Гуманитарлық және жаратылыстану пәндері кафедра отырысында талқыланды



бет27/79
Дата18.08.2022
өлшемі0,99 Mb.
#148135
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   79
Байланысты:
Философия силлабус

Римдік кезеңнің атақты философтары:

  • Сенека;

  • Марк Аврелий (161-180 жылдары Рим императоры);

  • Тит Лукреций Кар;

  • соңғы стоиктер;

  • ерте христиандар.

Римдік кезең философиясына тән сипаттар:

  • ежелгі грек және ежелгі рим философиясының өзара ықпалы (ежелгі грек философиясы римдік мемлекеттіліктің шеңберінде дамып, оның ықпалында болды, сол сияқты ежелгі рим философиясы ежелгі грек философиялық дәстүр мен идеялардың жалғасы болып табылды);

  • ежелгі грек және ежелгі рим философиясының шын мәнінде бірігіп, антикалық философияға айналуы;

  • антикалық философияға жаулап алған елдердің (Шығыс, Солтүстік Африка және т.б.) философиялық дәстүрлері мен идеяларының ықпалы;

  • философияның, философтардың мемлекеттік институттарға жақындығы (Сенека рим императоры Неронды тәрбиеледі, Марк Аврелий өзі император болды);

  • қоршаған дүние, табиғат мәселелеріне көп көңіл бөлінбеді;

  • адам, қоғам және мемлекет мәселелеріне мейлінше көп көңіл бөлінді;

  • эстетиканың гүлденуі (оның пәні ойлау мен адам қылығы философиясы болды);

  • стоикалық философияның шарықтап дамуы; ең жоғары игілік пен өмір мәні тұлғаның рухани дамуы, білімпаздығы, өзін өзі ұстай білуі, бейқамдығы (атараксия, жабайрақаттылығы) болып танылды;

  • идеалистік көзқарастың материализмнен үстемдеу болуы;

  • қоршаған дүние құбылыстарын түсіндіруде құдайлардың пәрменіне жүгіну;

  • өлім мен о дүниелік өмір мәселесіне көңіл бөле бастау;

  • философияға ерте христиандық идеялар ықпалының өсуі;

  • антикалық және христиандық философиялардың біртіндеп қосылуы, олардың ортағасырлық теологиялық философияға айнала бастауы.

Сөйтіп, антикалық (ежелгі грек) философияға мына ерекшеліктер тән:

  • бұл философияның гүлденуінің материалдық негізі полистердің экономикалық (қалалық, сауда-кәсіптік орталықтар) дамуы болды;

  • ежелгі грек философтары материалдық өндіріс процесінен қол үзіп, дербес қауымдыққа айналды; ой еңбегі мен дене еңбегі бөліне бастады;

  • ғарышкінділік (космоцентризм) идеясы өзекті мәселеге айналды;

  • философия дамуының соңғы кезеңінде ғарышкінділік идеясы мен антропокінділік (антропоцентризм) идеясы араласып, біріге бастады;

  • құдайлардың болуы күмән туғызбады;

  • ежелгі грек құдайлары табиғаттың бір бөлігі болып саналып, адамға жақын болды;

  • адам қоршаған дүниеден бөлінбей, табиғат бөлігі болып ұғынылды;

  • философиядағы екі бағыт қалыптасы-"Платон бағыты" және "Демокрит бағыты"

Атомистер - материалистік тұрғыдағы философиялық мектеп, дүниенің негізі микроскопиялық бөлінбейтін жай бөлшектер - "атомдар" деп білді.
Атомистердің негізгі өкілдері - Левкипп пен Демокрит (б.з.д. 460ж.)
Демокрит ілімінің негізгі қағидалары:

  • барлық материалдық дүние атомдардан тұрады;

  • атом бөлінбейді, мәңгілік, өзгермейді, өзіне-өзі тең, барабар;

  • атомдар мәңгі қозғалыста болады, атомдар айналымы да бар;

  • атомдар арасында қуыспен толтырылған кеңістік бар;

  • атомдарда сапалық қасиет болмайды, олардың иісі, түсі, дыбысы жоқ, олар бір-біріне өзгермейді;

  • атомдар ішінде ешқандай да қозғалыс болмайды;

  • атомдар шар тәрізді, бұрышты, қармақ, зәкір және т.б. формада болады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   79




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет