9.3А «17 (VII), 16 (VI), 15 (VI), 14 (IV) - топ элементтері және олардың қосылыстары» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты
|
9.3.3.5 Аммиак өндірісінің үдерісін сипаттау
|
|
|
|
|
9.2.1.16
|
Аммиакты алуды қасиеттерін мен қолданылуын
|
|
|
|
түсіндіру
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9.2.1.23
|
Фосфор және
|
оның
|
қосылыстарының
|
жалпы
|
|
|
|
химиялық қасиеттерін түсіндіру
|
|
|
|
|
9.2.1.8
|
Топта
|
галогендер
|
қасиеттерінің
|
өзгеру
|
|
|
|
заңдылықтарын болжау
|
|
|
|
|
|
|
9.2.1.9
|
Хлордың
|
химиялық
|
қасиеттерін
|
сипаттау:
|
|
|
|
металдармен, сутекпен және галогенидтермен
|
|
|
|
әрекеттесуі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9.2.1.24
|
Кремнийдің қолданылу
|
аймағын
|
және
|
оның
|
|
|
|
жартылай өткізгіш ретінде қолданылуын түсіндіру
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Өнеркәсіптік
|
масштабтарда
|
аммиактың қолайлы
|
|
|
|
шығымына ықпал ететін факторларды қолдануды
|
|
|
|
дәлелдейді
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Аммиакты
|
алу
|
үрдісіндегі реагенттер
|
мен
|
|
|
|
катализаторды сәйкестендіреді
|
|
|
|
|
|
Фосфордың аллотропиялық модификацияларының
|
|
|
|
физикалық сипаттамаларындағы айырмашылықты
|
|
|
|
түсіндіреді
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Эксперименттік
|
деректерді
|
салыстырады
|
және
|
|
|
|
галогендерді
|
топтағы
|
белсенділігіне
|
сәйкес
|
|
|
|
анықтайды
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кремнийдің
|
жартылай
|
өткізгіштік
|
қасиеттерін
|
|
|
|
бағалайды
|
|
|
|
|
|
|
Ойлау
|
дағдыларының
|
Білу және түсіну
|
|
|
|
|
|
|
деңгейі
|
|
Қолдану
|
|
|
|
|
|
|
|
Орындау уақыты
|
20 минут
|
|
|
|
|
|
|
Тапсырма
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Аммиакты Габер процесі арқылы өндіреді.
Азот пен сутегі арасындағы реакция келесі жағдайды жүреді:
(а) Азот газының көзі болып табылады?
Ауа
Мұнай
Топырақ
Нәруыз
Габер процесінде орын алатын реакция теңдеін жазыңыз. (с) Аммиактың жай заттардан түзілуі қайтымды үрдіс.
Кестеде 600° С-та тепе-теңдік қоспадағы аммиак үлесінің қысымға тәуелділігі көрсетілген.
-
Аммиак үлесі
|
8
|
12
|
15
|
20
|
Қысым/ атм.
|
200
|
300
|
400
|
500
|
і. Не себепті қысым артқан сайын қоспадағы аммиактың массалық үлесі артатынын түсіндіріңіз:
іі. Габер процесіне төмен температураны пайдаланудың бір артықшылығын және бір кемшілігін көрсетіңіз:
Диаграммада аммиак өндірісі кезінде жүзеге асатын процестер көрсетілген.
W заты
|
крекинг
|
сутек
|
|
|
Катализатор Y
|
Х заты
|
фракция
|
азот
|
Аммиак
|
|
|
W, X заттары мен Y катализаторын анықтаңыз:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
W
|
X
|
Y
|
|
A
|
ауа
|
мұнай
|
темір
|
|
B
|
ауа
|
мұнай
|
ванадий (V) оксиді
|
|
C
|
мұнай
|
ауа
|
темір
|
|
D
|
мұнай
|
ауа
|
ванадий (V) оксиді
|
Суретте фосфордың екі аллотропиялық түр өзгерістері көрсетілген.
(а) Екі аллотропиялық түрөзгерістің қайсысы жоғары температурада балқиды? Өз жауабыңызды түсіндіріңіз:
___________________________________________________________________________
і. Фосфордың А аллотропиялық түр өзгерісінің жану реакция теңдеуін құрыңыз:
іі. Алынған өнімді суға ерітіп, лакмус тамызғанда ерітінді қандай түске боялады?
Галогендердің алмасу реакциялары кестеде көрсетілген:
-
Тәжірибе
|
Галоген
|
Галогенидтер ерітіндісі
|
қосылған
|
Х-
|
|
Y-
|
Z-
|
|
|
1
|
X2
|
-
|
Y2
|
алмасады
|
Z2 алмасады
|
2
|
Y2
|
Реакция жүрмейді
|
|
-
|
Реакция жүрмейді
|
3
|
Z2
|
Реакция жүрмейді
|
Y2
|
алмасады
|
-
|
X, Y және Z галогендерін анықтаңыз:
X Y Z
-
A
|
Br
|
Cl
|
I
|
B
|
Br
|
I
|
Cl
|
C
|
Cl
|
Br
|
I
|
D
|
Cl
|
I
|
Br
|
Астат (At) периодтық кестенің VII тобында орналасқан элемент. Болжаңыз:
20 °С кезінде оның агрегаттық күйі:
түсі: ________________________________________________________________
атомдық радиусы: ___________________________________________________
(i) қатты калий йодидіне концентрлі күкірт қышқылын тамшылатып қосқан кезінде көрінетін өзгерістерді сипаттаңыз:
ii) Хлор мен судың әрекеттесу реакция теңдеуін жазыңыз:
Жалпы коэффициенттер қосындысы: _______________________________________________
(а) Осы заттардың қайсысы хлормен әрекеттеспейді:Na, CaF2, KI, H2 және «Х» белгісімен белгілеңіз:
-
Сl2
Мүмкін болатын реакция теңдеулерін жазыңыз:
___________________________________________________________________________
Транзисторлар мен диодтар кремний пластиналарынан жасалған жартылай өткізгіштер болып табылады.
(а) Кремнийдің меншікті жартылай өткізгіштік қасиеттері қандай екенін түсіндіріңіз:
___________________________________________________________________________
(b) Кремнийдің жартылай өткізгіштік қасиеттерін жақсартатын қоспалы қоспалар туралы білімді ескере отырып, кестені толтырыңыз:
-
Жартылай
|
Қоспа
|
Негізгі заряд
|
өткізгіштің түрі
|
|
тасымалдаушы
|
|
|
|
n- типті
|
|
|
|
|
|
p-типті
|
|
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |