Холинергиялық дәрілердің жіктемесі Тікелей әсер ететін М-Н-холиномиметиктер: ацетилхолин
Антихолинэстеразалық заттар: прозерин,физостигмин,галантамин.
М-холиномиметиктер: пилокарпин,ацеклидин.
Н-холиномиметиктер: цититон,лобелин.
М-холиноблокаторлар: атропин,платифиллин,метацин,пирензепин.
Н-холиноблокаторлар:
А)Ганглиоблокаторлар: бензогексоний,гигроний
Б)Миорелаксанттар: тубакурарин,дитилин.
Әсер ету механизмі: М-холиноблокаторлар постганглийлік парасимпатикалық нерв талшықтарының ұштары баратын эффекторлы жасушалар мембраналарында орналасқан шеткі М-холинорецепторларды тежейді.Олар холинергиялық нерв ұштарының аймағындағы ацетилхолиннің бөлінуіне әсер етпейді және оның әсерлерін тежейді.Бұл препараттардың ацетилхолин сияқты М-холинорецепторға деген туыстығы бар,бірақ олардың ішкі белсенділігі төмен болады,сондықтан олардың рецепторлармен әрекеттесуі айқын мускариндік әсер көрсетпейді.Бұл дәрілер М-холинорецепторлардың аймағында бәсекелсу жолы арқылы эндогенді және сырттан енгізілген ацетилхолиннің мускариндік әсерлерін жояды.
Осының нәтижесінде парасимпатикалық нерв жүйесінің постганлийлік талшықтарының ұштарындағы синапстарда,яғни вегетатив нерв жүйесімен иннервацияланатын ағзаларда орналасқан М-холинорецепторлар парасимпатикалық,холинергиялық иннервацияны тежейді,яғни М-холиномиметиктерге қарама-қарсы әсерлер көрсетеді.
Антигипертензиялық дәрілердің жіктелуі I. Адреналинге қарсы заттар: 1 ) Орталыкка әсер ететін препараттар : - орталыққа әсер ететін а2 - адреномиметиктер – клонидин ( клофелин ) , метилдофа - имидазолин рецепторларының агонистері – клонидин ( клофелин ) , моксонидин ( физиотенз ) .
2 ) Шеткері әсер ететін препараттар : - ганглиоблокаторлар – гигроний , пентамин , арфонад . симпатолитиктер - октадин , резерпин
селективті емес а - адреноблокаторлар - фентоламин
селективті а - адреноблокаторлар - празозин , доксазозин ( кардура ) , тамсулозин ,
