График а алматы "Білім" 2012


Жазықтықтың деңгей сызығы



Pdf көрінісі
бет27/100
Дата13.10.2023
өлшемі5,19 Mb.
#185148
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   100
Байланысты:
Бәйдібеков Ә.К. Инженерлік графика 2012

5.3.3 Жазықтықтың деңгей сызығы
Жазықтықтың деңгей сызығы деп проекция жазықтығына параллель 
сызықтарды айтады. Тікбұрышты жазықтықтар жүйесінде үш проекция 
жазықтығы болғандықтан, кеңістікте орналасқан жалпы жағдайдағы 
жазықтықтың үш негізгі (деңгей) сызықтары горизонталь, фронталь жəне 
профиль деңгей сызықтары болады. Бұл сызықтардан басқа кеңістікте 
орналасқан жазықтықтың горизонталь проекция жазықтығына ең үлкен 
құлама сызығы, фронталь проекция жазықтығына ең үлкен құлама сызығы 
жəне профиль проекция жазықтығына ең үлкен құлама сызығы болады. 
Ал, сандық белгілері бар проекцияларда бір ғана көлденең П
0
проекция 
жазықтығы болғандықтан, жалпы жағдайдағы жазықтықтың бір ғана 
горизонталь деңгей түзуі болады. 
Егер кеңістікте орналасқан жазықтық бойындағы түзу сызық 
тар 
горизонталь проекция жазықтығына параллель орна 
ласса, онда мұндай 
түзулерді горизонталь деңгей түзу сы зықтары дейді. Горизонталь деңгей түзу 
сызықтары латынның кіші h əрпімен белгіленеді.
Егер кеңістікте орналасқан жазықтықтардағы түзу сызықтар фронталь 
проекция жазықтығына параллель болса, онда мұндай түзулерді фронталь 
деңгей түзу сызықтары дейді. Фронталь деңгей түзу сызықтары латынның 
кіші f əрпімен белгіленеді.
Егер кеңіс-
тікте орна 
лас-
қан жазықтық 
б о й ы н д а ғ ы 
түзу лер 
про-
филь проекция 
ж а з ы қ т ы ғ ы н а 
параллель орна-
ласса, онда мұн-
дай түзу 
лерді 
профиль деңгей 
түзу сызықтары 
дейді. Бұл түзу 
сызықтар ла-
тын ның кіші р
əрпімен белгі-
ленеді.
Егер кеңіс-
тікте орна 
лас-
қан жазық 
тық 
б о й ы н д а ғ ы 
1
А
1
В
1
С
А
В
С
2
А
2
В
2
С
2
П
1
h
2
h
h
f
2
f
1
f
1
M
2
M
M


82
түзу сы 
зықтар жазықтықтың 
горизонталына перпендикуляр 
орналасса, онда мұндай түзулерді 
жазықтықтың ең үлкен құлама 
сызығы дейді. Бұл сызықтар гректің 
кіші φ əрпімен белгіленеді.
Мысал ретінде 79-суреттегі 
АВС үшбұрыш арқылы берілген 
жазықтықтың бойында жатқан 
деңгей түзулерінің көрнекі кескінін 
қарастыралық. Суретте кеңістікте 
орналасқан горизонталь, фронталь 
жəне ең үлкен құлама сызығына 
мысалдар көрсетілген.
80-суретте осы кеңістікте 
орна 
ласқан жазықтықтың дең-
гей түзулерінің горизонталь 
жəне фронталь проекция жазық-
тықтарындағы эпюрасын қарас-
тыралық. Үшбұрыш арқы 
лы 
берілген жазықтықтың горизонталь 
жəне фронталь проекциялары 
берілген. Осы жазықтық бойында 
жатқан деңгей түзулерін жүргізу 
үшін А
2
нүктесінен х осіне параллель сəуле жүргіземіз. Бұл сəуле 
үшбұрыштың В
2
С
2
қырын қиып өткен нүктеден байланыс сызығының 
көмегімен үшбұрыштың горизонталь проекциясындағы В
1
С
1
қырын қиып 
өтіп, нүкте береді. Егер осы нүкте мен А
1
нүктесін қоссақ, f
1
түзу сызығын 
табамыз. Табылған түзу сызық жазықтықтың горизонталы болады. Міне, 
осындай жолмен жазықтықтың фронталь деңгей сызығын табамыз. Ал, 
жазықтықтың ең үлкен құлама сызығын табу үшін, жазықтықтың горизонталь 
сызығына, яғни f
1
сызығына үшбұрыштың С

төбесінен перпендикуляр сəуле 
жүргіземіз. Табылған сызық АВС үшбұрышы арқылы берілген жазықтықтың 
ең үлкен құлама сызығы болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   100




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет