Салыстырмалы ылғалдылық. Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын абсолюттік ылғалдылықпен п оның максималды көрсеткіші п.м температурасы және ылғал ауаның қысымымен салыстырғандағы қалыпын айтады, яғни
(15)
Салыстырмалы ылғалдықты бірлік ретінде немесе пайызбен қарастырады (соңғы жағдайда (15) теңдеуді 100ге көбейту қажет); бұл жағдай сәйкесінше 0 ден 1 дейін немесе 0 ден 100 дейін өзгереді.
Салыстырмалы ылғалдықты – бұл сапалық көрсеткіш. Бұл дегеніміз ауаның (газдың) ылғалмен толуы (бұл кезде ылғалдық қыздырылған бу ретінде болады): ауаның ылғалдығы неғұрлым төмен болған сайын оның ылғалдықты сіңіруі жоғары болады.
(14) теңдеуді (15) теңдеуге түрлендіре отырып будың тығыздығын анықтаймыз.
(16)
Мұндағы: - берілге температура мен ауаның ылғалдылығындагы максималды будың парциалды қысымы
Бұл мағынамен салыстырмалы ылғалдылықты анықтау үшін де пайдаланады. Бірақ ауаның ылғалдығы, қысымы және температурасы артқан сайын ылғал ауаның сипаттық дәлдігі ауытқи бастайды, демек (16) теңдеуін шамамен ауытқу арқылы есептейміз.
Ауа ылғалдығының тығыздығы п.м мен будың қысымын Рп.м максималды көрсеткішін анықтау кезінде екі жағдайды айыру керек: ауа тығыздығы В берілген қысымда ауа температурасы t судың қайнау температурасынан tн төмен болуы немесе тең және жоғары болуы.
Ауа температурасы қайнау температурасынан кем болған кезде яғни 100 оС төмен, будың қысымы 760 мм рт.ст. (1013 гПа) болғанда тығыздықтың п.м максималдық көрсеткіші және будың қысымы Рп.м (15) және (16) теңдеулерінде қысым н мен тығыздық Рн тең болады және ауа қысымына тәуелді болмайды, тек температурамен анықталады. Бұл жағдайда
(17)
Басқа жағдайларда келесідей болады t≥tн. Ауа қысымына В судың қайнау температурасы tн.в сәйкес келеді, мысалға В=993 гПа (745 рт.ст.) tн.в=99,4оС. Бұл температурада қысым бумен толады Рн=В, ал температура одан жағарыласа В ұлғаяды. ауадағы будың қысымы бірқалыпты болмауының себебінен температура t≥tн болады және Рн.м=В тең болады. Бұл салыстырмалы ылғалдылықты келесі теңдеумен анықтайды
(18)
Қыздырылған будағы 1 м3 ауаның ылғалдылығы максималды болған кезде ауаның абсолютті ылғалдығына сәйкес келеді және будың тығыздығы н болады. Температураны жоғарылатқан сайын ауаның ылғал сорғыштық және тасымалдаушы (4 кестеде) қасиеттері жоғарылайды.
4 кесте.
Достарыңызбен бөлісу: |