Г. М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 3


Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия



Pdf көрінісі
бет51/100
Дата29.09.2022
өлшемі1,82 Mb.
#151230
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   100
Байланысты:
Жограы геодезия оку куралы

Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 
68 
(47)-формулада ордината 
Y
осьтік меридианнан басталған, онда зона 
нӛмірін есепке алмаймыз және 500 км алып тастаймыз. 
13-сурет. Жазықтықтағы геодезиялық сызықтық кӛрінісіндегі қисықтық 
түзетпелер. 
Қисықтық түзетпелер үшбұрыштың қисық сызықты қабырғаларын тік 
сызықты қабырғаларға ауыстыру үшін керек болғандықтан, түзетуді 
еңгізгеннен кейін үшбұрыштың бұрыштар сомасы оның сфералық 
артықшылығынан 

кем болады

Тik түзетпелердің дұрыстығын келесі 
теңдеумен білуге болады : 
,
3
2
1








(48) 
мұнда 

 
i – үшбұрыш бұрышындағы түзету, сол және оң 
бағыттарындағы 

 i
k түзетулер айырмашылықтары. 
 
 
6.1.5 Жазықтыққа шоғырланған және белгілердің центріне келтірілген 
бағыттардың келтірулерін құру 
Бағыттардың мәліметтерін құру ӛлшенген бағыттардың есептелінуінен 
тұрады, редукция 
r

 
және 
с

 
центрлеу түзетулері енгізілген және 

i

жазықтығында геодезиялық кӛрінісінің қисықтық түзетуі бар. Осындай 
мәліметтердің құрылуы алдын ала есептеулердің соңғы этапы болып 
табылады. Ол триангуляцияны теңестіру кезіндегі бастапқы құжат болады, 
қатесіз орындалу керек.
 
6.2 Геодезиялық тораптарды теңестіру 
Алдын ала есептеуден кейін, теңестіру есептеріне кіріседі. Теңестірудің 
мақсаты болып анықталатын ӛлшемдердің жоғарғы сапасын алу, олардың 


Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 
69 
дәлдігін арттыру және де ӛлшенген шамалар мен функцияларының 
дәлдіктерін бағалау табылады. 
Теңестіру есептері тек ӛлшеулер қажетті ӛлшеулерден кӛп есе артық 
болса ғана жүргізіледі. 
Геодезиялық тораптарды теңестірудің екі классикалық коррелаттық 
және параметрлік әдістері бар. 
 
 
6.2.1 Геодезиялық тораптарды теңестірудің коррелатық әдісі
 
Коррелатық әдісіте 
есеп шартты экстремум функциясын 
min
2


pv
кӛмекші белгісіздер – коррелаттар кӛмегімен анықтауынан алынады. 
Шартты теңдеулерді анықтайтын математикалық қатыстар, тордың 
бостығына немесе бос еместігіне байланысты. Егер тек керекті ғана бастапқы 
мәліметтер берілсе, тор бос деп есептелінеді. Триангуляцияда бұл бір ғана 
бастапқы пункті, тек екі бастапқы пункттердің координаттары немесе бір 
ғана бастапқы пункт ұзындығы және азимуты ӛлшенген бар торлар болып 
табылады. 
Бос емес тораптар деп бастапқы мәліметтері ӛте кӛп болатын, яғни 
бірнеше пунктердің координаттары, екі немесе одан кӛп азимуттары және 
базисы бар тораптар аталады. 
Тәуелсіз шартты теңдеулердің санын және түрін анықтау үшін келесі 
формулалар берілген: 
теңдеулердің барлығы
Sн = D

 – 2k – t; 
фигура теңдеулері
f = D – p – t + 1;
полюс теңдеулері
c = p – 2n + 3;
(49) 
базис теңдеулері
rб = kб – 1; 
дирекциондық бұрыш
rД = kД – 1;
абсцисса және ордин
rХ,У = 2 (kХ,У – 1),
мұнда
D

 = D+ k

+ kS. 
D
– тордағы ӛлшенген бағыттардың саны; 
k

және
kS
– қосымша ӛлшенген бағыттар саны, бірақ координаттар 
бойынша қабырғалары және азимуттары есептеліп берілген; 
n
– тораптағы барлық пункттердің саны; 
k
– анықталынып жатқан пункттер саны; 
t
– бұрыштары ӛлшенген пункттер саны; 
р
– тораптағы барлық қабырғалар саны; 
kS
– ӛлшенген және координаттар бойынша ӛлшенген базистік 
қабырғалардың жалпы саны; 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   100




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет