Жалпы орта бiлiм беретiн мектептердi¤
-ыл, -iл, -л, -ек, -Іыр, -гiр
жүктеу/скачать 0,7 Mb. Pdf көрінісі
|
Қазақ тілі 7сынып
- Бұл бет үшін навигация:
- -ыра, -iре ж±не - ла, -ле, -да, -де жºрна³тары ар³ылы етiстiктер жасалІан. 136-жатты²у.
- 137-жатты²у.
- 138-жатты²у.
| -ыл, -iл, -л, -ек, -Іыр, -гiр
жºрна³тары ар³ылы зат есiмдер жасалІан болса, желб-iре, салб-ыра, ¼лб-iре, ³алб-ыра, к¼рк-iре, д¼рк-iре, арбаґ-да, ербеґ-де, бºраґ-да, жал паґ-да, к¼бiр-ле, ³о³аґ-да т.б. т±рiздi елiктеу сµздерден- -ыра, -iре ж±не - ла, -ле, -да, -де жºрна³тары ар³ылы етiстiктер жасалІан. 136-жатты²у. Елiктеу сµздердi тауып, ³ºрамына ³арай ажыратыґдар. Ї л г i : ³ар³-³ар³ к¼ледi – ³осарланІан к¼рделi елiктеу сµз. Мºндайда ол ³ар³-³ар³ к¼ледi екен, бiра³ оІан шамасы келмептi. ( Ел аузынан ) Балуанныґ жортып бара жат³ан аттыґ арбасынан жып етiп т¼сiп, сып етiп орманІа жо³ болІанын ешкiм бай³амай ³алды ( С. М .) Јаґ³ еткен бiр дыбыс шы³ты да, салдыр-г¼лдiр домаланІан таспен бiрге ³ºзІа ³ºлдырап жо³ болды. Шыр етiп жерге т¼скенде, ар³асы осы топыра³³а тиген. Осыныґ б±рi оныґ санасынан жар³-жºр³ етiп µте шы³ты. Аспанда к¼ґгiр-к¼ґгiр ¼нге толтырып, т¼йелi кµштей тiзбектелген тырналар ³айтып барады. ( Ј. Жºм .) 137-жатты²у. Елiктеу сµздердi тауып, ³ºрамына, т¼рiне ³арай ажыратып, ³алай жасалІанын талдап кµрсетiґдер. Ї л г i : ³ºж-³ºж – елiктеуiш сµз, к¼рделi елiктеу сµз, дыбыс³а елiктеуден туІан. Ґлексеге ¼ймелеген ³арІа-³ºзІынша ³ºж-³ºж дуылда сады. ( М. С³ .) ЈыраІы ар³ар аґшыныґ басы ³ылп еткен жерден-а³ «пыс» деп жiберiп, биiк тастан ойІа ³арай секiрген екен. 110 Тµселе ³адалып келе жат³ан ³ара шитi ³арауылы ³ºлжаныґ кµк желкесiне iлiне бере-а³, г¼рс еттi. Тастыґ басында кµк т¼тiн бºр³ еттi де, ырІалып тол³ып ³алып, серпiле бердi. Сол кезде а³ таґда³ ³оґыр ³ºлжаныґ ³иралаґ етiп, с¼йретiле ³ºлап т¼скенi кµрiндi. А³ырІы рет ыш³ынып ³ор еттi де, таІыныґ жаны шы³ты. Кµп с±йг¼лiктiґ аяІы сатыр-сатыр басып, шымды жердi д¼ґк- д¼ґк еткiзiп, ¼стерiндегi ер-тºрман, ³ару-сайман бiр- бiрiне шылдыр-шылдыр, та³ыр-ты³ыр со³тыІып, ымырт ³араґІылыІын ³уалап, тартып бердi... ( М. ¡ .) 138-жатты²у. Тµмендегi Абай µлеґдерiнен алынІан ¼зiндiлерден бас³а сµз таптарын жасауІа негiз болІан елiктеу сµздердi табыґдар, оларІа талдау жасаґдар. Кемпiр-шал ³ºржаґ ³аІып, бала б¼рсеґ, Кµґiлсiз ³ара суы³ ³ырда ж¼рсеґ. Жаздыґ кµркi енедi жыл ³ºсымен, Жайраґдасып жас к¼лер ³ºрбысымен. Г¼л мен аІаш майысып ³араІанда, Сыбдыр ³аІып, бºлаґдап аІады су. Орынсыз ыржаґ, Болымсыз ³ылжаґ, Бола ма д±улет, н±сiп бºл? Сµз айта алмай бµгелiп, Д¼рсiл ³аІып ж¼регi. жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|