Г. М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 3


Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия



Pdf көрінісі
бет95/100
Дата29.09.2022
өлшемі1,82 Mb.
#151230
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   100
Байланысты:
Жограы геодезия оку куралы

Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 
129 
Кеңістіктегі тікбұрышты координаталар 
– үш ӛлшемді сызықтың 
тікбұрыштық координаталар жүйесі XYZ жер эллипсиодының центріндегі 
бастапқы координат, Z ось эллипсиодтің кіші ось бағытымен (айналу осі) 
солтүстікке қарай, X осі бірінші геодезиялық бойлық бойымен алғандағы 
меридиан жазықтығында 
0
90

L

Меридиан қисығының радиусы
– M әріпімен белгіленеді және осы 
нүктедегі 
геодезиялық 
ендіктің 
функциясы 
болып 
табылады. 

2
/
3
2
2
2
)
sin
1
(
)
1
(
B
e
e
a
M




Гаусс проекциясындағы редукция арақашықтығы
– эллипсоидтың 
жоғарғы 2 нүктенің арақашықтығын біріктіретін және жазықтықтағы кӛрініс 
пен нүкте арақашықтығы кӛрсететін түзету болып саналады. 
Гаусс проекциясындағы редукция бағыты
– ӛлшенген бағыттан қисыққа 
енгізіледі, эллипсоидтың 2 нүктесін қосатын бұл қисықтық хордасына 
жазықтықтағы геодезиялық сызықты кескіндеу. 
Референц-эллипсоид
– геодезиялық торлар есептелуі мен қабылданған 
ӛлшемдегі эллипсиодтықайналуы жер қабатындағы дәлдікпен анықталған. 
Ауырлық күші –
жер бетіне тартылу және центрге тартқыш күші бірдей 
күштер Жердің айналасындағы айналу осьтерінің нәтижесінде пайда болады. 
Спутниктік альтиметрия
– жер бетіндегі эллипсоидқа қатысты әлемдік 
мұхиттағы квазигеоид
биіктігін анықтаудағы әдіс. 
Триангуляция
– геодезиялық пункттердің құру жолымен жергілікті 
жердегі аралас орналасқан үшбұрыштар жүйесін анықтаудағы пландық әдіс. 
Трилатерация
геодезиялық пункттерді құру жолымен жергілікті жердегі 
аралас орналасқан үшбұрыштар жүйесінің 2 жақ бетінің ұзындықтары 
ӛлшенетін әдіс болып саналады. 
Тіктеуіш сызықтардың ауытқуы-
астрономо-геодезиялық жер бетіндегі
және референц- эллипсоид бетін нормалі арасындағы бұрыш. 
Деңгей бет
– бет тік бұрыш жасап оның барлық нүктелерінде қиып ӛтетін 
тіктеуіш сызық. 
Фундаменталді геодезиялық тұрақтылық
– Жер моделі физикалық дене 
ретінде эллипсиод айналу түрінде мінезделінеді 
Астрономиялық ендік
– ол жер бетіндегі белгілі бір нүктедегі тіктеуіш 
сызық бағыты мен аспан экваторындағы жазықтық арасындағы бұрыш. Бұл 
бұрыш Жердің айналу осі мен берілген горизонт нүктесіндегі жазықтық 
арасындағы бұрышқа тең. 
Геодезиялық ендік 
– референц –эллипсиод бетіндегі нормальмен экватор 
жазықтығындағы белгілі бір нүкте арасындағы бұрыш. 
Жер эллипсоиды
– екі осьтік эллипсоид, яғни бұл геодезияда 
математикалық Жер фигурасы немесе Жер пішіні ретінде қабылданған бет.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   100




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет