114
Абайдың бізге ұсынып отырғаны – поэзия, ал поэзия бір нәрсе
жайында баяндамайды, сол нәрсені суреттейді. Айталық, ақын:
«
Көпжылдар көп күнді айдап келе жатыр.
Сипат жоқ, сурет
те жоқ, көзім талған» десе, мұнда «көп жасап келемін» деген
идеяны дәл осы түрде немесе
көп жыл өмір сүріп келемін
деп
берсе, жай баяндау ғана болар еді, ал
көп жылдар күнді
ай-
дап
келе жатыр
десе, осы идеяны оқушы (тыңдаушы) сезіміне
әсер ететіндей суреттеп білдіреді. «Адам дүниеге келді, туды»
деген ойды (идеяны) поэзияда дәл осы сөздермен білдіру экс-
прессиясы жағынан
дүние есігін ашу
дегенмен теңесе алмай-
ды, сондықтан Абай соңғы тіркесті қалайды.
Болашақ өмір
деген тіркес бейтарап атау болса, осы ақын
өлең тілінде
келер күн
деп білдірген екен, бұл да образды фра-
зеологизм болып шыққан. «Біраз өмір сүру» деген ұғымды
өмірдің өрін тауысу, белге шығу, талай жерге келу
деп
құбылтып білдіру – сөз жоқ, поэтикалық тіл талабы ақындық
құдіреттің көрінісі:
Достарыңызбен бөлісу: