3-тақырып. Оқудың түрлері мен сапалары.(58 бет)
Оқудың екі түрі бар: дауыстап оқу, іштен оқу. Оқудың бүл екі түрі де бастауыш сыныпта қолданылып, дамытылады. Сауат ашу кезеңінде дауыстап оқу жүзеге асырылады, өйткені балаларға іштен оқытсақ, оның оқу деңгейін тексере алмаймыз. Дауыстап оқыту арқылы оқуға енді төселіп отырған оқушылардың оқу сапасын дүрыс, яғни түсініп, мәнерлеп оқуьга, оқуға шапшандығын байқауға болады.
Дауыстап оқығаннан гөрі іштей оқу жылдамдығы артады. Мысалы: 2-сыныпта дауыстап оқығанда, оңу шапшаңдығы минутына 35-50 сөз болса, іштен оқығанда, оқу шапшаңдығы 45-60 сөз болады. 3-сыныпта дауыстап оқығанда, минутына 60-75 сөз болса, іштей оқығанда 80-100 болады. 2,3,4 сыныптарда оқудың екі түрі де қабаттаса жүргізіледі. 3,4 сыныпта дауыстап оқудан гөрі іштей оқуға баса назар аударған жөн.
Мәтінді дүрыс оқу жеке сөйлемді дүрыс оқудан түрады. Дүрыс оқу үшін оқушылар төмендегідей талаптарды орындауы керек:
1. Сөзді оқығанда өріптеп оқымай, буындал, буындарды жалғастырып оқу, ша-на-лар,
то-қу.
2. Оқып түрған сөздің алдынан не артынан, не ортасына артың дыбыс қоспай, не түсірмей оқу, ұқсас дыбыспен ауыстырмай оқу.
3. Бір дыбысты не буынды ұзақ созып, не екі рет айтпау аа-на, баа- ла, а-на-на, ба-ба-ла,т.б.
4. Бір сөз орнына екінш і бір сөзді, /мағынасына сәйкес келетін/ айтпау, сөйлем соңындағы сөзді, буынды жүтып қоймау.
5. Ұсақ дыбыстарды, тілі келмейтін дыбыстарды ауыстырмау.
Оқудың сапалы қасиетінің екінші бір түрі түсініп оқу. Түсініп оқу дегеіміз -оқушыға оқыған сөзіне сөйлемнің мағынасын, ондағы айтылған ойды дұрыс түсі іп , оны екінші бөлімдегі айтылған оймен байланыстыруы . Сондайақ, тұтас мәтіндегі негізгі ойды айырып, оған өзінің көзқарасын білдіру.
Достарыңызбен бөлісу: |
