Жалпы практика дәрігер/отбасылық дәрігер туралы Ереже мен Отбасылық

Жалпы практика дәрігер/отбасылық дәрігер туралы Ереже мен Отбасылық 
дәрігерлік амбулатория туралы Ережені бекіту туралы
Күшін жойған
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау, білім және спорт министрлігі 
Денсаулық сақтау комитетінің 1999 жылғы 12 қазан N 500 бұйрығы. Күші 
жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 10 қазан N 737 
бұйрығымен (V032537).
Қазақстан Республикасы Президентінің 1998 жылғы 18 мамырдағы "
Қазақстан Республикасы азаматтарының денсаулық жай-күйін жақсарту 
жөніндегі бірінші кезекті шаралар туралы" N 3956 
және Қазақстан 
Жарлығына 
Республикасы Президентінің 1998 жылғы 16 қарашадағы N 4153 
Жарлығымен 
бекітілген "Халық денсаулығы" мемлекеттік бағдарламасына сәйкес, жалпы 
дәрігерлік практиканы/отбасылық медицинаны дамыту және елде денсаулық 
сақтауды реформалаудың негізгі басым бағыттарының бірі ретінде бастапқы 
медициналық-санитарлық 
көмекті 
нығайту 
мақсатында: 
Б ұ й ы р а м ы н :
1 .
М ы н а
ұ с ы н ы л ғ а н д а р :
1) Жалпы практика дәрігері/отбасылық дәрігер туралы ереже; 
2) Отбасылық дәрігерлік амбулатория туралы ереже бекітілсін. 
2. Емдеу-профилактика мекемелерінің қызметін үйлестіру жөніндегі 
басқарма, денсаулық сақтауды жоспарлау басқармасы, облыстардың Астана және
Алматы қалаларының денсаулық сақтау басқармаларының (департаменттерінің) 
бастықтары "Халық денсаулығы" аймақтық бағдарламаларын ескере отырып, 
отбасылық дәрігерлік амбулаториялардың кең жүйесін құру арқылы 
амбулаторлық-поликлиникалық мекемелерді белгіленген тәртіппен қайта 
ұйымдастыру 
жөнінде 
шаралар 
қабылдасын. 
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Төрағаның бірінші орынбасарына 
жүктелсін.
Төраға
Қ а з а қ с т а н
Р е с п у б л и к а с ы н ы ң
Д е н с а у л ы қ
с а қ т а у ,
б і л і м
ж ә н е
с п о р т
м и н и с т р л і г і
Д е н с а у л ы қ
с а қ т а у
к о м и т е т і н і ң
1 9 9 9
ж ы л ғ ы
1 2
қ а з а н
N
5 0 0
бұйрығымен бекітілген

Жалпы 
практика 
дәрігері/отбасылық 
дәрігер 
туралы ереже
1. Жалпы ережелер
1. Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгер - бұл жасына, жынысына 
немесе ауру сипатына қарамастан, жеке адамға, отбасыларына және адамдардың 
бүкiл контингентiне алғашқы және үздiксiз медициналық көмек көрсетуге тиiсті 
рұқсаты 
бар, 
дипломды 
медицина 
қызметкерi. 
Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгер өзiнiң қызметiн мемлекеттiк 
және мемлекеттiк емес медицина ұйымдарында, сондай-ақ жеке практика 
тәртiбiмен жүзеге асыра алады. Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгерге 
халықты тiркеу дәрiгердiң еркiн таңдауы негiзiнде жүзеге асырылады.
2 .
Ж а л п ы
п р а к т и к а
д ә р i г е р i / о т б а с ы л ы қ
дәрiгердiң мiндеттерi
2. Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгердiң негiзгi мiндеттерi: 
1) неғұрлым кең тараған аурулар мен жарақаттарға тиiсiнше диагноз қою, 
е м д е у
ж ә н е
о ң а л т у ;
2) негiзгi инфекциялық ауруларға қарсы иммундау шаралары; 
3) эндемикалық және басым инфекциялық аурулар профилактикасы және 
о л а р м е н
к ү р е с ;
4) ана мен баланың денсаулығын қорғау, соның iшiнде отбасын жоспарлау 
м ә с е л е л е р i ;
5) гигиеналық тәрбие, салауатты өмiр салтын қалыптастыру; 
6) сапалы тамақ өнiмдерiмен жабдықтауға жәрдем көрсету және ұтымды 
т а м а қ т а н у
ж ө н i н д е
ұ с ы н ы с
ж а с а у ;
7) сапасы жақсы сумен жабдықтауға және негiзгi санитарлық шаралар 
ж ү р г i з у г е
ж ә р д е м
к ө р с е т у ;
8) дәрi-дәрмек бұйымдарын дәрi-дәрмек формулярына және емдеудiң осы 
заманғы хаттамаларына сәйкес ұтымды тағайындау және пайдалану болып 
табылады.
3. 
Жалпы 
практикалық 
дәрiгердiң/отбасылық 
дәрiгердiң мiндеттерi
3. Жалпы практикалық дәрiгердiң/отбасылық дәрiгердiң негiзгi мiндеттерi: 
1) 
шұғыл 
дәрiгерлiк 
көмектi 
қамтамасыз 
ету; 
2) емдеу және оңалту шараларын тиiстi бiлiктiлiк талабының көлемiнде 
ж ү р г i з у ;
3) пациенттердi уақтылы госпиталдауды және мамандардың консультациясын
б е р у д i
қ а м т а м а с ы з
е т у ;
4) жалпы дәрiгерлiк практика/отбасылық медицина жағдайында пациенттердi
сапалы тексеру және қажет болған жағдайда тиiстi диагностикалық зерттеуге 

ж
i
б
е
р
у
;
5) иммундық профилактика жұмыстарын ұйымдастыру және жүргiзу; 
6) аурулардың бұрыннан бар жасырын түрлерiн табуға бағытталған 
профилактикалық жұмыстарды жүзеге асыру, аурудың және қауiптiлік 
ф а к т о р л а р ы н ы ң
а л д ы н
а л у ;
7) тiркелген халықтың денсаулығының жай-күйiн динамикалық қадағалау; 
8 )
о т б а с ы н
ж о с п а р л а у
ж ө н i н д е г i
ж ұ м ы с ;
9) отбасында баланы тамақтандыру, тәрбиелеу, оларды мектепке дейiнгi 
балалар мекемелерiне, мектепке даярлау мәселелерi бойынша, консультативтiк 
көмек 
көрсету 
және 
бағдарлау 
жұмыстарын 
жүргiзу; 
10) перзентханадан шығарылғаннан кейiн нәрестеге патронажды жүзеге 
а
с
ы
р
у
;
11) ауру балалар стационардан шығарылғаннан кейiн үйге актив жүргiзу; 
1 2 )
д е н i
с а у
б а л а
к ү н i н
ө т к i з у ;
13) үй стационарында және күндiзгi стационарда медициналық қызмет 
қ ө р с е т у ;
14) әскери-дәрiгерлiк және әскерге шақырылуға дейiнгi жас өспiрiмдердi 
және әскерге шақырылатын жастарды шақыру комиссияларымен байланысты 
ж ү з е г е
а с ы р у
б о л ы п
т а б ы л а д ы .
4. Жалпы практикалық дәрiгер/отбасылық дәрiгер заңдарда белгiленген 
тәртiппен еңбекке уақытша жарамсыз ауруларға сараптаманы жүзеге асырады, 
қажет жағдайда оларды дәрiгерлiк консультативтiк комиссияға жiбередi. 
5. Жалпы практикалық дәрiгер/отбасылық дәрiгер: 
1) директивалық құжаттарға сәйкес учаскедегi балалар мен үлкендердi 
диспансеризациялау жөнiндегi кешендi шаралар ұйымдастырады және жүргiзедi;
2) халықты гигиеналық тәрбиелеу, салауатты өмiр салтын насихаттау 
ж ө н i н д е г i
ш а р а л а р д ы
ж ү р г i з е д i ;
3) есеп және есеп беру құжаттамаларының бекiтiлген нысандарын жүргiзедi; 
4) тiркелген халықтың денсаулығын нығайту және сақтау бағдарламасын 
ә з i р л е й д i
ж ә н е
i с к е
а с ы р а д ы .
6. Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгер экономиканың және 
менеджменттiң негiздерiн бiлуге, өзiнiң бiлiктiлiгiн ұдайы арттыруға және 
отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның басқа қызметкерлерiнiң бiлiктiлiгiн 
арттыруға жәрдемдесуге тиiс.
4 .
Ж а л п ы
п р а к т и к а
д ә р i г е р i / о т б а с ы л ы қ
дәрiгердiң құқықтары
7. Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгердiң: 
1) атқарушы өкiметтiң жергiлiктi органдарына тiркелген халыққа 

емдеу-профилактикалық көмек көрсету, еңбек жағдайы мен тұрмысын жақсарту 
ж ө н i н д е
ұ с ы н ы с
е н г i з у г е ;
2) аймақта және республикада халықтың денсаулығына қатысты ақпаратқа 
қ о л
ж е т к i з у г е ;
3) кәсiби қоғамдық бiрлестiктерге (қауымдастықтар, академиялар, отбасылық 
дәрiгерлер одағы) кiруге және оларды құруға құқығы бар.
5. 
Жалпы 
практика 
дәрiгерi/отбасылық 
дәрiгерінің 
жауапкершілiгi
8. 
Жалпы 
практика 
дәрiгерi/отбасылық 
дәрiгер: 
1) тiркелген халыққа алғашқы медициналық-санитарлық көмектiң 
ұ й ы м д а с т ы р ы л у ы
м е н
с а п а с ы ;
2) қаржы және есеп-есеп беру құжаттамаларының растығы: 
3) осы Ережеде көзделген міндеттердің тиісінше орындалмағаны үшiн жауап 
бередi.
6. 
Жалпы 
практика 
дәрiгерi/отбасылық 
дәрiгерге 
бiлiктiлiк талаптары
9. 
Жалпы 
практика 
дәрiгерi/отбасылық 
дәрiгер: 
халықтың денсаулығын сақтау жөнiндегi заңдардың негiзiн меңгеруге; 
денсаулық сақтаудың құрылымы мен негiзгi принциптерiн бiлуге; 
өзiнiң құқығын, мiндетi мен жауапкершiлiгiн бiлуге; 
өзiнiң жұмыстарын жоспарлау мен талдау әдiстерiн меңгеруге; 
басқа мамандармен және қызметтермен (әлеуметтiк қызмет, сақтандыру 
компаниялары, дәрiгерлер қауымдастығы және т. б.) өзара белсендi iс-қимыл 
ж а с а у ғ а ;
дәрiгерлiк этиканың және деонтологияның принциптерiн бiлуге және 
с а қ т а у ғ а
т и i с .
10. Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгер қызметтiң мынадай түрлерi 
мен 
соған 
қатысты 
мынадай 
қызметтiк 
мiндеттердi: 
1) неғұрлым кең тараған ауруларға профилактика жасауды, диагноз қоюды, 
е м д е у д i
ж ә н е
п а ц и е н т т е р д i
о ң а л т у д ы ;
2) жедел және шұғыл медициналық көмек көрсетудi; 
3) 
медициналық 
манипуляцияларды 
орындауды; 
4) өз құзыретi шегiндегi ұйымдық жұмыстарды игеруге тиiс. 
11. Ауруларға профилактика жасау, диагноз қою, емдеу жүргiзген кезде және 
пациенттерді оңалту кезінде жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгер: 
1) қарауды дербес жүргiзе бiлуге және пациенттi зерттеу деректерiн бағалауға
; 
2) қосымша зерттеулер мен мамандар консультацияларының көрсеткiштерiн 
бiлуге, лабораториялық, аспаптық зерттеулердiң жоспарын жасауға; 

3) қанның, зәрдiң, қақырықтың, асқазан шырынының, дуоденалдық 
зерттеудiң, 
копрограмманың, 
ми-жұлын 
сұйығының, 
сәулелiк, 
электрлiк-физиологиялық және басқа зерттеу әдiстерiнiң талдау нәтижелерiн 
т ү с i н д i р е
б i л у г е ;
4) өткiр және созылмалы аурулары, жарақаттары бар пациенттерге 
профилактика жасауды, диагноз қоюды, емдеудi және оңалтуды меңгеруге; 
5) бала туғанға дейiн көмек көрсете бiлуге (жүктiлiктiң, қалыпты болуын 
қадағалау), 
төтенше 
жағдайда 
бала 
тууға 
көмектесуге; 
6) ұсынылған 1 қосымшаға сәйкес неғұрлым кең тараған ауруды емдеуге 
және 
тiзбеге 
сәйкес 
олардың 
жай-күйлерiн 
білуге 
мiндеттi. 
12. Ұсынылған 2 қосымшаға сәйкес жалпы практика дәрiгерi/отбасылық 
дәрiгер өз бетiмен диагноз қоя бiлуге және ауруханаға жатқызғанға дейiнгi 
кезеңде шұғыл (жедел) көмек көрсете бiлуге, сондай-ақ шұғыл жағдайларда одан 
әрi медициналық көмек көрсетудiң тактикасын анықтай бiлуге мiндеттi. 
13. Ұсынылған 3 қосымшаға сәйкес жалпы практика дәрiгерi/отбасылық 
дәрiгер жалпы дәрiгерлiк манипуляциялардан басқа хирургиялық, 
отоларингологиялық, офтальмологиялық манипуляцияларды, жедел көмек 
көрсетуге арналған манипуляцияларды дербес орындай бiлуге, лабораториялық 
зерттеулердегi дағдыларды, неврологияда, акушерлiкте, гинекологияда және 
педиатрияда қолданылатын икемдiлiктер мен манипуляцияларды меңгеруге 
м i н д е т т i .
14. Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгер бекiтiлiп берiлген 
контингенттiң демографиялық және медициналық-әлеуметтiк сипаттамасын 
бiлуге 
тиiс 
және 
соған 
сәйкес 
мынадай 
жұмыстар 
жүргiзедi: 
орта медициналық қызметкерлердiң және отбасылық дәрiгерлiк 
амбулаторияның басқа да қызметкерлерiнiң жұмысын ұйымдастырады; 
қажет кезде басқа емдеу-профилактика мекемелерiнiң мамандарын тарта 
отырып диагностикалық, емдеу-сауықтыру және оңалту шараларының бүкiл 
к е ш е н i н
ұ й ы м д а с т ы р а д ы ;
денсаулық орталықтарымен бiрлесiп медициналық бiлiмдi, салауатты өмiр 
салтын, ұтымды тамақтануды насихаттауға қатысады, халықтың әртүрлi 
топтарын гигиеналық оқыту мен тәрбиелеу жұмыстарын, алкогольге қарсы және 
е с i р т к i г е
қ а р с ы
ж ұ м ы с т а р
ж ү р г i з е д i ;
балаларды тамақтандыру, тәрбиелеу, шынықтыру, мектепке дейiнгi 
мекемелерге, мектепке даярлау мәселелерi жөнiнде, сондай-ақ кәсiби бағдар беру
м ә с е л е л е р i
ж ө н i н д е
ұ с ы н ы с т а р
б е р е д i ;
отбасылық өмiрдiң этикасы, психологиясы, медициналық-генетикалық және 
медициналық-сексуалдық аспектiлер, контрацепциялар мәселелерi бойынша 
к о н с у л ь т а ц и я л а р
б е р е д i ;

санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау өкiлдерiмен бiрлесiп инфекция 
ошағында 
эпидемияға 
қарсы 
шаралар 
жүргізуді 
ұйымдастырады; 
ұйымдардың, мекемелердiң, кәсiпорындардың басшыларын емдеу-сауықтыру
шараларын 
ұйымдастыруға 
және 
жүргiзуге 
тартады; 
әлеуметтiк қорғау органдарымен және қайырымдылық қызметтерiмен 
бiрлесiп жалғызiлiктiлерге, қарттарға, мүгедектерге, созылмалы ауруларға көмек 
көрсетудi ұйымдастыруға, соның iшiнде интернат үйлерiне орналастыруға, 
к ү т у г е
қ а т ы с а д ы ;
еңбекке уақытша жарамсыз пациенттерге сараптама жүргiзедi, медициналық 
әлеуметтiк сараптама комиссиясына жiбередi, еңбекке орналастыру, 
жеңiлдетiлген жұмыс жағдайына көшiру, санаторлық-курорттық емдеу 
к ө р с е т к i ш т е р i н
а н ы қ т а й д ы ;
денсаулық жағдайын, жас ерекшелiктерiн ескере отырып пациенттерге 
медициналық-психологиялық 
көмек 
ұйымдастырады; 
отбасылық дәрiгерлiк амбулатория қызметiнiң өзектi проблемалары, 
бекiтiлген тұрғындардың денсаулығы мен ауруы бойынша, өз практикасына 
диагноз қоюдың, емдеудiң және басқа шаралардың (араласудың) халықаралық 
хаттамаларын енгiзу бойынша медициналық аудиттi жүйелi түрде жүргiзедi. 
15. Жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгер өзiнiң кәсiби бiлiмi мен 
дағдысын өз бетiмен бiлiм алу жолымен және өзге әдiстермен үздiксiз 
жетiлдiредi. Әрбiр жалпы практика дәрiгерi/отбасылық дәрiгер отбасылық 
дәрiгерлiк амбулаторияның аға дәрiгерiне жыл сайын есеп ұсынуға, соңғысы 
емдеу-диагностикалық, профилактикалық қызметi мен жылына мөлшерi 72 
кредит-сағат кәсiби даярлықты куәландыратын құжаттарды (сертификаттар, 
аттестаттар, куәлiктер) көрсете отырып аудандық (қалалық) денсаулық сақтау 
басқармаларына немесе Отбасылық дәрiгерлер қауымдастығына ұсынуға 
м i н д е т т i .
Жалпы практика дәрігері/отбасылық дәрігер жалпы практика дәрігері/
отбасылық дәрігер біліктілігін растау және еңбек қызметін (еңбек жұмысын) 
жалғастыруға мүмкіндік алу үшін әрбір 5 жылда аттестациялық кәсіби емтихан 
тапсыруға міндетті. Емтихан нәтижесі "Отбасылық дәрігердің кәсіптік куәлігіне" 
е н г і з і л е д і .
Даярлық деңгейін анықтау, білімді және практикалық дағдыны меңгеру 
мақсатында жалпы практика дәрігері/отбасылық дәрігер ретіндегі жұмыстың 
алғашқы үш жылында дәрігер біліктілік емтиханын жыл сайын тапсырады. 
Денсаулық сақтау басқармаларының органдары кәсіби аттестаттау емтиханын
ойдағыдай тапсыруын, қажетті кредит-сағат мөлшерінің және әзірлік деңгейінің 
бар екенін ескере отырып жалпы практика дәрігері/отбасылық дәрігердің кәсіби 
жарамдылығын анықтайды.

Ж а л п ы
т ә ж і р и б е н і
ж ү з е г е
а с ы р а т ы н /
о т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р
т у р а л ы
е р е ж е г е
N 1 Қосымша
1 .
І ш к і
а у р у л а р :
Тыныс алу органдарының аурулары мен синдромдары 
Ж е д е л
ұ л ғ а й ғ а н
б р о н х и т
Өкпенің созылмалы кедергілі ауру (созылмалы бронхит, өкпе эмфиземасы) 
Б р о н х
к е ң у
а у р у ы *
Б р о н х т ы
д е м і к п е
Ө к п е н і ң
қ а б ы н у ы
С о з ы л м а л ы
т ы н ы с
а л у
к е м д і г і
Ө к п е
ж ү р е г і
М у к о в и с ц и д о з *
Өкпенің 
кәсіби 
аурулары 
(профпатологпен 
бірге) 
Қан айналысы жүйесінің аурулары мен синдромдары 
К ү р е
т а м ы р
қ ы с ы м ы н ы ң
а р т у ы
Қ а н
т а с у
а у р у ы
К ү р е
т а м ы р
г и п о т о н и я с ы
А т е р о с к л е р о з
Ж ү р е к т і ң
и ш е м и я л ы қ
а у р у ы :
-
Т ұ р а қ т ы
ж ү р е к
д е м і к п е с і
-
И н ф а р к п е н
к е й і н г і
к а р д и о с к л е р о з
-
А т е р о с к л е р о з д ы ң
к а р д и о с к л е р о з
Жүректің туа біткен және кейін тап болған ақаулары* 
С о з ы л м а л ы
ж ү р е к
к е м д і г і
А с
қ о р ы т у
ж ү й е с і н і ң
а у р у л а р ы
Ө ң е ш
а х а л а з и я с ы
Э з о ф а г и т
( ө ң е ш т і ң
қ а б ы н у ы )
Гастриттер 
(эрозивтi, 
эрозивтi 
емес 
созылмалы, 
м е д и к а м е н т о з д ы
ж ә н е
б а с қ а л а р )
А с
қ о р ы т у д ы ң
ф у н к ц и о н а л ь д i
б ұ з ы л у ы
А с қ а з а н
м е н
ұ л т а б а р
ж а р а с ы
О п е р а ц и я
ж а с а л ғ а н
а с қ а з а н н ы ң
а у р у ы
Д у о д е н и т
( ұ л т а б а р д ы ң
қ а б ы н у ы )
Созылмалы 
энтерит 
(ащы 
iшектiң 
қабынуы) 
С о з ы л м а л ы
к о л и т
( т о қ
i ш е к т i ң
қ а б ы н у ы )
Е р е к ш е л i к т i
е м е с
т о қ
i ш е к
ж а р а с ы
Созылмалы 
панкреатит 
(ұйқы 
безiнiң 
қабынуы) 
Бауыр 
және 
өт 
бөлiну 
жолдарының 
аурулары 

Өт 
бөлiну 
жолдары 
мен 
өт 
қабының 
бұзылуы 
Х о л е ц и с т и т
( ө т
қ а б ы н ы ң
қ а б ы н у ы )
Х о л а н г и т
( ө т
ж о л ы н ы ң
қ а б ы н у ы )
Ө т к е
т а с
ж и н а л у
а у р у ы *
П о с т х о л е ц и с т э к т о м и я л ы қ
с и н д р о м
С о з ы л м а л ы
г е п а т и т
( б а у ы р д ы ң
қ а б ы н у ы )
Ж е д е л
ұ л ғ а й ғ а н
" А "
г е п а т и т i
Б а у ы р
ц и р р о з ы
( к л е т к а л а р ы н ы ң
б ү р i с у i )
Қуық 
жүйесiнiң 
аурулары 
мен 
синдромдары 
Жедел 
ұлғайған 
және 
созылмалы 
пиелонефрит 
( б ү й р е к
п е н
б ү й р е к
т ү б i н i ң
қ а б ы н у ы )
Созылмалы гломерулнефрит (бүйрек шумақтарының қабынуы) 
А м и л о и д о з *
( т к а н н i ң
к р а х м а л д а н ы п
ө с у i )
Б ү й р е к т i ң
с о з ы л м а л ы
к е м д i г i *
Қ у ы қ қ а
т а с
б а й л а н у
а у р у ы *
Жедел ұлғайған және созылмалы цистит (қуықтың қабынуы) 
У р е т р и т *
( ү р п i
к а н а л ы н ы ң
қ а б ы н у ы )
П р о с т а т и т *
( қ у ы қ
т ү б i
б е з i н i ң
қ а б ы н у ы )
Қуық 
түбi 
безiнiң 
iсiгi 
(аденома 
простаты)* 
Күпектiң қалыптан тыс ұлғаюы, қыл күпек (фимоз), 
к ү п е к т i ң
қ ы с ы л у ы
( п а р а ф и м о з ) *
Ұмада 
аталық 
бездiң 
болмауы 
(крипторхизм)* 
Баланит (күпектiң қабынуы), баланопостит (күпек пен оның iшкi 
ж а ғ ы н ы ң
қ а б ы н у ы ) *
Ц и с т а л г и я
Балаларда 
болатын 
қуық-несеп 
жолы 
рефлюксi 
Ш ы ж ы ң
( э н у р е з )
Қан 
жасалуының 
аурулары 
мен 
синдромдары 
Анемия /қаны аздық/, (қан құрамындағы темiр тапшылығы) 
В 12 немесе фоли қышқылы тапшылығы анемиясы 
Гематологпен 
бiрге 
басқа 
да 
қан 
аурулары 
Эндокриндi жүйе аурулары мен зат алмасудың бұзылуы 
Қ а н т
д и а б е т i
Қ а л қ а н ш а
б е з д i ң
қ а б ы н у ы
( т и р е о и д и т ) *
Ұ л а с қ а н
қ а б ы н б а
ж е м с а у *
Қалқанша без қызметiнiң нашарлауы (гипотиреоз), шырышты iсiнуi 
( м и к е д е м а )
И ц е н к о - К у ш и н г
а у р у ы
м е н
с и н д р о м ы *
М
а
й
б
а
с
у

Қ ұ я ң
( п о д а г р а )
Организмде 
және 
тағамда 
витамин 
жетiспеуi 
Ф е н и л к е т о н у р и я *
Б у ы н д а р
м е н
ж а л ғ а у ш ы
т i н д е р д i ң
а у р у ы
Ж ү й е л i к
а у р у л а р * :
-
Қ ы з ы л
ж е г i
- 
Терiнiң 
қатайып 
бұжырлануы 
(склеродермия) 
- Түйіншектi периартериит (күре тамырдың сыртқы қабығының 
қ а б ы н у ы )
- Бұлшық ет пен терiнiң қабынуы (дерматомиозит) 
-
Р е в м а т и з м
-
Р е в м а т о и д т i
а р т р и т
( б у ы н
с ы р қ ы р а у )
С ү й е к
п е н
б у ы н
қ а б ы н у ы н ы ң
ө з г е р г е н
т ү р i
Б е х т е р е в
а у р у ы *
Р е й т е р
а у р у ы
м е н
с и н д р о м ы
Омыртқа сүйегi мен шемiршегiнiң қабынуы (остеохондроз) 
С ү й е к
т i н i н i ң
с и р е у i
( о с т е о п о р о з )
Б ұ л ш ы қ
е т т i ң
қ а б ы н у ы
( м и о з и т )
Б ұ л ш ы қ
е т т i ң
т а р ы л у ы
( к о н т р а к т у р а )
Буынның шырышты қабығының қабынуы (бурсит), тарамыс қынабының 
қабынуы (тендовагинит) буынның iшкi қабатының қабынуы (синовит) 
Т ү й е т а б а н
М о й ы н н ы ң
б ұ л ш ы қ
е т i н i ң
қ и с а ю ы
Т у а
б i т к е н
м а й м а қ т ы қ *
Ж а м б а с
ұ р ш ы ғ ы н ы ң
т у а
б i т к е н
т а ю ы *
Омыртқаның 
қисаюы 
(сколиоз), 
құныс 
(кифоз) 
Иық буынының дәстүрлi таюы*
2 .
Х и р у р г и я л ы қ
а у р у л а р :
Күре тамырдың iшкi қабығының бiтелiп, кептелiп қабынуы 
( о б л и т е р и р у ю щ и й
э н д а р т е р и и т ) *
К ө к
т а м ы р д ы ң
к е ң е ю i *
Көк тамырдың қабынуы (флебит), көк тамыр қуысының тығындалып 
қ а б ы н у ы
( т р о м б о ф л е б и т ) *
Ш
и
қ
а
н
К ү б i р т к е
С о ғ ы п
а л у
Ж
а
р
а
Терi мен терi асты шел клеткаларындағы қатерсiз жаңа өскiндер 
Ө с к е н
т ы р н а қ

Геморрой* (тiк iшек көк тамырының түйiн байлап, қанталауы) 
К ө т е н ш е к т i ң
ж а р ы л у ы
Ж а н у а р л а р д ы ң
қ а у ы п ,
т i с т е п ,
ш а ғ ы п
а л у ы
Үсу
3. Әйелдердiң жыныс органдары мен сүт безi аурулары: 
Сальпингит, 
аналық 
бездiң 
қабынуы 
(оофорит)* 
Қ ы н а п т ы ң
қ а б ы н у ы
( к о л ь п и т )
Жүктiлiктiң бiрiншi жартысындағы токсикоз (жеңiл дәрежесi) 
Ж ү к т i
ә й е л д е р д i ң
г и п о т о н и я с ы
С ү т
б е з д е р i н д е г i
т о қ ы р а у
Е м i з i к
и н ф е к ц и я с ы
С ү т
б е з i н i ң
қ а б ы н у ы
( м а с т и т )
Е т е к к i р
ц и к л ы н ы ң
б ұ з ы л у ы *
Кексе әйелдердiң етеккiрiнiң тоқтауы (менопауза), қартайған 
жастағы гинекология
4 .
Ж ұ қ п а л ы
а у р у л а р :
I ш е к т i ң
қ ұ р т
а у р у л а р ы
( г е л ь м и н т о з )
Н е г i з г i
р е с п и р а т о р л ы қ
в и р у с т ы
а у р у л а р :
-
Т
ұ
м
а
у
-
П а р а г р и п п
-
А д е н о в и р у с т ы
ж ұ қ п а л ы
а у р у л а р
Эпидемиялық 
паротит 
(шықшыт 
безiнiң 
қабынуы) 
Қ
ы
з
ы
л
ш
а
Қ
ы
з
а
м
ы
қ
С к а р л а т и н а
Ж е л
ш е ш е к
К ө к ж ө т е л
А с қ ы н б а ғ а н
т i л м е
( р о ж а )
Ұ
ш
ы
қ
Ж ұ қ п а л ы
i ш
а у р у
( д и з е н т е р и я )
А
в и р у с т ы
г е п а т и т
( б а у ы р д ы ң
қ а б ы н у ы )
5 .
Ж ү й к е
т а м ы р
ж ү й е с i
а у р у л а р ы :
Мидағы 
қан 
айналысының 
өткiншi 
бұзылуы 
Вертебробазиллярлық 
дисциркуляторлық 
тапшылық 
Бас 
миының 
қартайғандағы 
дегенерациясы 
М и д ы ң
г и п е р т о н и я л ы қ
қ а б ы н у ы
Н е в р и т т е р
( н е р в т i ң
қ а б ы н у ы )
Р а д и к у л и т
( ж ұ л ы н
қ а б ы н у ы ) ,
и ш и а с
А л к о г о л ь д i к
н е р в
қ а б ы н у ы

Б а с
м и ы н ы ң
ш а й қ а л у ы
( ж е ң i л
д ә р е ж е с i )
М и к р о ц е ф а л и я *
( к i ш к е н е
б а с )
М и
ш е м е н i
( г и д р о ц е ф а л и я )
Қ о я н ш ы қ
( э п и л е п с и я ) ,
т ы р ы с п а
ж а й - к ү й *
Балалардағы 
церебральдық 
түйiлiп 
салдану 
Ұ м ы т ш а қ т ы қ
Бастың сақинасы
6 . П с и х и к а л ы қ
а у р у л а р :
Н
е
в
р
о
з
Нерв жүйесiнiң әлсiздiгi және басқа психикалық емес жай-күй, 
е с а л а ң д ы қ
П с и х о с о м а т и к а л ы қ
а у р у л а р
Сексопатологиялық ауытқулар
7 .
Т е р i
а у р у л а р ы :
Д е р м а т и т т е р
( т е р i н i ң
қ а б ы н у ы )
Т о к с и к о д е р м и я
Э
к
з
е
м
а
Т ү й i н д i
э р и т е м а
( т е ң б i л д е н i п
қ ы з а р у )
П
с
о
р
и
а
з
Қ ы з ы л
ж а л п а қ
т е м і р е т к і
Қ ы з ы л т
т е м i р е т к i
В и т и л и г о
( п и г м е н т с i з
д а қ )
Себоррея 
(терi 
майының 
шамадан 
тыс 
артуы) 
Т ұ р п а й ы
б е з е у л е р
Ұ я л ы
а л о п е ц и я
Пиодермия 
(терiнiң 
iрiңдi 
созылмалы 
ауруы) 
Вирусты терi аурулары (сүйел, ұшы өткiр кондилома) 
Б и т ш е ң д i к
Қ
о
т
ы
р
8. 
Құлақтың, 
тамақтың, 
мұрынның 
аурулары: 
Ринит 
(мұрынның 
шырышты 
қабығының 
қабынуы) 
С и н у с и т
( м а ң д а й
қ у ы с ы н ы ң
қ а б ы н у ы )
Фарингит (жұтқыншақ қабынуы) ларингит (көмейдiң қабынуы), 
т р а х е и т
( к е ң i р д е к т i ң
қ а б ы н у ы )
Бадамша бездiң жедел ұлғайған және созылмалы қабынуы (тонзилит) 
С ы р т қ ы ,
о р т а ш а
қ ұ л а қ
б ұ л а ғ ы
( о т и т )
Сыртқы есту жолындағы, мұрын қуысындағы бөгде зат 
Қ ұ л а қ
қ ұ л ы ғ ы н ы ң
т ы ғ ы н ы
Құлақтың мүкiстiгi

9 .
К ө з
а у р у л а р ы :
Коньюнктивит (көздiң дәнекер қабығының қабынуы) 
Қ а б а қ
т а р т у ,
ж ы б ы р л а у
( б л е ф а р и т ) *
Көз жасы безi (дакрио), жас қабының қабынуы (дакриоцистит)* 
Көздiң 
мүйiзгек 
кабығының 
қабынуы 
(кератит) 
Т е р i с к е н
С у
қ а р а ң ғ ы
( г л а у к о м а ) *
Алыстан көрмеу (миопия)*
1 0 .
А л л е р г и я л ы қ
а у р у л а р :
Е с е к ж е м
( к р а п и в н и ц а ) *
К в и н к е
і с і г і
Т а ғ а м ,
д ә р і
а л л е р г и я с ы
А т о п и я л ы қ
д е р м а т и т
П о л л и н о з *
С о з ы л м а л ы
а л л е р г и я л ы қ
р и н и т *
Шыбын-шіркей, құрт-құмырысқаның шағып алуы
1 1 .
Б а с қ а
ж а й - к ү й л е р :
Қатты улану
Ескерту:
* Аурудың ауырлата түсетін асқыну мен симптоматика өршіген кезде (
тепе-теңдіктің бұзылуы, қайталануы және т.б) емдеу ісі мамандарды қатыстыра 
отырып не стационарлық жағдайда жүргізіледі. Аталған тізбеде атап 
көрсетілмеген аурулар болған кездегі науқас адамдарды емдеуді ЖТЖА 
дәрігерлер/ОД тиісті маманның ұсыныстары мен кеңестерінен кейін жүргізеді.
Ж а л п ы
т ә ж i р и б е н i
ж ү з е г е
а с ы р а т ы н /
о т б а с ы л ы қ
д ә р i г е р
т у р а л ы
е р е ж е г е
N 2 Қосымша
Кезек күттiрмейтiн жағдайлардың тiзбесi
Естен тану (анафилактикалық, уланудан, жарақаттанудан, геморрагиялық, 
к а р д и о г е н д i к
ж ә н е
б а с қ а л а р ) ;
-
т
а
л
у
;
-
т а л ы қ с у ;
- ессiз күй (анемиялық, гипогликемиялық, диабеттiк, мидан, бауырдан, 
а н ы қ т а л м а ғ а н
э т и о л о г и я д а н ) ;
-
ж е д е л
ұ л ғ а й ғ а н
т ы н ы с
а л у
т а п ш ы л ы ғ ы ;
- 
көмекей 
iсiгi, 
жалған 
қабыршақты 
қабынуы; 
-
д е м i к п е л i к
с т а т у с ;
-
К в и н к е
i с i г i ;
- Ашық, жабық, клапандық плевра қуысына ауаның жиналуы; 

-
ө к п е
а р т е р и я с ы н ы ң
т р о м б о э м б о л и я с ы ;
-
ж е д е л
ұ л ғ а й ғ а н
ж ү р е к
т а п ш ы л ы ғ ы ;
- жүрек ырғағы мен өткiзгiштiгiнiң бұзылуы (жүрекшенiң жыпылықтау 
пароксизмi және дiрiлдеуi, жүрек қарыншасы үстi мен жүрек қарыншасы 
пароксизмальдi тахикардияның ұстамасы, толық атриоветрикулярлық қоршау); 
-
г и п е р т о н и я л ы қ
қ а т т ы
а у р у ;
- 
тұрақты 
емес 
стенокардия, 
миокард 
инфаркты; 
- қан ағуы (күре тамырдан, көк тамырдан, асқазан-iшектен, мұрыннан, 
ж а т ы р д а н ,
ө к п е д е н ) ;
-
б ү й р е к т i ң
ш а н ш у ы ;
-
ж е д е л
ұ л ғ а й ғ а н
н е с е п
т о қ т а л у ы ;
-
ф и м о з ,
п а р а ф и м о з ;
-
ж е д е л
ұ л ғ а й ғ а н
б ү й р е к
т а п ш ы л ы ғ ы ;
-
ж е д е л
ұ л ғ а й ғ а н
б а у ы р
т а п ш ы л ы ғ ы ;
- жедел ұлғайған бүйрек үстi безiнiң тапшылығы; 
- бас миының шайқалуы, соғылып қалуы, қысылып қалуы; 
- жедел ұлғайған iш түйілуi (соқырiшек, холецистит, тесiлген жара, жарығы 
түсу, 
панкреатит, 
жедел 
ұлғайған 
iшектен 
ас 
өтпеу); 
- ми инсультiн мидағы қан айналысының серпiндi бұзылуы; 
-
ө к п е н i ң
i с i г i ;
-
м и д ы ң
i с i г i ;
-
т ы р ы с п а
ж а й - к ү й ,
э п и л е п с и я л ы қ
с т а т у с ;
- алкогольдiк сандырақ (делирий), абстиненттi синдром; 
-
п с и х о м о т о р л ы қ
қ о з у ;
- 
жедел 
ұлғайған 
су 
қараңғылықтың 
ұстамасы; 
-
х и м и я л ы қ
ж ә н е
т е р а п и я л ы қ
к ү й i к ,
ү с у ;
- электр тоғының соғуы, найзағай түсуi, жылудың және күннің 
ө
т
у
і
;
-
у л а н у ,
с у ғ а
к е т у ,
т ұ н ш ы ғ у ;
-
ұ р а
ш ы ғ ы п
а у р у ;
-
п р э к л а м п с и я ,
э к л а м п с и я
- сүйектің сынуы, таюы, соғып алу, жара, созылу; 
-
к л и н и к а л ы қ
ө л і м ;
- сәбидің кенеттен өлімі.
Ж а л п ы
т ә ж i р и б е н i
ж ү з е г е
а с ы р а т ы н /
о т б а с ы л ы қ
д ә р i г е р
т у р а л ы
е р е ж е г е
N 3 Қосымша
Жалпы 
тәжiрибе 
дәрігерi 
отбасылық 
дәрiгер 
орындайтын 
манипуляциялар тiзбесi

Ж а л п ы
а т қ а р ы л а т ы н
i с т е р :
-
д ә р i
е г у д i ң
б а р л ы қ
т ү р л е р i ;
- скарификациялық, терiiшiлiк диагностикалық және аллергиялық байқап 
к ө р у д i
ж ү р г i з у ;
- қан тобын, жедел әдiспен резус факторды, қанның дара және биологиялық 
с ә й к е с i м д i л i г i н
а н ы қ т а у ;
- қанның құюға жарамдылығын, қан құюды анықтау, емдiк сарысуды енгiзу; 
- дәрiлер мен қан алмастырғыштарды тамшы түрiнде және сорғалатып құю; 
-
Э К Г
ө т к i з у
м е н
о н ы
ш и ф р л а п
ш е ш у ;
-
с ы р т т а н
а қ қ а н
қ а н д ы
т о қ т а т у ;
- 
пикфлуометрия 
(пневмотахометрия), 
спирометрия; 
-
қ у ы қ т ы
к а т е т е р л е у ;
-
а с қ а з а н д ы
ж у у ;
- тiк iшек пен қуық асты безiн саусақпен зерттеу;
Л а б о р а т о р и я л ы қ
з е р т т е у л е р
д а ғ д ы с ы :
- Жұғындылар, цитологиялық, бактериологиялық зерттеулер үшiн 
м а т е р и а л д а р
а л у ;
- қанның, қақырықтың, бөлiп шығарылған заттардың жұғындыларын әзiрлеу; 
- жұғындыларды Романовский-Гимза, Грам бойынша бояу; 
-
д и а г н о с т и к а л ы қ
ж е д е л
ә д i с т е р
ж ү р г i з у ;
- қанды: лейкоцитоз, СОЭ, Нв бойынша талдап тексерудi жүргізу. 
Шұғыл көмек көрсету үшiн қолдап жасалатын әрекеттер: 
-
д ә р i - д ә р м е к т i
ж ү р е к i ш i л i к
е н г i з у ;
- ауызбен ауызға, ауызбен мұрынға жасанды дем алдыру; 
- жоғарғы тыныс алу жолдарын тазалау әдiстерi, сұйықтарды сорып алу; 
-
ж ү р е к к е
т i к е л е й
е м е с
м а с с а ж
ж а с а у ;
- 
трахео 
немесе 
коникотомия, 
трахеостомия; 
- дефибрилляция.
Қолдап 
жасалатын 
хирургиялық 
әрекеттер: 
- диагностикалық және емдiк қуысты тесудi (пункция) жүргiзу, парацентез; 
- 
қуыстарды, 
жыланкөз 
тесiктердi 
зондтау; 
- инфильтративтi анестезия, өткiзгiштiк, футлярлық, региональдық, 
в а г о с и м п а т и я л ы қ
қ о р ш а у
ж ү р г i з у ;
- жараны бастапқы хирургиялық тазалау, тiгiстердi алып тастау; 
- күйген жердiң үстiн, жарадағы бөтен заттарды тазалау; 
-
ж ұ м с а қ
т а ң ғ ы ш т а р
с а л у ;
-
т а й ғ а н ,
ш ы қ қ а н
ж е р л е р д i
т ү з е т у ;
- сүйек, аяқ-қол, омыртқа сынған кездегi жүрiп-тұру үшiн қимылдамайтын 
ж а ғ д а й ғ а
к е л т i р у ;

- үстiне түскен бөгде заттарды үстiрт алып тастау; 
- iрiңдi iсiктi, күбiрткенi, ерiндi шелдi жарып сою; 
-
ө с i п
к е т к е н
т ы р н а қ т ы
а л ы п
т а с т а у ;
- пункциялық цистомия;
Неврологиядағы жалпы атқарылатын және қолдап жасалатын әрекеттер: 
- қозғалтушы қасиеттердi зерттеу (дене қалпы, бұлшық ет күш-қуаты, 
контрактура, 
бұлшық 
еттердiң 
атрофиясы); 
-
с е з i м т а л д ы қ т ы
а н ы қ т а у ;
-
с i ң i р
р е ф л е к с т е р i н
з е р т т е у ;
-
қ о з ғ а л ы с т а р
ү й л е с i м д i л i г i н
б а ғ а л а у ;
Отоларигологиялық 
қолдап 
жасалатын 
әрекеттер: 
- алдыңғы және артқы риноскопия (мұрын қуысын айнамен көру), 
фарингоскопия, 
ларингоскопия, 
отоскопия; 
- мұрыннан қан ағуын тоқтату (мұрынның алдыңғы және артқы қуысының 
т ы ғ ы н д а л у ы ) ;
-
қ ұ л а қ
п е р д е с i н i ң
п а р а ц е н т е з i ;
-
д ы б ы с
т ү т i г i н i ң
ө т к i з г i ш т i г i н
а н ы қ т а у ;
- көмекей без шұңқыршасын зондтау мен жуу; 
-
п а р а т о н з и л л я р л ы қ
і р i ң д i
ж а р ы п
с о ю ;
- аудиометрия (есту қабiлетiн анықтау).
Офтальмологиялық 
қолдап 
жасалатын 
әрекеттер: 
-
к ө з
т ү б i н
т i к е л е й
ж ә н е
к е р i
з е р т т е у ;
- 
көру 
өткiрлiгiн, 
түрлi-түстi 
көруiн 
анықтау; 
- байқап көретiн көзәйнек линзаларының көмегiмен көрудi оптикалық түзету; 
- тонометрия (көз қысымын зерттеу);
Акушерлiктегi, гинекологиядағы және педиатриядағы жалпы атқарылатын 
ж ә н е
қ о л д а п
ж а с а л а т ы н
ә р е к е т т е р :
- қос қолдап қынаптық және ректовагинальдық зерттеу; 
- қынаптық айнаны енгiзу, цервикальды каналды қарау және одан жұғынды 
а
л
у
;
-
е к i қ а б а т т ы қ
д и а г н о с т и к а с ы ;
- 
функциональдық 
диагностика 
әдiсiмен 
зерттеу; 
-
ж а т ы р
е л ш i л i к
к о н т р а ц е п т и в т е р
е н г i з у ;
- сырттай акушерлік зерттеу, іштегі баланың жүрек соғысын бағалау; 
-
ф и з и о л о г и я л ы қ
б о с а н у
ж ү р г і з у ;
-
с ә б и
ж о л д а с ы н ы ң
ж а й - к ү й і н
б а ғ а л а у ;
-
с ә б и д і ң
ж а й - к ү й і н
б а ғ а л а у ;
-
с ә б и
р е а н и м а ц и я с ы ;
-
с ә б и д і
б а с т а п қ ы
т а з а л а у д ы
ж ү р г і з у ;

-
к і н д і к
ж а р а с ы н
т а з а л а у ;
-
с ә б и
р е ф л е к с т е р і н
б а ғ а л а у ;
- баланың психомоторлы мен дене бітімі дамуын бағалау.
Қ а з а қ с т а н
Р е с п у б л и к а с ы н ы ң
Д е н с а у л ы қ
с а қ т а у ,
б i л i м
ж ә н е
с п о р т
м и н и с т р л і г і
Д е н с а у л ы қ
с а қ т а у
к о м и т е т i н і ң
1 9 9 9
ж ы л ғ ы
1 2
қ а з а н
N
5 0 0
б ұ й р ы ғ ы м е н
Бекітілген
Отбасылық дәрігерлік амбулатория туралы ереже
1. Жалпы ережелер
1. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория өз қызметiнiң шегiнде, жасы мен 
жынысына қарамастан, өтiнiш білдiрушілердiң барлығына алғашқы 
медициналық-санитарлық көмек көрсетудi жүзеге асыратын ұйым болып 
т а б ы л а д ы .
2. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория қалалар мен селолық елдi мекендерде 
белгiленген тәртiппен ұйымдастырылады және өзiнiң қызметiн заңды тұлға 
ретiнде де, сондай-ақ заңды тұлға құрмай да жүзеге асыра алады. 
3. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория мемлекеттiк, сондай-ақ жеке және 
з а ң д ы
т ұ л ғ а л а р
б о л ы п
қ ұ р ы л у ы
м ү м к i н .
4. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория меншiк түрiне қарамастан, өз 
қызметiнде Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан 
Республикасы Президентiнiң және Yкiметiнiң Жарлықтарын, заңдарын, актiлерiн
, денсаулық сақтауды басқарудың жоғары тұрған органдарының 
нормативтiк-құқықтық активтерiн, бұйрықтарын басшылыққа алады. Отбасылық 
дәрiгерлiк амбулаторияның медициналық және дәрiгерлiк қызметi мiндеттi түрде
лицензиялануға тиiс.
2. 
Отбасылық 
дәрігерлiк 
амбулатория 
қызметiнiң 
нысанасы, мақсаты және принциптерi
5. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория қызметiнiң нысанасы: 
тәндiк, психологиялық және әлеуметтiк факторларды ескере отырып, халыққа
аурудың диагнозын қоюдан, емдеуден, қалпына келтiруден және сүйемелдеу 
терапиясынан тұратын алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсету; 
а у р у л а р ғ а
п р о ф и л а к т и к а
ж а с а у ;
халықты салауатты өмiр салтына үйрету болып табылады. 
6. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория өз қызметiнде: 
жасына және жынысына қарамастан, барлығы және әрқайсысы үшiн белгiлеу;

қ о л а й л ы л ы қ ;
п р о ф и л а к т и к а л ы қ
б а ғ ы т т ы л ы қ ;
үздiксiз емдеу-профилактикалық шаралардың сабақтастығы; 
халықтың дәрiгердi еркiн таңдауы, сондай-ақ аумақтық принцип бойынша 
бекiту принциптерiн басшылыққа алады.
3. Отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның құқықтары
7. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория емдеу-сауықтыру және 
профилактикалық процестердi жүзеге асыруда, кадрларды iрiктеу мен 
орналастыруда, қаржы-шаруашылық және өзге қызметтерде қолданылып жүрген 
з а ң д а р ғ а
с ә й к е с
д е р б е с т i к к е
и е .
8. 
Отбасылық 
дәрiгерлiк 
амбулаторияның: 
ұсынылған тiзбеге сәйкес (1-қосымша) қызметтiң негiзгi түрлерiн 
материалдық-техникалық қамтамасыз етуге және жарақтандыруға, үй-жайларды 
жабдықтауға және ұсынылған дәрi-дәрмектiк нысандамаға сәйкес (2-қосымша) 
дәрi-дәрмек 
бұйымдарымен 
қамтамасыз 
етуге; 
iшкi құрылымды, штатты, жұмыс тәртiбiн дербес белгiлеуге, жүктеменi 
бөлуге (3-қосымшада ұсынылған штаттық нормативтер берiлген); 
тiркелген халықтың денсаулығын сақтау, еңбек, оқу және тұрмыс жағдайын 
жақсарту мәселелерiн шешкен кезде денсаулық сақтау мекемелерiнiң, жергiлiктi 
басқару органдарының және басқа ұйымдардың қызметiн үйлестiруге құқығы 
бар.
4. Отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның мiндеттерi
9 .
О т б а с ы л ы қ
д ә р i г е р л i к
а м б у л а т о р и я :
қызмет нысанасына сәйкес тапсырманың уақтылы және сапалы орындалуын, 
тiркелген халықтың ұдайы қадағалануын және сауығуын қамтамасыз етуге. 
Отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның жұмысын бағалаудың өлшемi осы 
е р е ж е г е
қ о с а
б е р i л i п
о т ы р
( 4 - қ о с ы м ш а ) :
белгiленген құжаттамаларды, медициналық статистиканы және есептi 
денсаулық сақтау басқармасының орталық органы белгiлеген мерзiмде және 
н ы с а н д а р
б о й ы н ш а
ж ү р г i з у г е ;
емдеу-профилактикалық қызмет туралы қажеттi ақпараттарды және есептердi
денсаулық 
сақтауды 
басқару 
органдарына 
уақтылы 
беруге; 
ауданның емдеу-профилактикалық ұйымдарымен, атқарушы өкiметтiң 
жергiлiктi органдарымен, басқа да ұйымдармен және ведомстволармен өзара 
i с - қ и м ы л
ж а с а у ғ а ;
емделушiнiң денсаулық мәселелерiне байланысты мүддесiн қорғауға мiндеттi
.
5 .
О т б а с ы л ы қ
д ә р i г е р л i к
а м б у л а т о р и я н ы ң
жұмысын ұйымдастыру

10. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория денсаулық сақтаудың жергiлiктi 
басқармасымен келiсiп, тiркелген халықпен жұмысты дербес ұйымдастырады; 
учаскедегi қажеттi жұмыс уақытын және қабылдау белгiленген сағаттарды 
өндiрiстiң мүддесiне және халықтың қолайына қарай белгiлейдi. Бұл орайда 
қабылдау кезiнде қызмет көрсетiлетiн аурулардың сан мөлшерi белгiленбейдi. 
11. Қажет болған жағдайда отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияда күндiзгі 
стационар 
және 
үйде 
емдеу 
ұйымдастырылады. 
12. Отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияны аға дәрiгер басқарады. Аға 
дәрiгердi тағайындауды және жұмыстан босатуды, сондай-ақ отбасылық 
дәрiгерлiк амбулаторияның жұмысын реттеу, жоспарлау және оның 
бағыныстылық мәселелерiн меншiк иесi немесе уәкiлеттi орган қолданылып 
ж ү р г е н
з а ң д а р ғ а
с ә й к е с
ш е ш е д i .
13. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория аға дәрiгерiнiң құқығы мен мiндеттерi 
меншiк иесi немесе уәкiлеттi орган бекiткен қызметтік нұсқамамен белгiленедi. 
14. Отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның қызметiн ұйымдастыру мәселесi 
бойынша аға дәрiгер болмаған кезеңде оны денсаулық сақтаудың экономикасы 
мен менеджментi бойынша арнаулы даярлығы бар менеджер алмастырады. 
15. Менеджер аға дәрiгерге есеп бередi, банк операцияларын жүргiзу кезiнде 
е к i н ш i
б о л ы п
қ о л
қ о ю ғ а
қ ұ қ ы ғ ы
б а р .
16. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория менеджерi: 
1) дәрiгерлерден клиникалық-ақпараттық нысандарды жинайды және 
деректердi компьютерлiк клиникалық-ақпараттық жүйеге күн сайын, апта сайын 
е н г i з е д i ;
2) клиникалық деректерге жүйелi талдау жасайды, дәрiгерлердi отбасылық 
дәрiгерлiк амбулатория дәрiгерлерi берген басқа медициналық мекемелерге 
бағыттау деңгейi бойынша берген медициналық қызмет көрсету үлгiсiндегi 
ақпаратпен қамтамасыз етедi, дәрiгерлiк амбулатория деректерiн талдауға 
ңегiзделген статистикалық және басқарма есебiн әзiрлейді және ай сайын есеп 
д а й ы н д а й д ы ;
3) отбасылық дәрiгерлiк амбулатория үшiн қаржы сметасын (бюджет) 
жасайды және бюджеттiң кiрiстерi мен шығыстарының ауытқу 
айырмашылықтарын көрсететiн есептi ай сайын әзiрлейдi, бухгалтерлiк есеп 
жүйесiн жүргiзедi, бағыттары бойынша, ақша қаражатының түсiмдерi бойынша, 
мамандарға, параклиникалық қызметтерге, ауруханаларға жатқызылуға жiберiлуi
бойынша бухгалтерлiк құжаттар мен есептерге тексеру жүргiзедi, есептегi 
ауытқулардың айырмашылықтарын атап көрсете отырып, осы есептердiң 
д ә л д i г i н
т е к с е р е д i ;
4) отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның аға дәрiгерiмен және басқа 
қызметкерлерiмен келiсе отырып, медициналық дәрi-дәрмектер, аспаптар, 

жабдықтар, 
шығыс 
материалдарын 
сатып 
алады; 
5) сатып алынған күнiн және жай-күйiн көрсете отырып, бүкiл мүлiктiң 
есебiн 
жүргiзедi, 
барлық 
мүлiктiң 
сақталуына 
жауап 
бередi; 
6) негiзгi көрсеткiштер бойынша отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның әрбiр
отбасылық дәрiгерiнiң жұмысына ай сайын салыстырмалы талдау жасайды және 
о н ы
а ғ а
д ә р i г е р г е
ұ с ы н а д ы ;
7) отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның аға дәрiгерiмен бiрлесiп, отбасылық
дәрiгерлiк амбулаторияның қызметiн стратегиялық жоспарлауға қатысады, 
емделушілер мен ақпарат тасқынына баға бередi, отбасылық дәрiгерлiк 
амбулаторияның жұмыс тәртiбiн қоса алғанда, жұмысты жақсарту жөнiнде 
ұ с ы н ы с т а р
а й т а д ы ;
8) кадрлар жөнiнде құжаттамаларды, жеке iстi жүргізедi, еңбек кiтапшаларын 
толтырады және сақтайды, кадр мәселесі жөнiндегi инспектордың басқа да 
ж ұ м ы с т а р ы н
а т қ а р а д ы .
17. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория денсаулық сақтау iсi жөнiндегi 
орталық атқарушы орган бекiткен нысандар бойынша құжаттамалардың алғашқы
е с е б i н
ж ү р г i з е д i .
18. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория Қазақстан Республикасының 
статистика жөнiндегi агенттiгi белгiлеген тәртiппен бекiтiлген есеп нысаны 
бойынша есеп бередi.
6 .
О т б а с ы л ы қ
д ә р i г е р л i к
а м б у л а т о р и я н ы ң
ұйымдық құрылымы
19. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория мынадай үй-жайдан немесе үй-жайлар
тобынан тұрады: аурулар күтетiн арнаулы аймақ, тiркеу орны, дәрiгерге дейiн 
қарау кабинетi, дәрiгер қабылдайтын кабинет, дәрiгерлерге арналған жалпы 
бөлме, 
процедуралық 
кабинеттер, 
лаборатория 
және 
басқалар. 
20. Аурулар күтетiн арнаулы аймақта балаларға арналған бұрыш және 
плакаттармен, стендiлермен безендiрiлген бұрыш қарастырылуға тиiс, оларда 
буклеттер мен аурудың профилактикасы, салауатты өмiр салты жөнiндегi басқа 
да санитарлық-ағартушылық әдебиеттер орналастырылады тек осы жерде ғана 
аурулар еркiн жүрiп-тұра алады. Медициналық мейiрбикенiң қарауына және 
дәрiгердiң қабылдауына, процедураларға ауруларды мейiрбике шақырады және 
е р т i п
ж ү р е д i .
21. Аурулардың келiм-кетiмi компьютермен жарақтандырылған тiркеу 
орнында реттеледi. Аурулардың амбулаторлық карталары тiркеу орнында 
с а қ т а л а д ы .
22. Дәрiгерге дейiн қараудан өткiзiлетiн кабинетте аурулар дәрiгердiң 
қабылдауына дейiн медициналық мейiрбикенiң алғашқы тексеруiнен өтедi. 
Кабинет таразымен және бой өлшейтiн құралмен, үлкендердiң және балалардың 

көзiнiң көру қабiлетiн анықтауға арналған кестемен, ЭКГ аппаратымен, 
тонометрмен, фонендоскоппен пикфлуометрмен, есту қабiлетiн өлшеуге, көз 
қысымын өлшеуге арналған аппараттармен, тазомермен, термометрмен 
ж а р а қ т а н д ы р ы л у ғ а
т и i с .
23. Дәрiгердiң қабылдау кабинетi жынысына қарамастан, балаларды да, 
сондай-ақ үлкендердi де қабылдау және қарау мүмкiндiгi ескерiлiп 
ж а б д ы қ т а л а д ы .
24. Дәрiгерлерге арналған жалпы бөлмеде өндiрiстiк кеңестер, сабақтар 
өткiзiледi, кiтапхана және оқу компьютерi орналастырылады.
7. Отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияны қаржыландыру
25. Отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияны қаржыландыру бiр тұрғынға 
арналған есеппен жүргiзiледi (жан басылық норматив) және кезең-кезеңiмен 
е н г i з i л е д i .
26. Қор ұстаудың бiрiншi кезеңiнде жан басылық норматив бiр тұрғынға 
есептеледi және көрсетiлетiн көмектiң көлемiне сәйкес отбасылық дәрiгерлiк 
амбулаторияны ұстауға, дәрi-дәрмек алуға, қызметкерлерге еңбек ақы төлеуге 
а р н а л ғ а н
ш ы ғ ы н д а р д ы
ж а б а д ы .
27. Қор ұстаудың екiншi кезеңiнде (iшiнара қор ұстау) тiркелген халыққа 
амбулаторлық, консультативтiк және диагностикалық қызмет көрсетуге 
төленетiн шығындардың енгiзiлуiне орай, жан басылық нормативтiң сомасы өсе 
түседi. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория бұл қызмет көрсетулердi басқа емдеу 
ұйымдарына амбулаторлық-емханалық тарификатор бойынша өздерi төлейдi. 
Қор ұстаудың осы кезеңiне тiркелген халық, аурулардың келiм-кетiмi мен 
амбулаторлық-емханалық тарификатор жөнiндегi деректердiң ақпараттық базасы
ж а с а л ғ а н н а н
к е й i н
м ү м к i н д i к
т у а д ы .
28. Қор ұстаудың үшiншi кезеңiнде (ішінара-толық қор ұстау) стационардың 
және жедел медициналық жәрдемнiң қызмет көрсетулерiнiң бiр бөлiгiне ақы 
төлеу енгiзiлуiне орай жан басылық нормативтiң сомасы өсе түседi. 
29. Отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияны қаржыландырудың көздерi: 
қор ұстау кезеңдерiне қарай барлық тiркелген халыққа (ол бiр жыл iшiнде 
тұрақты болуға тиiс) жан басылық норматив бойынша алынған бюджет қаражаты
; 
денсаулық сақтауды басқару органдарымен шарт бойынша мақсатты 
бағдарламаларды орындауға, профилактикалық шаралардың уақтылы және 
сапалы болғаны үшiн көтермелеу төлемiне бөлiнген бюджет қаражаты; 
қолданылып жүрген заңдарға сәйкес ақылы медициналық қызмет көрсеткенi 
ү ш i н
а л ы н ғ а н
қ а р а ж а т ;
г р а н т т а р ;
б а н к
к р е д и т т е р i ;

тегiн немесе қайырымдылық жарналары, ұйымдар мен азаматтардың жәрдемi
, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған өзге де 
к ө з д е р
б о л ы п
т а б ы л а д ы .
30. Әрбiр консультацияны, диагноз қоюды, емдеудi, профилактиканы қоса 
алғанда, отбасылық дәрiгерлiк амбулаториядан тыс және басқа процедураларға 
ақы 
амбулаторлық-емханалық 
тарификатор 
бойынша 
төленедi. 
31. Отбасылық дәрiгерлiк амбулатория қызметкерiңiң еңбегiне ақы төлеу 
қолданылып жүрген заңдарда көзделген тәртiппен жүргiзiледi.
О т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р л і к
а м б у л а т о р и я
т у р а л ы
е р е ж е г е
N 1-Қосымша
Отбасылық 
дәрігерік 
амбулаторияны 
жарақтандыруға 
қажетті 
медициналық 
техникалар, 
аспаптар, 
керек-жарақтар 
*
және басқалар тізбесі 
__________________________________________________________________
_
_
Медициналық керек-жарақтар, құрал- Қажетті саны 
жабдықтар, аспаптар ________________________________________________
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
1 К а т а л к а ( з е м б і л д е р ) 1
2 А с п а п т а р ү с т е л і 2
3 М е д и ц и н а л ы қ ш к а ф - т у м б а 3
4 М е д и ц и н а л ы қ ш к а ф 5
5 Д ә р і - д ә р м е к т е р г е а р н а л ғ а н ш к а ф 2
6 К е р у е т т е р 2
7 М е д и ц и н а л ы қ б и і к к у ш е т к а 5
8 М е д и ц и н а л ы қ ш ы м ы л д ы қ 3
9 М е д б и к е н і ң ү с т е л і 6
1 0 Д ә р і г е р д і ң е к і т у м б а л ы ү с т е л і 6
1 1 Б а л а қ ұ н д а қ т а й т ы н ү с т е л 3
1 2 Д ә р і г е р д і ң о р ы н д ы ғ ы 1 0
1 3 М е д б и к е н і ң о р ы н д ы ғ ы 1 2
14 Науқастарға арналған орындықтар 20 
1 5 Г и н е к о л о г и я л ы қ к р е с л о 1
1 6 Б а к т е р и ц и д т і с ә у л е т ү с і р г і ш 3
1 7 Э л е к т р с т е р и л и з а т о р 3
1 8 Д и с т и л л я т о р 1
1 9 Қ ұ р ғ а қ ы с т ы қ ш к а ф ы 1
( с т е р и л и з а ц и я л а й т ы н )

20 Дезинфекциялау ерітіндісін әзірлеуге 1 
а р н а л ғ а н
п р и б о р
( г и п о х л о р и д
N а )
21 Дезинфекциялау ерітіндісіне және ескі- 5 
қ ұ с қ ы
с а л у ғ а
а р н а л ғ а н
к о н т е й н е р л е р
2 2 Б ү й р е к т ә р і з д і ш ы л а п ш ы н д а р 1 0
2 3 Б и к с т е р ( к о н т е й н е р л е р ) 5
24 Дәрі-дәрмектер сақтауға арналған сейф 1 
2 5 Т о ң а з ы т қ ы ш 2
Ж а л п ы
м е д и ц и н а л ы қ
қ ұ р а л - ж а б д ы қ т а р
1 Д ә р і г е р д і ң ч е м о д а н ы 1
2 Ересектерге арналған еденге қойылатын таразы 1 
3 С ә б и л е р г е а р н а л ғ а н т а р а з ы 1
4 Е р е с е к т е р г е а р н а л ғ а н б о й ө л ш е г і ш 1
5 Қ о л д и н а м о м е т р і 1
6 Ө л ш е г і ш л е н т а 3
7 Балаларға арналған фонендоскопты тонометр 4 
8 Ересектерге арналған фонендоскопты тонометр 4 
9 Т а з о м е т р 1
1 0 А к у ш е р л і к с т е т о с к о п 3
1 1 С ү т с о р ғ ы ш 3
1 2 М е д и ц и н а л ы қ т е р м о м е т р 3 0
1 3 Н е г а т о с к о п 1
14 Электр вакуум-аспиратор (сорғыш) 1 
15 Көтеріп алып жүретін жарықтандырғыш 4 
16 Клизмалар (әртүрлі мөлшердегі комплектілер) 5 
1 7 Э с м а р х с а п т ы а я ғ ы 2
1 8 А с қ а з а н з о н т т а р ы ( к о м п л е к т ) 3
1 9 Р е з е ң к е ж ы л ы т қ ы ш 2
2 0 М ұ з ғ а а р н а л ғ а н ж е л қ а б ы қ 2
21 Бір жолғы пайдаланылатын катетерлер (комплект) 12 
2 2 Қ ұ р с а у ж а с а й т ы н т о р с ы м д а р 1 0
2 3 Ж а н е ш п р и ц і 6
2 4 М е т а л л ш п а т е л ь 5 0
25 
Көк 
тамырды 
байлайтын 
өздігінен 
жапсырылатын 
ш ы й р а қ ж і п 1 2
26 Көк тамыр ішіне құюда қолданылатын штатив 2 _____________________
_______________________________________________ 
Диагностикалық және арнаулы құрал-жабдықтар __________________________
__________________________________________ 

1 П о р т а т и в т і Э К Г а п п а р а т ы 1
2 Д е ф и б р и л л я т о р 1
3 П и к ф л у о м е т р 5
4 
Аи-1 
типті 
ультрадыбысты 
ингалятор 
немесе 
н е б у л а й з е р 2
5 О т о с к о п 3
6 О ф т а л ь м о с к о п 3
7 
Көру 
өткірлігін 
айқындайтын 
жарықтанғышы 
бар 
к е с т е е р е с е к т е р ү ш і н 2
б а л а л а р ү ш і н 2
8 Маклаков тонометрі (көздің ішкіқысымын анықтау үшін) 1 
9 Маңдайлық рефлектор (Синановскийдікі) 3 
10 Тамақты қарауға арналған сәулелі карандаш 3 
1 1 Н е в р о л о г и я л ы қ б а л ғ а 3
12 
Принтері 
бар 
дербес 
компьютер 
(Pentium 
133/8/1, 
Gb) 1 ________________________________________
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Х и р у р г и я л ы қ
а с п а п т а р
1 
Амбулаториялық 
көмекке 
арналған 
шағын 
хирургиялық 
3 
а с п а п т а р
ж и ы н т ы ғ ы
2 Т ы р н а қ а л у ғ а а р н а л ғ а н қ а й ш ы л а р 5
3 Жалпы мақсаттағы 150х2,5 анатомиялық пинцет 10 
4 Жалпы мақсаттағы 200х2,5 анатомиялық пинцет 12 
5 Жалпы мақсаттағы 150х2,5 хирургиялық пинцет 6 ______________________
______________________________________________ 
Ж и ы н т ы қ т а р
1 Т р а х е о с т о м и я л ы қ ж и ы н т ы қ 1
2 ТИНнтубацияға арналған жиынтық 1 
3 П а р а ц е н т е з г е а р н а л ғ а н ж и ы н т ы қ 1
4 Әйелдердің босануына арналған жиынтық 1 
5 Ж І С с а л у ғ а а р н а л ғ а н ж и ы н т ы қ 1
6 О ф т а л ь м о л о г и я л ы қ ж и ы н т ы қ 1
7 Оториноларингологиялық жиынтық 1 _________________________
___________________________________________ 
Ш ы ғ ы н д а л а т ы н
м а т е р и а л д а р
Қарауға арналған латекеті гипоаллергендік 200 
е р е к ш е
ж ұ қ а
қ о л ғ а п т а р
Бір жолғы пайдаланатын тігіс материалдары 100 
Латексті хирургиялық қолғаптар 100 

Шаруашылыққа арналған қолғаптар 50 
С а у с а қ қ а к и е т і н д е р 3 0 0
Таңғыш материалдар (мақта, бинт және басқалар) 10 
Скарификатор-сүңгі 2000 ______________________________
______________________________________ 
Б а й л а н ы с
қ ұ р а л д а р ы
Автомобиль (УАЗ-469 немесе сол типтегі) 1 
Автомобильге арналған байланыс жүйесі 1 
Р а ц и я , р а д и о т е л е ф о н 1
ЖТЖА / ОД мен дәрігерлердің пәтерлеріндегі 3 
( ү й л е р і н д е г і )
т е л е ф о н
____________________________________________________________________ 
Н а у қ а с т а р д ы ,
х а л ы қ т ы
о қ ы т у
қ ұ р а л д а р ы
Халықты оқытуға арналған жиынтық 1 
Кітапхана
* Аталған тізім 10000 халыққа қызмет көрсетуді қамтамасыз ететін 
отбасылық дәрігерлік амбулаторияны көздейді және ол кеңейтілуі мүмкін.
Отбасылық 
дәрігерлік 
амбулаторияның 
бір 
лаборантының 
жұмыс 
істеуіне 
арналған 
құрал-жабдықтардың, 
шығындалатын материалдардың дәне реактивтердің тізімі
1 - м о д е л ь
Халық - 5000 адам _________________________________________
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Атауы Саны ____________________________________
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Б і р ж о л ғ ы қ о л ғ а п т а р 1 0 0
М а қ т а 3 к г
Б і р ж о л ғ ы л а н ц е т т е р 1 0 0 0
С п и р т 2 л и т р
М и к р о п и п е т к а л а р 0 , 2 м л * 5 0
Г е м о г л о б и н д і а н ы қ т а у ғ а а р н а л ғ а н 1 0 0
п р о б и р к а л а р
1 0 п р о б и р к а ғ а а р н а л ғ а н т ұ ғ ы р 1 0
Г е м о г л о б и н о м е т р 1
8 0 0 з е р т т е у г е а р н а л ғ а н 4
ц и а н м е т а н о г л о б и н
ж и ы н т ы ғ ы
К о н у с к о л б а , 5 0 0 , 1 0 0 0 м л 2 ж и ы н т ы қ
М а г н и т ж и ы н т ы ғ ы б а р м и к с е р 1
Д и с т и л л я т о р 1

Градусталған, әйнек пипеткалар, 5 мл 20 
Қ ұ р ғ а қ ы с т ы қ т ы с т е р и л и з а т о р 1
Г л ю к о м е т р 1
Глюкометрге арналған индикаторлық 300 
ш а й қ а ғ ы ш т а р
Несептегі қант пен белокты айқындауға 1000 
а р н а л ғ а н
и н д и к а т о р л ы қ
ш а й қ а ғ ы ш т а р
Ү л к е н қ а й ш ы л а р 1 ж ұ п
К а л ь ц и й х л о р и д і , ұ н т а қ , ш ы н ы 1 0 к г
ы д ы с т а р
ү ш і н
Шыны ыдыстар үшін сұйық сабын 3 литр 
Зерттеулерді 
тіркеуге 
арналған 
блокноттар 
4 
Қ а л а м с а п т а р 5
С а л и ш т а т и в і 1
С а л и п р о б и р к а с ы 1 0
Т ұ з қ ы ш қ ы л ы 1
____________________________________________________________________ 
* Егер бастапқыда гемоглобин деңгейін анықтау үшін Сали әдісі 
пайдаланылатын болса, онда курсивпен көрсетілген құрал-жабдықтар мен 
шикізаттар тізімнен шығарылып тасталуға тиіс.
Аталған тізбе бүгінгі таңда лабораториясы жоқ отбасылық дәрігерлік 
амбулатория үшін ұсынылған. Әдістеменің мәліметтерін медбике немесе дәрігер 
жеңіл орындау алуы мүмкін, оның үстіне бұл арада арнаулы лабораториялық 
қызметкердің көмегі талап етілмейді. Жеделдетілген зерттеулер, гемоглобин 
деңгейін анықтауға арналған Сали әдісі, несепті индикаторлық шайқағыштар 
көмегімен зерттеу жартылай сандық нәтижелерді ғана береді. Егер зерттеу 
нәтижелері қалыпты көрсеткіштер шеңберіне кірмейтін болса, онда неғұрлым 
расталған нәтижелер алуы үшін пациенттер барынша жабдықталған 
лабораторияларға жіберілуге тиіс.
Қ а н д ы
з е р т т е у :
Гемоглобин - цианметаноглобинді әдіс немесе Сали әдісі қолданылады. 
Эритроциттегі гемоглобин деңгейін өте дәл және дұрыс анықтау әдісі ретінде 
цианметаноглобинді әдіс ұсынылады. Сали әдісін қолдануға қарағанда барынша 
қымбат құрал-жабдықтар пайдаланылатындықтан, бұл сәтте оның пайдаланылуы
м ү м к і н
е м е с .
Глюкоза - индикаторлық шайқағыштар көмегімен анықтау әдісі 
п а й д а л а н ы л а д ы .
Н е с е п т і
з е р т т е у :
Белок, қант - екі тестке арналған бір индикаторлық шайқағышты қолдану 

әдісі пайдаланылады. Белокті, қантты, рН, кетонды денені, қанды қоса, бірнеше 
көрсеткіштері зерттеуге арналған индикаторлы шайқағыштар.
Отбасылық 
дәрігерлік 
амбулаторияның 
бір 
лаборатриялық 
қызметкері 
үшін 
бір 
жылға 
арналған 
қажетті 
ыдыстардың, 
реактивтердің 
және 
шығындалатын 
материалдардың 
тізімі 
2-Модель
____________________________________________________________________ 
Атауы Саны ____________________________________
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Араластыру үшін керек әйнек таяқшалар, 30 см 20 
Әртүрлі сыйымдылықтағы пипеткалар 1000 
Микроскопқа арналған нысаналы әйнектер 1000 
Ж а м ы л ғ ы ә й н е к т е р 5 0 0 0
Ц е н т р и ф у г а л ы п р о б и р к а л а р 5 0 0
Центрифугалы градусталған пробиркалар 200 
Е с е п к а м е р а с ы 2
Есеп камерасына арналған жамылғы әйнектер 10 
СОЭ-ны анықтауға арналған, градусталған 100 
п и п е т к а л а р ,
0 , 0 2 - 1 , 0
м л
У р о м е т р 3
Пробирканы жууға арналған щеткалар, орташа 10 
ж ә н е
ү л к е н
С ү з г і л і қ а ғ а з , 2 0 - 2 5 с м 2 қ о р а п
Цианметаноглобинді реагент, 800 зерттеуге 4 қорап 
а р н а л ғ а н
қ о р а п ш а л а р
Н а т р и й х л о р и д і , ұ н т а қ 1 к г
Н а т р и й ц и т р а т ы , ұ н т а қ 1 к г
М а й - Г р ю н в а л ь д б о я ғ ы ш ы 5 0 г
Романовский-Гимза бояғышы, сұйық 2 л 
Романовский-Гимза бояғышы, ұнтақ 50 г 
С п и р т 1 0 л
М е т а н о л н е м е с е э ф и р 1 л
С а п о н и н 5 0 г
Г л и ц е р и н 5 0 0 м л
Г е н ц и а н в и о л е т 5 0 г
А м м о н и й о к с а л а т ы 5 0 г
К а л и й й о д и д і 2 0 г
К р и с т а л л й о д 1 0 г
С а ф р а н и н 1 0 г

рН-ді анықтауға арналған лакмус қағаз 5 орама 
Несептегі кетонды денені анықтауға арналған 150 зерттеу 
т е с т т е р
( и н д и к а т о р л ы қ
ш а й қ а ғ ы ш т а р )
Р е з е ң к е қ о л ғ а п т а р 1 0 ж ұ п
Л а б о р а т о р и я л ы қ х а л а т 3
Қ о л с ү р т е т і н о р а м а л 6
Бөтелкеге жапсыратын этикеткалар, үлкен 2 қорап 
К ү к і р т қ ы ш қ ы л ы 1 л
Т ұ з қ ы ш қ ы л ы 1 л
М е т и л е н д і к ө к , ұ н т а қ 1 0 0 г
Иммерсиялық май 50 мл-ден 2 құты
О т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р л і к
а м б у л а т о р и я н ы ң
л а б о р а т о р и я с ы н а
а р н а л ғ а н
т е с т т е р
т і з б е с і
2-Модель
Бұл зерттеулерді істі жақсы білетін маман жүргізуге тиіс. Аталған зерттеулер 
үшін 
мейлінше 
қымбат 
құрал-жабдық 
микроскоп 
болады. 
Қ а н д ы
з е р т т е у :
Гемоглобин - цианметаноглобинді әдіс пайдаланылады, гемоглобинометр 
н е м е с е
ф о т о м е т р .
Эритроциттерді есептеу - Горяевтің есептеу камерасы немесе фотометр 
п а й д а н ы л а д ы .
Лейкоциттерді есептеу - Горяевтің есептеу камерасы пайдаланылады. 
Қан клеткаларын микроскоптық зерттеу - (нейтрофильдерді, эозинофильдерді
, базофильдерді, лимфоциттерді, моноциттерді) және эритроциттерді 
морфологиялық зерттеу (аницотоз бен пойкилоцитоз) Романовский-Гимза 
б о я ғ ы ш ы н
п а й д а л а н у
а р қ ы л ы .
С О Э
-
с т а н д а р т т ы
ә д і с
п а й д а л а н ы л а д ы .
Глюкоза деңгейі - индикаторлық шайқағыштардың көмегімен анықтау әдісі 
п а й д а л а н ы л а д ы .
Н е с е п т і
з е р т т е у :
С а н ы
-
с т а н д а р т т ы
ө л ш е у
ж о л ы м е н
Т ү с і
-
к ө з б е н
б а й қ а у
а р қ ы л ы
рН - арнаулы лакмус қағаздарды пайдалану жолымен немесе бірнеше 
көрсеткіштерді: белокты, глюкозаны, рН-ды бір лакмус қағазды пайдалана 
о
т
ы
р
ы
п
.
Ерекшелікті тығыздығын - стандартты урометрді пайдалана отырып, 
Б е л о к
-
и н д и к а т о р л ы қ
ш а й қ а ғ ы ш п е н
т е с т
Глюкоза - индикаторлық шайқағышпен тест (белокты зерттеумен 
б і р і к т і р і л г е н
т е с т )

Билирубин - мүмкіндігіне қарай бір индикаторлық шайқағышты пайдалана 
о
т
ы
р
ы
п
,
Бірнеше көрсеткіштерді: рН, белок, глюкоза, билирубин, уробилиноген, 
кетонды дене және қанды анықтауға арналған баламалы шайқағыш 
Центрифугалы қалдықтар микроскопиясы эпителиальды клеткаларды, 
лейкоциттерді, эритроциттерді, цилиндрлерді, тұз кристалдарын, бактерияларды 
а н ы қ т а у
ү ш і н
Қ а қ ы р ы қ т ы ң
ж а л п ы
т а л д а у ы :
Клеткалар микроскопиясы - Романовский-Гимза бояғышын пайдалана 
отырып 
(қан 
клеткаларының 
дифференциациясы 
сияқты) 
Бактериялар микроскопиясы - Грамм бойынша бояуды пайдалана отырып 
Қышқылға төзімді бактерияларды микроскоптық зерттеу (туберкулездің 
микобактериялары) - Циль-Нильсеннің бояғышын пайдалана отырып 
Қынаптық және уретральдық бөліп шығаруларды зерттеу: 
Табиғи "тамып іркілетін" дымқыл препарат микроскопиясы - трихомонадты 
табу 
үшін 
(жаңа 
препараттағы 
қозғалғыштық) 
Клеткалар микроскопиясы - Романовский-Гимза бояғышын пайдалана 
отырып 
(қан 
клеткаларының 
дифференциациясы 
сияқты) 
Бактериялар мен ашытқы саңырауқұлақтар микроскопиясы 
- Грамм бойынша бояуды пайдалана отырып (метилен көк бояғышын 
алмастыру үшін)
О т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р л і к
а м б у л а т о р и я
т у р а л ы
е р е ж е г е
2-қосымша
О т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р л і к
а м б у л а т о р и я н ы ң
дәрі-дәрмектік нысандамасы 
1 .
А у ы р т п а й т ы н
д ә р і - д ә р м е к т е р
1) Ауырған жерді жансыздандыратын анестетиктер
Л и д о к а и н 2 м л , 1 0 м л , 2 0 м л а м п .
и н ъ е к ц и я л а р , 1 % , 2 % е р л е р
П р о к а и н 2 м л , 5 м л , 1 0 м л а м п .
инъекциялар, 0,25%, 0,5%, 1%, 2% 
Ы с т ы қ
т ү с і р е т і н
а н а л ь г е т и к т е р ,
н е с т е р о и д т ы
қ а б ы н у ғ а
қ а р с ы
дәрі-дәрмектер
1 )
е с і р т к і л і к
е м е с
а н а л ь г е т и к т е р
И б у п р о ф е н т а б л е т к а л а р , 2 0 0 м г
Индометацин таблеткалар, 25 мг капсулдар 
Ацетилсалициловая қышқылы таблеткалар, 100 мг, 250 

м г , 5 0 0 м г
Парацетамол таблеткалар, 250 мг, 500 мг 
2 )
о п и о и д т і
а н а л ь г е т и к т е р
Т р а м а д о л 1 м л а м п у л д а ғ ы
1 % е р - д і и н ъ е к ц и я л а р
М о р ф и н 1 м л а м п у л д а ғ ы
1 % - е р - д і и н ъ е к ц и я л а р
3. Аллергияға қарсы дәрі-дәрмектер және анафилаксия кезінде 
пайдаланылатын препараттар
Дифенилгидрамин 1 мл ампулдағы 1%-ер-ді 
и н ъ е к ц и я л а р
Преднизолон 30 мл ампулдағы инъекциялар 
Эпинефрин 1 мл ампулдағы 1% ер-ді 
инъекциялар
4. Улану кезінде пайдаланылатын уға қарсы және басқа препараттар
1 )
Ө з г е ш е
( ж а л п ы )
Активтелген көмір таблеткалар, ұнтақ, 250 мг
5. Инфекцияға қарсы дәрі-дәрмектер
Б а к т е р и я ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
п е н и ц и л л и н д е р
1) Амоксициллин таблеткалар, 250 мг 
А м п и ц и л л и н т а б л е т к а л а р , 2 5 0 м г
Бензилпенциллин инъекциялар үшін ұнтақ, 
1 0 0 м ы ң Б і р 5 0 0 м ы ң Б і р ,
ф л а к о н д а р д а ғ ы 1 м л н Б і р
Бензатинбензилпенициллин инъекциялар үшін ұнтақ 
ф л а к о н д а р д а ғ ы 5 м л 1 4 4 0 м г ;
т а б л е т к а л а р , 2 5 0 м г
О р а л ь д ы қ с у с п е н з и я л а р ү ш і н
ұ н т а қ , 2 5 0 м г / 5
2 )
Б а с қ а
а н т и б и о т и к т е р
Гентамицин 2 мл-дық флакондардағы 40 
м г , 8 0 м г / м л и н ъ е к ц и я л а р
Доксициклон таблеткалар; капсулдар, 100 
м
г
;
Тетрациклин таблеткалар; капсулдар, 250 
м
г
;
Х л о р а м ф е н и к о л к а п с у л д а р , 2 5 0 м г ;
Цефотаксим инъекциялар үшін ұнтақ, 

1 0 0 0 ұ н т а қ
Эритромицин таблеткалар; капсулдар, 250 
м
г
3) 
Синтетикалық 
бактерияға 
қарсы 
дәрі-дәрмектер 
О ф л о к с и н т а б л е т к а л а р , 2 5 0 м г
Пипемидин қышқылы таблеткалар, 4000 мг; 
Капсулдар, 200 мг
4 )
С у л ь ф а н и л а м и д т е р
Триметоприм + сульфаметоксазол таблеткалар, 80 мг + 400 мг, 
20 мг + 100 мг
Вирусқа қарсы дәрі-дәрмектер
А ц и к л о в и р к р е м , 5 %
Ремантадин таблеткалар, 50 мг
Ішек құртына қарсы дәрі-дәрмектер
Пирантел шайнайтын таблеткалар, 250 
м
г
Т а з
а у р у л а р ы н а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Гризеофульбин капсулдар, таблеткалар, 125 
м г , 2 5 0 м г
Нистатин таблеткалар, 100 000 Бір, 
500 000 Бір
Протозойнға қарсы дәрі-дәрмектер
Амебиазды емдеу кезінде қолданылатын дәрі-дәрмектер
Метронидазол таблеткалар, 250 мг
6. Қан жасалуына әсер ететін шипалық дәрі-дәрмектер
1 )
А н е м и я ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Т е м і р с у л ь ф а т ы к а п с у л а л а р , 2 0 0 м г
Фоли қышқылы таблеткалар, 1 мг, 5 мг
7 .
П л а з м о а у ы с т ы р ғ ы ш т а р
Г е м о д е з и н ф у з и н , 1 0 0 м л , 2 0 0 м л ,
4 0 0 м л - н а н
флакондардағы 6%-ер-ді
8 .
Ж ү р е к - қ а н
т а м ы р л а р ы
п р е п а р а т т а р ы
1 )
С т е н о к а р д и я ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Глицерил тринитрат таблеткалар (жартылай тіл 
ұ ш ы ) , 5 0 0 м г
Динитрат изосорбиді таблеткалар (тіл асты), 5 мг 
т а б л е т к а л а р , к а п с у л д а р , 1 0
м г , 2 0 м г

2 )
Г и п е р т е н з и я ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
К а п т о п р и л т а б л е т к а л а р , 2 5 м г
Нифедипин таблеткалар, капсулдар,10 мг 
Пропранолод таблеткалар, 1 мг, 40 мг 
Резерпин таблеткалар, 100 мкг 250 мкг
3 )
Ж ү р е к
а у р у л а р ы н ы ң
г л и к о з д а р ы
Дигоксин таблеткалар, 62,5 мг, 250 мг 
4) Қан тамырлары ауруларынан естен тану кезінде қолданылатын 
дәрі-дәрмектер
Дофамин инъекциялар, 5 мл ампул-ғы 
4 0 м г / м л
Эфинефрин инъекциялар, 1 мл ампул-ғы 
1 мг/мл
5 )
Т р о м б а ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Ацетилсалицил қышқылы таблеткалар, 100 мг 
9 .
Д е р м а т о л о г и я л ы қ
д ә р і - д ә р м е к т е р
1 )
Т а з ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
М и к а н а з о л м а й , 2 %
2 )
И н ф е к ц и я ғ а
қ а р с ы
п р е п а р а т т а р
Брилиантты жасыл 20 мл флакондардағы 1%, 2% 
с п и р т т і е р - д і
3) Қабынуға қарсы және қышуға қарсы препараттар 
Г и д р о к о р т и з о н м а й , к р е м , 1 %
4) Қышымаға қарсы және педикулезге қарсы дәрі-дәрмектер 
Б е н з и л б е н з о а т с у с п е н з и я , 2 5 %
Перметрин 60 мл флакондардағы 5 мг/мл 
а у ы р ғ а н ж е р г е қ о л д а н у ү ш і н
е
р
-
д
і
1 0 .
Д и з е н ф е к ц и я л а й т ы н
ж ә н е
с е п т и к а ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
1 )
с е п т и к а ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Й о д 2 % е р - л е р
С у т е г і а с қ ы н т о т ы ғ ы 3 % е р - л е р
Хлорамин Б 0,25-0,5 ер-лерді еріту 
ү ш і н ұ н т а қ
2 ) Д е з и н ф е к т а н т т а р
Г л у т а р а л 2 % е р - л е р
Т а з а ф е н о л 2 % 5 % е р - л е р
Хлорамин Б 1%, 5% ер-лерді еріту үшін 

ұ
н
т
а
қ
1 1 .
Д и у р е т и к т е р
Гидрохлортиазид таблеткалар, 25 мг, 50 мг 
С п и р о н о л а к т о н т а б л е т к а л а р , 2 5 м г
Фуорсемид таблеткалар, 40 мг
1 2 .
А с қ а з а н - і ш е к
п р е п а р а т т а р ы
1) Антацидтер және асқазан жарасына қарсы дәрі-дәрмектер 
Алюминия гидроксид+магни әртүрлі тұтынуға дайын 
Гидроксид дәрі-дәрмектік нысандар 
Циметидин таблеткалар, 200 мг, 400 мг 
2 )
Қ ұ с у ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Метоклопрамид таблеткалар, 10 мг; 
и н ъ е к ц и я л а р , 2 м л
а м п у л а л а р д а ғ ы
5 м г / м л
3 )
Г е м м о р о и д т ы қ қ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
А н у з о л с у п п о з и т о р л а р
Индометацин суппозиторилар, 50 мг, 
1
0
0
м
г
4 )
С п а з м о л и т и к т е р
Д р о т а в е р и н т а б л е т к а л а р , 4 м г ;
И н ъ е к ц и я л а р , 2 м л
а м п у л а л а р д а ғ ы 2 0 0 м г / м л
Гидротартрат платифиллині инъекциялар, 1 мл 
а м п у л а л а р д а ғ ы 1 м г
5 )
Ә л с і р е т е т і н
С е н н а т а б л е т к а л а р , 7 , 5 м г
( с е н н о з и д т е р )
6) 
Диарее 
кезінде 
пайдаланылатын 
дәрі-дәрмектер 
О р а л ь д ы қ
р е г и т р а ц и я л ы қ
т ұ з д а р
(27,9 
г/л 
глюкозо-электролиттік 
ертіндісі 
ұ н т а ғ ы
ү ш і н )
К о м п о н е н т т е р г / л
Х л о р и д к а л и й і 1 , 5
Д е г и д р а т ц и т р а т ы т р и н а т р и й і 2 , 9
Х л о р и д н а т р и й і 3 , 5
Глюкоза 20,0
13. 
Гормондар, 
басқа 
эндокринді 
препараттар 
1) Бүйрек безі қыртысының гормондары және синтетикалық ауыстырғыштар 

П р е д н и з о л о н т а б л е т к а л а р , 5 м г
2) инсулин және диабетке қарсы басқа дәрі-дәрмектер 
Г л и б е н к л а м и д т а б л е т к а л а р , 5 м г
Еритін инсулин инъекциялар, 40 МЕ/мл, 
8 0 М Е , м л ,
1 0 м л ф л а к о н д а р д а ғ ы 1 0
М
Е
/
м
л
3 )
Б а л а
б і т у г е
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Г о р м о н а л ь д ы қ
к о н т р а ц е п т и к т е р
Норэтистерон таблеткалар, 350 мг, 5 мг 
Энантат норэтистероны 1 мл флакондағы 200 мг/мл 
майлы ер-лер
Этинилэстрадиол + левоноргестрол таблеткалар, 30 мг + 150 
м г , 5 0 м г + 2 5 0 м г
Этинилэстрадиол + норэтистерон таблеткалар, 50 мг + 1,0 мг 
Ж а т ы р
і ш і л і к
д ә р і - д ә р м е к т е р
І ш к і
ж а т ы р л ы қ
б а л ы
б а р
с п и р а л ь
Т о с қ а у ы л д ы қ
ә д і с т е р
С п е р м и ц и д т і
п р е з е р в а т и в т е р
( н о н о к с и н о д )
н е м е с е
о н с ы з
С п е р м и ц и д і
б а р
Д и а ф р а г м а л а р
(ноноксинол)
14. 
Офтольмологияда 
қолданылатын 
дәрі-дәрмектер 
1) Инфекцияға қарсы дәрі-дәрмектер
А ц и к л о в и р к ө з м а й ы , 1 %
Сульфацил-натрий 1,5 мл түтіктердегі 20% 
е р - л е р ( к ө з г е т а м ш ы л а р )
Э р и т р о м и ц и н к ө з м а й ы , 0 , 5 %
2 )
Қ а б ы н у ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
П р е д н и з о л о н е р - л е р ( к ө з ) , 0 , 5 %
3 )
М и о т и к а л ы қ
д ә р і - д ә р м е к т е р
ж ә н е
Глаукома 
кезінде 
қолданылатын 
дәрі-дәрмектер 
Гидрохлорид пилокарпин ер-лер (көз), 2%, 4% 
Т и м о л о д е р - л е р ( к ө з ) , 0 , 2 5 % 0 , 5 %
15. Жатыр бұлшық етін жиыратын және әлсірететін дәрі-дәрмектер 
1 )
Ж и ы р а т ы н
д ә р і - д ә р м е к т е р
Окситоцин инъекциялар, 1 мл ампуладағы 
2 )
Ә л с і р е т е т і н
д ә р і - д ә р м е к т е р
С а л ь б у т а м о л т а б л е т к а л а р , 4 м г ,

и н ъ е к ц и я л а р , 5 м л
а м п у л а л а р д а ғ ы 0 , 0 5 % е р - л е р
1 6 .
П с и х о т р о п т ы қ
д ә р і - д ә р м е к т е р
1) Жалпы мазасыздық кезінде пайдаланылатын седативтік 
д ә р і - д ә р м е к т е р
Д и а з е п а м т а б л е т к а л а р , 5 м г ,
1 м л , 2 м л а м п у л а л а р д а ғ ы 5
м г / м л и н ъ е к ц и я л а р
17. Тыныс алу органдарының жұмысына әсер ететін шипалық 
д ә р і - д ә р м е к т е р
1 )
Д е м і к п е г е
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Бронхолитиктер инъекциялар, 10 мл 
а м п у л а л а р д а ғ ы
А м и н о ф и л л и н 2 , 4 % е р - л е р
Сальбутамол таблеткалар, 2 мг, 4 мг; 
2 )
Қ а б ы н у ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Дипропионат беклометазоны ингаляция, дозаға 5 мкг, 
1 0 0 м к г
Кромоглицин қышқылы ингаляция (аэрозоль), 
дозаға 20 мг
3 )
Қ а қ ы р ы қ
т ү с і р е т і н
д ә р і - д ә р м е к т е р
Бромгексин таблеткалар, 4 мг, 8 мг; 
ш ы р ы н , 4 м г / 5 м л
18. Су, электролитті және қышқыл-сілтілік тепе-теңдіктің 
бұзылысын түзейтін ерітінділер
1 )
І ш к е
қ а б ы л д а й т ы н
д ә р і - д ә р м е к т е р
Р е г и д р о н 2 7 , 9 г / л ұ н т а қ
( г л ю к о з о - э л е к т р о л и т т і е р - л е р
ү
ш
і
н
)
Қ
ұ
р
а
м
ы
Х л о р и д к а л и й і 1 , 5
Д е г и д р а т а т
ц и т р а т ы н ы ң
т р и н а т р и й і
2 , 9
Х л о р и д н а т р и й і 3 , 5
Г л ю к о з а 2 0 , 0
2 )
П а р е н т е р а л ь д ы қ
Инъекциялар үшін су инъекциялар, 2 мл, 5 мл, 10 
м л а м п у л а л а р д а ғ ы
и н ъ е к ц и я л а р ,
Глюкоза инъекциялар, 200 мл, 400 мл 

ф л а к о н д а р д а ғ ы 5 % е р - л е р ,
5 м л , 1 0 м л , 2 0 м л
а м п у л а л а р д а ғ ы
4 0 % е р - л е р ,
Хлорид натрийі инъекциялар, флакондардағы 
0 , 9 % и з о т о н и к а л ы қ е р - л е р
1 9 .
В и т а м и н д е р
м е н
м и н е р а л д а р
1 )
В и т а м и н д е р
Ж ү к т і
ә й е л д е р
ү ш і н
1
м г
ф о л и
қ ы ш қ ы л ы
б а р
п о л и в и т а м и н д е р
Б а л а л а р
ү ш і н
п о л и в и т а м и н д е р
Ү л к е н д е р
ү ш і н
п о л и в и т а м и н д е р
2 )
Н е о р г а н и к а л ы қ
з а т т а р
Кальций глюконаты таблеткалар, 250 мг, 500 мг 
Й о д м а й д ы и о д т а у , 1 м л ( 4 5 0 м г
й о д ) , і ш к е
қ а б ы л д а у ү ш і н
а м п у л а л а р д а ғ ы 1 м л
( 4 5 0 м л й о д ) , 0 , 5 м л ( 2 4 0
м г й о д )
Натрий фториді таблеткалар, 500 мкг 
2 0 .
И м м у н о г л о б у л и н д е р
ж ә н е
с а р ы с у л а р
Құтыруға қарсы иммунолглобиндер инъекциялар, флакондардағы 
Б і р / м л
Ботулинстік улануға қарсы сарысу инъекциялар 
Дифтериялық улануға қарсы сарысу инъекциялар, флакондардағы 
1 0 0 0 Б і р , 2 0 0 0 0 Б і р
Сіреспеге қарсы иммуноглобулин инъекциялар, флакондардағы 
(адамға тән) 500 Бір
Ода 
жағдайларында 
шұғыл 
көмек 
көрсету 
үшін 
шипалық дәрі-дәрмектердің тізімі
1) Ауырған жерге қолданатын анастетиктер
Лидокаин инъекциялар, 2 мл, 10 мл, 20 мл 
а м п у л а л а р д а ғ ы 1 % , 2 % е р - л е р ,
Прокаин инъекциялар, 2 мл, 5 мл, 10 мл 
а м п у л а л а р д а ғ ы 0 , 2 5 % , 0 , 5 % , 1 %
2% ер-лер
6 .
Е с і р т к і л і к
е м е с
1) 
Аналигетиктер 
және 
ыстық 
түсіретіндер 

Ацителсалицел қышқылы таблеткалар, 100 мг, 250 мг, 
5
0
0
м
г
Индометацин инъекциялар, 2 мл ампулалардағы 
3
0
м
г
2 )
о п о и д т і
а н а л г е т и к т е р
Т р а м а д о л и н ъ е к ц и я л а р , 1 м л
а м п у л а л а р д а ғ ы 1 % е р - л е р
7. Анафилаксия кезінде пайдаланылатын аллергияға қарсы 
д ә р і - д ә р м е к т е р
м е н
п р е п а р а т т а р
Дифенилгидрамин инъекциялар, 1 мл ампулалардағы 
1 % е р - л е р
Преднизолон инъекциялар, ампулалардағы 30 мг 
т а б л е т к а л а р , 5 м г
Х л о р п и р а м и н т а б л е т к а л а р , 2 5 м г
инъекциялар, 1 мл ампулалардағы 
2 % е р - л е р
Эпинефрин инъекциялар, 1 мл ампулалардағы 
1 % е р - л е р
8 .
Ө з г е ш е
е м е с
у ғ а
қ а р с ы
( Ж а л п ы )
Активтенген көмір таблеткалар, ұнтақ 250 мг 
5 .
И н ф е к ц и я ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Бензилпенициллин инъекция үшін ұнтақ, 500 мың 
Бір, флакондардағы 1 млн Бір
6-1. Стенокардияға қарсы дәрі-дәрмектер
Глицерин тринитрат таблеткалар (тіл асты), 500 мг 
Динитрат изосорбиді таблеткалар (тіл асты), 5 мг 
Т а б л е т к а л а р , к а п с у л д а р , 1 0 м г ,
20 мг
6 - 2 .
Г и п е р т е н з и я ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Гидралазин инъекция үшін ұнтақтар, 20 мг 
т а б л е т к а л а р , 2 5 м г , 5 0 м г
Гидрохлорид клонидині таблеткалар, 0,075 мг, 0,3 мг; 
инъекциялар, 1 мл ампулалардағы 
0 , 1 5 % е р - л е р
Нифедипин таблеткалар, капсулдар, 10 мг 
Пропранолол таблеткалар, 1 мл, 5 мл 
ампулалардағы 0,1% ер-ді 10 мг, 
4 0 м г и н ъ е к ц и я

6 - 3 .
Ж ү р е к
г л и к о з и д т е р і
Строфантин Г. инъекциялар, 1 мл ампулалардағы 
0 , 0 0 5 0 , 1 % е р - д і
6-4. Қан тамырлары ауруының естен тануы кезінде қолданылатын 
д ә р і - д ә р м е к т е р
Допамин инъекциялар, 5 мл ампулалардағы 
4 0 м г / м л
Эпинефрин инъекциялар, 1 мл ампулалардағы 
0,1 % ер-ді
6 - 5 .
Т р о м б а ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Ацетилсалициль қышқылы таблеткалар, 100 мг 
7 . Д и у р е т и к т е р т а б л е т к а л а р , 4 0 м г
фуросемид Инъекциялар, 2 мл ампулалардағы 
1 0 м г / м л
8-1. Асқазан жарасынан қан аққанда пайдаланылатын 
дәрі-дәрмектер
Циметидин инъекциялар, 2 мл ампулалардағы 
2 0 0 м г / м л Г В А
8 - 2 .
Қ ұ с у ғ а
қ а р с ы
д ә р і - д ә р м е к т е р
Метоклопрамид инъекциялар, 2 мл ампулалардағы 
2 0 0 м г / м л
прометазин элексир, шырын, 5 мг/мл; 
и н ъ е к ц и я л а р , 2 5 м г / м л
8 - 3 .
С п а з м о л и т и к т е р
Дротаверин инъекциялар, 2 мл ампулалардағы 
Гидротартрат платифиллині инъекциялар, 1 мл ампулалардағы 
1 мг
9. Гипергликемиялық және гипогликемиялық команы емдеу үшін 
Еритін инсулин инъекциялар, флакондардағы 40 
М Е / м л , 8 0 М Е / м л , 1 0 М Е / м л
Глюкоза инъекциялар, 5 мл, 10 мл, 20 мл 
ампулалардағы 40% ер-ді
10. Жалпы мазасыздық кезінде пайдаланылатын седативтік 
дәрі-дәрмектер мен шипалар
Д и а з е п а м т а б л е т к а л а р , 5 м г ,
и н ъ е к ц и я л а р ,
1 мл, 2 мл ампулалардағы 5 мг/мл 
Хлоарпромазин инъекциялар, 1 мл, 2 мл 
а м п у л а л а р д а ғ ы 2 5 % е р - д і

Прометазин Элексир, шырын, 5 мг/мл; 
и н ъ е к ц и я л а р , 2 5 м г / м л
1 1 .
Б р о н х о л и т и к т е р
Аминофиллин инъекциялар, 10 мл, 2 мл 
а м п у л а л а р д а ғ ы 2 , 4 % р - д і
Сальбутамол ингаляция, дозаға 100 мкг 
12. Су, электролитті және қышқылдық-сілтілік тепе-теңдік 
б ұ з ы л ы с ы н
т ү з е й т і н
е р і т і н д і л е р
1 )
П е р о р а л ь д ы қ
р е г и д р а т а ц и я
Оральдық регидратациялық тұздар ұнтақ, 27,9 г/л 
( г л ю к о з о - э л е к т р о л и т т і
е р і т і н д і )
К о м п о н е н т т е р г / л
Х л о р и д к а л и й і 1 , 5
Д е г и д р а т
ц и т р а т ы н ы ң
т р и н а т р и й і
2 , 9
Х л о р и д н а т р и й і 3 , 5
Глюкоза 20,0
2 )
П а р е н т е р а л ь д ы
Инъекциялар үшін сулар инъекциялар, 2 мл, 5 мл,10 мл 
а м п у л а л а р д а ғ ы
Глюкоза 200 мл, 400 мл флакондардағы 
5 % е р - д і , 5 м л , 1 0 м л , 2 0 м л
ф л а к о н д а р д а ғ ы 4 0 % е р - д і
Хлорид натрийі инъекциялар, 200 мл, 400 мл 
флакондардағы 0,9% ер-ді
1 2 .
П л а з м о а у ы с т ы р ғ ы ш т а р
Гемодез инфузин, 100 мл, 200 мл, 400 мл 
флакондардағы 6% ер-ді
1 3 .
И м м у н о г л о б у л и н д е р
м е н
с а р ы с у л а р
Құтыруға қарсы иммуноглобулин инъекциялар, флакондардағы 150 
Б і р / м л
Ботулинистік улануға қарсы инъекциялар 
қ а р с ы
с а р ы с у
Дифтериялық улануға қарсы флакондардағы 10000 Бір, 
қ а р с ы с а р ы с у 2 0 0 0 0 Б і р
Сіреспеге қарсы иммуноглобулин инъекциялар, флакондардағы 
(адамдық) 500 Бір
Бекітілген халыққа 10 мың есебімен ОДА-ға шұғыл көмек үшін 
медикаменттердің айлық қажеттілігі ____________________________________

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Дәрі-дәрмектердің Орташа айлық Дәрі-дәрмектік нысан 
атауы қажеттілік және/немесе байламадағы 
( б а й л а м а ) б і р л і к т е р д і ң с а н ы
____________________________________________________________________ 
А м и н о ф и л л и н , 2 , 4 % - 5 2 1 0 а м п у л а
0,5 ацетилсалицил қышқылы 10 10 таблетка 
1%-1 мл дифенилгидрамин 2 10 ампула 
1 0 0 0 0 0 0 Б і р н а т р и й т ұ з ы 2 0 ф л а к о н
б е н з и л п е н и ц и л л и н і
10 мг/мл-2 мл гидралазин 2 10 ампула 
0,5 мг тринитрат глицерлі 4 40 таблетка 
1 0 м г / 2 м л д и з е п а м 4 5 а м п у л а
0 , 5 % - 5 м л д о п а м и н 2 1 0 а м п у л а
2 % - 2 д р о т а в е р и н 2 5 а м п у л а
10 мг динитрат изосорбиді 4 10 таблетка 
0 , 1 5 % - м л г и д р о х л о р и д 2 1 0 а м п у л а
к л о н и д и н і
0 , 0 1 5 м г г и д р о х л о р и д 2 5 0 т а б л е т к а
к л о н д и н і
Л и д о к а и н 2 % - 2 м л 2 1 0 а м п у л а
2 м л м е т о к л о п р а м и д 2 1 0 а м п у л а
1 0 м г н и ф е д и п н и 2 5 0 т а б л е т к а
2 5 м г - м л п р е д н и з о л о н 4 1 0 а м п у л а
5 м г п р е д н и з о л о н 2 5 0 т а б л е т к а
0 , 5 % - 1 0 п р о к а и н 4 2 0 а м п у л а
5 0 м г - 2 м л п р о м е т а з и н 2 1 0 а м п у л а
0 , 0 4 п р о п р а н о л о л 2 5 0 т а б л е т к а
2 0 м г - 2 м л ф у р о с е м и д 2 5 а м п у л а
20 мг - 1 мл хлоропирамин 2 10 ампула 
2,5% - 2 мл хлорпромазин 2 10 ампула 
2 0 0 м г / м л - ц и м е т и д и н 2 1 0 а м п у л а
0 , 1 8 % 1 - м л э п и н е ф р и н * 2 1 0 а м п у л а
1 0 0 м г - 2 м л т р а м а д о л 2 5 а м п у л а
250 мг активтелген көмір** 100 10 таблетка 
4 0 0 м л г е м о д е з 4 Ф л а к о н
0 , 0 2 5 - 1 м л с т р о ф а н т и н 2 1 0 а м п у л а
Қысқа мерзімдік әсер ететін 4 Флакон 
а д а м ғ а
с а л а т ы н
и н с у л и н ,
4 0

Б і р / м л - 1 0
м л
4 0 % - 1 0 м л г л ю к о з а 2 1 0 а м п у л а
4 0 % - 2 0 м л г л ю к о з а 2 1 0 а м п у л а
% - 4 0 0 м л 5 г л ю к о з а 4 Ф л а к о н
2 0 0 д о з а ғ а с а л б у т а м о л 4 И н г а л я т о р
Оральдық дегидратациялық 100 байлама 
т
ұ
з
д
а
р
2 мл ампуладағы инъекция 2 10 ампула 
ү ш і н
с у л а р
0,9%-200 мл хлорид натрийі 10 флакон 
0,9%-400 мл хлорид натрийі 10 флакон
Ескертпе: 
-
ә д е т т е г і
0 , 1
д о з и р о в к а
- таблеткалар емес, тез арада жылдам әсер ете алатын активтелген көмір 
б о л у ы
қ а ж е т
Дәрі-дәрмектердің коммерциялық фирмалық атауларын негізгі шипалық 
дәрі-дәрмектердің Халықаралық және коммерциялық атауларының қалталық 
анықтамалығынан табуға болады (Алматы, 1998)
О т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р л і к
а м б у л а т о р и я
т у р а л ы
е р е ж е г е
3-қосымша
О т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р л і к
а м б у л а т о р и я н ы ң
ұсынылатын штаттық нормативтері
Осы Ережеде, жарғы мен берілген лицензияда көзделген халыққа бекітілген 
контингентке емдеу-профилактикалық көмектің көлеміне сәйкес отбасылық 
дәрігерлік амбулаторияның аға дәрігері медициналық қызметкерлердің 
құрылымы мен санын дербес белгілейді.
Б е к і т і л г е н
1 0
м ы ң
х а л ы қ қ а
о т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р л і к
а м б у л а т о р и я н ы ң
ұсынылатын штаттық нормативтері
1. Отбасылық дәрігерлік амбулаторияның аға дәрігері 1,0 
2. Жалпы тәжірибені жүзеге асыратын дәрігер-отбасылық 
д ә р і г е р 5 , 0 - 6 , 0
3 . М е н е д ж е р 1 , 0
4. Орта медициналық қызметкер (жалпы практикадағы 10,0-12,0 
медициналық бике, фельдшер/акушерка, лаборант және 
б а с қ а л а р ы )

5. Медициналық регистратор 1,0 - 2,0 
6 . С а н и т а р к а 2 , 0
Жиынтығы 22 - 26
Халықтың тығыздығына байланысты 1 жалпы тәжірибені жүзеге асыратын 
дәрігер-отбасылық дәрігер бекітілген халыққа - 1000-3000 тұрғынға ұсынылатын 
сан.
О т б а с ы л ы қ
д ә р і г е р л і к
а м б у л а т о р и я
т у р а л ы
е р е ж е г е
4-қосымша
Отбасылық 
дәрігерлік 
амбулатория 
жұмысын 
б а ғ а л а у ғ а
қ о й ы л а т ы н
Талаптар
А н а л а р
ө л і м і
( т о қ т а т у ғ а
б о л а т ы н )
Н ә р е с т е л е р
ө л і м і
Ж ү к т і
ә й е л д е р
п а т р о н а ж ы
Ж а ң а
т у ғ а н
б а л а л а р
п а т р о н а ж ы
И м м у н о п р о ф и л а к т и к а
п р о ц е н т і
Ж е д е л
ж ә р д е м г е
ө т і н і ш
А с қ ы н у
ж а ғ д а й л а р ы :
-
т у б е р к у л е з
-
қ а т е р л і
а у р у л а р
Б о с а н у д ы ң / а б о р т т а р д ы ң
а р а қ а т ы н а с ы
Байқауға алынған сырқаттың кеш ауруханаға жатқызылуы 
Контрацептивтер алатын фертильдік жастағы әйелдердің проценті 
-
В
М
С
-
Т а б л е т к а л а р
-
и н ъ е к ц и я л а р
Ж а с ө с п і р і м д е р
ж ү к т і л і г і н і ң
п р о ц е н т і
Ауруханаға жатқызылу деңгейі (стационарға түсу саны) 
С ы р қ а т т а р д ы
қ а н а ғ а т т а н д ы р у
с а н ы
* Көрсеткіштердің нақты цифрлары аймақтық ерекшеліктерді негізгі ала 
отырып белгіленеді (облыстарда, қалаларда, республикада соңғы үш жыл ішінде 
қалыптасқан орташа статистикалық көрсеткіштер)
© 2012. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің «Қазақстан Республикасының Заңнама және 
құқықтық ақпарат институты» ШЖҚ РМК