Інгеннің сан шудасы секілденіп,
Ұйысқан шалғыныма бір аунайын
Бұлтты бураға, шалғынды інгеннің сан шудасына балаған ақын енді бір өлеңінде («Бесікмола») құм төбешіктерге толы даланы ботаның өркешіне ұқсатады:
Шөгергендей қаз қатар жүз ботаны
Өркеш өркеш құмды айтам сізге тағы
Құмды даланы түйе өркешімен бейнелеу ақын өлеңдерінде тұрақты түрде көрініс береді:
Жатын жайға тақаған күн өлеңінде:
Жарбай өркеш жатаған құм,
Жатты ыңырсып түнімен
Сағыныш пен қимастықтың мекені болған сары дөң Есенғали лирикасындағы поэтикалық символдардың бірі болса, сол сары дөңді де сүйікті жануары – түйемен байланыстыра жырлайды:
Саратан сартап еткен сары дөңім өлеңінде:
Саратан сартап еткен сары дөңім,
Санамнан бір шықпайсың әлі менің.
Дірілдеп сүт тайлақтың өркешіндей,
«Қара бура» өлеңінде ересен күш пен қайрат, күштіден күшті боп шыққан қара бураның алапат екпіні суреттелген.
Түс түйе боп енеден туған ірі,
Желкілдейді желкеде шуда жүні.
Шайыры ағып, аузынан көбігі атып,
Жатқызбайды күні түн буралығы
Күміс жалды күрең мен қаба жалды қара құнан – ақын өлеңдерінен өзіндік орын алып, поэтикалық бейне дәрежесінде көрінетін ‐ символдық бейне.
Жылқы жылы,
Жақсы тілек тілейінші Құдайдан,
Мүмкін мәңгі құтылармын сұм ойдан.
Мүмкін, енді түсіме енбес түндерде
Қаба жалды қара құнан мұңайған
Елден кетіп, қалаға жеткен ақынның лирикалық қаһарманының ойынан осы құнан кетпейді:
...Сөйтіп елден кеткенмін, Қырсауды да, жүйрікті де көп көрдім.
Қаба жалды қара құнан боп мені, Түн ішінде оятады өткен күн
Құс-қыз кейпінде құбылып жүретін пері қыздарының бейнесі қазіргі лирикада да түрлене қолданылып, сезімдік халді, ішкі әлем қалпын танытуда маңызды көркемдік қызмет атқаруда.
«Менің үйім анау шатқалда емес»
Бір түні мен ұйықтармын, ұйықтаған соң,
Кетеді ұшып бұла күз қыз боп пері
Бұл жолдардағы құбылушылық қалыптасқан желіден сәл өзгешерек. «Пері» сөзі Е. Раушанов өлеңдерінде тұрақты бейнелеу құралы немесе тылсым сырлы персонаж ретінде жиі көрініп отырады
« Іңір» өлеңінде:
Сүйдім мен Іңір деген пері қызын,
Тәуекел - не ажалым,
He қызығым.
Ақырын жаныма кеп отырады ол,
Жасырып жез тырнағын жеңіне ұзын.
«Атлантида»:
Су перідей мүсінін көрсең оның.
Жер бетінде ондай қыз болмақ емес,
Атлантида қызы еді ол - мен сенемін.
«Атлантида, зілзала, заманақыр»,
«Мұнар жапты сары белді»:
Дыбыссыз пері-толқын дедектеді,
Қағынған,о не деген желөкпе еді?
Кетеді лақтырып керең китім
Таң деген бір жағаға кенет мені.
«Әкемнің өлеңі»:
Түріп бір сәт тұңғиық түнге құлақ,
Батып бара жатасың бірге құлап -
Достарыңызбен бөлісу: |
