Қимақтар қағанаты (ІХ ғасырдың соңы – ХІ ғасырдың басы) Сабақтың мақсаты: Білімділік

1. 
   Білімділік: ІХ ғасырдың соңы — ХІ ғасырдың басында  Қазақстанның солтүстік шығыс, орталық аймағын мекендеген қимақ қағанатының тарихымен таныстыру;
   
2. 
   Дамытушылық: Оқушыларды қимақ қағанаты мен  өзге түрік  халықтарының қоғамдық-саяси  тарихы, шаруашылығы, қолөнеріндегі ұқсастықтар ерекшеліктерін  анықтап, өздігінен  жұмыс жасап, қорытындылауға дағдыландыру;
   
3. 
   Тәрбиелік: Қимақтардың темір  өнімдері  мен зергерлік бұйымдар жасаудың  шеберлері  болғандығын түсіндіре  отырып, шеберлікке,  еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
   

     Миға шабуыл.

 

ІІІ. Жаңа сабақты оқыту жоспары:

• 
  Қимақ қағанатының тайпалық құрамы, құрылуы
  
• 
  Қоғамдық құрылысы
  
• 
  Саяси жағдайы
  
• 
  Шаруашылығы
  
• 
  Қолөнері
  
• 
  Мәдениеті
  

Қимақтар қай жерді мекендеген?  Карта арқылы көрсету.

 

Өмір сүрген уақыты	Аумағы
VII ғас. басы	Монғолияның солтүстік- батысы
VII ғ. ортасы	Алтайдың солтүстік аудандары, Ертіс өңірі
766-840 жылдары	Батыс Алтай, Тарбағатай, Алакөл ойпаты
ІХ ғ. соңы	Солтүстік-Шығыс, Орталық Қазақстан

 

І топқа арналған  тапсырма.

Тарихи құжаттармен  жұмыс жасау.

Қимақ қағанатының құрылуы мен тайпалық құрамы туралы мәліметтер қандай жазба деректерде кездеседі?

 

Қытай жылнамалары	Қытай тарих Сыма Цянь	Парсы тарихшысы Гардизи	Араб жазба лары

 

ІІ топқа арналған тапсырма.

• 
  Қаған ______________________
  
• 
  Ябғу ______________________
  
• 
  Шад- түрік __________________
  
• 
  Ұлы қаған, кіші қаған, ябғу шад_______________________________
  
• 
  Әскерлер ____________________
  
• 
  Жатақтар ____________________
  

Мультимедия арқылы М.Қашғаридың суреті көрсетіледі,таныстыру.

Әл-Идрисидің жасаған картасы көрсетіледі,картамен жұмыс.

І топқа берілетін сұрақ.

Қимақ қағанатының  күшеюіне әсер еткен жағдайлар.

ІІ топқа берілетін сұрақ.

 

2 топ Венн диаграмасы бойынша жұмыс жасайды.

 

ІІ топ тапсырмасы

 

Беркіту.

Тест сұрақтары

1. 
   Қимақтардың VII ғасырдың басында мекендеген жері:
   

Б) Қытай             Д) Сыр бойы

2. 
   Қимақ қағанатының астанасы:
   

С) Имақия           Д) Суяб

3. 
   Қимақтар туралы жазған парсы тарихшысы
   

С) Бируни           Д) Гардизи

4. 
   Қимақ шонжарларының ислам дінін қабылдай бастаған кезі:
   

С) ХІ ғасыр                  Д) ХІІ ғасыр

5. 
   Қимақтардың жеке дара тайпа көсемінің атағы:
   

С) Шад- түтік      Г) Ұлы бек

 

Қорытынды.  ІХ ғасырдың соңы – ХІ ғасырдың бас кезіндегі  қимақтар мемлекеті өзіндік  өсіп өркендеу жолы бар, қалыптасқан алғашқы  патриархалдық-феодалдық мемелкет болған.