Г. М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 3
Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия
жүктеу/скачать 1,82 Mb. Pdf көрінісі
|
Жограы геодезия оку куралы
| Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия
125 5.Мұнай кен орындарын игергенде еске сақтау қажет, яғни мұнай пластарының тығыздалуын және жерасты суларын сорып шығарудан жер бетінің шӛгуін. 6. Қатты пайдалы қазбаларды ӛндіргенде геодезиялық полигондардың атқаратын қызметіне жерасты суларын тартудан жер бетінің шӛгуіне байланысты мәселе де кіреді. Рекогносцировка кезінде камералдық жоба толықтырылады, ескі тораптардың пункттері ізделеді және жаңа пукттер орындары белгіленеді. Іргелі реперлерге ерекше назар аударылады оларды геологтар таңдайды. Бакстапқы мәліметтердің жетіспеушілігінен кен орны шекарасы мен тірек реперлерінің арасындағы ілмелі жүрістер ұзындықтары жер асты қазбаларыны терңдіктерінен 6-8 есе кем, кейбір жағдайда 5 км ден кем болмауы қажет. Полигондағы нивелирлік торапты кен орнының аумағында және одан тывс орналасқан жұмыс істемейтін терең ұңғымалардың шегендеу трубаларына байланыстыру қарастырылады. Профильдік сызықтар реперлермен бекітіледі, олардың түрлері Инструкция арқылы анықталады Кӛршілес реперлердің арақашықтығы 2 км –ден аспайтын кен орны зонасының шегінде болу керек және сызықтарда 4-5 км, осы зона шегіне кіретін іргелі реперлер бӛлек полигондар тораптарының түйіндерінде, сонымен қатар радиалды сызықта олардың арасындағы арақашықтық 15-20 км аспау керек. Кен орны зонасындағы фундаменталды реперлер саны 4 -тен аспау керек. Полигон территориясында 2 класты нивелирлеу сызықты қиылыстыратын жүйе түрінде қолданылады, 25-30 км периметрлі полигонды құрайды. Сызық соңдары кен орны қиылысулары, олардың шекарасынан 5 км дейін шығып тұру кере және олар іргелі реперлермен бекітіледі. Полигонды нивелирлеу 2 класс бағдарламасы бойынша ыңғайлы уақытта орындалады. Бірінші қайталау нивелирлеуі бастапқыдан 3-4 жыл ӛткен соң жүргізіледі. Кен орындары шоғырланған аудандарды сейсмикалық активті жоғары техногендік және сейсмотектоникалық қозғалыстар қиындата түседі. Техногендік қозғалыстар жылдамдығы бес факторға байланысты: 1) мұнай кен орнының ауданы; 2) сұйықтықтың жылдық қосынды алынуы (мұнай, су); 3) 1 жыл ішінде еңдірілетін газ кӛлемі; 4) кен орнындағы жерқойнауы суы; 5) жоғарғы горизонттың тереңдікке жатуы; 6) мұнайға толық горизонт қалыңдығының эффекті қосындысы. Сейсмокӛрініс және жер қыртысының вертикаль қозғалыстарының (ЖҚВҚ) жылдамдығымен байланыс орнату үшін геофизикалық ӛзгерулері, |