~~Қалыпты және аномаль дисперсияны түсіндіріңіз. Сыну және жұту көрсеткішінің жиіліктен тәуелділіктерін айқындаңыз.
Заттың сыну көрсеткішінің жарық толқынының ұзындығына немесе жиілігіне тәуелділігі жарықтың дисперсиясы деп аталады. Дисперсия құбылысын зертеуге арналған тәжірибені алғаш рет айқастырылған призмалар әдісі бойынша Ньютон (1672 ж) жасады.
Ақ жарық вертикаль саңылау және сындырушы қырлары өзара
перпендикуляр екі призмадан өтіп линза арқылы экранда жинақталады. Бір
призма болған жағдайда горизонталь тұтас спектр пайда болады (ав
штрихы). Екінші призманы қойғаннан кейін әр сәуле сындыру көрсеткіші неғұрлым үлкен болса соғұрлым төмен қарай ауытқиды. ав спектрі төмен қарай ауытқып ab күйіне келеді. Қызыл спектр а ең аз, ал күлгін спектр b ең көп ауытқиды.
Мөлдір заттарда сыну көрсеткіші жарықтың толқын ұзындығы кеміген сайын артады. Бұл құбылысты қалыпты дисперсия деп атайды. Зерттеулер нәтижесінде қалыпты дисперсияға кері жағдайдың да болатындығын, яғни толқын ұзындығының өсуімен сыну көрсеткішінің артқандығын бақылаған. Бұл жағдай аномалъды дисперсия деп аталады.
Достарыңызбен бөлісу: |
