Инфекциялық эндокардит кезiнде гемограмма өзгерісін айтып беріңіз

көптеген миеломе.

бастапқы полицитемия – сүйек кемігі тінінің өсуінен туындаған эритроциттердің артық өнімі,

3-4 апта бұрын сүйек кемігін трансплантациялау,

гломерулонефрит,

созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі.

* коронарография;

* Холтер мониторлау;

· эхокардиография (трансторакальды);

· - өңеш эхокардиографиясы;

* кеуде қуысы мүшелерінің рентгенографиясы (2 проекцияда);

* фиброгастродуоденоскопия;

* фибробронхоскопия

Миелоидты типті ЛР Бласт және про - миелоцитарлы типті, нейтрофильді, моноцитарлы типті реакциялар, екінші эритроцитоздар, миелопоэздің екі немесе үш бойлы жағынан реакциялар қамтиды.

Клиникалық практикада нейтрофильді типті ЛР жиі кездеседі.Жоғары нейтрофилез ауыр инфекциялар, іріңді процестер, сепсис кезінде, гемолитикалық кризден, кортикостероидтарды енгізгеннен кейін және т.б. байқалады. Көптеген жағдайларда бұл үшін пациенттің клиникалық көрінісі мен лейкоцитарлық формуласын салыстыру жеткілікті. ЛР-дың ХМЛ-ден негізгі ерекшелік белгілері: науқаста негізгі аурудың болуы, лейкоцитарлық формуладағы өзгерістер сипаты (нейтрофилдердің солға жеке миелоциттер мен жас балаларға дейін ауысуы, нейтрофилдердің айқын көрінген дегенеративті өзгерістері, эозинофилдер мен базофилдердің болмауы, пропиелоциттер мен бласттардың болмауы), негізгі ауруды емдегеннен кейін қан көрінісінің қалыпқа келуі болып табылады. Диагностика үшін күрделі жағдайларда сүйек-ми пунктатын зерттейді және мүмкіндігінше цитогенетикалық және молекулалық-биологиялық әдістерді қолданады

Облыстық промиелоцитарлық типті ЛР сирек байқалады.

Симптоматикалық (қайталама) эритроцитоздар — ЛР жиі түрі. Салыстырмалы және абсолютті қайталама эритроцитоздарды ажырату керек. Салыстырмалы түрде қан плазмасы көлемінің азаюына байланысты ("қанның қоюлануы") ағзаны сусыздандыру кезінде (бұлжытпай құсу, диарея). Абсолюттік жағдайда сүйек миындағы өнімнің жоғарылауынан айналатын эритроциттердің массасы артады. Мұндай эритроцитоздар көбінесе кез-келген табиғаттағы оттекті аштық (гипоксикалық жағдайлар), бүйрек аурулары, қатерлі ісіктер, тиреотоксикоз және т. б. жай-күйімен қатар жүреді. Кейбір жағдайларда эритремиямен дифференциалды диагностика жүргізу қажеттілігі туындайды. Негізгі дифференциалды-диагностикалық белгілері: негізгі аурудың болуы, гемограммада эритремия мен панцитоздың клиникалық көрінісінің болмауы, негізгі ауруды емдеу нәтижесінде эритроциттер санының қалыпқа келуі

моноцитарлы типті созылмалы инфекциялар (туберкулез, мерез, созылмалы пиелонефрит және т.б.), қатерлі ісіктер, лимфомалар, плазмоцитомалар кезінде байқалады. Бұл аурулар кезінде абсолютті моноцитоз созылмалы моноцитарлы лейкозы бар дифференциалды диагностиканы жүргізуді талап етеді. Лейкоз кезінде ІР-ге қарағанда, қандағы өзгерістердің себебі болмайды, моноцитоз симптоматикалық емдеуден кейін жоғалмайды. Күрделі жағдайларда трепанобиопсияға және қан сарысуындағы және зәрдегі лизоцим мөлшерін анықтауға жүгінеді. Лейкоз кезінде белсенділіктің жоғарылауы байқалады.

Аналитика дегеніміз не? Преаналитика-бұл зертханалық зерттеулер жүргізу басталғанға дейін орындалатын, зертханалық талдау нәтижесіне тікелей әсер ететін барлық рәсімдер.

Оңтайлы өткізілген преаналитикалық дайындық нақты және толық зертханалық диагностиканың негізгі шарты болып табылады.

Дәрігерлер не үшін преаналитиканы білу керек? Преаналитикалық кезең бұзылғанда дәрігерлер зертханалық талдаудың көрінеу жалған нәтижелері үшін алғышарттарды өз қолымен дайындайды.

Статистика

Зертханалық зерттеу кезеңдеріндегі уақыт шығындары:

Зертханадан тыс преаналитикалық кезең-20,20%

Зертханадағы преаналитикалық кезең-37,10%

Талдау кезеңі-25,10%

Постаналитикалық кезең-13,60%

Нәтижелерді жіберу-4%

Қателерді талдау көрсеткендей, жоспарлы тәртіпте зерттеулерді орындау кезінде қателердің 40% - ға жуығы преаналитикалық кезеңде жасалады және қателердің 60% - ға жуығы кезек күттірмейтін талдаулар кезінде преаналитикалық кезеңде жүреді. (M. Plebani, P. Carraro, 1997).

Зертханадан тыс преаналитикалық кезең неден тұрады?

- Талдау тағайындау

- Пациентті дайындау (психологиялық және физикалық)

- Бағытты толтыру.

- Биоматериал алу.

- Биоматериалдарды сақтау және жеткізу.

Жоғарыда көрсетілген құрамдардың әрқайсысында қате жіберілуі мүмкін.

Қанды зерттеуге дайындау кезіндегі жалпы ережелер:

1. Қан таңғы сағаттарда аш қарынға (немесе соңғы тамақтан кейін 4-5 сағаттан кейін күндізгі және кешкі сағаттарға) тапсырылады. Зерттеуге дейін 1-2 күн бұрын құрамында майы жоғары тағамдарды рационнан алып тастау керек.

2. Қан көрсеткіштері күн ішінде айтарлықтай өзгеруі мүмкін, сондықтан барлық талдауларды таңғы уақытта тапсыру ұсынылады.

3. Зерттеу алдында (24 сағат ішінде) алкогольді, қарқынды физикалық жүктемені, дәрілік препараттарды қабылдауды (дәрігердің келісімі бойынша) болдырмау.

4. Қан тапсырғанға дейін 1-2 сағат бұрын темекі шегуден бас тарту, шырын, шай, кофе қолданбау, газдалмаған суды ішуге болады. Физикалық шиеленісті болдырмау (жүгіру, баспалдақпен жылдам көтеру), эмоциялық қозу. Қан тапсырудан 15 минут бұрын демалуға, тыныштандыруға кеңес беріледі.

5. Физиотерапевтік емшаралардан, аспаптық тексеруден, рентгенологиялық және ультрадыбыстық зерттеулерден, массаж және басқа да медициналық емшаралардан кейін бірден зертханалық зерттеу үшін қан тапсырмау керек.

6. Динамикадағы зертханалық көрсеткіштерді бақылау кезінде бірдей жағдайларда – бір зертханада қайта зерттеулер жүргізу, қан тәуліктің бірдей уақытында тапсыру және т. б. ұсынылады.

7. Зерттеуге арналған қанды дәрілік препараттарды қабылдау басталғанға дейін немесе оларды тоқтатқаннан кейін 10-14 күннен кейін тапсыру қажет. Кез келген препараттармен емдеу тиімділігін бақылауды бағалау үшін препаратты соңғы қабылдағаннан кейін 7-14 күннен кейін зерттеу жүргізу керек. Егер сіз дәрі қабылдасаңыз, міндетті түрде емдеуші дәрігерді ескертіңіз.

Жалпы ережелер барлық талдауларға қолданылады, бірақ кейбір зерттеулер үшін арнайы дайындық пен қосымша шектеулер қажет.

Кейбір факторлардың талдау нәтижесіне әсері.

Психикалық күйзеліс

Психикалық стресстің (қан алу алдында қорқыныш, операция алдындағы стресс және т. б.) зертханалық нәтижелерге әсер ету дәрежесі жиі бағаланбайды. Сонымен қатар, оның әсерінен гормондар секрециясының (альдостерон, ангиотензин, катехоламиндер, кортизол, пролактин, ренин, соматотропин, ТСГ, вазопрессин) артуы және альбумин, фибриноген, глюкоза, инсулин, лактат және холестерин концентрациясының жоғарылауы байқалуы мүмкін.

Жгут салу

Сынаманы алу кезінде барлық уақыт кезеңінде жгут салынғанда не болады? Систолалық деңгейден төмен қысымды пайдаланғанда, капиллярлардың ішінде тиімді сүзу қысымы сақталады. Нәтижесінде, сұйықтық және төмен молекулалы қосылыстар тамырішілік кеңістіктен интерстициальді кеңістікке жылжытылады. Макромолекулалар, ақуыздармен байланысты заттар және қан жасушалары капиллярлардың қабырғасы арқылы өтпейді, осылайша олардың концентрациясы айтарлықтай артады,ал төмен молекулярлық заттардың концентрациясы өзгермейді.

Жгут қою ұзақтығы және зерттелетін параметрлер деңгейін өзгерту

Салыстыру: 1 минуттан кейін 3 мин.

Параметрлер ауытқу %

Билирубин +8

Холестерин +5

Креатинин -9

Креатинкиназа -4

Темір +7

Глюкоза -9

G-Глютамилтрансфераза -10

Калий +5

Дененің орналасуын өзгерту-көлденең вертикальге-бірқатар көрсеткіштер деңгейінің өсуіне әкеледі.

Параметрлер ұлғайту %

Гематокрит 13

Эритроциттер 15

Жоғары тығыздығы 10 Холестерин

Альдостерон 15

Ренин 60

Егер сынамалар көктамырлық немесе артериялық инфузиялық катетерлерден алынса, канюлді катетер көлемімен өлшенетін көлемде изотондық тұз ерітіндісімен жуған жөн. Сынаманы алмас бұрын, катетерден алынған алғашқы 5 мл қан тастаңыз. Гепаринмен өңделген катетерлерден ұю жүйесін зерттеу үшін сынама алу қолайсыз. Гепарин-тәуелді әдістер үшін (тромбиндік уақыт, АЧТВ) ұсынылады

алдын ала катетер көлемінен екі есе артық қан көлемін лақтыру керек; содан кейін алынған қанның бірінші порциясы гемостаз жүйесіне жатпайтын зерттеулерді орындау үшін пайдаланылуы мүмкін; цитратты қанның келесі порциясы гепариннің болуына сезімтал емес талдауларды анықтау үшін ғана пайдаланылуы мүмкін: протромбин уақыты, рептилаз уақыты, Clauss бойынша фибриноген, АТ III бойынша фибриноген, фибрин мономерлері. Натрий цитраты ерітіндісі бар пробиркаға қан алу алдында ұзақ үзіліс болмауы маңызды, бұл кезде катетердегі қан "тоқтап қалуы"мүмкін.

Теңіз деңгейінен биіктігі

Кейбір қан компоненттерінің құрамы теңіз деңгейінен биіктікке байланысты айтарлықтай өзгерістерге ұшырайды. Биіктіктің ұлғаюымен реактивті ақуыз (3600 м биіктікте 65% - ға дейін), гематокрит және гемоглобин (1400 м биіктікте 8% - ға дейін) және несеп қышқылына қатысты елеулі жоғарылау байқалады. Биікке бейімделу бір апта алады, ал теңіз деңгейіндегі мәндерге оралу бірнеше күн ішінде болады. Теңіз деңгейінен биіктіктің өсуімен шамалардың едәуір төмендеуі несеп креатинин, креатинин клиренсіне, эстриолға (4200 м биіктікте 50% - ға дейін), Сарысудың шайырлығына, плазма рениніне және сарысудың трансферриніне қатысты анықталды. 

Қорытынды

Преаналитикалық кезең тек зертханашы дәрігер үшін ғана емес, клиницист үшін де маңызды. Осы кезеңге ұқыпсыз қарым-қатынас дұрыс емес терапиямен салыстырылады. Бұл факторларды білу тек пайдалы ғана емес, сонымен қатар барлығы үшін міндетті, себебі атқа пациенттің денсаулығы, кейде өмір тұр.

Сапаны бақылаудың зертханааралық бағдарламасы–

1) Бағдарлама, оның шеңберінде белгілі бір уақыт аралығында (әдетте ай сайын)статистикалық өңдеу және басқа зертханалар алған нәтижелерімен салыстыру үшін бақылау материалдарын талдау нәтижелерін жинақтайды;

2) сапаны бақылау бағдарламасы.

Зертханааралық (сыртқы) сапаны бақылау. Мақсаты:

1. Әр түрлі зертханаларда жіберілген қателерді анықтау және жою

2. Зертханаларда салыстырмалы нәтижелерге қол жеткізу.

Шарттары: тоқсанына кемінде 1 рет өткізіледі. Кемінде 20 зертхананың қатысуы ұйымдастырылады.

Бақыланатын параметрлердің тізбесі мен бақылау бағдарламасы алдын ала анықталады.

1. 
   Сапаны зертханааралық бақылауды жүзеге асыру кезіндегі бақылау орталығының іс-шаралары.
   
2. 
   1. Бақылау жүргізу күні мен мерзімін айқындау;
   
3. 
   2. Қатысушы зертханаларды таңдау, құлақтандыру және тіркеу (кодтау));
   
4. 
   3. Сапаны зертханааралық бақылауға қатысушы үшін бақылау анықтамаларының хаттамасын және бақылау бағдарламасын (нұсқаулығын) жасау және көбейту;
   
5. 
   4. Бақылау зерттеулерінің нәтижелерін беру мерзімін анықтау;
   
6. 
   5. Бақылау үлгілерін тарату;
   
7. 
   6. Бақылау анықтамаларының нәтижелерін жинау;
   
8. 
   7. Алынған деректерді статистикалық өңдеу;
   
9. 
   8. Қатысушы зертханалардың жұмыс сапасын бағалау (жалпы және жеке), қателер көздерін жою үшін ұсыныстар (жауаптарды алғаннан кейін бір айдан кешіктірмей).
   
10. 
    
    
11. 
    Сапаны зертханааралық бақылау Бақылау бақылау анықтамалары кезінде жүйелі және кездейсоқ қателерді анықтауға мүмкіндік береді. Зертханааралық сапаны бақылаудың екі түрі бар:
    

12. Қысқа мерзімді бақылау — зертханалар бақылау үлгісін бір күн зерттейді.

13. Ұзақ мерзімді бақылау-үлгі бірнеше күн бойы зерттеледі.

Қатысушы зертханалардың құрамы анықталғаннан кейін бақылау орталығы қатысушыларға бақылау үлгілерін жібереді.

Бақылау материалын зерттеуден кейін қатысушылар өз материалдарын орталыққа жібереді, онда алынған нәтижелерді статистикалық өңдеу жүргізіледі, қорытынды есеп — барлық қатысушылардың жұмыс сапасының сипаттамасы және әрбір зертхана жұмысының жеке бағасы жасалады. Жұмыстың сапасын жалпы және жеке бағалау бақылау экспериментінің әрбір қатысушысына және жоғары тұрған денсаулық сақтау органдарына жіберіледі. Барлық зертханалар, өнімділігі мен штатына қарамастан, зертханааралық сапаны бақылауға қатысуға міндетті.

Зертханааралық бақылауды жүргізуге қойылатын талаптар:

1. Бақылау сынамаларын талдау зертхана жұмысының әдеттегі барысына енгізіледі.

2. Бақылау материалын зерттеуді күнделікті талдауларды жүргізетін персонал орындайды.

3. Бақылау сынамасын талдау кезінде зертхана күнделікті жұмыста қолданатын әдісті қолданады.

4. Орындаушы зерттелетін материал-бақылау екенін білуге тиіс емес.

Зертханааралық бақылауға кемінде 20 зертхана қатысады.

Бақылау зерттеулерінің бағдарламасы тым кең болмауы керек, тек бірнеше компоненттерді зерттеу керек. Бақылау жүргізу үшін бақылау жүргізу кезеңінде тасымалдау және сақтау кезінде тұрақты клиникалық материалға ұқсас физикалық-химиялық қасиеттері бойынша материал пайдаланылады. Сұйық, мұздатылған, лиофилденген материалды пайдаланады.

Бақылау материалын зерттеу алдында нұсқаулықпен мұқият танысып, қажет болған жағдайда оны заттаңбада көрсетілген тазартылған судың дәл мөлшерімен еріту керек. Зерттеуді қоса берілген бағдарлама бойынша жүргізу.

Қысқа мерзімді эксперимент жүргізу кезінде сынамалар бір рет зерттеледі. Ұзақ мерзімді бақылау кезінде сынаманы бірнеше күн бойы зерттейді, бұл әрбір жеке зертхананың өсімін бағалауға мүмкіндік береді. Алынған барлық нәтижелер күн сайын бақылау сарысуымен бірге жіберілетін нысанды бланкіге енгізіледі. Зерттеудің соңғы күнінің соңында бақылау нәтижелері және зерттеу әдісі көрсетілген бланкіні бақылау орталығының мекен-жайы бойынша пошта арқылы жібереді. Бланкінің көшірмесі зертханада қалады.

Бақылау орталығында нәтижелерді статистикалық өңдеу жүргізіледі, кездейсоқ және жүйелі қателер анықталады, яғни зерттеу нәтижелерінің қалпына келтірілуі мен дұрыстығы бағаланады. Әрбір компонент бойынша орташа арифметикалық және орташа квадраттық ауытқуды есептеп, барлық зертханалардың нәтижелерін жинақтайды. Есептелген `X±2S мәнінен тыс қалған нәтижелер есептерден алынып тасталады,одан кейін статистикалық өңдеуді екі орташа квадраттық ауытқулардың шегінен шығатын бірде бір нәтиже қалғанға дейін қайталайды.

Жекелеген зертханалардың жұмысын бағалау бақылау материалын ХСР±2S рұқсат етілген шектерімен зерттеу кезінде зертхана алған мәндерін салыстыру жолымен жүзеге асырылады.

Егер зертхана нәтижесі ХСР±2S шектеріне қойылса, онда ол жақсы деп есептеледі және екі баллмен бағаланады. Егер нәтиже ХСР±2S шегінде болса, онда анықтама рұқсат етілген деп есептеледі және бір баллмен бағаланады. Қалған нәтижелер жарамсыз болып саналады, нөл баллмен бағаланады. Жеке параметрлер бойынша балдардың жалпы санын есептей отырып, әрбір зертхананың жұмысын бағалайды.

Қазіргі уақытта жекелеген зертханалардың нәтижелерін сандық бағалау әзірленді. Бұл үшін әрбір зертхананың нәтижесі формула бойынша орташа квадраттық ауытқу бірлігімен көрсетіледі:

где Х_ЛАБ — результат данной лаборатории;

Х_МНОЖ — средняя арифметическая, полученная для всех результатов;
S_МНОЖ — среднеквадратичное отклонение множества

Результаты внутри ±1JS — хорошие, внутри ±2JS — пригодные, более ±2JS — результаты непригодны.

Зертханалық сапаны бақылауда ең жақсы нәтижелерді әдетте зертханаішілік бақылау орнатылған зертханалар алады. Зертханаішілік бақылауды үнемі және кеңінен енгізу және лабораторияаралық бақылауға қатысу зертхананың жұмысын тұрақтандыру үшін үлкен маңызға ие және кез-келген зертханалық зерттеулердің репродуктивтілігі мен дұрыстығына қол жеткізуге мүмкіндік береді, бұл дұрыс диагностика және емдеу үшін маңызды.

жүктеу/скачать 270,31 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: