осындай зерттеу будан да олқылау нөтиже берді: 400 қаңқаның біреуі-
нің бас сүйегінің шытынағаны анықталып, шабуыл салдарынан өлуі
мүмкін деп жорамалдауға негіз бөрді. Ал енді Дунай алабының ауыл
шаруашылығына дейінгі қонысынан табылған 400 қаңқаның он сегізін-
де зорлықтың ізі сақталған. 400-дің 18-і дегеніміз де сонша үлкен сан
емес сияқты көрінуі мүмкін, ал, шын мөнінде, бул өте қомақты пайыз
екені анық. 18 адам, шынында да, зорлықтан көз жумса, онда Дунай
алабындағы қазаның 4,5 %-ы - кісі қолынан қаза тапты деген сөз. Қа-
зіргі кезде - соғыс пен қылмыс зардабын қоса есептегенде - Жер тұр-
ғындарының 1,5 %-ы қылмыскер қолынан ажал қүшып жатады. Дүние-
жүзілік соғыстар мен бірнеше геноцидті бастан өткерген ең қанқұйлы
кезең - X X ғасыр бойы бұл көрсеткіш деңгөйі 5%-дан асқан жоқ. Дунай
алабындағы олжа осы жерге тән қубылыс десек, онда ежелгі заманда
бұл аймақта XX ғасырдағы сияқты жаужүрек әрі зорлық-зомбылыққа
бейім адамдар тұрған**.
60
КО ГН И ТИ В ТІ РЕВО ЛЮ ЦИЯ
Өкінішке қарай, Дунай алабындағы ойран олжа ілуде біреу емес.
Тап осындай ауыр айғақтар басқа жөрлерден де табылды. Суданда
Джебель-Сахаба маңынан 12 мың жыл бұрынғы қорым табылды. 59
цаңқаның 24-нің сүйөгіне жебе мен найзаның ұшы қадалып қалған,
бұл - жалпы өлгендөр санының 40%-ы деген сөз. Бір әйелдің қаңқа-
сына 12 жарақат түскен. Бавариядағы Офнет үңгірінен археологтар
ежелгі адамның 38 қаңқасын тапты, олардың көпшілігі - жерлеу ура-
сына лақтыра салған өйелдер мен балалардың мүрдесі. Қаңқалар-
дың тең жарымында тіпті балалар мен бөбектердің сүйектерінде адам
қолданатын қарулардың - пышақ пен шоқпардың ізі сақталып қалған.
Достарыңызбен бөлісу: |
