Жакаева к. А. Жакаева с. А «музыка пəнін оқыту əдістемесі»
Музыкалық ырғақтық қозғалыстар
жүктеу/скачать 149,31 Kb.
|
Жакаева К.А. Музыка пәнін оқыту әдістемесі
3.6. Музыкалық ырғақтық қозғалыстар.Музыкалық ырғақты сабақтар əсемдік пен қатар балалың бұлшық еттерінің дамуы мен дене сымбатының дұрыс өсуіне тигізер əсері мол. Дені сау баланың көңіл-күйі де жақсы болатыны анық яғни, баланың өз-өзіне сенімділігі мен ерекшелігін сезіну жеке тұлға ретінде қалыпта- суына маңызды рөл атқарады. Дəлірек айтар болсақ, бала өсіп дамиды со- нымен қатар əуенге сай ырғақты би қозғалыстарына деген қажеттіліктері ұлғаяды. Ал, музыка əуеніне қозғалу бұл би. Ырғақты би- бала үшін қозғалыс арқылы өз-өздерін көрсетудің тəсілі болып табылады. Ал, қазіргі заманғы музыка əуені кең қозғалыстығымен көңілді динамикасымен балаларға жақын. Музыкалық қызметтің бұл түрі балаларға пластикалық қиялдар арқылы музыка ерекшеліктерін түсіну мəселелеріне бағытталған.Музы- калық қызметтің бұл түрі балаларға пластикалық қиялдар арқылы музыка ерекшеліктерін түсіну мəселелеріне бағытталған. Музыкалық-ырғақты қозғалыстар музыканы қабылдау үдерісін көрсе- ту үшін, қажетті білімді игеруге ықпал ететін көркемдік құралдарын анықтау үшін арнайы визуалды түрде көмектеседі. Бул музыкалық іс-əре- кет əр мектеп оқушысына, оның ішінде əн айту жұмысы қиындықты туды- ратын балаларға қолжетімді. Музыкалық-ырғақты қозғалыстар музыканы қабылдау үдерісін көр- сету үшін, қажетті білімді игеруге ықпал ететін көркемдік құралдарын анықтау үшін арнайы визуалды түрде көмектеседі. Бул музыкалық іс- əрекет əр мектеп оқушысына, оның ішінде əн айту жұмысы қиындықты тудыратын балаларға қолжетімді. Бастауыш сынып оқушылары жүру, жүгіру, секіру кезінде жақсы үйлесімге ие. Олар музыка бірлігі мен қозғалыс сезімін тəн музыкалық - ырғақтық қызметтің негізінде музыкалық материалды моторлы-пласти- калық пысықтау жатыр. Музыкалық-ырғақтық іс-əрекет ырғақ сабақ жұмысының мазмұны болады да, оның нəтижесінде оқушылар музыкаға қосылып, қозғалысар- қылы өзін, яғни «мен» дегенді көрсетеді. Музыкалық-ырғақтыққозғалыс-музыкалық-орындаушылық қызметтің түрі, оның негізінде моторлы-пластикалық функция жатыр. Музыкалық- ырғақтық кез келген қызметтің негізгі мазмұны музыкалық шығарманың сипатына сəйкес əр түрлі, арнайы таңдалған қозғалыстарды (жүру, секіру, мақта, қол қозғалысы, құру жəне қайта құру, заттармен қозғалыс, би элементтері жəне т.б.) жүзеге асыру болып табылады. Музыкалық- ырғақтық қызмет өзара байланысты үш бағытқа ие: Біріншісі музыкалық дамуды, музыкалық есту қабілетін дамытуды, музыка қимылдарын бағындыра білуді қамтамасыз етеді. Екінші дұрыс қозғалыс дағдыларын береді: – жаяу (маршевая, бодрая, спорт, байсалды, ырғақты); – қадам (жоғары, шұлықта, хоровод); – секіру (жеңіл, қуатты) жəне т. б. Үшінші дене қозғалыстарын қалыптастыруды, басқаруды қамтамасыз етеді. Сабаққа дайындала отырып, педагог тақырып жəне қозғалыс дағдыла- ры бойынша сабақ тақырыбына жауап беретіндей, нақты музыкалық-есту қойылымдарын, музыкалық білімдерін тереңдетіп, бекітетіндей музыка- лық материалды таңдайды. Оқушылардың қимыл-қимылдарды орындау сапасы олардың музыкалық бейнені, сондай-ақ мəнерлі бейнені түсінуіне, сондай-ақ мұғалімнің музыкалық орындауына байланысты. Материалды жатқа білу керек. Өйткені қозғалыс кезінде оқушылар- дың қателіктерін көру жəне түзету керек. Барлық қозғалыстарды мұғалім балаларға, əсіресе I жəне II сынып оқушыларына көрсетуі тиіс, өйткені бір ғана түсініктеме оң нəтиже бер- мейді. Қимылдарды көрсету музыкаға эмоционалдық реакцияны белсенді- реді. Қозғалыстарды үйрену барысында бейнелі сөз, түсініктеме, өлең мəті- ні қолданылады. Түсіндіру, қозғалыс кезінде жарқын салыстыру оқушы- ларға оны мəнерлеп жəне дұрыс орындауға көмектеседі. Музыкамен қоз- ғалысты ұйымдастыру кезінде оқытудың техникалық құралдарын кеңінен пайдалану қажет. Бұл оқушыларды белгілі шығарманың жаңа дыбыста- луымен таныстыруға мүмкіндік береді, педагогке қозғалыстардың орын- далу сапасын бақылауға жəне қажет болған жағдайда оларды түзетуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, ТСО пайдалана отырып, мұғалім бірлескен шығар- машылық үдерісіне қатыса алады (мысалы, музыкалық – ойын бейнесін жасау, əндерді сахналау кезінде). Сабаққа дайындала отырып, педагог грамматикалық жазбада қандай шығармаларды жақсы қолданатынын, оқу- шылармен бірге шығармашылықта оның рөлі неде екенін шешеді. Ырғақты би балаларды эстетикалық құндылыққа тəрбиелейді, эмо- цияналдық көңіл-күйін жақсартадыБимен айналысу арқа, іш жəне аяқ бұлшық еттерін нығайтады əрі бүкіл ағзадағы жəне буындар мен омыртқа- дағы қан айналымын, сондай-ақ зат алмасу процесін жақсартады. Соны- мен қатар қимыл-қозғалыстың үйлесім-ділігін арттырып, дене бітімін жетілдіруге, тыныс алу жүйесін жаттықтыруға көмектеседі. Ырғақ – оқушының эмоционалдық қалпын жəне тəртібін қалпынакел- тірудің жақсы құралы болып келеді. Ырғақтық-гимнастикалық жаттығулар баланың қозғалыс координа- циясының дамуына көмектеседі. Оқушылар қолдың, бастың, дененің жəне аяқтың қозғалыстарының үндесуін үйренуін жəне оларды синхронды орындауға тырысуына сабағымда басты назарға аламын. Музыка ырға- ғымен істелінетін жаттығулар физикалық дамуындағы ауытқуларды ғана түзете қоймай, сонымен қатар барлық психикалық процестердің жетілуіне көмектеседі. жүктеу/скачать 149,31 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|