2009 жыл дың 2 шіл де сін де шы ға рыл ды. Scratch 2.0 нұс қа сы 2013 жыл дың 9 ма мы рын да шы ға рыл ды. Scratch 2.0 нұс қа сы 2013 жыл дың 9 ма мы рын да Scratch прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен тез әрі оңай Scratch прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен тез әрі оңай (http://odjiri.narod.ru/download.html) (http://odjiri.narod.ru/download.html) с конст рук ция лар жи на ла тын Ле го конст рук то рын алу ға бо ла ды конст рук ция лар жи на ла тын Ле го конст рук то рын алу ға бо ла ды . Ло го эво лю ция сы Scratch ті лі нің құ ры лу ына сеп . Ло го эво лю ция сы Scratch ті лі нің құ ры лу ына сеп Scratch 1.4 нұс қа сы 2009 жыл дың 2 шіл де сін де Scratch 1.4 нұс қа сы 2009 жыл дың 2 шіл де сін де шы ға рыл ды. Scratch 2.0 нұс қа сы 2013 жыл дың 9 ма мы рын да шы ға рыл ды. Scratch 2.0 нұс қа сы 2013 жыл дың 9 ма мы рын да ы ы конст рук ция лар жи на ла тын Ле го конст рук то рын алу ға бо ла ды конст рук ция лар жи на ла тын Ле го конст рук то рын алу ға бо ла ды . Ло го эво лю ция сы Scratch ті лі нің құ ры лу ына сеп . Ло го эво лю ция сы Scratch ті лі нің құ ры лу ына сеп 117 Те ре зе де мы сық тың су ре ті кө рі не ді (74-сурет). Бұл ор та ның кей іп ке рі – спр айт . Спрайт Спрайт Су рет тер жи на ғы ндағы бас қа да кей іп кер лер ді ен гі зуі міз ге бо ла ды. Прог рам ма лау ор та сын да өз кей іп ке рі міз ді қоз ға лыс қа ен гі зіп, су рет са лып, түр лі ды быс тар мен жұ мыс жа сап, муль ти ме диа ның бар лық мүм кін дік те рін қол да на ала мыз. Scratch ор та сын да күр де лі прог рам ма лар мен ой ын дар ды жа зу ға же тер лік өзі нің ар найы ко ман да лар бло гы мен функ ция ла ры бар (75-су рет). Бұл мүм кін дік тер мен келесі са бақ тар да то лық тай та ны са тын бо ла мыз. Scratchтілініңкомандаларблогы А А РММ П жа зу ға же тер лік өзі нің ар найы ко ман да лар бло гы мен функ жа зу ға же тер лік өзі нің ар найы ко ман да лар бло гы мен функ (75-су рет). (75-су рет). Бұл мүм кін дік тер мен келесі са бақ Бұл мүм кін дік тер мен келесі са бақ тар да то лық тай та ны са тын бо ла мыз. тар да то лық тай та ны са тын бо ла мыз. В ен гі зіп, су рет са лып, түр лі ды быс тар мен жұ мыс жа сап, муль ти ен гі зіп, су рет са лып, түр лі ды быс тар мен жұ мыс жа сап, муль ти ме диа ның бар лық мүм кін дік те рін қол да на ала мыз. ме диа ның бар лық мүм кін дік те рін қол да на ала мыз. Scratch ор та сын да күр де лі прог рам ма лар мен ой ын дар ды Scratch ор та сын да күр де лі прог рам ма лар мен ой ын дар ды жа зу ға же тер лік өзі нің ар найы ко ман да лар бло гы мен функ жа зу ға же тер лік өзі нің ар найы ко ман да лар бло гы мен функ Бұл мүм кін дік тер мен келесі са бақ Бұл мүм кін дік тер мен келесі са бақ б Су рет тер жи на ғы ндағы бас қа да кей іп кер лер ді ен гі зуі міз ге Су рет тер жи на ғы ндағы бас қа да кей іп кер лер ді ен гі зуі міз ге бо ла ды. Прог рам ма лау ор та сын да өз кей іп ке рі міз ді қоз ға лыс қа бо ла ды. Прог рам ма лау ор та сын да өз кей іп ке рі міз ді қоз ға лыс қа ен гі зіп, су рет са лып, түр лі ды быс тар мен жұ мыс жа сап, муль ти ен гі зіп, су рет са лып, түр лі ды быс тар мен жұ мыс жа сап, муль ти аа Су рет тер жи на ғы ндағы бас қа да кей іп кер лер ді ен гі зуі міз ге Су рет тер жи на ғы ндағы бас қа да кей іп кер лер ді ен гі зуі міз ге ссп ас . Бұл ор та ның . Бұл ор та ның ы ы . Бұл ор та ның . Бұл ор та ның 118 Прог рам ма те ре зе сін 3 бө лік ке бө лу ге бо ла ды : 1бө лік: Не гіз гі жұ мыс ала ңы (сах на) 2бө лік: Ск рип ті лер ді таң дау блогы 3бө лік: Ск рип ті лер об лы сы Әр бө лік: жо ға ры жә не тө мен гі бө лім дер ден тұ ра ды. Негізгі жұмыс алаңының жо ғар ғы бөлімі мә зір жо лы нан жә не ны сан дар орын дай тын командалар қа та ры нан тұ ра ды. Мә зір жо лын да ғы ға лам шар дың бел гі сін шер ту ар қы лы программа ор тасы ның ті лін ау ыс ты ру ға бо ла ды (76-су рет). Ск рип ті лер ді таң дау блогының жо ғар ғы бөлімі түр лі түс ті 10 ск рипт таң дау ба тыр ма ла ры нан, ал, тө мен гі жағы ск рип ті лер ді таң дау бө лі гі нен тұ ра ды (77-сурет). Үшін ші бө лік – жо ға ры да ай тып кет кен дей таң дал ған ск рип ті лер ді ор на лас ты ру об лы сы. Сах на да әре кет орын да лу үшін ар найы ви зу ал ды ди на ми ка лық ны сан – спр айт тар ды таң дауымыз қа жет. Құ рыл ған ны сан дар спр айт тар па рақ ша сын да кө рі не ді. Интерфейстілінтаңдау Тілді өзгерту Скриптітаңдау,ауыстыру А А А А 118 Р МА Н -П В қа жет. Құ рыл ған ны сан дар спр айт тар па рақ ша сын да кө рі не ді. қа жет. Құ рыл ған ны сан дар спр айт тар па рақ ша сын да кө рі не ді. б ск рип ті лер ді таң дау бө лі гі нен тұ ра ды ск рип ті лер ді таң дау бө лі гі нен тұ ра ды жо ға ры да ай тып кет кен дей таң дал ған ск рип ті лер ді жо ға ры да ай тып кет кен дей таң дал ған ск рип ті лер ді ор на лас ты ру об лы сы. Сах на да әре кет орын да лу үшін ар найы ор на лас ты ру об лы сы. Сах на да әре кет орын да лу үшін ар найы ви зу ал ды ди на ми ка лық ны сан – спр айт тар ды таң дауымыз ви зу ал ды ди на ми ка лық ны сан – спр айт тар ды таң дауымыз қа жет. Құ рыл ған ны сан дар спр айт тар па рақ ша сын да кө рі не ді. қа жет. Құ рыл ған ны сан дар спр айт тар па рақ ша сын да кө рі не ді. а түс ті 10 ск рипт таң дау ба тыр ма ла ры нан, ал, тө мен гі жағы түс ті 10 ск рипт таң дау ба тыр ма ла ры нан, ал, тө мен гі жағы ск рип ті лер ді таң дау бө лі гі нен тұ ра ды ск рип ті лер ді таң дау бө лі гі нен тұ ра ды (77-сурет) (77-сурет) жо ға ры да ай тып кет кен дей таң дал ған ск рип ті лер ді жо ға ры да ай тып кет кен дей таң дал ған ск рип ті лер ді ор на лас ты ру об лы сы. Сах на да әре кет орын да лу үшін ар найы ор на лас ты ру об лы сы. Сах на да әре кет орын да лу үшін ар найы с ға лам шар дың бел гі сін шер ту ар қы лы программа ор тасы ның ға лам шар дың бел гі сін шер ту ар қы лы программа ор тасы ның Ск рип ті лер ді таң дау блогының жо ғар ғы бөлімі түр лі Ск рип ті лер ді таң дау блогының жо ғар ғы бөлімі түр лі түс ті 10 ск рипт таң дау ба тыр ма ла ры нан, ал, тө мен гі жағы түс ті 10 ск рипт таң дау ба тыр ма ла ры нан, ал, тө мен гі жағы (77-сурет) (77-сурет) п жұмыс алаңының жо ғар ғы бөлімі мә зір жо лы нан жә не ны сан дар жұмыс алаңының жо ғар ғы бөлімі мә зір жо лы нан жә не ны сан дар орын дай тын командалар қа та ры нан тұ ра ды. Мә зір жо лын да ғы орын дай тын командалар қа та ры нан тұ ра ды. Мә зір жо лын да ғы ға лам шар дың бел гі сін шер ту ар қы лы программа ор тасы ның ға лам шар дың бел гі сін шер ту ар қы лы программа ор тасы ның а Әр бө лік: жо ға ры жә не тө мен гі бө лім дер ден тұ ра ды. Негізгі Әр бө лік: жо ға ры жә не тө мен гі бө лім дер ден тұ ра ды. Негізгі жұмыс алаңының жо ғар ғы бөлімі мә зір жо лы нан жә не ны сан дар жұмыс алаңының жо ғар ғы бөлімі мә зір жо лы нан жә не ны сан дар орын дай тын командалар қа та ры нан тұ ра ды. Мә зір жо лын да ғы орын дай тын командалар қа та ры нан тұ ра ды. Мә зір жо лын да ғы сы ы 119 Ол жерден спр айт тар дың бі рін бап тау үшін таң дап алу ға бо ла ды. Ағым да ғы спр айт ту ра лы мә лі мет ск рип ті лер об лы сын да кө рі ніп тұ ра ды. Ск рип ті лер ви зу ал ды бей не лер мен ды быс се кіл ді спр айт тың құ рамдас бө лі гі бо лып та бы ла ды. Жо ба ға қа тыс ты жал пы ат ри бут тар ды сах на ға бай ла ныс ты ру ға бо ла ды. Өйт ке ні оның да ск рип ті ле рі, кей іп кер ле рі жә не ды быс та ры бар. Ск рип ті лер ар қы лы жо ба мыз дай ын бол ған да эк ран ның жо ғар ы бө лі гін де гі то лық эк ран дық ре жім де кө ру ба тыр ма сын шер ту ар қы лы кө ре ала мыз. Практикалық тұрғыда жүйені басқару экранның жоғарғы бөлі- гіндегі мәзір жолы мен батырмаларға негізделген. Программа жасыл жалаушаны басқанда іске қосылады, қызыл батырманы басқанда тоқтайды. Жо ба ны сақ тау үшін мә зір қа та ры нан Файл ⇒ Қа лай сақ- тай мыз (Сох ра нить как) ко ман да сын орын дай мыз. Ар найы атау бе ре міз. Файлдың кеңейтілімі Scratch 1.4 нұсқасында – .sb, Scratch 2.0 нұсқасында – .sb2. Лого – алғашқы програм малау тілі. 1967 жылы Массачусетс технологиялық институ- тының жасанды зер де лабораториясының директоры Сеймур Пейперт (1928‒2016) инженер Идит Харельмен және басқа әріптес- терімен бірлесе отырып, балаларға тиімді әрі тез меңгере алатын программа ойлап тапты. Ол тіл Лого деп аталып кетті. Сеймур Пейперт математик, программалаушы, психолог және педагог болған. А АР Р Р А А А Н Н Н - - П П Файлдың кеңейтілімі Scratch 1.4 нұсқасында – .sb, Scratch 2.0 В Жо ба ны сақ тау үшін мә зір қа та ры нан Жо ба ны сақ тау үшін мә зір қа та ры нан (Сох ра нить как) ко ман да сын орын дай мыз. Ар найы (Сох ра нить как) ко ман да сын орын дай мыз. Ар найы В б б гіндегі мәзір жолы мен батырмаларға негізделген. Программа жасыл жалаушаны басқанда іске қосылады, қызыл а экранның жоғарғы бөлі- гіндегі мәзір жолы мен батырмаларға негізделген. Программа жасыл жалаушаны басқанда іске қосылады, қызыл ас эк ран ның жо ғар ы бө лі гін де гі то лық эк ран дық ре жім де кө ру эк ран ның жо ғар ы бө лі гін де гі то лық эк ран дық ре жім де кө ру с экранның жоғарғы бөлі- п ру ға бо ла ды. Өйт ке ні оның да ск рип ті ле рі, кей іп кер ле рі жә не ру ға бо ла ды. Өйт ке ні оның да ск рип ті ле рі, кей іп кер ле рі жә не ды быс та ры бар. Ск рип ті лер ар қы лы жо ба мыз дай ын бол ған да ды быс та ры бар. Ск рип ті лер ар қы лы жо ба мыз дай ын бол ған да эк ран ның жо ғар ы бө лі гін де гі то лық эк ран дық ре жім де кө ру эк ран ның жо ғар ы бө лі гін де гі то лық эк ран дық ре жім де кө ру а сын да кө рі ніп тұ ра ды. Ск рип ті лер ви зу ал ды бей не лер мен сын да кө рі ніп тұ ра ды. Ск рип ті лер ви зу ал ды бей не лер мен ды быс се кіл ді спр айт тың құ рамдас бө лі гі бо лып та бы ла ды. ды быс се кіл ді спр айт тың құ рамдас бө лі гі бо лып та бы ла ды. Жо ба ға қа тыс ты жал пы ат ри бут тар ды сах на ға бай ла ныс ты Жо ба ға қа тыс ты жал пы ат ри бут тар ды сах на ға бай ла ныс ты ру ға бо ла ды. Өйт ке ні оның да ск рип ті ле рі, кей іп кер ле рі жә не ру ға бо ла ды. Өйт ке ні оның да ск рип ті ле рі, кей іп кер ле рі жә не ды быс та ры бар. Ск рип ті лер ар қы лы жо ба мыз дай ын бол ған да ды быс та ры бар. Ск рип ті лер ар қы лы жо ба мыз дай ын бол ған да с Ол жерден спр айт тар дың бі рін бап тау үшін таң дап алу ға Ол жерден спр айт тар дың бі рін бап тау үшін таң дап алу ға бо ла ды. Ағым да ғы спр айт ту ра лы мә лі мет ск рип ті лер об лы бо ла ды. Ағым да ғы спр айт ту ра лы мә лі мет ск рип ті лер об лы сын да кө рі ніп тұ ра ды. Ск рип ті лер ви зу ал ды бей не лер мен сын да кө рі ніп тұ ра ды. Ск рип ті лер ви зу ал ды бей не лер мен ды быс се кіл ді спр айт тың құ рамдас бө лі гі бо лып та бы ла ды. ды быс се кіл ді спр айт тың құ рамдас бө лі гі бо лып та бы ла ды. ы ы Ол жерден спр айт тар дың бі рін бап тау үшін таң дап алу ға Ол жерден спр айт тар дың бі рін бап тау үшін таң дап алу ға 120 Б 1. Ло го ті лі қай жы лы шық ты? 2. Scratсh терезе ортасындағы басты кейіпкер қалай ата лады? 3. Scratсh прог рам ма лау ор та сын қа лай іс ке қо са мыз? 4. Scratсh прог рам ма лау ор та сы не ше бө лік тен тұ ра ды? 5. Практикалық тұрғыда жүйені басқару деген не? Т 1. Не се беп ті Scratсh прог рам ма лау ор та сы оқу пәндерінде жиі қол да ны ла ды? 2. Лого программалау тілінің Scratсh тіліне әсері қандай болды? 3. Scratсh прог рам ма лау ор та сын дағы ск рип ті лер неліктен маңызды? 4. Не ге прог рам ма лау ор та сын да түр лі кей іп кер лер ді қол да на мыз? Т 1. Ле го ко н ст рук то ры мен прог рам ма блок та рын са лыс ты рып, ұқсас тығын сипаттаңдар. Ұқсастығы 2. Лего конструкторы мен Scratсh программасының ерек шеліктерін кестеге толтырыңдар. Атауы Ерек ше лі гі Ле го конст рук то ры Scratch прог рам ма сы Б Т Т А А А 120 РМ шеліктерін кестеге толтырыңдар. шеліктерін кестеге толтырыңдар. М М М ММ М М М М М М Ле го конст рук то ры А А 2. Лего конструкторы мен Scratсh программасының ерек 2. Лего конструкторы мен Scratсh программасының ерек шеліктерін кестеге толтырыңдар. шеліктерін кестеге толтырыңдар. А А А Н Н П 1. Ле го ко н ст рук то ры мен прог рам ма блок та рын са лыс ты 1. Ле го ко н ст рук то ры мен прог рам ма блок та рын са лыс ты рып, ұқсас тығын сипаттаңдар. рып, ұқсас тығын сипаттаңдар. ППП В 4. Не ге прог рам ма лау ор та сын да түр лі кей іп кер лер ді қол 4. Не ге прог рам ма лау ор та сын да түр лі кей іп кер лер ді қол В 1. Ле го ко н ст рук то ры мен прог рам ма блок та рын са лыс ты 1. Ле го ко н ст рук то ры мен прог рам ма блок та рын са лыс ты В б 2. Лого программалау тілінің Scratсh тіліне әсері қандай 2. Лого программалау тілінің Scratсh тіліне әсері қандай 3. Scratсh прог рам ма лау ор та сын дағы ск рип ті лер неліктен 3. Scratсh прог рам ма лау ор та сын дағы ск рип ті лер неліктен 4. Не ге прог рам ма лау ор та сын да түр лі кей іп кер лер ді қол 4. Не ге прог рам ма лау ор та сын да түр лі кей іп кер лер ді қол а 2. Лого программалау тілінің Scratсh тіліне әсері қандай 2. Лого программалау тілінің Scratсh тіліне әсері қандай 3. Scratсh прог рам ма лау ор та сын дағы ск рип ті лер неліктен 3. Scratсh прог рам ма лау ор та сын дағы ск рип ті лер неліктен с с 1. Не се беп ті Scratсh прог рам ма лау ор та сы оқу пәндерінде 1. Не се беп ті Scratсh прог рам ма лау ор та сы оқу пәндерінде 2. Лого программалау тілінің Scratсh тіліне әсері қандай 2. Лого программалау тілінің Scratсh тіліне әсері қандай сс п 4. Scratсh прог рам ма лау ор та сы не ше бө лік тен тұ ра ды? 4. Scratсh прог рам ма лау ор та сы не ше бө лік тен тұ ра ды? 5. Практикалық тұрғыда жүйені басқару деген не? 5. Практикалық тұрғыда жүйені басқару деген не? п п п Т пп а 2. Scratсh терезе ортасындағы басты кейіпкер қалай ата 2. Scratсh терезе ортасындағы басты кейіпкер қалай ата 3. Scratсh прог рам ма лау ор та сын қа лай іс ке қо са мыз? 3. Scratсh прог рам ма лау ор та сын қа лай іс ке қо са мыз? 4. Scratсh прог рам ма лау ор та сы не ше бө лік тен тұ ра ды? 4. Scratсh прог рам ма лау ор та сы не ше бө лік тен тұ ра ды? 5. Практикалық тұрғыда жүйені басқару деген не? 5. Практикалық тұрғыда жүйені басқару деген не? с 2. Scratсh терезе ортасындағы басты кейіпкер қалай ата 2. Scratсh терезе ортасындағы басты кейіпкер қалай ата с ы ы ыыы 121 1. Scratсh те ре зе ин тер фей сі нің атау ла рын жа зың дар. 2. Сөй лем ді то лық ты рың дар. Scratсh – ... мен ой ын дар және мо дель дер ді құ рас ты ру ға ар нал ған жа ңа прог рам ма лау ор та сы. ... ви зу ал ды бей не лер мен ды быс се кіл ді спр айт тың құ рамдас бө лі гі бо лып та бы ла ды. ... ба ла лар ға прог рам ма лау не гіз де рін оқы ту үшін пай да ла на ды. 1. Scratсh прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен (http://odjiri. narod.ru/download.html сайтынан) те гін жүк тең дер. 2. Прог рам ма лау ор та сы ның те ре зе сі мен та ны сың дар. 3. Ло го эво лю ция сы мен Scratсhтің пай да бо луы ту ра лы қан дай қы зық ты де рек тер бі ле сің дер? Өз де рің із деп, мәтіндік редакторда жа зың дар. Б Қа лай ой лай сың дар, сен дер үшін тақырыптағы ма ңыз ды мәлімет не бол ды? Бо ла шақ та қан дай жо ба жа сар едің дер? Ал го рит мін жа зың дар. Б А А Р Қа лай ой лай сың дар, сен дер үшін тақырыптағы ма Қа лай ой лай сың дар, сен дер үшін тақырыптағы ма ңыз ды мәлімет не бол ды? Бо ла шақ та қан дай жо ба жа сар ңыз ды мәлімет не бол ды? Бо ла шақ та қан дай жо ба жа сар едің дер? Ал го рит мін жа зың дар. едің дер? Ал го рит мін жа зың дар. М қан дай қы зық ты де рек тер бі ле сің дер? Өз де рің із деп, қан дай қы зық ты де рек тер бі ле сің дер? Өз де рің із деп, мәтіндік редакторда жа зың дар. мәтіндік редакторда жа зың дар. М Қа лай ой лай сың дар, сен дер үшін тақырыптағы ма Қа лай ой лай сың дар, сен дер үшін тақырыптағы ма М А 1. Scratсh прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен ( 1. Scratсh прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен ( narod.ru/download.html сайтынан narod.ru/download.html сайтынан 2. Прог рам ма лау ор та сы ның те ре зе сі мен та ны сың дар. 2. Прог рам ма лау ор та сы ның те ре зе сі мен та ны сың дар. 3. Ло го эво лю ция сы мен Scratсhтің пай да бо луы ту ра лы 3. Ло го эво лю ция сы мен Scratсhтің пай да бо луы ту ра лы қан дай қы зық ты де рек тер бі ле сің дер? Өз де рің із деп, қан дай қы зық ты де рек тер бі ле сің дер? Өз де рің із деп, мәтіндік редакторда жа зың дар. мәтіндік редакторда жа зың дар. Н 1. Scratсh прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен ( 1. Scratсh прог рам ма лау ор та сын Ин тер нет тен ( narod.ru/download.html сайтынан narod.ru/download.html сайтынан 2. Прог рам ма лау ор та сы ның те ре зе сі мен та ны сың дар. 2. Прог рам ма лау ор та сы ның те ре зе сі мен та ны сың дар. Н - - П ар нал ған жа ңа прог рам ма лау ор та сы. ар нал ған жа ңа прог рам ма лау ор та сы. ... ви зу ал ды бей не лер мен ды быс се кіл ді спр айт тың құ ... ви зу ал ды бей не лер мен ды быс се кіл ді спр айт тың құ рамдас бө лі гі бо лып та бы ла ды. рамдас бө лі гі бо лып та бы ла ды. ... ба ла лар ға прог рам ма лау не гіз де рін оқы ту үшін пай ... ба ла лар ға прог рам ма лау не гіз де рін оқы ту үшін пай В 2. Сөй лем ді то лық ты рың дар. 2. Сөй лем ді то лық ты рың дар. Scratсh – ... мен ой ын дар және мо дель дер ді құ рас ты ру ға Scratсh – ... мен ой ын дар және мо дель дер ді құ рас ты ру ға ар нал ған жа ңа прог рам ма лау ор та сы. ар нал ған жа ңа прог рам ма лау ор та сы. ... ви зу ал ды бей не лер мен ды быс се кіл ді спр айт тың құ ... ви зу ал ды бей не лер мен ды быс се кіл ді спр айт тың құ ба сп пп ас с ы ы ы ыыы |