Жұбайлар шаттығЫ



Pdf көрінісі
бет97/164
Дата07.02.2022
өлшемі0,89 Mb.
#85771
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   164
Байланысты:
ЖҰБАЙЛАР ШАТТЫҒЫ

ЖЕТІНШІ БӨЛІМ 
ЕМІЗУ ЖӘНЕ ҚАМҚОРЛЫҚ 
1. Емiзу 
а) Емізудің маңыздылығы мен үкімдері 
ә) Емізу хақы 
б) Емізудi харам ететiн шарттары 
в) Қолдан емізу 
г) Омыраудан шығару 
2. Қамқорлық (тәрбиелеу) 
а) Қамқорлық хақы 
ә) Қамқорлық мерзімі 
б) Ажырасқан ата-ананың хақы 
3. Сауал-жауап 
1. Емізу 
Ислам дiнiнде мiндеттi түрде тектік жақындық, құдалық, емізу 
мәселелерiне байланысты шариғат үкiмдерi ескерілгеннен кейін 
ғана некеге тұруға рұқсат етiледi.
а) Емізудің маңыздылығы мен үкімдері 
Аллаһ тағала Құранда: 
«...Сүт емізген аналарыңмен
омыраулас қыз туыстарыңмен үйленулерің харам етілді...»
1
, – 
деген. 
Абдуллаһ ибн Аббас (Аллаһ әкесі екеуіне разы болсын): 
«Пайғамбар (с.а.с.): 
«Тек арқылы 
(үйлену)
харам етiлгеніндей, 
емізу арқылы да харам болады»
, – деді»
, – деген
2

Яғни емізу, ему арқылы туыстық қатынастың орнауы – 
олардың бiр-бiрiне үйленуiн харам ететін себептердің бірі. Емізу 
арқылы тектік туыстыққа ұқсас, үйленуді харам ететін жүйе 
пайда болады. Мысалы, туыстық жүйеде: әке, ата, шеше, аға-іні, 
1
«Ниса» сүресі, 23-аят. 
2
Әл-Бұхари, Муслим. 


85 
әпке-қарындас, нағашы, нағашы апа, нағашы әпке, нағашы 
қарындас, нағашы аға-іні жақын туыстар саналады. Емізу арқылы 
қалыптасқан туыстықтың үкімі де дәл осындай. Емшектегі бала 
бір әйелді (төменде баяндалатын шарттарына сай) емсе, ол 
емізуші әйел балаға «емізуші ана», оның күйеуі «әке», балалары 
«аға-іні» және «әпке-қарындас», ал аға-інілерi мен әпке-сіңлілері 
«нағашы» мәртебесіне ие болады. Сондықтан ол балаға есейе 
келе бұлардың бірімен үйленуі харам етіледі. 
Шариғаттың емізуге орай үйленуді харам ететiн үкiмдерi 
болғандықтан, бұл мәселеге немқұрайды қарамаған жөн. Емізуші 
әйел алдымен баланың тегiн анықтап алмай, оны емізуіне 
болмайды. Мұндай істе аса сақ болған жөн. Ал емізіп қойған 
жағдайда, «пәленше деген әйел, пәлен-пәлен деген қыздар мен 
ұлдарды емізген» деп, жұртқа жария ету керек. Абзалында, бұл 
жолмен туыстасқан адамдар білместiкпен үйленiп қоймасы үшін 
АХАЖ (азаматтық хал актілерін тіркейтін бөлім) сияқты құзырлы 
орындарда арнайы бір кiтапқа тіркелетін болса, игi болар еді. 
Ислам елдерінiң құзырлы орындарында «Сүт ана» деген бөлімше 
ашылып, емізушілер мен емізілгендер тіркеліп отырса, неке қию 
iсiнде шариғат талаптарының бұлжымай орындалатынына 
септiгiн тигiзерi анық. 
ә) Емізу хақы 
Емізу – ананың баласы алдындағы бірінші мiндетi. Баланың 
ана сүтiн тойып iшуге хақы бар. Оны өз анасының емізгені 
жақсы. Аллаһ тағала Қасиеттi Құранда: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   164




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет