9. Оқу пәнінің 7-сыныптағы базалық білім мазмұны
тақырыптық жоспар: кесте 3
№
|
Бөлім атауы
|
Сағат саны
|
|
|
барлығы
|
теория
|
практика
|
1
|
Тағам дайындау технологиясы
|
4
|
1
|
3
|
2
|
Мата түрлерімен танысу. Киімді күту
|
2
|
1
|
1
|
3
|
Тігін машинасымен жұмыс жасау
|
2
|
1
|
1
|
4
|
Киімді жобалау және дайындау
|
12
|
2
|
10
|
5
|
Тұрғын үй интерьері
|
2
|
1
|
1
|
6
|
Қолөнер
|
6
|
1
|
5
|
7
|
Жоба
|
6
|
1
|
5
|
|
Барлығы:
|
34
|
8
|
26
|
68. Тағам дайындау технологиясы - 4 сағат:
1) балық және теңіз өнімдері, Қазақстан халықтарының дәстүрлі тағамдары, дастарқан жабдықтау түрлері (негізгі алты түрі), дастарқан жасауға арналған құралдар (негізгі және қосымша құралдар) асхана ыдыс-аяқтары, мерекелік дастарқанды жабдықтауға арналған майлықты әртүрлі пішімде бүктеу нұсқалары, қонақжай дастарқан (салт-дәстүрлер, әдет-ғұрыптар), этикет ережелері, балық және теңіз өнімдерінің тағамдық құндылығы туралы түсінік, балық пен теңіз өнімдерін аспаздық өңдеу мүмкіндіктері, сақтау жағдайлары мен мерзімі, консерві банкілеріндегі шифр, балық сапасын анықтау тәсілдері, балықты алғашқы өңдеу, балық және балық өнімдерін алғашқы өңдеудің санитарлық шарттары, ас үй бөлмесіне, ыдыстарға және ас үй жабдықтарына қойылатын санитарлық талаптар;
2) тұрмыстық электр қыздырғыш құралдармен жұмыс жасау кезіндегі қауіпсіздік техникасы ережелері, балық және теңіз өнімдерінен тағамдар даярлау, тағамды жылу тәсілімен өңдеу, жаңа ауланған және тұздалған балықты бөлшектеу, жартылай дайын өнімдер даярлау.
3) сарамандық жұмыстар (таңдау бойынша): балықты еріту және бөлу, тұзды балықтарды бөлу, күріш және көкөніс қосылып, қуырылған теңіз балығы, картоппен пісірілген балық, қазақша пісірілген балық, балықтың жон етін фритюрде қуыру, консервіленген балықтан жасалған котлет.
4) ұн ұнтағы, кептірілген нан ұнтағы, кляр. Балықтан жасалған котлет, домалатпа, тефтели. Консервіленген балықтан жасалған котлет, дайын тағамдардың сапасына қойылатын талаптар;
5) сарамандық жұмыс (таңдау бойынша): өрік қосылған құймақ, балық фаршы қосылған құймақ. Қаймақ немесе тосаппен құймақ.
6) ыдыс – аяқ және құралдар: кастрөлдер, қаңылтыр табалар, тегеш, қасықтар, терең тостағандар, қазан, бөлшектеу тақталары, тарелка, шанышқы, кепсер.
7) көрнекі құралдар: қазақ халқының дәмді және құнарлы тағамы, тұрмыстық мәдениеті туралы кітап, технологиялық және нұсқамалық карталар, плакаттар, кестелер: «Түскі асқа дастарқан әзірлеу».
69. Мата түрлерімен танысу, химиялық талшықтардан тігілген киімді күту - 2 сағат:
1) химиялық талшықтар, олардың қасиеттері, химиялық талшықтарды өндіру технологиясы, химиялық талшықтардың қасиеттері (жасанды және синтетикалық), жасанды және синтетикалық талшықтардан жасалған маталар (ассортимент), химиялық талшықтардан жасалған бейматалар, аралықтөсем материалдары, киім өндірісінде маталарды пайдалану, химиялық талшықтардан жасалған киімдерді күту, адам организміне матаның экологиялық әсері.
2) сарамандық жұмыстар (таңдау бойынша): химиялық талшықтардан жасалған маталардың қасиетін анықтау (зертханалық-сарамандық жұмыс), табиғи және химиялық талшықтардан жасалған маталар құнының салыстырмалы талдауы, химиялық талшықтардан жасалған бұйымдарға күтім жасау белгілерін үйрену, табиғи және химиялық талшықтан жасалған бұйымдарды жуу үшін кір жуатын ұнтақты таңдау.
3) материалдар мен құралдар: химиялық талшықтардан жасалған маталардың үлгілері, қиындылар, ине, дәптер, кестелер, аралық төсем материалдары (желімді аралық төсем, корсаж төсемі, желімдік өрмек, флизелин, синтепон), бейматалар үлгілері, жылулыққа салынатын материалдар;
4) көрнекі құралдар: химиялық талшықтар топтамасы, «Талшық, мата қасиеттерінің салыстырмалы сипаттамасы», «Мата түрлері» кестелері, «Жуу және ылғалдық-жылумен өңдеу тәсілдері», «Химиялық талшықтардан жасалған бұйымдарға күтім жасау белгілері» кестелері, жасанды және синтетикалық маталардан тігілген киім белгілері, оқулық, дәптер;
5) көрсетілім: аралық төсем және жылулық материалдары, маталардың құрамын анықтау, топсеруен, маталар салоны, тігін салоны.
70. Тігін машинасымен жұмыс жасау - 2 сағат:
1) машина тігістерінің түрлері: біріктіру, шет, әрлеу тігістері;
2) жөрмеу және шеттіктеу тігістерін орындаудың технологиялық процесі;
3) сарамандық жұмыстар: жөрмеу тігісін орындау, қиғаш жиекпен шеттіктеу тігісін орындау, қосарлы тігісті орындау;
4) көрнекі құралдар және жабдықтар: тігін машиналары, «Машина тігістерінің түрлері» кестесі, машина тігістерінің үлгілері, нұсқаулық карталар.
71. Киімді жобалау және дайындау – 12 сағат:
1) иық бұйымдарын конструкциялау және модельдеу (түнгі жейде, камзол);
2) қазіргі заманғы киім үлгілері және оған қойылатын талаптар, иық бұйымдарының түрлері мен сипаттамасы, киім силуэті, қазіргі киімдердегі негізгі стильдер, Қазақстан халықтарының ұлттық киімдері, қазақ халқының ұлттық киімдері, киімді дәстүрлі әсемдеу және ұлттық талғам, қазақ халқының ұлттық ою-өрнектері, киімді кестемен;
3) ою-өрнекпен көркемдеп әшекейлеу (жилет, камзол, баскиімдер), қамзол тігу кезінде бөлшектерді қатырмалау, жеңі тұтас пішілген иық бұйымының сызбасын жасау үшін өлшем алу, жеңі тұтас пішілген иықты бұйымның сызба негізін құрастыру, түнгі жейде негізінде иық бұйымының пішімін дайындау. Камзол, түнгі (ұйықтағанда киетін) жейде конструкциясын есептеу үшін қажетті формулалар;
4) иық бұйымдарын модельдеу ерекшеліктері. Әртүрлі формадағы иініш, бұйым ұзындығын, жеңін, мойын ойындысы пішінін өзгерту жолымен бұйымды модельдеу;
5) бұйымды әрлеу түрін және мата таңдау, түнгі жейде әзірлеуге кететін мата мөлшерін анықтау, пішімді пішуге дайындау, бұйымды пішу ережесі, бұйымды өлшеуге дайындау. Өлшеу жұмысын жүргізу, ақауларды жөндеу. Түнгі жейде тігу реттілігі технологиясы. Бұйым дайындауда қазақ халқының ұлттық өрнегін қолдану. Өрнекті тігу, жапсыру, қатырмамен өңдеу. Оқушылардың білімдері мен біліктіліктерін бақылау;
6) сарамандық жұмыс: бұйым әзірлеуге кететін мата мөлшерін есептеу, пішім жайылмасын матаға орналастыру, бұйымды пішу, бұйымды өлшеуге дайындау. Өлшеу жұмысын жүргізу, ақауларды жөндеу. Мойын ойындысы қиықтарын пішімдік әдіппен өңдеу, жең қиығын өңдеу, жейде бөлшектерін қосарлы тігіспен біріктіру, бұйым етегін өңдеу;
7) көрнекі құралдар: «Жеңі тұтас пішілген иықты бұйым сызбасы» кестесі, суреттер, буклеттер, ұлттық киім иллюстрациялары;
8) материалдар мен құралдар: пішімдер, шаблондар, қалың қағаз, түрлі-түсті қағаз, қайшы, қарындаштар, тігінші боры, түйрегіштер, инелер, жіптер, оймақ. Желімді төсем материалдары;
9) жабдықтар: тігін машинасы, оверлок, үтік;
10) көрсетілім: қамзол, түнгі жейде үлгілері, тігістер үлгілері, түйіндік өңдеу, сәндік әрлеу түрлері, флизофикспен өңделген өрнек үлгілері;
11) тігін фабрикасына, тігін салонына, ұлттық мұражайға топсеруен.
72. Тұрғын үй ішкөрінісі – 2 сағат:
1) пәтер ішкөрінісіндегі бөлме өсімдіктері. Бөлме өсімдіктерінің түсі, жапырақтарының формасы мен түстерінің жиһазға, түсқағазға және бөлменің жалпы түстік шешіміне сай келуі;
2) бөлме гүлдерінің орналасуы. Бөлме өсімдіктерінің түрлері, көбеюі және күтімі. Табиғи материалдардан жасалған бұйымдар;
3) сарамандық жұмыс (таңдау бойынша): табиғи материалдардан жасалған бұйымдар: қабырғаға ілінетін кашпо, панно, картиналар. Гүлдерден композиция құрау, икебана;
4) көрнекілік: буклеттер және ашық хаттар, бөлме гүлдері, балкон, лоджиялардың безендірілуі, «Менің үйім» («Мой дом»), «Таңдаулы Үй» (Элит Дом) журналдары, құрастырылған икебаналар;
5) топсеруен: оранжереяға, гүл салонына, гүлдер көрмесі.
73. Көркем әрлеу, ілгек бізбен тоқу - 6 сағат:
1) қолөнер тарихынан қысқаша мәліметтер, ілгек бізбен тоқуға арналған материалдар мен құралдар, ілгек біздерді таңдау;
2) тоқу тәсілдері, қолды дұрыс ұстау;
3) шалудың негізгі түрлері, айналдыра шеңберлеп тоқу, жіп және ілмек жіптің санын анықтау;
4) түрлі ілмекті орындау технологиясы, ілмекті бізбен іліп алу (шалмасыз бағанша, бір шалмалы бағанша, екі және көбірек шалмалы бағанша, жартылай бағанша);
5) шеңберлеп тоқу, селдір тоқыма, ілгек бізбен тоқу кезінде қолданылатын шартты белгілер;
6) сарамандық жұмыстар: шартты белгілерді үйрену, тізбекті бос ілмекпен, жарты ілмекпен, шалмасыз бағанша, бір шалмалы бағанша техникасымен тоқу, төсеніш, түскиіз «Шаршы», «Шеңбер» (жоба), «Алма» ұстағышын дайындау (жоба);
7) көрнекі құралдар мен жабдықтар: ілгек бізбен тоқу журналдары, ілгек бізбен тоқылған бұйымдар, тоқу үлгілері, ілгек біз жиынтығы, өрнектердің үлгілерін тоқуға арналған жіптер, шартты белгілер. «Ілгек бізбен тоқу тәсілдері» көрсетілген буклеттер, суреттер;
8) көрсетілім: тоқуға арналған жіптер, ілгек біздер, тоқу бойынша сән журналдары, дайын бұйымдар, тоқу үлгілері.
74. Жоба – 6 сағат:
1) жоба тақырыбын таңдау, мақсаттары мен міндеттері, сарамандық және зерттеушілік іс-әрекет, экономикалық және экологиялық талаптарды ескере отырып жобаны орындау идеясын жасау;
2) шығармашылық жоба: проблемалық жағдайлар (толғаныс, шешім қабылдау), жобаның мақсаты мен міндеттері, зерттеу;
3) бұйымдар идеясын таңдау критерийлері, ең жақсы идеяны таңдау, бұйымды әзірлеу үшін жұмсалатын материалдар;
4) бұйымды әзірлеу жоспары, дайын жұмысқа баға беру және өзін-өзі бағалау, өнімді өткізу;
5) шығармашылық жоба нұсқалары (таңдау бойынша): «Өз қолыңмен жасалған сыйлық» кепкен гүлдерден дайындалған пайдалы заттар, ілгек бізбен тоқу, қобдиша – құрақты әшекей, құрақтардан жасалған панно, гофра қағазынан жасалған көлемді панно (тығыздалып жасалған ұсақ дөңгелектер), дымқыл жүннен моншақ дайындау техникасы, тұзды қамырдан жасалған бұйымдар, бисермен әшекейленген жұмыртқа (панно, шырша ойыншықтары), өнердің керемет туындысы – коллаж;
6) құрал- жабдықтар мен материалдар: бұйымды дайындауға арналған маталар, түсі мен құрылымы әр түрлі жіптер. Киіз, драп, шұға, шибарқыт, ызба, шашақ, қайшы, ине, оймақ, желім, қарындаштар, қатты қағаз, бояу, түрлі-түсті қағаз, панно мен коллаж жасау үшін қолда бар материал, тігін машинасы, оверлок, үтік.
10. Оқу пәнінің 8-сыныптағы базалық білім мазмұны
тақырыптық жоспар: кесте 4
№
|
Бөлімдердің атауы
|
Сағат саны
|
барлығы
|
теория
|
практика
|
1
|
Тағам әзірлеу технологиясы
|
8
|
3
|
5
|
2
|
Машинатану элементтері. Тігін бұйымдарын жобалау және дайындау (белдемше)
|
10
|
2
|
8
|
3
|
Отбасы экономикасы. Кәсіпкерлік
|
4
|
2
|
2
|
4
|
Тұрғын үй интерьері
|
1
|
1
|
|
5
|
Қолөнер
|
6
|
1
|
5
|
6
|
Жоба
|
5
|
1
|
4
|
|
Барлығы:
|
34
|
10
|
24
|
75. Тағам әзірлеу технологиясы - 8 сағат:
1) тамақтану физиологиясы мен мәдениеті, тағамдық инфекция, тамақтан улану себептері. Тамақтан уланудың алдын алу шаралары, жалпы ережелері. Ыстық сұйықтық, электр қыздырғыш құралдармен жұмыс жасау кезіндегі қауіпсіздік техникасы. Аспаптар мен құралдар;
2) бірінші тағамдар, сорпа және көже түрлері, қоспа сорпалар, езбе сорпалар. Сүт, мөлдiр, салқын және тәтті көжелер, дайындау технологиясы, сорпа дайындауға қойылатын талаптар, қазақ халқының ұлттық асханасындағы бірінші тағамдар. Наурыз көже, әзірлеу тәсілі. Қой етiнен дайындалған сорпа, көже;
3) ашытқылы қамыр, қамырды ашытқымен және ашытқысыз дайындау тәсілі. Бауырсақ, бәліш, кулебяка;
4) жемістер мен жидектер, тәтті тағамдар мен сусындар, салқын және желе қосылған тәтті тағамдар, өнімдерді даярлау, үй жағдайында консервілеу. Көкөністер, жемістер және жидектерді консервілеуге даярлық. Көкөністерді маринадтау, орамжапырақты ашыту, маринад дайындау, қантпен дайындалған өнімдерді консервілеу (тосап, джем), пастерлеу, стерилдеу, жабу және консервілерді сақтау, санитарлық-гигиеналық талаптар, қауіпсіздік техникасы;
5) сарамандық жұмыс (таңдау бойынша): алмадан тосап әзірлеу, апельсин қабығынан цукат әзірлеу, қарақаттан сорпа әзірлеу, қауын мен йогурттан жасалған сорпа, дәруменді сусын дайындау, орамжапырақты ашыту, күздік салат дайындау, сорпалар: сорпа, ет қосылған кеспе, борщ, окрошка дайындау. Бауырсақ, қазақша бәліш, орамжапырақты ашыту;
6) ыдыс-аяқ және құралдар: аспаздық таразы, жабатын машина, кастрөлдер, бөлшектеу тақталары, пышақтар, үккіш, шыны банкілер, таразы, өлшеуіш стақан;
7) көрнекі құралдар: дәмді және құнарлы тағамдар, қазақ халқының мәдениеті туралы кітап, технологиялық және нұсқаулық карталар, шыны бакілер, консервілеуге арналған қақпақтар, түрлі консервілердің үлгілері, плакаттар, кестелер, үй жағдайында әртүрлі тұздау үлгілері.
76. Машинатану элементтері – 1 сағат:
77. Тігін бұйымдарын жобалау және дайындау – 9 сағат:
1) сырып тігу, арнайы, жартылай автомат тігін машиналары. Тігін машинасына арналған құрылғылар;
2) машинамен жұмысты орындау кезіндегі қауіпсіздік техникасы ережелері, машина жұмыстарының терминологиясы;
3) ылғалдық-жылулық өңдеу жұмыстары, машина жұмыстарын орындауға қойылатын техникалық талаптар;
4) сарамандық жұмыс: шағын механикаландырылған құрылғыларды қолдану, бүктемелі тігісті орындау, түймелікті торлау;
5) белдемшені модельдеу және конструкциялау, киім және оған қойылатын талапта. Қазіргі белдемшенің түрлері және негізгі құрылымы (конструкциясы), белдемше-шорты, белдемше сызбасын құруға қажетті өлшемдер алу, белдемшенің өлшемдерін есептеуге қажетті формулалар, белдемше эскизін жасау, белдемше тігуге жұмсалатын мата мөлшерін есептеу, мата және өңдеу, әрлеу түрін таңдау, М 1:4 көлемінде тік, қиық және кең етекті белдемше сызбасын құрастыру, белден киілетін бұйым пішімін шынайы өлшемде дайындау, кең етекті белдемше моделін жасау. Белдемше-годе, қиықты белдемшелерді модельдеу;
6) пішімді пішуге дайындау. Матадағы тік, қиық және кең етекті белдемше жайылмасының нұсқалары, пішу технологиясы, бұйымды өлшеуге дайындау (пішім бөлшектерін түйреу және көктеу, өлшеу, ақауларын жөндеу, белдемше дайындаудың технологиялық реттілігі. Белдемшені түйіндік өңдеу: бүйір тігісін, бүкпе, түймелеу, белдемшенің жоғарғы қиығын белдікпен немесе корсаж ызбамен, бұйым етегін өңдеу, түймелікті өңдеу және түйме қадау;
7) сарамандық жұмыс: белдемше моделінің эскизін жасау, тік, қиықты және кең белдемше құрылымы, пішімді шынайы өлшемде дайындау, тік белдемшені модельдеу, матаға пішімді жаю, бұйымды пішу, бұйымның белдігін және етегін өңдеу, бұйымды соңғы рет өңдеу;
8) құрал-жабдықтар мен материалдар: пішімдер, белдемше пішімінің бөлшектері, мата, сантиметрлік таспа, сызба құрастыруға және лекало дайындауға қажетті қағаз, қарындаштар, тігінші боры, оймақ, жіптер, инелер, қайшы, тігін машинасы, жиектеуші машина (оверлок), үтік;
9) көрсетілім: белдемше үлгілері, белдемшені түйіндік өңдеу үлгілері, дайын жоба.
78. Отбасы экономикасы - 4 сағат:
1) отбасы – қоғамның алғашқы әлеуметтік-экономикалық ұйымы, отбасылық бюджет және қажеттіліктер, тиімді қажеттіліктер белгісі бойынша сауданы топтастыру (жіктеу);
2) кірістер, шығыстар, отбасы бюджетінің құрылымы. Тұрақты және ауыспалы шығындар, азық-түлікті тұтыну есебі;
3) отбасылық экономика менеджменті, кәсіпкерлік, ел экономикасында бизнесті ұйымдастырудың негізгі формалары, шағын бизнес (құндылығы, кемшілігі, артықшылығы), бизнес-жоспар, бизнес-жоспардың мазмұны;
4) сарамандық жұмыс: бизнес-жоспар құру: «Өз іскерлігің» (түсініктеме хат), киім тігетін ателье ашу (шағын кәсіпорын), тікелей, материалдық және жалпы шығынды есептеу;
5) көрнекіліктер: «Отбасы экономикасы», «Өз іскерлігің» («Өз кәсіпкерлігің») тақырыбындағы үздік шығармашылық жоба.
79. Тұрғын үй ішкікөрінісі – 1 сағат:
1) тұрғын үй ішкөріністерінің композициясы, сәндік жасаулар: картиналар, гравюра, кілем, ыдыстар, гүлдер, музыка, витраж, айна. Қазақ халқының киiз және тоқылған кілемдері;
2) жиһазды күту, жиһаздың бүлінген жерлерін қайта қалпына келтіру, еңбекті ғылыми ұйымдастыру (ЕҒҰ).
80. Сәндік-қолданбалы өнері элементтерін қоса отырып, материалдарды көркем өңдеу технологиясы – 6 сағат:
1) матаға батик салу өнерімен танысу;
2) тоқымасыз түскілем;
3) фитодизайн;
4) ескі киімді жаңалау, құрақ әшекей, трикотаж жолағынан гүл жасау реттілігі, құрақ құрау технологиясы;
5) сарамандық жұмыс (таңдау бойынша): жазықтықта бейнелеу, фактуралы-бедерлі техникасымен тоқымасыз түскілем жасау. Шашақтан жасалған кілемше, жүннен жасалған картина, дайындау технологиялары, диванға арналған (кестемен, жапсырмамен, ою-өрнекпен әсемделген) шағын жастықшалар, джинсаларды жаңалау (сәндік жамау, мата және өрілген белдік, шашақ және кестемен), трикотаж жолағынан жасалған гүлдер, құрақтардан бұйым дайындау (кілемше, панно, жапқыш).
81. Жоба – 5 сағат:
1) шығармашылық жоба, пайда болған мәселе мен қажеттіліктерді негіздеу нақты міндеттерді анықтау және оларды тұжырымдау;
2) зерттеу, анықтау, тарихы, беталысы;
3) проблеманы шешу бойынша ойлар мен шешу жолдарының нұсқаларын дайындау, ұсыныстарды талдау және анағұрлым тиімді нұсқаны таңдау;
4) экономикалық негіздеме, бұйымның өзіндік құнын есептеу;
5) бұйымның жарнамалық парағын жасау, бұйымды жасап шығару жоспарын дайындау;
6) шығармашылық жоба нұсқалары: киімді жобалау және дайындау (белдемше-шорты), қазақ халқының қолөнері, мақтадан тоқылған мата дастарқанды тығыздап кестелеу, топтық жұмыс, сырмақ немесе түскиізді тізбек тігіс немесе тығыз кестемен кестелеу, жүннен жасалған картиналар, киімді жаңалау (футболканы шілтер немесе әрлеу ызбасымен әшекейлеу), қол тоқымашылығы.
11. Оқу пәнінің 9-сыныптағы базалық білім мазмұны
тақырыптық жоспар: кесте 5
№
|
Бөлім атауы
|
Сағат саны
|
барлығы
|
теория
|
практика
|
1
|
Тамақ дайындау технологиясы
|
8
|
2
|
6
|
2
|
Тігін бұйымдарын жобалау және дайындау (шалбар)
|
8
|
2
|
6
|
3
|
Материалды көкемдік өңдеу
|
8
|
2
|
6
|
4
|
Кәсіби қызмет ету саласының технологиясы
|
5
|
2
|
3
|
5
|
Жоба жасау қызметі
|
5
|
1
|
4
|
|
Барлығы:
|
34
|
9
|
25
|
82. Тамақ дайындау технологиясы – 8 сағат:
1) тамақтану мәдениеті, тиімді тамақтану негіздері, ас мәзірін жасау. Ас мәзірінің түрлері, ас мәзірінде тағамның белгілі реттілікпен орналасуы. Аспаздық жұмыс кезіндегі еңбекті қорғау бойынша нұсқау, тазалық сақтау ережелері;
2) еттен дайындалған шикізат түрлері, еттің сапалылық белгілер, етті механикалық және жылумен өңде, еттің термикалық жағдайы. Тұтас етті аспаздық мүшелеу: қой, сиыр етін мүшелеу. Тұтас етті бөлшектеу, тұтас етті дәстүрлі мүшелеу (қой, сиыр, жылқы, түйе), еттен табақ тарту реті, жартылай дайын өнім, етті жылумен өңдеу (қайнату, қыздырып пісіру, қуыру, бұқтыру, буға пісіру), ет дайындау технологиясы, жаншылған және котлетке арналған массадан дайындалған өнімдер, еттен дайындалған тағамдар классификациясы. Қуырылған, бұқтырылған еттен дайындалған тағамдар, гарнир, тұздықтар. Қыздырып пісірілген еттен дайындалған тағам, тұздық. Жаншылған еттен дайындалған тағам, асханадағы қазақтың ұлттық екінші тағамдары, еттен дайындалған тағамдарға арналған тұздықтар және әзірлеу технологиясы, аспаздық сөздік, дайын тағам сапалылығына қойылатын талаптар;
3) сарамандық жұмыс (таңдау бойынша): картоп қосылған бифштекс даярлау, қой етінен жаншылған котлет (сүйегімен), еттен дайындалған салат. Қаймақ қосылған бауыр, лимон бөлiктерi мен үндiк етінен дайындалған эскалоптар, қаймақ тұздығымен бұзау етінен дайындалған котлет. Таңғы, түскі, кешкі тамаққа ас мәзірін құру. Аспаздық кітаптан кешкі тамақ дайындауға тура келетін рецепт бойынша дайындау және зерттеу;
4) құралдар мен ыдыстар: кастрөлдер, қаңылтыр таба, таба, тостақ, қазан, бөлшектеуге арналған тақтайша, шанышқы, қасық;
5) көрнекі құралдар: дәмді және құнарлы тағамдар, қазақ халқының мәдениеті, дәстүрі туралы кітап. Технологиялық және нұсқаулық карталар, плакаттар, кестелер, буклеттер.
83. Тігін бұйымдарын жобалау және дайындау (шалбар) – 8 сағат
1) тігін шеберханасындағы қауіпсіздік ережелері;
2) киімді жобалау және дайындау, қазіргі жеңіл киім түрлері мен сипаттамасы, конструкциялау және модельдеу. Канон, модуль;
3) көркемдік және шығармашылық модельдеу. Композиция, пропорциясы және түсінің сәйкес болуы. Негізгі және қосалқы түстер,сәнді киім дизайнының сыры;
4) «Жоғары сән шеберлері», қазақстандық модельерлер, сән журналынан бұйым пішімін алу және оны пішуге дайындау, еуропалық өлшем бойынша пішім алу. Әйел шалбарын конструкциялау, модельдеу және дайындау;
5) өлшем алу, шалбар сызбасының құрылымы, матаны пішуге дайындау, бұйымды пішудің техникалық шарттары. Суретті тігу, жібінің бағытын есепке ала отырып матаға пішімді орналастыру. Бұйымды түйіндік өңдеу технологиясы, бұйымды өңдеу және тігіске арналған стандартты қосымшалар, шалбар қонымдылығында кесдесетін ақаулар және оны жою;
6) сарамандық жұмыс (таңдау бойынша): белден киілетін бұйымды құрастыру сызығы көмегімен модельдеу (шалбар, бриджа, шорты), сән журналынан пішімді жұқалтырға (калька) немесе қағазға көшіру, классикалық, қынамалы пішіндегі әйел шалбарын немесе өткермесімен тұтас пішілген спорттық формадағы үйге киюге арналған шортыны конструкциялау;
7) құралдар мен материалдар: пішім, шаблондар, сән журналы, жұқалтыр, сызғыш, қарындаш, тігінші боры, түйрегіштер, ине, жіп, оймақ. Бұйым дайындауға арналған мата; аралық материал (мөлдір желімді таспа);
8) жабдықтар: тігін машинасы, жиектеуші машина (оверлок), үтік. Көрнекі құралдар: жаздық киім модельдері, шалбар және костюм шалбар. Бұйымды түйіндік өңдеу үлгілері.
84. Материалды көркемдеп өңдеу – 8 сағат:
1) көркемдік шығармашылық түрлері, көркем кестелеу, кестелеуге арналған құралдар, мата мен жіп таңдау, кестелеуге арналған құралдармен жұмыс істеу кезінде сақталатын қауіпсіздік ережелері. Кестедегі өрнек, түсі. Қолмен кестелеу тігістерін орындау технологиясы, кестелеуге арналған компьютер, сәндік үй бұйымдары;
2) дәстүрлі сәндік-қолданбалы өнер және қазақ халқының қолөнер кәсібі, киіз үй және қазіргі заманғы тұрғын жай интерьеріндегі үй керек-жарақтары. Ши тоқу өнері, жүннен жасалған картиналар, қазақтың зергерлiк бұйымдары, бисерден жасалған бұйымдар жиынтығы, Бисермен жұмыс, бисермен жұмыс істеу кезіндегі санитарлық-гигиеналық талаптар, бисермен жұмыс жасауға арналған негізгі және қосымша материалдар, бисермен жұмыс жасау техникасы. Бисермен кестелеу және тоқымашылық;
3) сарамандық жұмыс (таңдау бойынша): шиді ою-өрнектермен немесе тақырыптық композициямен өрнектеп кәдесый тоқу, көркем кестелеу, бисермен кестеленген бұйымдар (картиналар, панно), бисерден жасалған бұйымдар (сәндік «бонсай», гүл шоқтары), әшекейлер жасау;
4) материалдар мен құрал-жабдықтар: мата, канва, жіп, бисер, сым, қайшы, сызғыш, қарындаш, сәндік әшекейлер;
5) көрнекі құрал: кестеленген бұйымдар, бисерден жасалған бұйымдар жиынтығы. Журналдар, кітаптар, буклеттер (қазақ халқының қолөнер бұйымдары).
85. Кәсіби қызмет ету саласының технологиясы – 5 сағат:
1) мамандық, квалификация, кәсіби дайындықтың біліктілік деңгейі, мамандықтарды жіктеу, жеңіл және тамақ өнеркәсібіндегі кәсіби қызмет, жеңіл өнеркәсіп саласындағы мамандықтар, тамақ өнеркәсібі саласындағы мамандықтар, егін шаруашылығы, өсімдік, мал шаруашылығындағы кәсіптер. Кәсіпке қызығушылық, бейімділік және қабілеттілік;
2) мамандыққа бейімделу қабілетінің жетекші қасиеттері, диагностикалық сұрау (өз бейімділігін, өзін-өзі бағалау деңгейін анықтау), сауда және қоғамдық тамақтанудағы кәсіптік қызмет, сауда саласындағы кәсіптер, қоғамдық тамақтану саласындағы кәсіптер, қоғамдық тамақтану кәсіпорны, өнермен байланысты кәсіптер, кәсіпті меңгеру жолдары, кәсіби өзіндік анықтаудағы тұлғаның ерекшелігі (темперамент, мінез), кәсіби өзін-өзі анықтаудағы психикалық үдерістер (сезім, қабылдау, зерде, ықылас және ойлау), кәсіби жарамдылық, өмірлік жоспар, денсаулық және мамандық таңдау, жұмысқа орналасу, түйіндеме жазу формасы, ХХІ ғасырдың кәсіптері;
3) сарамандық жұмыс: өмірлік жоспар құру, түйіндеме жазу, диагностикалық сұрау;
4) көрнекі құралдар: экология бойынша анықтамалық, «Мамандықтар бойынша жол көрсеткіш», «Мамандық нұсқаушысы» кітабы, салауатты өмір салты бойынша әдебиеттер, плакаттар, слайдтар, бейнефильмдер, «Кәсіптік мансап» кітапшасы, кәсіптік бейімделу бойынша практикум.
86. Бөлім. Жоба – 5 сағат:
1) жобаның негізгі компоненттері (қысқаша тұжырымдалған міндеттер мен сұранысты анықтау, алғашқы идея жиынтығы, бір немесе бірнеше идеяны қарастыру, бұйымды дайындау, бұйымды сынау және бағалау);
2) жобаға қойылатын талаптар: міндетін дұрыс тұжырымдау, қойылған мақсат пен зерттеудің сәйкестігі, әрбір критерийді негіздеу, ең жақсы идеяны таңдау кезінде өз шешімін дәлелдеу, нәтиженің үйлесімділігі, таңдалған идеяны пысықтау;
3) шығармашылық жоба нұсқалары (таңдау бойынша): бисерден жасалған бұйым жиынтығы (өз нұсқасы), бұйымды бисермен әрлеу, қазақтың әшекей бұйымдары үлгісінде бұйымдар жасау, атлас таспадан гүл шоғын жасау (панно), картинаны бисермен кестелеу, жүннен жасалған картиналар (Матисс), бисерден жасалған бұйымдар (сәндік ағаш, гүл шоғы);
4) материалдар мен құрал-жабдықтар: бұйым дайындауға арналған (жүн және шұға) маталар; әр түрлі түсті жіптер; әшекейлеуге арналған материалдар, моншақ, бисер, страза, шашақ, қайшы, ине, тігін машинасы, үтік, оверлог, желім және кергіш;
5) көрсетілім: дайын бұйымдар - панно, картиналар, бисерден жасалған бұйымдар, оқушылардың жобалық жұмыстары. Таспадан жасалған, бисер және жіппен кестеленген (панно, картина, гүл шоғы) бұйымдар;
6) материалдар мен құрал-жабдықтар: қайшы, сызғыш, (А4, 210х297) қарындаштары, ПВА желімі, металлический стержень, бисер, стеклярус, стразалар, жүн;
7) көрнекі құрал: бисерден жасалған бұйым үлгілері, журналдар, буклеттер, қазақтың ұлттық киімдері, әшекей бұйымдары туралы кітап.
Достарыңызбен бөлісу: |