Информационное письмо



бет46/119
Дата31.01.2022
өлшемі326,19 Kb.
#116550
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   119
Байланысты:
сөзжасам, морф 2020етістік (2)

Мекен мәнді жұрнақтар:

Мекен мәнді туынды түбір үстеулер төмендегі жұрнақтар арқылы жасалады:

-қары, -кері: ішкері, тысқары, сыртқары, шеткері.

-рақ, -рек: жоғарырақ, төменірек, әрірек, берірек, кейінірек.

-ай: жолай.

-ын: жырын. Ел ішінен жырын кеткен шіріген жұмыртқа десті.

Сонымен бірге көнерген жалғаулар да мекен мәнді үстеу жасайды:


  1. барыс септік: алға, артқа, сыртқа, төменге.

  2. Жатыс септік: ілгеріде, төменде, жоғарыда, алшақта, әріде, алда, артта, сыртта.

  3. Шығыс септік: шетінен, алдынан, артынан, сыртынан.

  4. Көмектес септік: бермен, әрмен.

Сын-бейне мәнді жұрнақтар:

Сын-бейне мәнді туынды үстеу жасайтын тілде біраз жұрнақтар бар. Олар төмендегідей:

-ша, -ше: балаша, адамша, қазақша, әлімше, бұрынғыша.

-дай, -дей, -лай, -лей: осылай, былай, солай, анадай, тікелей, бүгінгідей.

-тіндеп: біртіндеп.

-лықты: оншалықты, соншалықты.

-лып: біреулеп, бірлеп, екілеп.

-латып, -летіп: түнделетіп, күндіздетіп, борандатып, жауындатып.

-ата, -лата, -лете: біржолата, жаяулата, түнделете, үймелете.

-ыртын, -іртін: астыртын, үстіртін.

Көнерген жалғаулар да сын-бейне үстеулерін жасайды:


  1. барыс септік: зорға, босқа, текке, бірге, бекерге, жатқа, әзерге.

  2. Жатыс септік: қапыда.

  3. Шығыс септік: етпетінен, шалқасынан, бірден, келтесінен.

  4. Көмектес септік: жайымен, жөнімен, шынымен, ретімен, қалпымен.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   119




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет