Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасының ОҚУ-Әдістемелік кабинеті
жүктеу/скачать 1,61 Mb.
|
Жамбыл облысы кімдігіні білім бас армасыны О У- дістемелік ка
Mupac Añn
Қазақ тілі мен әдебиеті Т2» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары 1-нұсқа ТыңдалымМәтінді тыңдаңыз. Достықтың мағынасын ашатын тірек сөздер мен автордың көзқарасын білдіретін сөйлемді анықтаңыз. Достық деген не? Мен үшін – бұл ең алдымен, қиын уақытта көмекке келетін сенімді адамның болуы. Нағыз досқа сенің әлеуметтік мәртебен маңызды емес, ол сені ренжітпейді және қызғанбайды. Артыннан жаман сөздер айтпайды. Іспен болмаса да, кеңеспен көмектеседі. Әрине, кемшілігі жоқ адам болмайды, олда қателік жасап, жүрекке ауыр тиетін сөздерді айтып қалуы мүмкін. Сондықтан, бір-біріне кешірімді болу керек.Шынайы достық, шынайы махаббат сияқты, сирек кездеседі. Шынайы достық дегеніміз – бұл адалдық пен сенімділік. Нағыз дос, жолдасына ешқашан опасыздық жасамайды, ол әрқашан оған жанқияр болады. Барлық адам сізден бас тартқанның өзінде, ол сізді ешқашан тастамайды және әрқашан қасыңыздан табылады. Шынайы достар шыншыл болады, жағымпаздық пен екіжүзділікке орын жоқ. Шыңдық ашы болса да, оны жасырмай бетке айтады. Есіңізде болсын: достар – біздің айнамыз. Егер сіз адал болмасаңыз, өз досыңыздан адалдықты күтпеңіз! Біз көбінесе көңілді, мейірімді және жанашыр адамдармен достасуға тырысамыз. Бірақ, аспан әрқашан ашық бола бермейді, көмек керек болған кезде достарымызға жүгінеміз. Міне, осы сәтте, кімнің қандай екенін түсінеміз. Сен мұқтаж болған кезде, сеннен бас тартпаған жолдасыннан ешқашан айырылма! Өйткені, есінде болсын: досты жоғалту оңай, ал табу қиын! «Айырылмастай досыңа қайырылмастай сөз айтпа» деген бар, соны есіңде сақта! Шынайы достықтың мағынасын ашатын тірек сөздерді анықтаңыз. А) жағымпаздық пен қулық В) махаббат пен адалдық С) надандық пен шыншылдық опасыздық пен екіжүзділік сенімділік пен адалдық [1] Автор көзқарасы берілген сөйлемді көрсетіңіз. А) ата-ананы қадірлеу керек. В) білім мен ғылым шынайы достықтың белгісі С) өркөкіректік жақсылыққа жетелейді. D)шынайы дос адал, шыншыл, сенімді болады. Е) шынай достық дегеніміз - өзімшілдік пен еріншектік. [1] Бос орындарға қажетті сөзді қойыңыз. 2 сөзден артық жазбаңыз. Нағыз дос, жолдасына ешқашан , ол әрқашан оған жанқияр болады. [1]
Мәтінде қандай мақал айтылды? Мағынасын ашып жазыңыз.
[1]
Берілген сұраққа тыңдалым мәтіні бойынша жауап беріңіз. Автордың достық туралы негізгі ойын түйіндеп жазыңыз. _ [1]
Оқылым
Мәтінді мұқият оқыңыз. Композициялық құрылымына талдау жасаңыз. Ауру бала әл үстінде. Бүгін түс ауа қол-аяғы мұздады. Құр қаңқасы қалған кішкентай кеудеде тыныс сарқылып, әке-шеше үмітін үзіп барады. Талай баланы қара жерге беріп, заразат боп жүрегі шайлығып қалған анада зәре жоқ. Дауыс салуға Мөңкеден қаймығып, баланың бас жағында үнсіз егіліп отыр. Әлиза, мықты едің ғой... Шыда! Әлиза бұрын да тоғыз баласын жерлеген әйел: алты ұл, үш қызы ауыл сыртындағы қара молада. Енді, міне, бұлардың соңғы алданышы... қырықтан асқанда көтерген сүт кенжесі... Соңғы шырағы сөніп барады. Ішке Әліби кірді. Онсыз да өзін шаққа ұстап отырған Әлиза әкесін көргенде аңырап, құшақтай алды. Құдай-ай!.. Не пиғылымнан таптым? Балам, шаршаған шығарсың... Демал. Әліби қызын сүйеп апарып, төсегіне жатқызды. Жанынан үлкен ақ шыт орамал алып, көзін сүртті. Балам, бекем бол!.. Құдайдың салғанын көрерсің,- деп қызын жұбатпақ боп отырып, көңілшек шал қосыла жылады. Сосын өзінің осалдығын жуып-шаятын сылтау іздегендей,-біздің үйдің тентегі ере келмек боп еді...- деді. Бұл үй таң атқанша кісіден құр болмады. Ел жата Есбол, Еламан, Рай келді. Кейінірек Дос келді. Өзге балықшылар да кезектесіп келіп қара көрсетіп жүр. Олар кешелі-бүгін Мөңкені ауру бала қасында қалдырып, ауын қарап қайтқылары кеп еді. Оған Еламан көнбеді. Ауру жанында езіліп отыра бергеннен оның қайта бір мезгіл мұз үстіне шығып қайтқанын жөн көрді. [2]
Әңгімедегі кейіпкердің іс-әрекетіне баға беріңіз.
Перифраз түрінде берілген сұрақтың жауабын оқылған мәтіннен тауып жазыңыз. Өзінің әлсіздігін жуып-шаюға сылтау іздеген кейіпкер? [1]
жүктеу/скачать 1,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|