Интуиция (лат. intueru зер салу, қадалып қарау) – білімді немесе құбылыстың мәнін дәлелсіз тұтас қабылдау, логикаға сүйенбей аңдау, кенеттен аңғару.
Менталитет (лат. mentos - ойға қабілеттілік, ақылдың құрамы) - әртүрлі әлеуметтік топтардың мінез-құлқын, тұрмыс салтын, көңіл-күйін, дүние танымын анықтайтын, және соларға ықпал ететін рухани өмірдің қалыптасқан жүйесі. Этникалық қауымдастықтың ұрпаққа жалғасатын тарихи - әлеуметтік құбылыс.
Нигилизм (лат. nihi- ештене емес)- қоғамдағы, мәдениеттегі құндылықтарды жоққа шығаратын принцип. Кейде жоққа шығару, басқа бір құндылықтарды насихаттау үшін пайдаланылды. Осы ұғымды батыс философиясында Ницше мен Шпенглер кең қолданды.
Парадигма (гр. paradejgm – мысал, үлгі)
1) антика және ортағасыр философиясында шынайы және рухани дүниенің өзара қатынасын сипаттайтын ұғым;
2) заманауи ғылымында (Т.Кун) ғылыми қауымдастық қабылдаған ғылыми дәстүрді қамтамасыз ететін ғылыми нәтижелер, теориялар, әдістер т.б. Парадигманың ауысуы жаңа ғылымии революцияның пайда болуын білдіреді.
Редукционизм (лат. redutio – кейін шегіну, бұрынғы күйге қайтып оралу). Барлық пәндерге ортақ тіл арқылы ғылыми білімнің бірлігін қамтамасыз етуге бағытталған методологиялық бағдарлама.
Фальсификация (гр. felsif - жалған, жасаймын).Гипотеза және теорияның жалғандығын классикалық логиканың ережелеріне сүйеніп анықтайтын методологиялық ұстаным.
Эпистема – (гр. episteme білім) – сөздер мен заттардың арасындағы байқауға түспейтін мәдени дәуірге сай жасырын құрылым. Фуконың «Слова и вещи. Археология гуманитарных наук» атаулы еңбегінің басты ұғымы.
«ХІХ – ХХ ғасырлардағы классикалық емес Еуропа философия» тақырып бойынша ұсынылатын тест тапсырмалары:
Достарыңызбен бөлісу: |
