График а алматы "Білім" 2012

98
проекциясының А
2
В
2
жəне В
2
С
2
қырлары мен 1
2
жəне 2
2
қиылысу 
нүктелерін анықтаймыз. Байланыс сызығының көмегімен осы нүктелерді 
горизонталь проекция жазықтығына түсіріп, жазықтықтың А
1
В
1
жəне В
1
С
1
қырларымен қиылысқан 1
1
жəне 2
1
нүктелерін табамыз. Бұл табылған
1
1
жəне 2
1
нүктелерін өзара қосып, екі жазық тықтың қиылысу сызығын 
анықтаймыз. Енді осы табылған қиылысу сызығы берілген D
1
E
1
түзу сызығын
К
1
нүктесінде қиып өтіп, жазықтық пен түзу сызықтың қиылысу нүктесін 
береді (97-cурет).
Осы кеңістікте орналасқан жалпы жағдайдағы жазықтық пен түзу сызық 
өзара қиылысып, эпюрде көрінетін жəне көрін 
бейтін жақтары болады. 
Жазықтық пен түзу сызықтың мұндай жақтарын анықтау үшін, жазықтық пен 
түзудің бəсекелес нүктелерін анықтау қажет. Ең алдымен фронталь проекция 
жазықтығындағы жазықтық пен түзу сызықтың көрінетін, көрінбейтін 
жағын анықтау үшін, 1
2
жəне 3
2
бəсекелес белгілеп алып, байланыс 
сызығының көмегімен горизонталь проекция жазықтығына түсіреміз. Бұл 
нүктелер бəсекелес нүктелер болғандықтан, 1
1
нүктесі жазықтықтың А
1
В
1
қырында жатса, ал 3
1
нүктесі D
1
E
1
түзу сызығының бойында жатады. 
Осы табылған нүктелерді төмен 
жағынан қарайтын болсақ 
(97-cуретте жуан жебе сызығымен 
көрсетіп қойған), онда 1
1
нүктесі бірінші тұр. Фронталь 
проекция жазықтығында АВС 
жазықтығының А
2
В
2
қыры 
көрінеді, ал D
2
E
2
түзуінің 3
2
нүктесі мен К
2
нүктелерінің 
аралары көрінбейді. 
Горизонталь проекция жазық-
тығындағы жазықтық пен түзу 
сызықтың көрінетін, көрінбейтін 
жағын бəсекелес 4
1
жəне 5
1
нүктелері арқылы анықтаймыз. 
Бұл анықталу жолы жоғарыда 
көрсетілген жолмен анықталады. 
Келесі қарастыратын мысал 
- жазықтыққа перпендикуляр 
түзу сызық жүргізу (98-сурет). 
98-суретте кеңістікте орналас-
қан жалпы жағдайдағы АВС 
жазықтығы мен осы жазықтық 
бойында орналасқан D нүктесі 
1
В
1
С
2
А
2
В
2
С
2
П
1
А
1
В
1
П
х
С
х
А
х
В
2
h
2
f
1
h
1
f
2
D
2
E
1
D
1
E
х
E
х
D

99
берілген. Жазықтыққа осы жазықтық бойында орналасқан D нүктесі арқылы 
перпендикуляр түзу сызық жүргізу үшін, жазықтықтың деңгей горизонталь 
(h) жəне фронталь (f) сызықтарын жүргіземіз. D нүктесінің горизонталь 
проекциясы D
1
нүктесі арқылы горизонталь проекция жазықтығындағы 
фронтальға перпендикуляр түзу жүргізіп, Е
1
нүктесімен шектеп қоямыз. Осы 
сияқты D нүктесінің фронталь проекциясы D
2
нүктесі арқылы фронталь 
проекция жазықтығындағы горизонтальға перпендикуляр түзу жүргізіп, D
2
Е
2
түзу сызығын табамыз. Бұл табылған DЕ түзу сызығы кеңістікте орналасқан 
жалпы жағдайдағы АВС жазықтығына перпендикуляр түзу болып табылады.
Енді осы жалпы жағдайда орналасқан АВС жазықтығына перпендикуляр 
түзу сызықтың көрінетін, көрінбейтін жағын жоғарыдағы мысалда көрсетілген 
тəсілмен анықтайды. 

жүктеу/скачать 5,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: