Тірек-қозғалыс аппаратыбұзылған балалар қимыл-қозғалыс функциясынан айрылу немесе бұзылуы, дамымай қалуы, қалыптасуының кешігуі негізгі сипаттамасы болып табылатын тірек-қимыл аппараты бұзылған (бұдан әрі – ТҚАБ балалар) балалар кең және бір текті емес тобын құрайды. Балалардың тірек-қозғалыс аппаратының бұзылуы, туа біткен немесе ерте пайда болған аурулар мен зақымдар себебінен болуы мүмкін.
ДЦП балаларды көпшілікке арналған мектепке қосу өлшем шарттары:
– төмендетілген интеллекттің болмауы;
– ілеспе бұзушылықтардың (көру, есту, тілдің кемшіліктері және т.с.с.) болмауы;
– өз-өзіне қызмет көрсетудің жеткілікті дамыған дағдылары (өз бетінше киінеді, тамақтанады және т.б.);
– бір қолының болса да әртүрлі манипуляцияларға қабілетті болуы (бұл компьютерлік техниканы - оның ішінде тінтуірді меңгеру үшін қажет);
– анық сөйлеу тілі.
Қозғалыстық бұзылулары неврологиялық сипаттағы балалар психологиялық-педагогикалық және логопедиялық түзетумен қатар емдеу мен әлеуметтік көмекті де қажет етеді.
Қозғалыстық бұзылулары ортопедиялық сипаттағы балалар жеке қозғалыс режимін сақтауға және жүйелі түрде ортопедиялық емдеу аясында психологиялық қолдауға мұқтаж.
Қозғалыс бұзушылықтарының сипаты мен ауырлығы, көру және естудің ықтимал бұзылуы, сенсорлық ақпараттың (сырт қарағанда-мотор үйлестіру және т. б.) кірігуіне негізделген күрделі функциялардың қалыптасу қарқыны мен мерзімдерінің кешігуінің, кез келген сенсорлық ақпараттың қабылдану және өңделуінің сапалы ерекшеліктерін болжайды.
ТҚАБ балалардың сөйлеу мүмкіндігін дамыту үшін аурудың клиникалық көріністерін ғана емес, сондай-ақ оның эмоционалдық жай-күйін, денесі мен басының жазықтықтағы орналасуын түсіну талап етіледі.
Ұсынылады:
- сабақтардың кестесін жеке коррекциялық сабақтар мен емдеу рәсімдерін ескере отырып құрастыру;
- педагог-ассистентке немесе тьюторға (болған жағдайда) көмек сұрап жүгіну; https://nao.kz/loader/fromorg/2?page=4
- тосқауылсыз кеңстікті қамтамасыз ету;
- әр аймақта белгілі объектілер мен заттардың орнын бекітіп, тынығуға, сабақтарға және т.б. арналған аймақтар құру;
- қозғалыс патологиясына сәйкес санитарлық-тұрмыстық, әлеуметтік-тұрмыстық жағдайларды сақтау.
Мектепте арнайы жабдықталған медициналық кабинеттің және емдік дене шынықтыру үшін жабдықталған залдың болғаны дұрыс.
Егер баланың сөзі түсініксіздеу немесе іс жүзінде қол жетімсіз болса, вербалды емес қарым-қатынас технологиялары (карталар, нысандар) қолданылады.
Бала практикалық іс-әрекеттерге қол жеткізуіне қарай, көмек көрсету көлемін толық операциядан (əрекеттер тізбегін) жеке іс-əрекеттерге дейін азайту керек, сондай-ақ вербалды емес әдістен (əрекеттер, субъектілер, қимылдар) сөйлеуге ауысудың сипатын өзгерту қажет (кемшіліктерді тікелей көрсету, əрекеттерді бағалау, ынталандыру)
Баламен әңгімелескен кезде онымен бір деңгейде болуға тырысыңыз, онымен қатар отырған өте жақсы.
Түрегеп тұру позициясынан алшақ болыңыз, ол кезде басым тұру сезімі пайда болуы мүмкін.
https://nao.kz/loader/fromorg/2/26
