Гранатаны лақтыру үшін оның ағытқыш иінтірегін саусақтармен граната корпусына қысаұстап тұрып, қолға алу керек. Иінтіректі жібермей сақтандырғыш мұрындықты жұлып алып, гранатаны нысанаға лақтырамыз.
Мүрындықты жүлып алғаннан соң түтандырғыш бөлшек орны өзгермейді, соққыш қайырма жағдайда соққыш механизм түтігі жал- ғастырудан босатылып, бірақ оған саусақтармен кыса үсталынып, ағытқыш иінтірекпен ұсталынады. Гранатаны лақтыру кезінде ағытқыш иінтірек гранатадан бөлініп, сокқышты босатады. Соққыш үрыстың серіппе әсерінен капсюль-оталғышка соққы беріп, оны түтандырады. От жалыны капсюль-оталғыштан баяулатқышты түтандырады, одан өтіп, капсюль-детонаторға беріледі.
Капсюль-детонатор жарылып, гранатаның зарядын жарады. Грана
та корпусы жарылады да, корпус және түтандырғыш жарықшақтары жан-жаққа шашырайды.
РГН және РГО жарықшақты қол гранаталарының
қүрылысы, үрыстық қасиеті мен қолданылуы. Гранаталардың
үрыстық қасиеті мен қолданылуы
Есте сақта!
РГН шабуылдағы қол гранатасы (39. а-сурет) мен РГО қортаныстағы қол гранаталары (39, а-сурет) жергілікті жердіңтүрлі жағдайы мен жылдың кез келген мезгілінде +50°С-тан -5О°С-қа дейінгі ауа температурасында шабуылда, қорғаныста қарсыластың тірі күшін жою-ға арналған.
Гранаталардың қүрылысы
РГН және РГО кол гранаталары түтандырғышсыз және тұтан- дырғышы бар болып бөлінеді.
Түтандырғышы жоқ РГН және РГО қол гранаталары корпустан, жарылғыш қоспа мен детонаторлық қүтыдан түрады (39-сурет).
РГН және РГО қол гранаталарының корпусы жарылғыш қоспа, түгтандырғыш қүты орналастыруға, сондай-ақ граната жарылған кезде
жарықшақтар түзуге арналған.
РГН қол гранатасының корпусы алюминий қоспадан жасалынған, екі жарты шардан тұрады.
РГО қол гранатасының корпусында сырткы жарты шарлардан баска екі ішкі жарты шар да болады. Барлық торт жарты шар қүрыш бо- латтан жасалынған.
79
‘Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
Все учебники Казахстана на ОКЬЬУК.К^
39-сурет. РГН және РГО қол гранаталары:
1 - РГН түтандырғьшісыз кол гранатасы: 2 - түтандыргыш; а) РГО корғаныстағы қол
гранатасы: 1 - РГО тұтандырғышсыз қол гранатасы; 2 - түтандырғыш: 6) РГН түтандыр-
ғышсыз кол гранатасының құрылысы: 1 - тыгын: 2 - манжет: 3 - стакан; 4 - жарты шар;
5 - жарылғыш косна: 6 - жарты шар; 7 - төсеніш; 8 - қүты; в) РГО түтандырғышсыз қол
гранатасының қүрылысы: 1 - тығын: 2 - манжет; 3 - стақан; 4 - жарты шар: 5 - жарылғыш
косна: 6 - жарты шар: 7 - төсеніш: 8 - күты; 9, 10 - жарты шар.
Шабуылдағы гранатаның төменгі жарты шарына қарағанда кор- ғаныстағы гранатаның төменгі жарты шарыньщ сыртқы жағында гранаталарды тез айыруға арналған кертігі болады.
Корпустардың үстіңгі жағында оған манжет көмегімен түтан- дырғышты бүрап кіргізу және жарылғыш қоспаны тұмшалауды камтамасыз ету үшін кертігі бар стақан пісіріліп бекітілген.
Тасымалдау және сактау кезінде стақанға майланған тығын бүра- лып кіргізіледі. Корпустардың төменгі жарты шарларының жарыл- ғыш қоспасындағы тереңдік түбіне детонаторлық қүты қойылған, ол детонацияны түтандырғыштан жарылғыш қоспаға беруге арналған.
Құты орнынан жылжып кетпеуі үшін төсеніш қойылады.
Түтандырғыш граната бөгетке соғылған кезде жарылғыш коспаны жаруға арналған.
Соқкыш әрекетте тоқтап қалған жағдайда тұтандырғыш 3,2-4,2 с-тан кейін арақашықтық қүрылғыдан іске қосылады.
Түтандырғыіп қүрылысы
Түтандырғыш төмендегідей бөліктерден түрады:
сақтандырғыш-түйрегіш механизмінен;
нысана бергішінен;
қашыктық қүрылғысынан;
қашықтықтан шүріппені қайыру механизмінен;
детонатор торабынан.
Граната лақтырылған соң капсюль-түтандырғыштын. жүмыс істеу кауіпсіздігін қамтамасыз етуші сактандыргыш-түйрегші: шанышқыдан,
80
‘Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
Все учебники Казахстана на ОКЬЬУК.К^
механизм-соққыштан, сақиналы шплинттен, серіппеден, иінтіректен, бітеуіштен, тақтайшадан және капсюльден түрады.
Бөгеттерге гранаталардың соғылуы кезінде т\ланды]жьштгың жүмыс істеуін қамтамасыз етуші нысана бергіші: оқсауыттан, шанышқыдан, серіппе мен тығыннан түрады.
Гранатаны лақтыру сәтінен бастап, 3,2-4,2 секундтан соң дето- натордың жүмыс істеуін камтамасыз етуші кашыктык қүрылғысы: қүрамды тығыннан және капсюль детонатордан қүралған.
Гранатаны лақтыру сәтінен бастап, 1—1,8 секундтан соң тұтандырғыш шаппасын қайыру мен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздікті қамтамасыз етуші қашықтықтан шүріппені қайыру механизм!: қүрамды тығыннан, бүрандалардан, қозғаушыдан, капсюльден және серіппеден түрады.
Детонатор торабы: стақанға бекітілген тығын мен капсюль-дето- натордан түрады. Аталған барлық тораптар мен механизмдер корпуста жпнакталған.
Түтандырғыш әрекеті
Соққыш жүмыс істеу кезінде иінтіректен жылжып кетпеуі үшін соққыш үштары ажыратылып, шплинт арқылы корпуста бекітілген иінтірекке үсталынып түрады. Қозғалткыш шанышқыға қатысты жылжытылған және орнын ауыстырмауы үшін токтатқыш арқылы үсталынған. Жүк корпусқа оқсауытпен кысылған, оның орнын ауыс-
тыруы қозғалтқышпен шектелген.
Үпіу кезінде иінтірек серіппе әсерінен лақтырылады да, шанышкысы бар соққышты босатады, ол серіппе әсерінен капсюльге түйреледі. От сәулесі капсюльден граната күрамын жандырады.
Лақтыру алдында гранаталар түзетіледі (ұштары қосылады) және шплинт суырылып алынады, бұл кезде иінтірек бастапқы жағдайда (граната корпусына қосылған) қолмен ұсталынып тұрады.
Құрамдары жанып болған соң (1—1,8 с-тан кейін) тоқтатқыш жылжып, серіппе әсерінен қайырылатын козғалтқышты босатады.
Бөгеумен кездесу кезінде пайда болатын артык салмақтан жүк жылжиды да, оқсауытты козғайды, соның нәтижесінде, шанышкы капсюльді түйрейді. От сәулесі капсюльден капсюль-түтандырғыштың жүмыс істеуін қамтамасыз етеді.
Бөгеумен кездесу кезінде, нысана бергіші жүмыс істемей қалған жағдайда капсюль-түтандырғыш құрамдар жанып болған соң (3,24,2 с-тан кейін) іске қосылып кеткен капсюль-түтандырғыш импульсі аркылы іске асырылады.
81
‘Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
Все учебники Казахстана на ОКЬЬУК.К^
Ф-1 жарықшақты қол гранатасының қүрылысы,
үрыстық қасиеті және арналуы