Г. М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 3

Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 
64 
4.
Жарық сәулелі қашықтықты ӛлшегіштер қандай қашықтықтарды 
ӛлшеуге арналған? 
5.
Қашықтықты жарық сәулелі қашықтықты ӛлшегішпен ӛлшеу қандай 
принципке негізделген? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 
65 
6 ГЕОДЕЗИЯЛЫҚ ТОРАПТАРДЫ АЛДЫН АЛА ӚНДЕУ ЖӘНЕ 
ТЕҢЕСТІРУ 
 
 6.1 Геодезиялық тораптарды алдын ала есептеу 
 
Триангуляциядағы ӛлшеу нәтижелерін математикалық ӛңдеудің негізгі 
кезені – бақылау материалдарын алдын ала ӛңдеу болып табылады. Алдын 
ала есептеудің мақсаты – триангуляцияда дала ӛлшеулерінің сапасын 
анықтау. Алдын ала ӛлшеу нәтижесінде торда ӛлшенген мәндер пункттердің 
центріне келтіріледі және жазықтыққа Гаусс-Крюгер проекциясымен немесе 
референц-эллипсоид бетіне шоғырланады (редуцирленеді). 
Триангуляциядағы алдын ала есептер Гаусс-Крюгер проекциясымен 
жазықтыққа шоғырланған кезінде келесі жұмыстар жасалады: 
дала материалдарын ӛңдеу және тексеру; 
бұрыштарды ӛлшеу мәліметтерін немесе бағыттарын жинақтау және 
оларды станцияда жоғарғы дәлдікпен теңестіру; 
бастапқы берілгендерді дайындау; 
үшбұрыштарды алдын ала есептеу және сфералық артықшылықтарды 
алу; 
центрлеу және редукциялау үшін бағытта түзетулерді есептеу; 
пункттердің келтірілген тік бұрышты координаттарын есептеу; 
геодезиялық 
сызық 
кӛрінісінің 
қисықтығына 
Гаусс-Крюгер 
проекциясындағы жазықтықта түзету енгізу; 
белгі центрлеріне келтірілген және жазықтыққа шоғырланған 
бағыттардың мәліметтерін жинақтау; 
бастапқы мәліметтерді дайындау. 
Алдын ала есептеу алдында «Бастапқы мәліметтердің тізімі» 
құрастырылады: 
-
бастапқы пункттердің тік бұрышты координаттары; 
-
бастапқы пунктердің арасындағы қабырғалардың ұзындығы және 
дирекциондық бұрышы. 
Бастапқы мәліметтер геодезиялық координаттар жүйесінде, жергілікті 
жүйеде болуы мүмкін. Бұл жағдайда жергілікті немесе геодезиялық 
координаттардан тікбұрышты координаттарға кӛшу есептерін шығару керек. 
Бастапқы қабырғалардың ұзындықтары және олардың дирекциондық 
бұрыштарын кері геодезиялық есептер формуласы арқылы шығарамыз 
 
i
n
i
n
in
x
x
y
y
tq




. (41) 

 

2
2
cos
sin
i
n
i
n
in
i
n
in
i
n
in
y
y
x
x
x
x
y
y
S










. (42) 

жүктеу/скачать 1,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: