6. «Мәтін» тақырыбы бойынша мынадай жаттығулар орындатылады:
Танымдық талдау жаттығулары
|
Түзету жаттығулары
|
Шығармашылық ізденіс жаттығулары
|
Мәтінге ат қою, негізгі ойды анықтау, мәтіндегі тірек сөздерді табу, мәтінді бөлімге бөлу, әр бөлімнің азат жолдан бастап жазылаты-нын байқату, мәтінге жоспар құруға үйрету, мәтіндегі сөйлемдердің байланысу тәсілдерін ажырату, т.б.
|
Мәтіндегі сөйлемдер жігін ажырату, бөліктерінің орны ауысқан мәтінді қал-пына келтіру, мәтін мазмұнына сай кел-мейтін бөлікті алып тастау, ұйқасы бұ-зылған өлең мәтінін қалпына келтіру, т.б.
|
Мәтін құрастыру, берілген тақырыпқа байланысты өлең шығаруға үйрету, дайын үлгіге қарап жұмбақ құрастыруға үйрету
|
7. Жаттығулар
1. Қайсысы мәтін екенін тап. мәтін дегеніңді көшіріп жазып, ат қой.
Қоға – шаруашылық үшін пайдалы өсімдік. Оның сабағы мен жапырағынан себет тоқылады. Ол қағаз жасау үшін де пайдаланылады.
|
Құрылысшылар үй салды.
Қоға сулы жерде өседі.
Құмырсқалар күні бойы тыным таппайды
|
2. Мәтін тақырыбы мен негізгі ойға сәйкес келмейтін бөлікті алып тастап, мәтінді қайта құр.
Қабылан.
Қабылан – аңдардың ішіндегі ең жүйрігі. Негізгі мекені шөл дала мен саванна. Қабылан жемін қуып жетіп ұстайды. Ерекшелігі мысықтарша тырнағын ішке жиып ала алмайды. Оның дене тұрқы – 130 см, құйрығының ұзындығы – 75 см, арландарында шағын жал болады.
Бұдан ерте кездерде қалың ну орманда аңдарға арналған автобус жүріп тұрыпты. Оның шофері Қоңыр Аю екен. Ол әр кез таңертең орманның бір шетіндегі кәрі еменнің түбіне келіп тоқтайтын көрінеді. Со арада жиналған аңдарды мінгізіп алып, орманның ішіндегі баратын жерлеріне тасып жүріпті.
Жемін күндіз аулайды, ұсақ киіктерді, қарақұйрықтарды, кейде арқарларды, қояндарды, тіпті ұсақ құстарды азық етеді.
3. Берілген сызба бойынша әңгімелеу мәтінін 3. құра.
45. Мәтінді көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып көшіріп жазып, ондағы сөйлемдердің бір-бірімен қалай байланысып тұрғанын анықта.
Құрманың адам ағзасына тигізетін пайдалы қасиеттерін азиялықтар ежелден жақсы білген. ... 500-ге тарта түрі бар, отаны – қытай. ... керемет жемісті базар сөрелерінен суық түсе бастағанда кездестіреміз. Себебі ... сортына қарай желтоқсан айларында пісе бастайды. бізге әсіресе королек деген түрінің шоколад сорты мен кавказдық сорты танымал.
Халық медицинасы суық тигенде ... шырынын суға араластырып, тамақ шаюға кеңес береді.
5. Ағашқа мәтіннің бұдан басқа да белгілерін жаз.
Достарыңызбен бөлісу: |
