ЖҰмыс бағдарламасы пәнің аталуы: «Әртүрлі аурулар кезінде тағаммен емдеу»

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

- материалды рефераттық хабарлама түрінде дайындау.

Рефератты құрастыруға қойылатын талаптар:

а) реферат көлемі 4-5 баспа беті аралығында болуы керек.

б) реферат құрамында болу қажет:

1. 
   Сыртқы беті.
   
2. 
   Мазмұны (рефераттың бөлімдерін басталатын беттерінен бастап көрсетілген түрде келтіру).
   
3. 
   Кіріспе (зерттелетін мәселенің негізін құрау, тақырыпты таңдау себебін түсіндіру, оның маңыздылығы мен өзектілігін түсіндіру, рефераттың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру).
   
4. 
   Негізгі бөлімі (рефераттың осы бөлімінің әр бөлігі дәлелді түрде жеке мәселені немесе оның бір жағын ашады, алғашқының логикалық жалғасы болады; осы бөлігінде кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. берілуі мүмкін).
   
5. 
   Қорытынды (қорытынды жүргізіледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды, ұсыныстар беріледі).
   
6. 
   Әдебиеттер тізімі.
   

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

- берілген әдебиеттен ақпаратты тауып, материалмен танысу;

- материалды рефераттық хабарлама түрінде дайындау.

4. Орындалу түрі: тақырып бойынша, рефераттық хабарлама дайындау: «Метаболиттік синдром».

5. Орындалу критериялары:

а) реферат көлемі 4-5 баспа беті аралығында болуы керек.

1. 
   Сыртқы беті.
   
2. 
   Мазмұны (рефераттың бөлімдерін басталатын беттерінен бастап көрсетілген түрде келтіру).
   
3. 
   Кіріспе (зерттелетін мәселенің негізін құрау, тақырыпты таңдау себебін түсіндіру, оның маңыздылығы мен өзектілігін түсіндіру, рефераттың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру).
   
4. 
   Негізгі бөлімі (рефераттың осы бөлімінің әр бөлігі дәлелді түрде жеке мәселені немесе оның бір жағын ашады, алғашқының логикалық жалғасы болады; осы бөлігінде кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. берілуі мүмкін).
   
5. 
   Қорытынды (қорытынды жүргізіледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды, ұсыныстар беріледі).
   
6. 
   Әдебиеттер тізімі.
   

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

- берілген әдебиеттен ақпаратты тауып, материалмен танысу;

- материалды рефераттық хабарлама түрінде дайындау.

4. Орындалу түрі: тақырып бойынша, рефераттық хабарлама дайындау: «Жүктіліктің гестоздарында тамақтану».

5. Орындалу критериялары:

Рефератты құрастыруға қойылатын талаптар:

а) реферат көлемі 4-5 баспа беті аралығында болуы керек.

1. 
   Сыртқы беті.
   
2. 
   Мазмұны (рефераттың бөлімдерін басталатын беттерінен бастап көрсетілген түрде келтіру).
   
3. 
   Кіріспе (зерттелетін мәселенің негізін құрау, тақырыпты таңдау себебін түсіндіру, оның маңыздылығы мен өзектілігін түсіндіру, рефераттың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру).
   
4. 
   Негізгі бөлімі (рефераттың осы бөлімінің әр бөлігі дәлелді түрде жеке мәселені немесе оның бір жағын ашады, алғашқының логикалық жалғасы болады; осы бөлігінде кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. берілуі мүмкін).
   
5. 
   Қорытынды (қорытынды жүргізіледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды, ұсыныстар беріледі).
   
6. 
   Әдебиеттер тізімі.
   

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

- берілген әдебиеттен ақпаратты тауып, материалмен танысу;

- материалды рефераттық хабарлама түрінде дайындау.

4. Орындалу түрі: тақырып бойынша, рефераттық хабарлама дайындау: «Жетілмей туған балаларды қоректендіру ерекшеліктері».

5. Орындалу критериялары:

Рефератты құрастыруға қойылатын талаптар:

а) реферат көлемі 4-5 баспа беті аралығында болуы керек.

1. 
   Сыртқы беті.
   
2. 
   Мазмұны (рефераттың бөлімдерін басталатын беттерінен бастап көрсетілген түрде келтіру).
   
3. 
   Кіріспе (зерттелетін мәселенің негізін құрау, тақырыпты таңдау себебін түсіндіру, оның маңыздылығы мен өзектілігін түсіндіру, рефераттың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру).
   
4. 
   Негізгі бөлімі (рефераттың осы бөлімінің әр бөлігі дәлелді түрде жеке мәселені немесе оның бір жағын ашады, алғашқының логикалық жалғасы болады; осы бөлігінде кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. берілуі мүмкін).
   
5. 
   Қорытынды (қорытынды жүргізіледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды, ұсыныстар беріледі).
   
6. 
   Әдебиеттер тізімі.
   

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

- берілген әдебиеттен ақпаратты тауып, материалмен танысу;

- материалды рефераттық хабарлама түрінде дайындау.

4. Орындалу түрі: тақырып бойынша, рефераттық хабарлама дайындау: «Тағамдық токсикоинфекциялар».

5. Орындалу критериялары:

Рефератты құрастыруға қойылатын талаптар:

а) реферат көлемі 4-5 баспа беті аралығында болуы керек.

1. 
   Сыртқы беті.
   
2. 
   Мазмұны (рефераттың бөлімдерін басталатын беттерінен бастап көрсетілген түрде келтіру).
   
3. 
   Кіріспе (зерттелетін мәселенің негізін құрау, тақырыпты таңдау себебін түсіндіру, оның маңыздылығы мен өзектілігін түсіндіру, рефераттың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру).
   
4. 
   Негізгі бөлімі (рефераттың осы бөлімінің әр бөлігі дәлелді түрде жеке мәселені немесе оның бір жағын ашады, алғашқының логикалық жалғасы болады; осы бөлігінде кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. берілуі мүмкін).
   
5. 
   Қорытынды (қорытынды жүргізіледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды, ұсыныстар беріледі).
   
6. 
   Әдебиеттер тізімі.
   

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

- берілген әдебиеттен ақпаратты тауып, материалмен танысу;

- материалды рефераттық хабарлама түрінде дайындау.

4. Орындалу түрі: тақырып бойынша, рефераттық хабарлама дайындау: «Пробиотикалық өнімдер».

5. Орындалу критериялары:

Рефератты құрастыруға қойылатын талаптар:

а) реферат көлемі 4-5 баспа беті аралығында болуы керек.

1. 
   Сыртқы беті.
   
2. 
   Мазмұны (рефераттың бөлімдерін басталатын беттерінен бастап көрсетілген түрде келтіру).
   
3. 
   Кіріспе (зерттелетін мәселенің негізін құрау, тақырыпты таңдау себебін түсіндіру, оның маңыздылығы мен өзектілігін түсіндіру, рефераттың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру).
   
4. 
   Негізгі бөлімі (рефераттың осы бөлімінің әр бөлігі дәлелді түрде жеке мәселені немесе оның бір жағын ашады, алғашқының логикалық жалғасы болады; осы бөлігінде кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. берілуі мүмкін).
   
5. 
   Қорытынды (қорытынды жүргізіледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды, ұсыныстар беріледі).
   
6. 
   Әдебиеттер тізімі.
   

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

- берілген әдебиеттен ақпаратты тауып, материалмен танысу;

- материалды рефераттық хабарлама түрінде дайындау.

4. Орындалу түрі: тақырып бойынша, рефераттық хабарлама дайындау: «Генетикалық модификацияланған тағам өнімдері».

5. Орындалу критериялары:

Рефератты құрастыруға қойылатын талаптар:

а) реферат көлемі 4-5 баспа беті аралығында болуы керек.

1. 
   Сыртқы беті.
   
2. 
   Мазмұны (рефераттың бөлімдерін басталатын беттерінен бастап көрсетілген түрде келтіру).
   
3. 
   Кіріспе (зерттелетін мәселенің негізін құрау, тақырыпты таңдау себебін түсіндіру, оның маңыздылығы мен өзектілігін түсіндіру, рефераттың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру).
   
4. 
   Негізгі бөлімі (рефераттың осы бөлімінің әр бөлігі дәлелді түрде жеке мәселені немесе оның бір жағын ашады, алғашқының логикалық жалғасы болады; осы бөлігінде кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. берілуі мүмкін).
   
5. 
   Қорытынды (қорытынды жүргізіледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды, ұсыныстар беріледі).
   
6. 
   Әдебиеттер тізімі.
   

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

- берілген әдебиеттен ақпаратты тауып, материалмен танысу;

- материалды рефераттық хабарлама түрінде дайындау:

1. 
   Гиперхолестериемия дамуы кезінде тамақтанудың әсерін зерттеу.
   
2. 
   Жүрек қан-тамыр аурулары және обыр дамуында физикалық белсенділіктің әсерін зерттеу.
   
3. 
   Гиперхолестериемия және жүрек қан-тамыр ауруларын алдын алуда физикалық белсенділіктің әсерін зерттеу.
   

а) реферат көлемі 4-5 баспа беті аралығында болуы керек.

1. 
   Сыртқы беті.
   
2. 
   Мазмұны (рефераттың бөлімдерін басталатын беттерінен бастап көрсетілген түрде келтіру).
   
3. 
   Кіріспе (зерттелетін мәселенің негізін құрау, тақырыпты таңдау себебін түсіндіру, оның маңыздылығы мен өзектілігін түсіндіру, рефераттың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру).
   
4. 
   Негізгі бөлімі (рефераттың осы бөлімінің әр бөлігі дәлелді түрде жеке мәселені немесе оның бір жағын ашады, алғашқының логикалық жалғасы болады; осы бөлігінде кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. берілуі мүмкін).
   
5. 
   Қорытынды (қорытынды жүргізіледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды, ұсыныстар беріледі).
   
6. 
   Әдебиеттер тізімі.
   

1. 
   Лечебное питание (учебно-методическое пособие). /Под ред. Т.Ш.Шарманова. –Алматы, 1999.
   
2. 
   Руководство по диетологии. /Под ред. Барановского А.Ю. – Санкт-Петербург, 2001.
   
3. 
   Дроздова Т.М. Физиология питания. Учебник Издательство: Сибирский университет 352 с.
   
4. 
   Новодержкина Ю.Г., Дружинина В.П.; Диетология. -Изд-во Феникс. 2004 г. 384 с.
   
5. 
   Ахметов М.А. Емдәммен емдеу. Оқу-әдістемелік құрал. Алматы, 2002. 312 б.
   

6. 
   Гурвич М.М. Диета при заболеваниях органов пищеварения. - М., 2006. 288 с.
   

7. 
   Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. - Алматы. 2006. - 343 с.
   
8. 
   Сивохина И.К. /Справочник по лечебному питанию. - М.: ООО «Издательство Новая Волна», 2000. - 352 с.
   
9. 
   Лечебное питание /Под общ. Ред. Акад. Латогуза И.К.-Харьков: «Торсинг»; Ростов н /Д: изд-во «Феникс», 2002. –544 с.
   
10. 
    Химический состав Российских пищевых продуктов (под редакцией И.М.Скурихина и В.А.Тутельяна) // М. – 2002.
    
11. 
    Справочник по диетологии / Под ред. М.А. Самсонова, А.А. Покровского.-Изд. 2-е, перераб и доп.-М.: Медицина, 1992. 398 с.
    
12. 
    Вретлинд А., Суджан А. Клиническое питание.- Москва-Стокгольм, 1990. – 354 с.
    
13. 
    Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков // Учебная Әдебиеттер для студентов медицинских вузов. – М.: Медицина. – 2001. – 382 С.
    
14. 
    Митченко Е.И. Метаболический синдром, сахарный диабет и сердечно-сосудистые заболевания // Кардиология. - 2008. – С.1-11.
    
15. 
    Щеплягина Л.А. Йодный дефицит и здоровье детей: Методические материалы. – М., 1998. – 37 с.
    
16. 
    Доценко В.А., Бондарев Г.И., Мартинчик А.Н. Организация лечебно-профилактического питания. - Л. Медицина., 1987. 241 с.
    
17. 
    Farrington J., Negru L. Борьба с основными болезнями в Европе – актуальные проблемы и пути их решения // Факты и цифры ЕРБ ВОЗ/03/06. – Копенгаген, 11 сентября 2006 г. – ВОЗ. – 2006.
    
18. 
    Рацион, питание и предупреждение хронических заболеваний // Доклад Совместного консультативного совещания экспертов ВОЗ/ФАО (Серия Тех. Докл. ВОЗ № 916). – ВОЗ, Женева. – 2003. – 196 с.
    

• 
  Ыдырау өнімдерінің организмнен шығарылуы және тотығуы
  
• 
  Қажетті заттардың синтезі және олардың сіңірілуі
  
• 
  Энергияның бөлінуі
  
• 
  Ассимиляция және диссимиляция
  
• 
  Жаңа құрылымдық түзілістердің биосинтезі мен қалыптасуы
  

• 
  Заттардың ыдырау процесі, олардың оттегімен тотығып, организмнен шығарылуы
  
• 
  Ішкі ағзалардың қызметіне жұмсалатын энергия
  
• 
  Организмнің өсуіне және дамуына қолданылатын қажетті заттардың синтезі
  
• 
  Органикалық заттардың ыдырау процесі мен олардың түсуін қамтамасыз ету
  
• 
  Белок, май, көмірсулардың синтезі
  

* Заттардың ыдырау процесі, олардың оттегімен тотығып, организмнен шығарылуы

• 
  Органикалық заттардың ыдырау процесі мен олардың түсуін қамтамасыз ету
  
• 
  Организмнің өсуіне және дамуына қолданылатын қажетті заттардың синтезі
  
• 
  Организмге қажетті биохимиялық реакциялары үшін энергияның түзілуі
  
• 
  Бір тәулікте түсетін және жұмсалатын энергияның сәйкестігі
  

• 
  Ассимиляция процесінің диссимиляция процесінен басым болуы;
  
• 
  Организм үшін қажетті тағамдық заттектердің қолданылуын
  

қанағаттандыратын биохимиялық процестер жиынтығы;

• 
  Энергия түзілу процестерінің қарқындылығын арттыру;
  
• 
  Организмнің өсіп дамуы мен тіршілігіне қолданылатын қажет
  

• 
  Организмнен ыдырау өнімдерінің тотығып шығарылу процесі;
  

• 
  Гормондардың ыдырауы мен синтезі
  
• 
  Ферменттердің ыдырауы мен синтезі
  
• 
  Көмірсулардың ыдырауы мен синтезі
  
• 
  Катаболизм мен анаболизм
  
• 
  Ассимиляция мен диссимиляция
  

• 
  Семіздік
  
• 
  Маразм
  
• 
  Атеросклероз
  
• 
  Гипертониялық ауру
  
• 
  Қант диабеті
  

• 
  Алиментарлық дистрофия
  
• 
  Маразм
  
• 
  Квашиоркор
  
• 
  Семіздік
  
• 
  Зәр-тас ауруы
  

• 
  Тағамдық заттектердің организмде айналымы үшін
  
• 
  Еңбек қызметі барысында
  
• 
  Тіршілік үшін маңызды жүйелердің қызметін ұстап тұру
  
• 
  Тағамның арнайы динамикалық әсері
  
• 
  Ақыл-ой жүктемесі кезінде
  

• 
  Ішкі ағзалардың қызметіне жұмсалатын энергия
  
• 
  Тағамдық заттектердің организмде айналымы
  
• 
  Организмнен ыдырау өнімдерінің тотығып шығарылу процесі
  
• 
  Ақыл-ой жұмысын орындау үшін
  
• 
  Физикалық жұмыстарды атқару үшін
  

• 
  Еңбекке жұмсалатын;
  
• 
  Спортпен айналысқанда жұмсалатын
  
• 
  Ойлауға жұмсалатын;
  
• 
  Белсенді дем алу барысында жұмсалатын
  
• 
  Негізгі алмасуға жұмсалатын
  

• 
  бұлшықет жұмысының көлемі мен сипаты
  
• 
  еңбек қызметінің сипаты
  
• 
  спортпен айналысу
  
• 
  орталық жүйке жүйесінің қызметі
  
• 
  үй жұмысының әртүрлілігі
  

• 
  Б:М:К-1: 0,8 : 4
  
• 
  Б:М:К-1: 1,2 : 4,6
  
• 
  Б:М:К-1: 1 : 3
  
• 
  Б:М:К-1:1 : 4
  
• 
  Б:М:К-1: 2: 7
  

• 
  Кобальт
  
• 
  Мыс
  
• 
  Марганец
  
• 
  Йод
  
• 
  Фтор
  

• 
  Майда еруі
  
• 
  Спиртте еруі
  
• 
  Суда еруі
  
• 
  Басқа тағамдық заттармен байланысы
  
• 
  Жасушаның құрылыстық элементінің түзілуі
  

• 
  Глютамин қышқылы
  
• 
  Валин
  
• 
  Цистеин
  
• 
  Лизин
  
• 
  Аргинин
  

• 
  дұрыс тамақтану режимі, үйлесімді тамақтану
  
• 
  жеңілдетілген күнді қолдану
  
• 
  емдәмдік тамақтану
  
• 
  емдік тамақтану
  
• 
  Белоктар, майлар, көмірсулар
  

• 
  Кефалин
  
• 
  Лецитин
  
• 
  Крахмал
  
• 
  Клетчатка
  
• 
  Фруктоза
  

• 
  Кобальт
  
• 
  Медь
  
• 
  Стронций
  
• 
  Йод
  
• 
  Фтор
  

• 
  Глютамин қышқылы
  
• 
  Пролин
  
• 
  Лейцин
  
• 
  Триптофан
  
• 
  Глютамин
  

• 
  Фолий қышқылы
  
• 
  Май қышқылы
  
• 
  Көмірсу
  
• 
  Май
  
• 
  Аскорбин қышқылы
  

• 
  Бұршақ
  
• 
  Қырықжапырақ
  
• 
  Картоп
  
• 
  Мейіз
  
• 
  Өрік қағы!
  

• 
  10 мг
  
• 
  30 мг
  
• 
  70-80 мг
  
• 
  150 мг
  
• 
  200 мг
  

• 
  10%
  
• 
  40%
  
• 
  25-30 %
  
• 
  60%
  
• 
  50 %
  

• 
  20%
  
• 
  60%
  
• 
  35-40%
  
• 
  50%
  
• 
  10%
  

• 
  10%
  
• 
  40%
  
• 
  20-25%
  
• 
  50%
  
• 
  30%
  

• 
  арахидон қышқылы
  
• 
  пальмитин
  
• 
  линоль
  
• 
  линолен
  
• 
  стеарин
  

• 
  жеміс-жидектер
  
• 
  бұршақтар
  
• 
  ет
  
• 
  сүт өнімдері
  
• 
  дәнді-дақылдар
  

• 
  глютамин
  
• 
  пролин
  
• 
  метионин
  
• 
  лизин
  
• 
  аргинин
  

• 
  серин
  
• 
  лейцин
  
• 
  цистеин
  
• 
  фенилаланин
  
• 
  цистеин
  

• 
  жұмыртқа белогы
  
• 
  сүт белогы
  
• 
  сояның белогы
  
• 
  сиыр етінің белогы
  
• 
  балық етінің белогы
  

• 
  эндогенді судың көзі
  
• 
  пластикалық
  
• 
  витаминдерді ерітуші
  
• 
  қорғаныстық
  
• 
  липидтерді ыдыратады
  

• 
  0,3 г 1 кг дене салмағына
  
• 
  0,5 г 1 кг дене салмағына
  
• 
  1,0 г 1 кг дене салмағына
  
• 
  2,0 г 1 кг дене салмағына
  
• 
  3,0 г 1 кг дене салмағына
  

• 
  25%
  
• 
  45%
  
• 
  55%
  
• 
  65%
  
• 
  70%
  

• 
  25%
  
• 
  45%
  
• 
  55%
  
• 
  65%
  
• 
  70%
  

• 
  арахидон қышқылы
  
• 
  пальмитин
  
• 
  линоль
  
• 
  линолен
  
• 
  холестерин
  

• 
  Стериндер
  
• 
  Қаныққан май қышқылдары
  
• 
  Қанықпаған май қышқылдары
  
• 
  Фосфолипидтер
  
• 
  Белоктар
  

• 
  лецитин
  
• 
  қаныққан май қышқылдары
  
• 
  белоктар
  
• 
  май қышқылдары
  
• 
  көмірсулар
  

• 
  Лецитин
  
• 
  ПҚМҚ
  
• 
  Аққуыз
  
• 
  Қаныққан май қышқылы
  
• 
  сахароза
  

• 
  Ситостериндер
  
• 
  КҚМҚ
  
• 
  Холестерин
  
• 
  Фосфолипидтер
  
• 
  Д витамині
  

• 
  Треонин, триптофан, метионин
  
• 
  Метионин, валин, цистин
  
• 
  Лизин, триптофан, метионин
  
• 
  Валин, глицин, цистин
  
• 
  Лизин, валин, гистидин
  

• 
  Клетчатка
  
• 
  Крахмал
  
• 
  Гликоген
  
• 
  Фруктоза
  
• 
  Лактоза
  

• 
  Глюкоза
  
• 
  Крахмал
  
• 
  Лактоза
  
• 
  Пектин
  
• 
  Клетчатка
  

• 
  Глюкоза
  
• 
  Крахмал
  
• 
  Лактоза
  
• 
  Пектин
  
• 
  Клетчатка
  

• 
  Фруктоза
  
• 
  Сахароза
  
• 
  Гликоген
  
• 
  Крахмал
  
• 
  Галактоза
  

• 
  4 ккал
  
• 
  5 ккал
  
• 
  7 ккал
  
• 
  10 ккал
  
• 
  25 ккал
  

• 
  Глюкоза
  
• 
  Фруктоза
  
• 
  Крахмал
  
• 
  Сахароза
  
• 
  Мальтоза
  

• 
  Крахмал
  
• 
  Сахароза
  
• 
  Лактоза
  
• 
  Гликоген
  
• 
  Глюкоза
  

• 
  Сүт
  
• 
  Балық
  
• 
  Ет
  
• 
  Жарма
  
• 
  Жеміс-жидектер
  

• 
  Жеңіл қорытылады
  
• 
  Тез сіңіріледі
  
• 
  Ішекте шіру процесін тудырады
  
• 
  Ішектің перистальтикасын ынталандырады
  
• 
  Холестеринді ағзадан шығарады
  

• 
  А
  
• 
  С
  
• 
  Д
  
• 
  РР
  
• 
  В1
  

• 
  Аскорбин қышқылы
  
• 
  Лимон қышқылы
  
• 
  Алма қышқылы
  
• 
  Пантотен қышқылы
  
• 
  Фолий қышқылы
  

• 
  Д витамині
  
• 
  А витамині
  
• 
  Е витамині
  
• 
  РР витамині
  
• 
  В1 витамині
  

• 
  Крахмал
  
• 
  Сахароза
  
• 
  Лактоза
  
• 
  Гликоген
  
• 
  Моноза
  

• 
  Глюкоза
  
• 
  Фруктоза
  
• 
  Крахмал
  
• 
  Сахароза
  
• 
  Гликоген
  

• 
  Крахмал
  
• 
  Сахароза
  
• 
  Лактоза
  
• 
  Гликоген
  
• 
  Фруктоза
  

• 
  Сахароза
  
• 
  Галактоза
  
• 
  Крахмал
  
• 
  Лактоза
  
• 
  Глюкоза
  

• 
  100 гр
  
• 
  200 гр
  
• 
  300 гр
  
• 
  400-500 гр
  
• 
  600 гр
  

• 
  Д витамині
  
• 
  В6 витамині
  
• 
  Е витамині
  
• 
  РР витамині
  
• 
  Фолий қышқылы
  

• 
  Тиамин
  
• 
  Рибофлавин
  
• 
  Линол қышқылы
  
• 
  Р витамині
  
• 
  С витамині
  

• 
  Пеллагра
  
• 
  Цинга
  
• 
  Квашиоркор
  
• 
  Анемия
  
• 
  Дистрофия
  

• 
  Цинга
  
• 
  Бери-бери
  
• 
  Ксерофтальмия
  
• 
  Рахит
  
• 
  Пеллагра
  

• 
  Цинга
  
• 
  Бери-бери
  
• 
  Ксерофтальмия
  
• 
  Рахит
  
• 
  Пеллагра
  

• 
  қоғамдық тамақтандыру мекемесінің жұмысшылары
  
• 
  спортшылар
  
• 
  жер асты жұмысымен шұғылданатын жұмысшылар
  
• 
  жасөспірімдер
  
• 
  ауыл шаруашылық жұмысшылары
  

• 
  Нан және нан-тоқаш өнімдері
  
• 
  Қара қарақат
  
• 
  Балық
  
• 
  Итмұрын
  
• 
  Макарон өнімдері
  

• 
  А витамині
  
• 
  Д витамині
  
• 
  С витамині
  
• 
  РР витамині
  
• 
  В1 витамині
  

• 
  Нан және нан-тоқаш өнімдері
  
• 
  Балық майы
  
• 
  малдың бауыры
  
• 
  Көкөністер
  
• 
  Макарон өнімдері
  

• 
  Д витамині
  
• 
  С витамині
  
• 
  Е витамині
  
• 
  А витамині
  
• 
  В2 витамині
  

• 
  А витамині
  
• 
  В 1 витамині
  
• 
  В 6 витамині
  
• 
  РР витамині
  
• 
  С витамині
  

• 
  Аскорбин қышқылы
  
• 
  Тиамин
  
• 
  Рибофлавин
  
• 
  Пиридоксин
  
• 
  Ретинол
  

• 
  Ангулярлық стоматит
  
• 
  Гиперкератоз
  
• 
  Глоссит
  
• 
  Ақшам соқыр
  
• 
  Парестезия
  

• 
  Балық өнімдері
  
• 
  Дәнді-дақылдар
  
• 
  Сусындар
  
• 
  Сүт өнімдері
  
• 
  Көкөністер
  

• 
  Цинга
  
• 
  Бери-бери
  
• 
  Ксерофтальмия
  
• 
  Рахит
  
• 
  Пеллагра
  

• 
  1: 1
  
• 
  1: 1,5
  
• 
  1:9
  
• 
  1: 4
  
• 
  1: 5
  

• 
  жасыл алма
  
• 
  қырыққабат
  
• 
  сәбіз
  
• 
  қызыл тәтті бұрыш
  
• 
  картоп
  

• 
  күкірт
  
• 
  кальций
  
• 
  магний
  
• 
  йод
  
• 
  хлор
  

• 
  2 ккал
  
• 
  4 ккал
  
• 
  6 ккал
  
• 
  8 ккал
  
• 
  9 ккал
  

• 
  алиментарлық маразм
  
• 
  стоматит
  
• 
  дифтерия
  
• 
  семіздік
  
• 
  дизентерия
  

• 
  8-12%
  
• 
  12-15%
  
• 
  15-20%
  
• 
  20-25%
  
• 
  25-30%
  

• 
  20-25%
  
• 
  30-35%
  
• 
  35-40%
  
• 
  15-20%
  
• 
  25-30%
  

• 
  30%
  
• 
  40%
  
• 
  55-58%
  
• 
  60%
  
• 
  70%
  

• 
  фолий қышқылы
  
• 
  биотин
  
• 
  рибофлавин
  
• 
  пиридоксин
  
• 
  биофлавоноид
  

• 
  көздің қасаң қабағының ауруы
  
• 
  Уров ауруы
  
• 
  стронцийлы рахит
  
• 
  алиментарлы-токсикалық алейкия
  
• 
  флюороз
  

• 
  жынысы, жас мөлшері, еңбек қызметінің сипаты
  
• 
  мамандық патологиясы
  
• 
  сыртқы орта факторларының әсері
  
• 
  алмасу процестерінің қарқындылығы
  
• 
  еңбек қызметінің сипаты
  

• 
  қан ұю процесіне қатысады
  
• 
  май қышқылдарының тотығуынан сақтап, антиоксиданттық қасиет көрсетеді
  
• 
  нерв қозғыштығына қатысады
  
• 
  кальций мен фосфордың алмасуын реттеп, сүйек тінінің қалыптасуына қатысады.
  
• 
  тін мен клетканың осмостық қысымына қатысады.
  

• 
  С авитаминозы
  
• 
  В авитаминозы
  
• 
  А гиповитаминозы
  
• 
  С гипервитаминозы
  
• 
  Д гипервитаминозы
  

• 
  Д авитаминозы
  
• 
  В1 авитаминозы
  
• 
  А гиповитаминозы
  
• 
  С гипервитаминозы
  
• 
  Д гипервитаминозы
  

• 
  организмге витаминдердің жеткіліксіз түсуімен байланысты патологиялық жағдай.
  
• 
  организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдай.
  
• 
  организмде витаминдердің болмауы.
  
• 
  витаминдер сіңуінің бұзылуы
  
• 
  тұз-су балансының бұзылуы.
  

• 
  тұз-су балансының бұзылуы
  
• 
  витаминдер сіңуінің бұзылуы
  
• 
  организмге ұзақ уақыт витаминнің мүлдем түспеуінен туындайтын жағдай.
  
• 
  организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдай.
  
• 
  организмге көмірсулардың жеткіліксіз түсуімен байланысты патологиялық жағдай.
  

• 
  витаминдер сіңуінің бұзылуы
  
• 
  организмге кальцидің жеткіліксіз түсуімен байланысты бұзылыстар
  
• 
  тағамда витаминдердің болмауынан туындайтын жағдай
  
• 
  организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдай.
  
• 
  организмге витаминдердің жеткіліксіз түсуімен байланысты патологиялық жағдай.
  

• 
  кобальт
  
• 
  темір
  
• 
  мыс
  
• 
  фтор
  
• 
  йод
  

• 
  цинга
  
• 
  рахит
  
• 
  арибофлавиноз
  
• 
  бери-бери
  
• 
  квашиоркор
  

• 
  көздің қасаң қабағының ауруы
  
• 
  Уров ауруы
  
• 
  рахит
  
• 
  кариес
  
• 
  флюороз
  

• 
  Д гиповитаминозы
  
• 
  В1 авитаминозы
  
• 
  С гиповитаминозы
  
• 
  К гипервитаминозы
  
• 
  Д гипервитаминозы
  

• 
  темір
  
• 
  мыс
  
• 
  никель
  
• 
  магний
  
• 
  натрий
  

• 
  фосфор
  
• 
  күкірт
  
• 
  калий
  
• 
  магний
  
• 
  темір
  

• 
  натрий
  
• 
  магний
  
• 
  фосфор
  
• 
  күкірт
  
• 
  кальций
  

• 
  Д витамині
  
• 
  Фоли қышқылы
  
• 
  С витамині
  
• 
  А витамині
  
• 
  В₆ витамині
  

• 
  Ангулярлық стоматит
  
• 
  Гиперкератоз
  
• 
  Глоссит
  
• 
  Ақшам соқыр
  
• 
  Парестезия
  

• 
  Пеллагра
  
• 
  Цинга
  
• 
  Квашиоркор
  
• 
  Анемия
  
• 
  Дистрофия
  

• 
  организмнен сұйықтықты шығарады
  
• 
  асқазанда тұз қышқылының бөлінуіне қатысады
  
• 
  сүйек тіні қалыптасуына қатысады
  
• 
  организмде су алмасуға қатысады
  
• 
  тамыр кеңейткіш әсері бар
  

• 
  түнгі көруді реттейді
  
• 
  анемияға қарсы әсер көрсетеді
  
• 
  қантамырларын қатайтады
  
• 
  нуклеин қышқылдарының синтезіне қатысады
  
• 
  түрлі түсті ажыратуға қатысады
  

дамиды:

• 
  квашиоркор
  
• 
  бери-бери
  
• 
  атеросклероз
  
• 
  қант диабеті
  
• 
  маразм
  

• 
  ет және ет өнімдері
  
• 
  қант
  
• 
  алма
  
• 
  сүт және сүт өнімдері
  
• 
  бұршақ тұқымдастар
  

• 
  тамақтану режимі;
  
• 
  энергияның реттелмейтін шығыны;
  
• 
  негізгі алмасуға кеткен энергия шығынын есептеу;
  
• 
  дене жұмысына кеткен энергия шығынын есептеу;
  
• 
  негізгі тамақтық заттардың үйлесімділігі.
  

• 
  оттегіні тасымалдайды
  
• 
  майды ыдыратады
  
• 
  тіндік тыныс алуға қатысады
  
• 
  белокты ыдыратады
  
• 
  көмірсуды ыдыратады
  

• 
  стеарин қышқылы
  
• 
  линолен қышқылы
  
• 
  арахидон қышқылы
  
• 
  пальмитин қышқылы
  
• 
  линоль қышқылы
  

• 
  нан
  
• 
  ет және ет өнімдері
  
• 
  балық
  
• 
  картоп
  
• 
  жеміс қақтары
  

• 
  баклажан
  
• 
  қызылша
  
• 
  ақжелек
  
• 
  асқабақ
  
• 
  шпинат
  

• 
  балық
  
• 
  нан және нан өнімдері
  
• 
  сүт және сүт өнімдері
  
• 
  көкөністер
  
• 
  теңіз өнімдері
  

• 
  балық және теңіз өнімдері
  
• 
  кебектер
  
• 
  арпа жармасы
  
• 
  көкөністер
  
• 
  малдың бауыры
  

• 
  теңіз капустасы
  
• 
  теңіз өнімдері
  
• 
  жемістер
  
• 
  көкөністер
  
• 
  ет және ет өнімдері
  

• 
  жемістер
  
• 
  көкөністер
  
• 
  сүзбе
  
• 
  дәнді-дақылдар
  
• 
  балық
  

• 
  клетчатка
  
• 
  крахмал
  
• 
  гликоген
  
• 
  фруктоза
  
• 
  Пектин
  

• 
  шырындар
  
• 
  шәй
  
• 
  кофе
  
• 
  сүт
  
• 
  ет
  

• 
  5 мг
  
• 
  10 мг
  
• 
  18 мг
  
• 
  20 мг
  
• 
  35 мг
  

• 
  5 мг
  
• 
  10 мг
  
• 
  18 мг
  
• 
  20 мг
  
• 
  35 мг
  

• 
  суда еритін
  
• 
  спиртте еритін
  
• 
  суда ерімейтін
  
• 
  майда еритін
  
• 
  спиртте ерімейтін
  

• 
  меншікті салмағына:
  
• 
  қышқылдығына
  
• 
  еру температурасына
  
• 
  ылғалдылығына
  
• 
  белоктық құрамына
  

• 
  маразм
  
• 
  квашиоркор
  
• 
  атеросклероз
  
• 
  қант диабеті
  
• 
  дистрофия
  

• 
  ет және ет өнімдері
  
• 
  қант
  
• 
  алма
  
• 
  сүт және сүт өнімдері
  
• 
  бұршақ тұқымдастар
  

• 
  фоли қышқылы
  
• 
  май қышқылдары
  
• 
  көмірсулар
  
• 
  аскорбин қышқылы
  
• 
  майлар
  

• 
  балық
  
• 
  нан және нан өнімдері
  
• 
  сүт және сүт өнімдері
  
• 
  көкөністер
  
• 
  ет және ет өнімдері
  

• 
  Адекватсыз тамақтану
  
• 
  Климаттық жағдайлар
  
• 
  Жасы
  
• 
  Жынысы
  
• 
  Дене салмағы
  

• 
  Флюороз
  
• 
  Жүкті әйелдердің және балалардың мегалобластикалық анемиясы
  
• 
  Семіздік
  
• 
  Қант диабеті
  
• 
  Подагра
  

• 
  Тиамин
  
• 
  Рибофлавин
  
• 
  Ниацин
  
• 
  Пиридоксин
  
• 
  Цианокобаламин
  

• 
  Еңбек физикалық және нервті-психикалық жүктемемен түсіндіріледі
  
• 
  Физикалық дамудың ерешеліктері
  
• 
  Ой дамуының ерешеліктері
  
• 
  Жас ерекшеліктеріне байланысты
  
• 
  Зат алмасу процестерінің және дене салмағының төмен болуымен
  

• 
  Тікелей энергометрия
  
• 
  Тікелей емес энергометрия
  
• 
  Алиментарлы энергометрия
  
• 
  Сұрау-өлшеу
  
• 
  Кестелік-хронометраж
  

• 
  лактоальбумин
  
• 
  күрделі
  
• 
  казеиноген
  
• 
  қарапайым
  
• 
  лактоглобулин
  

• 
  жүзім қышқылы
  
• 
  май қышқылы
  
• 
  сүт қышқылы
  
• 
  аскорбин қышқылы
  
• 
  фоли қышқылы
  

• 
  топқа бөлінбейді
  
• 
  ақ етті
  
• 
  дәнекер тінді
  
• 
  тез бұзылатын
  
• 
  қоңырқай етті
  

• 
  толыққұнды белоктардың
  
• 
  эфир майларының
  
• 
  жеңіл сіңірілетін майлардың
  
• 
  майда еритін витаминдердің
  
• 
  органикалық қышқылдардың
  

• 
  альбумин
  
• 
  ихтулин
  
• 
  миоген
  
• 
  миозин
  
• 
  актин
  

• 
  йод
  
• 
  мыс
  
• 
  темір
  
• 
  магний
  
• 
  фтор
  

• 
  ақуыз
  
• 
  әкқабық
  
• 
  сарыуыз
  
• 
  ауа камерасы
  
• 
  халаза
  

• 
  протопектин
  
• 
  фитонцидтер
  
• 
  пектин
  
• 
  клетчатка
  
• 
  органикалық қышқылдар
  

• 
  гликоген
  
• 
  крахмал
  
• 
  пектин
  
• 
  клетчатка
  
• 
  фруктоза
  

• 
  консервілер
  
• 
  шұжықтар
  
• 
  көкөністер
  
• 
  жемістер
  
• 
  сүт өнімдері
  

мөлшерде болуына байланысты?

• 
  фенилаланин
  
• 
  метионин
  
• 
  аргинин
  
• 
  лизин
  
• 
  треонин
  

• 
  белоктар
  
• 
  майлар
  
• 
  көмірсулар
  
• 
  витаминдер
  
• 
  минералдық заттектер
  

• 
  миозин
  
• 
  миоген
  
• 
  актин
  
• 
  коллаген
  
• 
  эластин
  

әдіспен зерттейді?

• 
  баланстық
  
• 
  бюджеттік
  
• 
  салмақ өлшеу
  
• 
  дастархан мәзірі (меню раскладка) бойынша
  
• 
  анкеталық
  

• 
  анкеталық
  
• 
  баланстық
  
• 
  сауал қою – салмақ өлшеу
  
• 
  химиялық өлшеу
  
• 
  бюджеттік
  

• 
  анкеталық
  
• 
  бюджеттік
  
• 
  баланстық
  
• 
  сауал қою – салмақ өлшеу
  
• 
  Есептеу
  

• 
  салмақ өлшеу
  
• 
  лабораториялық
  
• 
  анкеталық
  
• 
  айлық есептер бойынша
  
• 
  дастарқан мәзірі бойынша
  

• 
  еріндегі ұшық
  
• 
  қаназдық, жүрек қағуы
  
• 
  қан ұюы нашарлайды
  
• 
  қараңғыда көрудің нашарлауы
  
• 
  бедеулік, бұлшық ет әлсіздігі
  

• 
  оң және теріс
  
• 
  реттелінетін және реттелмейтін
  
• 
  негізгі және қосымша
  
• 
  алмасу процестеріне әсер етеін
  
• 
  қолайлы және қолайсыз
  

• 
  Ассимиляция процесінің диссимиляция процесінен басым болуы;
  
• 
  Организм үшін қажетті тағамдық заттектердің қолданылуын қамтамасыз ететін және
  
• 
  пластикалық, энергетикалық қажеттілікті қанағаттандыратын биохимиялық процестер
  

• 
  Энергия түзілу процестерінінің төмендеуі;
  
• 
  Зерттелуші адамның ешқандай қимылсыз және психикалық тыныштық жағдайда жатқандағы
  

• 
  Организмнен ыдырау өнімдерінің тотығып шығарылу процесі;
  

• 
  эндемиялық зоб
  
• 
  авитаминоз
  
• 
  анемия
  
• 
  флюороз
  
• 
  рахит
  

• 
  витаминдер мөлшерін
  
• 
  минералдар мөлшерін
  
• 
  майлар мөлшерін
  
• 
  фосфатидтер мөлшерін
  
• 
  көпқанықпаған май қышқылдарын
  

• 
  жүгеріде никотин қышқылының синтезіне қажет триптофанның мөлшері аз;
  
• 
  жүгеріні жиі қолданғанда, дене салмағының артуына әкеледі;
  
• 
  жүгері белоктары сапасы жағынан құнсыз болып келеді;
  
• 
  жүгері белогында никотин қышқылы болмайды;
  
• 
  жүгері белогында триптофанның көп болуы – никотин қышқылының синтезін тежейді.
  

• 
  балықты
  
• 
  етті
  
• 
  сүтті
  
• 
  тұзды
  
• 
  қантты
  

• 
  салмақ пен бой
  
• 
  тері асты май қабатының қалыңдығы
  
• 
  жас және салмақ
  
• 
  психомоторлық дамуы
  
• 
  қартаю процесінің қарқындылығы
  

• 
  йод
  
• 
  темір
  
• 
  фтор
  
• 
  стронций
  
• 
  марганец
  

• 
  энергия жеткіліксіздігі
  
• 
  белоктық-калориялық жетіспеушілік
  
• 
  тұз-су алмасуының бұзылысы
  
• 
  В тобы витаминдерінің жетіспеушілігі
  
• 
  теріс азотты баланс
  

• 
  1:1:4
  
• 
  1:2:3
  
• 
  1:1:1
  
• 
  1:1,5:0,5
  
• 
  1:3:1
  

• 
  С витамині
  
• 
  метионин
  
• 
  жануар текті майлар
  
• 
  көмірсулар
  
• 
  белоктар
  

• 
  анкетаға кіретін сұрақтардың дұрыстығына
  
• 
  жанұялардың табысы мен шығысына ұқыпты есеп жүргізуге
  
• 
  зерттеу жүргізу уақытына (таңғы, түскі, кешкі зерттеулер)
  
• 
  зерттелінетін жанұялардың санына, дұрыс таңдалуына
  
• 
  арнайы дайындалған зерттеушілердің санына
  

• 
  күнделікті құрылатын дастархан мәзірін бастапқы обьект болып табылады
  
• 
  бір айлық есеп негізінде, тамақтанушылардың санын біле отырып, бір күнде бір адамның тағамдық өнім тұтынуын есептеуге болады
  
• 
  бірнеше жылдар барысында жыл бойына жүргізіледі
  
• 
  тікелей тамақтың өнімдерін, оның қалдығын және желінбеген тамақты өлшеу
  
• 
  сауал қою арқылы күнделікті тұтынылған тағамдық өнімдерді тіркеу және шығынды өлшеу арқылы бақылау
  

• 
  арпа
  
• 
  жүгері жармасы
  
• 
  ұнтақ жармасы
  
• 
  қара құмық жармасы
  
• 
  сұлы жармасы
  

• 
  қара құмық жармасы
  
• 
  бидай жармасы
  
• 
  ұнтақ жармасы
  
• 
  күріш жармасы
  
• 
  арпа жармасы
  

• 
  алмасу процесі қарқынының төмендеуінен;
  
• 
  ас қорыту жұмысының баяулауынан;
  
• 
  көмісу алмасуының бұзылысынан;
  
• 
  жеңіл сіңетін көмірсуларды шектеуге болмайды;
  
• 
  зат алмасу процесі қарқынының жоғары болуымен;
  

• 
  А
  
• 
  С
  
• 
  Е
  
• 
  В2
  
• 
  В9
  

• 
  көздің қасаң қабағының ауруы
  
• 
  Уров ауруы
  
• 
  стронцийлі рахит
  
• 
  алиментарлы-токсикалық алейкия
  
• 
  флюороз
  

• 
  Никотин қышқылы
  
• 
  аскорбин қышқылы
  
• 
  биотин
  
• 
  фолий қышқыды
  
• 
  ретинол
  

• 
  организмнен сұйықтықты шығарады;
  
• 
  асқазанда тұз қышқылының бөлінуіне қатысады;
  
• 
  Қаңқа-тірек қимыл қозғалысының дамуына қатысады;
  
• 
  организмде су алмасуға қатысады;
  
• 
  тамыр кеңейткіш әсері бар;
  

• 
  семіздік
  
• 
  алиментарлық дистрофия
  
• 
  атеросклероз
  
• 
  қант диабеті
  
• 
  гипертониялық ауру
  

• 
  нанда
  
• 
  сүтте
  
• 
  жемісте
  
• 
  теңіз қырыққабатында
  
• 
  етте
  

• 
  Флюороз
  
• 
  Жүкті әйелдер мен балалардағы мегалобластты анемия
  
• 
  Семіздік
  
• 
  Қант диабеті
  
• 
  Подагра
  

! Йодтың жеткіліксіздігінен балаларда туындайды:

• 
  Семіздік
  
• 
  бой өсуінің кешеуілдеуі
  
• 
  анемия
  
• 
  ой-өрісінің дамуының артта қалуы
  
• 
  флюороз
  

• 
  алма
  
• 
  алмұрт
  
• 
  кептірілген өрік
  
• 
  картоп
  
• 
  арбуз
  

• 
  тәттілер
  
• 
  көкөністер
  
• 
  жемістер
  
• 
  шұжық өнімдері
  
• 
  энергетикалық сусындар
  

• 
  10%
  
• 
  15%
  
• 
  25%
  
• 
  40%
  
• 
  70%
  

• 
  10%
  
• 
  15%
  
• 
  20%
  
• 
  40%
  
• 
  70%
  

• 
  10%
  
• 
  15%
  
• 
  25%
  
• 
  40%
  
• 
  70%
  

• 
  валин
  
• 
  аланин
  
• 
  изолейцин
  
• 
  аспарагин
  
• 
  цистин
  

• 
  серин
  
• 
  лейцин
  
• 
  цистеин
  
• 
  фенилаланин
  
• 
  цистеин
  

• 
  глютаминовая кислота
  
• 
  валин
  
• 
  цистеин
  
• 
  лизин
  
• 
  аргинин
  

• 
  10%
  
• 
  40%
  
• 
  25-30 %
  
• 
  60%
  
• 
  50 %
  

• 
  20%
  
• 
  60%
  
• 
  45-50%
  
• 
  70%
  
• 
  10%
  

• 
  10%
  
• 
  40%
  
• 
  20-25%
  
• 
  50%
  
• 
  30%
  

• 
  қызыл тәтті бұрыш
  
• 
  алма
  
• 
  қара қарақат
  
• 
  бұршақтар
  
• 
  сәбіз
  

• 
  аскорбин қышқылы көп кездесетін тағамдар
  
• 
  кондитерлік өнімдер
  
• 
  фолий қышқылы
  
• 
  дәнді дақылдар
  
• 
  сүт және сүт өнімдері
  

• 
  дұрыс тамақтану режимі
  
• 
  тамақтануда жеңілдетілген күндерді енгізу
  
• 
  үйлесімді тамақтану
  
• 
  энергетикалық балансты сақтау
  
• 
  белоктарды, майларды, көмірсуларды үлесте көбейту
  

• 
  семіздік
  
• 
  алиментарлық маразм
  
• 
  квашиоркор
  
• 
  муковисцидоз
  
• 
  қант диабеті
  

• 
  линол қышқылы
  
• 
  линолен қышқылы
  
• 
  арахидон қышқылы
  
• 
  олейн қышқылы
  
• 
  пальмитин қышқылы
  

! Қандай тағамдар адамдардың тамақтануында кальцийдің негізгі көзі болып табылады?

! Көбіне қандай азық-түліктер гипокалиемияда көрсетілген ?

! Емдәммен емдеуде механикалық аялаудың мақсаты қандай?

• 
  асқазан –ішек жолдарының тітіркенуін болдырмау
  
• 
  үйқы безінің ферментті белсенділігін төмендету
  
• 
  өт бөлінуін болдырмау
  
• 
  АІЖ қызметін коздыру
  
• 
  ішектін жиырылуын жоғарлату
  

• 
  асқазан –ішек жолдарының тітіркенуін болдырмау
  
• 
  үйқы безінің ферментті белсенділігін төмендету
  
• 
  өт бөлінуін болдырмау
  
• 
  аіж қызметін коздыру
  
• 
  ішектін жиырылуын жоғарлату
  

! Азықтың ішек перистальтикасын күшейтейтетін заттарды көрсетіңіз:

 глюкоза
 галактоза
 целлюлоза
 крахмал
 клетчатка

! Асқазан сөлімен және ішектің қатты тітіркендіретін азық-түліктерді көрсетіңіз?

! Іш қатуға қауып төндіріетін азық-түліктерді атаңыз?

! Жіті холецистите келесі өнімдерді қолдану керек:

! Холециститтің өршуіне қандай азық-түліктер әкеледі?

 алма
 алкоголь

! Холецистит кезінде қандай майларды қолдануға болады?

! Ішектің созылмалы ауруларында ұсынылатын азық-түліктерді атаңыз?

! Іішектің жіті қабынуында қандай тағамдар берілмейді?

! Өкпенің ірінді ауруларында қандай өнімдер шығарылады?

! Жедел пневмония кезінде ас дененің темпыратурасы жоғары көтерілуі керек:

 қайнатылған бөлшек

! Жедел пневмониядан жазылу кезінде тәуліктің рационның құндылығын жоғарылату қажет бе?

!Балаларда семіздік кезінде женілдетілген емдәмдер:

! Көпқаныққан май қышқылдарын атаңыз:

• 
  арахидон қышқылы
  
• 
  пальмитин
  
• 
  линоль
  
• 
  линолен
  
• 
  стеарин
  

! Ұсынылатын қант алмастырушылары:

! Қант диабетінде рационның ерекшелігі қандай:

! Туберкулезді емдегенде рационда қандай тағамдық заттектерді молайту керек?

• 
  жануар өнімінің белогын
  
• 
  тез сіңірілетін көмірсуларды
  
• 
  майларды
  
• 
  минералдық заттектерді
  
• 
  витаминдерді
  

• 
  қымыз, ақ ірімшік
  
• 
  майлы сүр ет
  
• 
  ас бұршақ, үрме бұршақ
  
• 
  тәттілер
  
• 
  көкөніс, жемістер
  

• 
  Май
  
• 
  Клетчатка
  
• 
  Аққуыз
  
• 
  Танин құрымды тағамдар
  
• 
  Минералды заттар
  

• 
  Калий
  
• 
  NaCl шектеу
  
• 
  ЖКТ-нің максималды химиялық, механикалық және термиялық аялауы
  
• 
  Бос сұйықтықты шектеу
  
• 
  Экстрактивті заттармен бай тағамдарды ұсыну
  

• 
  Жануар майы мен холестеринді шектеу
  
• 
  NaCl және бос сұйықтықты шектеу
  
• 
  Экстрактивті заттармен бай тағамдарды ұсыну
  
• 
  Толық түтік арқылы тамақтану
  
• 
  Жиі тамақтану
  

• 
  Тауық еті
  
• 
  Сут
  
• 
  Шошқа еті
  
• 
  Қазы еті
  
• 
  Үйрек еті
  

• 
  Оттегін тасымалдау
  
• 
  Майды ыдырату
  
• 
  Тінмен демалу
  
• 
  Көмірсуларды ыдырату
  
• 
  Аққуыздарды ыдырату
  

• 
  Шай
  
• 
  Қайнатылған шөп
  
• 
  Кофе
  
• 
  Сүт
  
• 
  Лимон
  

• 
  Жоғары каллориялылық 2600-3000 ккал
  
• 
  Төмен каллориялылық 1600-2000 ккал
  
• 
  Аққыуз бен көмірсудың жоғары мөлшері
  
• 
  Аққыуз бен көмірсудың төмен мөлшері
  
• 
  Майлардың жоғары мөлшері
  

• 
  Бойының төмендеуі
  
• 
  Ақыл-ойының кемістігі
  
• 
  Акромегалия
  
• 
  Терісінің гиперпигментациясы
  
• 
  Бауыр функциясының бұзылысы
  

• 
  Қант диабеті
  
• 
  Пневмония
  
• 
  Өкпе туберкулезі
  
• 
  Тастың жиналуы
  
• 
  Сүйек және лимфа түйіндерінің туберкулезі
  

• 
  Өте майлы ет пен құс еті
  
• 
  Ащщы дәм бергіш қосындылар
  
• 
  Бидай
  
• 
  Сүт өнімдері
  
• 
  Бал
  

• 
  Артық салмақты азайту үшін зат алмасуға қатысу
  
• 
  Ағзада қорғаныш қызметін көбейту
  
• 
  Жараланған аймақты қалпына тез келтіру
  
• 
  ЖКТ-нің максималды химиялық, механикалық және термиялық қысқаруы
  
• 
  Өттің қалыпты қызметі
  

• 
  Аққуыздың мөлшері көп
  
• 
  Минералды заттар көп
  
• 
  Сүтқышқылды өнім көп
  
• 
  Көмірсулардың мөлшері көп
  
• 
  Майлардың көп мөлшері
  

• 
  Сүт
  
• 
  Шоколад
  
• 
  Ұн өнімдері
  
• 
  Творог
  
• 
  Сыр
  

• 
  Ет өнімдері
  
• 
  Шикі сүт
  
• 
  Консервіленген өнімдері
  
• 
  Дәндер
  
• 
  Піскен сүт
  

• 
  Галактоза
  
• 
  Мальтоза
  
• 
  Лактоза
  
• 
  Мальтриоза
  
• 
  Декстрин
  

• 
  Қымыз, творог
  
• 
  Ащщы тағам
  
• 
  Бұршақтар
  
• 
  Қант
  
• 
  Көкөніс пен жеміс жидектер
  

• 
  Сұйық күріш ботқасы
  
• 
  Қатты шай
  
• 
  Піскен ет
  
• 
  Сұйық сорпа
  
• 
  Айран
  

• 
  Қара нан
  
• 
  Тоқаштар
  
• 
  Сорпа- пюрелер
  
• 
  Кептірілген тағамдар
  
• 
  Сүттен жасалған көжелер
  

• 
  Майлы тағамдар
  
• 
  Құырылған, бұғтырылған тағамдар
  
• 
  Сүт өнімдері
  
• 
  Жұмыртқа
  
• 
  Дәнек
  

• 
  Ащщы, майлы тағамдар
  
• 
  Қызанақтан жасалған салат
  
• 
  Көкөніс езбесі
  
• 
  Кептірілген тағам, консервілер
  
• 
  Сыр
  

• 
  Холестериннің шектелуі
  
• 
  Қант мөлшерінің жоғары болуы
  
• 
  Липотроптық заттардың мөлшерінің көбеюі
  
• 
  Тағам талшықтарының азаюы
  
• 
  Витамин мөлшерінің көбеюі
  

• 
  Өрік қағы, инжир
  
• 
  Қырыққабат
  
• 
  Күріш
  
• 
  Қызылша
  
• 
  Жаңғақ
  

• 
  Пектин
  
• 
  Каротин
  
• 
  Холин
  
• 
  Фолий қышқылы
  
• 
  Клетчатка
  

• 
  Дәм бергіш қоспалар
  
• 
  Творог
  
• 
  Майлы қосқыш
  
• 
  Майлы емес ет
  
• 
  Көкөністер
  

• 
  700
  
• 
  1400
  
• 
  1000
  
• 
  650
  
• 
  1100
  

• 
  7
  
• 
  5
  
• 
  10
  
• 
  8
  
• 
  9
  

• 
  1,5
  
• 
  2,3
  
• 
  3,0
  
• 
  2,5
  
• 
  4,0
  

• 
  1,3
  
• 
  2,4
  
• 
  2,0
  
• 
  3,5
  
• 
  1,9
  

• 
  3,0
  
• 
  4,0
  
• 
  2,0
  
• 
  3,5
  
• 
  2,2
  

• 
  11
  
• 
  21
  
• 
  22
  
• 
  25
  
• 
  20
  

• 
  350
  
• 
  450
  
• 
  250
  
• 
  160
  
• 
  200
  

• 
  1,5
  
• 
  4,5
  
• 
  3,5
  
• 
  0,5
  
• 
  3,0
  

• 
  1900
  
• 
  2150
  
• 
  2500
  
• 
  4150
  
• 
  2550
  

• 
  720
  
• 
  450
  
• 
  175
  
• 
  330
  
• 
  350
  

• 
  350
  
• 
  550
  
• 
  180
  
• 
  500
  
• 
  610
  

• 
  280
  
• 
  235
  
• 
  610
  
• 
  430
  
• 
  450
  

• 
  Қарт адамдарда
  
• 
  Ер дамдарда
  
• 
  Әйел адамдарда
  
• 
  Алкогольмен ауруыратындарда
  
• 
  Ерте балалық шақтардағы балаларды
  

• 
  Аққуыздар
  
• 
  Майлы заттектер
  
• 
  Көмірсулар
  
• 
  Фосфолипидтер
  
• 
  Аминқышқылдар
  

• 
  Гликоген
  
• 
  Фруктоза
  
• 
  Галактоза
  
• 
  Крахмал
  
• 
  В тобындағы витаминдер
  

• 
  Сүт өнімдері
  
• 
  Көкөністер
  
• 
  Сыр
  
• 
  Жемістер
  
• 
  Дәндер
  

• 
  Нерв жүйесінің жоғары қозғыштығы
  
• 
  Терідегі дистрофиканың өзгеруі
  
• 
  Эритроциттердің гиперхромизациясы
  
• 
  Тәбеттің болмауы
  
• 
  Бұлшық ет тонусының бұзылысы
  

• 
  ет және ет өнімдері
  
• 
  сұлы жармасы
  
• 
  арпа жармасы
  
• 
  сүт және сүт өнімдері
  
• 
  балық және теңіз өнімдері
  

• 
  сүт өнімдері
  
• 
  көкөністер
  
• 
  сырлар
  
• 
  жемістер
  
• 
  дәнді-дақылдар
  

• 
  қой
  
• 
  сиыр
  
• 
  шошқа
  
• 
  балық
  
• 
  жылқы
  

• 
  баклажан
  
• 
  шпинат жапырағы
  
• 
  ақжелек
  
• 
  қызылша
  
• 
  асқабақ
  

• 
  валин
  
• 
  аланин
  
• 
  изолейцин
  
• 
  аспарагин
  
• 
  цистин
  

• 
  серин
  
• 
  лейцин
  
• 
  пролин
  
• 
  фенилаланин
  
• 
  цистеин
  

• 
  глютамин қышқылы
  
• 
  валин
  
• 
  изолейцин
  
• 
  лизин
  
• 
  аргигин
  

• 
  глютамин қышқылы
  
• 
  пролин
  
• 
  лейцин
  
• 
  триптофан
  
• 
  глютамин
  

• 
  глютамин
  
• 
  валин
  
• 
  треонин
  
• 
  пролин
  
• 
  Аспарагин қышқылы
  

• 
  қымыз
  
• 
  сүт
  
• 
  обрат
  
• 
  шұбат
  
• 
  айран
  

• 
  иммунитетті көтереді
  
• 
  витаминдердің жеткіліксіздігін толтырады
  
• 
  ішектің перистальтикасын жақсартады
  
• 
  ішек микрофлорасын қалыптандырады
  
• 
  тітіркендіргіш әсері бар
  

• 
  қазы
  
• 
  қарта
  
• 
  шұжық
  
• 
  жал-жая
  
• 
  ет
  

• 
  Витамин B
  
• 
  Витамин C
  
• 
  Витамин E
  
• 
  Витамин PP
  
• 
  Биотин
  

• 
  белоктарды жеткілікті тұтыну
  
• 
  майларды жеткілікті тұтыну
  
• 
  витаминдермен қамтамасыздау
  
• 
  микроэлементтермен қамтамасыздау
  
• 
  Асты қабылдауы бойынша сандық бөлу
  

• 
  қымыз
  
• 
  сүт
  
• 
  шұбат
  
• 
  айран
  
• 
  ірімшік
  

• 
  қымыз
  
• 
  ацидофильді сүт
  
• 
  простокваша
  
• 
  ряженка
  
• 
  сырлар
  

• 
  сырда
  
• 
  саңырауқұлақта
  
• 
  қара уылдырықта
  
• 
  жұмыртқада
  
• 
  өсімдік майында
  

• 
  фосфолипидтер
  
• 
  КҚПҚ
  
• 
  стериндер
  
• 
  қаныққан май қышқылдары
  
• 
  майда еритін витаминдер
  

• 
  5 мг
  
• 
  25 мг
  
• 
  18 мг
  
• 
  40 мг
  
• 
  50 мг
  

• 
  5 мг
  
• 
  25 мг
  
• 
  10 мг
  
• 
  35 мг
  
• 
  50 мг
  

* энергия шығынын толықтыратын тамақтану

* ағзаны пластикалық материалдармен қамтамасыз ететін тамақтану

* ағзаны витаминдермен қамтамасыз ететін тамақтану

* Ағзаны макро және микроэлементермен қамтамасыз ететін тамақтану

* ағзаны жоғарыда айтылған барлық нутриенттермен қамтамасыз ету

! Емдік - профилактикалық қоректенуге арналған өнімдер қандай қасиеттерге ие болу қажет?

* құрамында улағыш заттарды қайта өндеуші заттары бар өнімдер

* құрамында зиянды заттардың сіңуін азайтушы заттары бар өнімдер

* құрамында зиянды заттарды біржола шығарылуын күшейтетін заттары бар өнімдер

* құрамында липидтердің тотығуын азайтатын заттары бар өнімдер өнімдер

* жоғарыда көрсетілген қасиеттері бар өнімдер

! Көрсетіңіздер, "Тағаммен емдеу" ұғымына қандай келтірілген анықтамалар сәйкес?

* ол науқастың созылмалы ауруларында асқынудан тыс кезенде тамақтануы

* ол, әртүрлі ауруларда тағамтану нормаларын және сипаттамасын зерттеумен шұғылданатын медицина бөлімі

* ол, науқастарға арналған емдік және профилактикалық мақсатымен арнайы рациондармен және қоректену режимдерін қолдану

* ол ғылыми - негізделген ұғым, физиологиялық нормаларды адамның жасына, мамандығына және т.б. факторларына байланысты құрастыру

* ол тамақ сінімділігінің дәрежсін есепке алып құрастырылған тағами рациондар

! Тағам жетіспеушіліктің ерте белгілері:

* жоғары нерв қоздырғыштық

* теріде дисрофиялық өзгерістер

*эритроциттердің гипохромдылығы

* сүйектену жылдамдығы төмендеу

*бұлшық еттердің ширақтығы төмендеу.

! Тағамның артықшылығы және жеткіліксіздігін нақтамалай үшін келесі көрсеткіш қолданады:

* бойы және салмағы

* психомоторлық дамуы

* қан қысымы

* қанда глюкозаның деңгейі

* қанда липидтердің деңгейі.

! Лейцитин қандай биологиялық - белсенді заттардың тобына жатады?

* стериндерге

*қанықпаған май қышқылдарына

*қаныққан май қышқылдарына

* фосфолипидтерге

*белоктарға

! Холестеринің организмде артық жиналуына қандай заттек кедергі болады?

* лецитин

* қаныққан май қышқылдары

*эссенциалды белоктар

* көмірсулар

*пролин

* ет, құс, балықтағы амин кышқылдары

* аскорбин, лимон қышқылы қатысуымен

* глюкоза қатысуымен

* фруктоза қатысуымен

* галактоза

! Жалпы тәуліктік үлестің құндылығынан таң ертеңгі тамаққа қанша пайыз ұсынылады:

* 25%

*30%

* 50%

*10%

* 40%

* 35%

* 10%

* 25%

*5%.

* семіздік

* гипертониялық ауру

* пеллагра

* гипотиреоз

* қант диабеті

! Линолен, линолевая және арахидон қышқылы қандай қандай май қышқылдарына жатады?

* қаныққан май қышқылдарына

* моноқаныпаған май қышқылдарына

* полиқаныққан майларға

* полиқанықпаған май қышқылдарына

* липоидтарға

! 1 грамм белок ыдырағанда қанша энергия бөлінеді?

*5,2 ккал

* 7,5 ккал

*5,0 ккал

* 4,1 ккал

* 9 ккал

* 5,2 ккал

* 7,5 ккал

* 5,0 ккал

* 4,1 ккал

* 9 ккал

* 5 мг

* 18 мг

* 40 мг

* 50 мг

* 5 мг

*10 мг

* 50 мг

* 20 мг

* 80 мг

* 250 мг

* 1,3

* 2,0

*1,9

* 1,3

* 2,0

* 2,2

* 16

* 22

* 50

* уылжытып пісірген жұмыртқа

* сүт

* айран

* сілтілі минералды сулар

! Қандай өнімдер асқазанның сөл бөлуін ынталандырады?

* дәмқоспалар

* өсімдік майлар

* балық майы

* жануар текті майлар

* сүт өнімдері

! Асқазан секрециясын нашар қоздыратын тағамдарға кайсы жатады?

* сүт

* кофе

* қуырылған тамақ

! АІЖ механикалық аялауында қандай мақсат қойылады?

* АІЖ шырышты қабығының тітіркенуін болдырмау

* ұйқы безінің фементативтік белсенділігін азайту

* өт бөлінуін азайту

* АІЖ қызметін ынталандыру

* ішек перистальтикасын жоғарылату

! АІЖ химиялық аялауында қандай мақсат қойылады?

* өт бөлінуін күшейту

* ұйқы безінің фементативтік белсенділігін күшейту

* асқазанның сөл бөлу белсенділігін төмендету

*АІЖ қызметін ынталандыру

* ішек перистальтикасын жоғарылату

! АІЖ термиялық аялауында қандай мақсат қойылады?

* асқазан шиырлу қызметін күшейту

* асқазанның сөл болу белсенділігін жоғарылату

* ішек перистальтикасын жоғарылату

* асқазанның шырышты қабатына термиялық әсерді азайту

* асқазанда қорытуды процестерін күшейту

! Ішектің перистальтикасын күшейтетіні қайсы?

*глюкоза

* лактоза

* крахмал

* талшықтар

! Балалар семіздігінде қандай женілдету емдәмін берген дұрыс?

* балық

* сүт айран

* алма

* лимон

* үлтабардың спазмына

* ас қорыту бездерінің активтелінуі төмендеуіне

* өт бөлінуіне

* Одди сфинктерінің спазмына

* сол бөлінудің реттелуіне

! Қандай липотроптық факторларды білесіздер?

*холестерин

* метионин

* холин

* лецитин

! Гастритін күрт өршу кезінде қаншасыншы емдәмді тағайындайды:

* №1а

* №2

* № 15

* 3-5 күнге

*5-10 күнге

*10-15 күнге

*20-25үнге

* 1 айдан көбірек

! Гастродуодениттің өршуінде №1 а емдәм қандай мезгіл аралығында тағайындалады:

* 3-5 күнге

* 5-10 күнге

*10-15 күнге

*20-25 күнге

* 1 айдан көбірек

! Асқазан ойық жара ауруының өршуінде №1 а емдәм қандай мезгіл аралығында тағайындалады:

* 3-5 күнге

* 5-10 күнге

*10-15 күнге

* 20-2 үнге

* 1 айдан көбірек

! Гастрит, гастродуодениттің өршу кезенінде қандай өнімдер үлестен шығарылады?

* сүт ботқасы

* сүт

* шала пісірілген жұмыртқа

* жеміс-жидек езбелері

! Қабыну процессі басылғанда қанша мерзімге №1б емдәмді тағайындайды?

*1-3 күнге

* 2-3 күнге

* 10-14 күнге

*1айға

* бірден жалпы емдәмге көшеді

* қүрт өршу кезінде

* өршу кезеңінде

* жартылау ремиссия кезеңінде

* ремиссия кезеңінде

* асқыну кезеңінде

! Созылмалы гипоацидтік гастритте, гастродуоденитте қандай емдәм тағайындалады?

* №1

*№3

* №5

* физиологиялық нормаға сәйкес

* физиологиялық нормаға жақын

* физиологиялық нормадан жоғары

*физиологиялық нормаға сәйкес емес

* толық құнды емес

! Асқазан және ұлтабардың ойық жара ауруында қандай емдәм тағайындалады?

* №1а

* №1

* №3

* өрік қағы

* күріш

* нан

* картоп

*асқазан секрециясын күшейтетіндерді

* үйқы безінің қоздырғыштары

* ішек перистальтикасын ынталандырушы

* өт бөлінуін ынталандырушы

* ішек перистальтикасының ингибиторларын

! Ішектің қабынуымен жүретін ауруларында қандай өнімдер шіру және божу процестерін шақырмайды?

* шикі жемістер және көкөністер

* қара бидай наны және ірі тартылған ұнның наны

* қоюландырған шырындар

* дәнекерлік тіндермен бай өнімдер

* танинмен бай өнімдер

! Ішек перистальтикасын күшейтетін тағами заттарды көрсетіңіздер?

* пектин

* лактоза

* карахмал

* клетчатка

! Алиментарлық іш қатудың себебі:

* тамақта өсімдік талшықтар аз болса

* жеңіл сіңетін, рафинадталған тамақ басымды болса

*ОНЖ қызметі бұзу

* ұзақ уақыт белок жеткіліксіз болса

* белоктарды артық қабылдағанда

! Іш қатуда қандай емдәм тағайындалады?

* №1

* №3

* №5

* дәнекерлік тінмен бай ет өнімдері

* қою шай, кофе

* жеміс қағы

* жеіл сіңетін жармалар, макарондар

* айран, ашыған сүт

! Ішектің созылмалы ауруларында ұсынылатын өнімдерді көрсетіңіздер:

* майлы өнімдер

* шала пісірілген жұмыртқа, булы котлеттер

* сүрленген тамақтар

* жеміс-жидектер

* консервілер

! Ішектің жіті ауруларында қандай тамақтар шығарылады?

* суға піскен тіл

* майлы сорпа

* әр түрлі ботқалар

* әр түрлі бұршақтан және саңырау құлақтан көжелер

* буға және қызуға пісірілген пудингтер

! Ішектің моторлық қызметін нормалауда қандай көмірсулар маңызды роль атқарады?

* галактоза

* сахароза

* фруктоза

* целлюлоза

* клетчатка

! Гепатиттің күрт өршу кезінде қаншасыншы емдәмді тағайындайды:

* №5а

* №2

* № 15

* 2 жылға

*5-10жылға

*10-15үнге

*20-25үнге

* 1 айдан көбірек

! Гастродуодениттің өршуінде №1 а емдәм қандай мезгіл аралығында тағайындалады:

* 3-5 күнге

* 5-10 күнге

*10-15 күнге

*20-25үнге

* 1 айдан көбірек

! Асқазан ойық жара және ұлтабар ойық жара ауруының өршуінде №1 а емдәм қандай мезгіл аралығында тағайындалады:

*3-5 тәулікке

* 5-7 тәулікке

*10-15 тәулікке

* 20-25 тәулікке

* 1 айдан көбірек

! Гепатиттің өршу кезенінде қандай өнімдер үлестен шығарылады?

*сүт ботқасы

*сүт

* шала пісірілген жұмыртқа

* жеміс-жидек езбелері

! Қабыну процессі басылғанда асқазан ойық жара қанша мерзімге №1б емдәмді тағайындайды?

*1-3 тәулікке

*2-3 тәулікке

* 10-14 тәулікке

* 1 айға

* бірден жалпы емдәмге көшеді

! Гепатиттің қандай кезеңінде №5 емдәм тағайындалады?

*қүрт өршу кезінде

*өршу кезеңінде

* жартылай ремиссия кезеңінде

*ремиссия кезеңінде

* асқыну кезеңінде

! Созылмалы атрофиялық гастритте, қандай емдәм тағайындалады?

* №1

* №3

* №5

* физиологиялық нормаға сәйкес

* физиологиялық нормаға жақын

* физиологиялық нормадан жоғары

*физиологиялық нормаға сәйкес емес

* толық құнды емес

! Гастриттің күрт өршуінде қандай емдәм тағайындалады?

* №1а

*№1

* №3

* 2 күнге

*3күнге

*4күнге

* 6 күнге

! Жіті панкреатитте қандай емдәмді тағайындаймыз?

* №4 а

*№6

* №1 б

*қою шай

* қою емес шай және итмұрын қайнатпасын

*оралит

* қою емес сорпаларды

! №5п емдәмнің тағайындау мақсаты:

* үйқы безінің сыртқы секреторлық қызметін аялау

*үйқы безінің сыртқы секреторлық қызметін жоғарлату

*бұлшық ет тонусын жоғарлату

* гипертонияны төмендету

* бүйректің қызметін жақсарту

! Жіті холециститте бірінші екі күні тағайындалады:

* ет котлеттері

* жылы сүт

* итмұрын қайнатпасы

* сорпа

* қаймақ

* тамақ ішу арасында ұзақ ұзіліс

*ыстық тамақ

*артериалдық гипертензия

* миокардтың инфаркты

* диарея

* өт бөлуін ынталандырады

* өт бөлуін кемітеді

*АІЖ тамақтың жылжуына жағдай жасайды

* өт түзілуін азайтады

* ешқандай әсер көрсетпейді

! Жіті холециститте келесіні қабылдау керек:

*қуырылған ет

*ысталған тамақты

*жұмыртқаны

* сілтілі минералды суларды

* тұзды тамақты

! Майлардың ыдырауында қандай фермент қатысады?

* амилаза

* липаза

*пепсин

*фосфотаза

! Қандай өнімдер холециститте ауру синдромын күшейтеді?

* шай

* ет сорпасы

* майда жармадан ботқа

* итмұрын қайнатпасы

! №5 емдәмнің тағайындау мақсаты:

* өт қабының қозғалу қызметін жақсарту, бауырдың функционалдық жағдайын ақсарту

* азоттық қалдықтарды шығару, бүйректің қызметін аялау

* организмде артық май жиналуына кедергі жасау

* ішектің моторлық және эвакуаторлық қызметін бұрынғы қалпына келтіру

* гипертензияны төмендету

! Липотроптық қасиеті қандай өнімде жоқ?

*сүзбеде

*қарақұмық, сұлы жармасы

*ет және балық

* шикі көкөністер

! Өттің жақсы бөлінуіне ықпал жасайды:

*тек бір белгілі уақытта көп мөлшерде тамақтану

* бөлшектеп тамақ ішу

* сілтілі минералды суларды ішу

* үлесте талшықтар болмауы

* ашығу

*ашты тамақ, дәмқоспалар

* үлесте талшықтардың жоқ болуы

* кебек қосылған нан

* жиі тамақтану

* газсыз жылы минералды су

! Қандай заттар өт бөлінуін ынталандырады?

* литий тұздары

* темір тұздары

* магний тұздары

*барий тұздары

* марганец тұздары

! Созылмалы холециститте қандай өнімдер шығарылады?

* бұқтырылған көкөністер

*бұқтырылған балық

* алмалар

* булы котлеттер

* соя тұздығы

! Одди сфинктерінің спазмы келесіні қабылдағанда мүмкін:

* қышқыл

*ыстық шай

*өрескел тамақты

* үгілген тамақты

! Холециститте қандай майларды қолдануға болады?

* аспаздық

* баяу еритін

* өсімдік майын

* шошқа майын

* қойдың майын

! Созылмалы холецистит, гепатит және бауыр циррозының өршуінде

қандай емдәм тағайындалады?

* №5 а емдәм

* №4 а емдәм

* №10 емдәм

*№5 емдәм

* №6 емдәм

! Бауырда қабыну айқын жүру кезенінде емдәммен емдеудің мақсаты:

* протеин түзету қызметін ынталандыру

* азоттық шлактар түзілуін жоғарлату

*кардиопатияны алдын алу

* өттің компоненттерін нормалау

* ренин бөлінуін азайту

! Қандай өнімдер №10с емдәмнан шығарылады?

* қой еті

* көк өніс сорпалары

* сүт өнімдері

* жылқы еті

* көк өністер

! Қандай емдәм қан қысымы жоғарлауға бейімді қан тамыр дистониясында тағайындалады?

*№7

*№ 10

* № 15

! Жүрек қан-тамыр жеткіліксіздігінде үлестен келесі өнімдерді шығару керек:

* шоколад, кофе, ет сорпасын

* тәтіліктерді

* ет және балықты

* нанды

! Қан айналу жеткіліксіздігінің I-II A дәрежесінде қандай өнімдерді шығару керек?

*көкөніс және жемістерді

* шоколад және кондитерлік өнімдерді

*жармаларды

* сүт өнімдерін

* қышқыл шырындарды

! №10 емдәмнің тағайындау мақсаты:

* ЖҚЖ қызметін жақсарту

*ұйқы безге жүктілікті төмендету

* тірек-қимылдау жүйесіне жүктіліксіз қоректенуді қамтамасыз ету

*организмнің көмірсуларға толеранттығын анықтау

* қабыну төмендеуіне жағдай жасау.

! ҚЖ ІІБ- ІІІ қан айналу жеткіліксіздігінде қандай емдәм ұсынылады?

* №9 емдәм

* №10 а емдәм

* №11 емдәм

* №12 емдәм

* №8 емдәм

! Жұрек қан тамыр жеткіліксіздігінде емдәммен емдеудің негізгі мақсаты:

* тамақтың энергетикалық құндылығын төмендету

* сүйықтықпен тұздарды үйлесімді тағайындау

* өт іркілуін жою

* қоздырғыш әсері бар өнімдерді шығару

* өсімдік талшықтарын шығару

! Жүрек жетіспеушілік кезінде емдәммен емдеудің бағыты:

* миокардтың метаболизымын қамтамасыз ету

* қан қысымын қалпына келтіру

* бүйректі айялау

* организмнің сенсибилизациясын төмендету

* үйлесімді тағамтануды қамтамасыз ет

! Қан айналу жетіспеушілігінің бірінші дәрежесінде қандай емдәмдер тағайындалады?

* қабынуға қарсы емдәм

* кардиотрофикалық

*элеминациялық

* жеңілдету

* жүктеуші

! 2а қан айналу жеткіліксіздігінде емдәмдік шаралар неге бағытталған?

* су-электролиттік балансты нормалауға

*бұлщық ет тонусын нормалауға

* бауыр қызметін нормалауға

* бүйрек қызметін нормалауға

* мешелді алдын алуға

! Қан айналу жетіспеушілігінің 2б, 3 дәрежесінде сүйықтықтың мөлшері:

* физиологиялық нормаға сәйкес

* физиологиялық қажеттіліктің жартысын қамтамасызету керек

*физиологиялық қажеттіліктен 1 литр жоғары

*физиологиялық қажеттіліктен 1,5 литр жоғары

* физиологиялық қажеттіліктен 2 литр жоғары

! Қан айналу жетіспеушілігінің 2б, 3 дәрежесінде ас тұзының мөлшері:

* тәулігіне 1 гр

*6гр тәулігіне

*7- 10 гр тәулігіне

* ас тұзы шектелмейді

* 15 гр тәулігіне

! Қан айналу жетіспеушілігінің 2б, 3 дәрежесінде үлестің калориялығы қандай заттектер арқылы 25-30% төмендейді:

* көмірсулар

* белктар

* майлар

*өсімдік талшықтар

* органикалық қышқылдар

! Ревматизмның жіті фазасында қандай емдәм тағайындалады

*Карель емдәмі

* қабынуға қарсы

*кардиотрофикалық

* женілдету емдәмі

* жүктемелі емдәм

! Ревматизмның бәсендеу сатысында қандай емдәм тағайындалады

*Карель емдәмі

* қабынуға қарсы

* кардиотрофикалық

*женілдету емдәмі

* жүктемелі емдәм

! Гипертониялық ауруда қандай өнімдер шығарылады:

* шырсөлдік заттектер

* сүт өнімдері

* өсімдік майлары

*талшықтармен бай көкөністер

* жармалар

! Гипертониялық аурудың I- IIа, сатысында қандай емдәм ұсынылған:

* №7 емдәм

* №10 емдәм

*№9 емдәм

* №15 емдәм

* №14 емдәм

! №10А емдәмнің тағайындау мақсаты:

* ЖҚЖ, бүйрек, бауырдың қызметін жақсарту

* өт қабынан өт бөлінуін жақсарту

*пепсиннің бөлінуін жоғарлату

*инсуляторлық аппаратты аялау

*бауырдың және өт қабының қызметін нормалау.

! Миокардтың жіті инфаркті кезінде беруге болмайтын тамақтарды көрсетіңіз.

* лимон салған шай

* итмұрын қайнатпасы

* ас бұршақ көжесі

* майлы ет

* жеміс шырыны

! Созылмалы гломерулонефриттің рецидивінде немесе жітінің белсенді сатысында қандай емдәм қолданылады?

* №7 емдәм

* №10 емдәм

*№9 емдәм

*№15(гипонатрилық) емдәм

* №14 емдәм

! Аурудың белсенді сатысында №7 емдәмнің рационынан қандай өнімдер шығарылады?

* нан өнімдері

* экстракты заттармен бай өнімдер

* теңіз өнімдері

* сүт өнімдері

* тәтілерді

! Орташа несеп синдромымен жүретін созылмалы гломерулонефритте қандай емдәм ұсынылады?

* №7 б емдәм

* №10 емдәм

* №9 емдәм

*№5 а емдәм

* №14 емдәм

! Жіті және созылмалы гломерулонефритте толық клиникалық –лабораториялық ремиссияда қанша уақытан кейін емдәмді кеңейтеді:

* 1 айдан кейін

* 4-ші айдын аяғында

*1жылдан кейін

*15айдан кейін

* 5 жылдан кейін

! Пиелонефриттің жедел кезенінде науқастың жағдайы жақсарғанда қандай емдәм тағайындалады?

* сүт - өсімдік емдәмді

* Карель емдәмі

* магнийлық емдәм

*ахлоридтық емдәм

* белогі аз емдәмді

! Экстрареналдық көрініссіз жіті пиелонефритте қандай емдәм тағайындалады?

* жеміс - қантты емдәмді

* №5 емдәм

* №7 емдәм

*№10 емдәм

* №9 емдәм

! Пиелонефрит және гломерулонефриттің өршуін алдын алу мақсатымен қандай уақыт бойы ашты тамақтарды қолданбайды:

*4апта бойы

* 4 ай бойы

* 1 жылдан кем емес

*3жылдан кем емес

* өмір бойы

! Созылмалы пиелонефрит кезінде үлесте қандай заттар болмау керек?

* экстрактивті заттар

* белокка бай өнімдер

* сүт өнімдері

* минералды сулар

* ОНЖ қоздыратын заттар

! Созылмалы пиелонефритте науқастардың емдәмінде қандай өнімдер басымды болу керек:

* сүт өнімдері

* жармалар

* ет өнімдері

* макаронды өнімдер

* консервіленген өнімдер

! Жіті гломерулонефритте ас тұзын қанша грамға дейін шектейді?

*12

* 15 г

* 10 г

! Жедел және созылмалы гломерулонефрит кезінде диета құрамында:

*пуринмен бай өнімдерді шектеу керек.

* белокты сәл азайтып, тағамдық тұзды бірден қатал азайтады;

*белокты көбейтіп көмірсу мен майды азайтады;

*физиологиялық норманы сақтайды;

* тағамдық тұзды шектемейді

! Нефротикалық синдром кезіндегі емдәм:

*пурині бар өнімдерді шектеу керек

* ас тұзы шектемейді

* белокты жоғары, көмірсу мен майды азайту

* энергетикалық жағынан нормаға сәйкес, белок жоғары, сәл майды төмендету, қалыпты көмірсу

* белокты сәл азайтып, ал ас тұзын бірден доғару

! №7 емдәмнің тағайындау мақсаты:

* бауырдың қызметін жоғарлату

* бүйректің қызметінің бұрынғы қалпына келтіру

*несеппен жоғалтылған белоктардың мөлшерін толтыру

* гипертензияны және ісінуді азайту

* бүйректің концентрациялық қызметінің төмендеуі

! №7г емдәмнің тағайындау мақсаты

* гемодиализе бүйрек жеткіліксіздігінің терминалдық сатысы

* бүйректің созылмалы ауруларында нефротикалық синдром

* жіті нефрит

*несеп тас ауруы

* жіті және созылмалы пиелонефрит

! Жіті пиелонефритте қандай өнімдер ұлестен шығарылады?

* экстрактивтік заттектер

* қант

* ет

! № 7б емдәмінің тағайындау мақсаты:

* нефротикалық синдром

* оксалурия

* бүйрек жетіспеушілігінің терминалды сатысы;

* созылмалы нефрит салыстырмалы бүйрек жетіспеушілігімен

* гемодиализ кезінде

! № 7 емдәмнің тағайындау мақсаты:

* бүйректің концентрация қызметін жоғарлату

* зәрбен жоғалтатын белоктарды толтыру

* гипертензиямен ісінуді төмендету

* бүйректің конценрация қызметін төмендету

* қанда NaCl деңгейін қалпына келтіру

! № 7а емдәм кезіндегі тағамды көрсетіңіз:

* ет және балық өнімдері

* газдалған сусындар

* көкөністерден тамақтар

*саңырауқұлақтар

* сорпалар

! Созылмалы бүйрек жетіспеушілік кезінде белоктың денгейін қаншаға төмендетеді?

* 2,5г/1 кг салмаққа

* 0,6-0,7г/1кг салмаққа

* 3г/1кг салмаққа

* төмендетілмейді

* физиологиялық нормаға сәйкес

! Оксалурияның негізгі себебі?

* өт қышқылдары алмасуының бұзылыстары

* қымыздық қышқылы алмасуының бұзылыстары

* глицин алмасуының бұзылыстары

* фенилаланин алмасуының бұзылыстары

* цистин алмасуының бұзылыстары

! Семіздікте қандай өнімдер үлестен шығарылады?

* көкөністер

* майлы, ашты тағамдар

* теңіз өнімдері

* майлылығы төмен сүт өнімдері

* қара құмық жармасы

! Балаларда қандай женілдету күндерін тағайынадаған дұрыс?

* балық, май

* макарон

* сүт айран

* ет

! Семіздікте үлесті қандай тағам арқылы азайтады:

* жеңіл сіңетін майлар, көмірсулар арқылы

* өсімдік талшықтар арқылы

* ет

*жемістер

! Төмендегілердің қайсы липотроптық факторға жатады:

* холестерин

* холинэстераза

* холин

* липаза

! Денеде артық салмақ бар деп айту үшін ДСИ қанша болу керек?

* 18-24

* 25-29

*35-39

! Өсімдік талшықтарды көрсетіңіздер:

* пектин

* каротин

* холин

*фоли қышқылы

! Семіздікті емдәммен емдеудің негізгі ұстындары:

* құндылығы төмен режимдерді енгізу

* тамақтану үлесінің режимдерін түзету

* интоксикацияны азайту

* сүйықтықты жоғарлату

*жоғары белокты үгілген өнімдермен қамтамасыз ету

! Субкалориялық рационда майдың мөлшері қанша болу керек?

* физиологиялық нормаға сәйкес

* 15-30% азайтылған

*30-50% азайтылған

*майлар толық шығарылған

*10% жоғару болу керек

! Субкалориялық рационда ең бірінші қандай өнімдер шығарылады?

*жұжықтар

* сосискалар

* ірі тартылған ұннан нан

*гидрогенделген майлар

* полиқанықпаған май қышқылдарын

! Семіздікте көмірсулардың мөлшерін қанша пайызға азайтады?

* 5%

*10%

* азайту қажет емес

* барлық жауаптар дұрыс

! Патогенез бойынша семіздіктің жіктелінуі:

* гиподинамикалық

* гипертониялық

* алиментарлық

* посттравматикалық

* дәрілік препараттарды қабылдаудан кейін

! Семіздікте балалардың тағамтану режимі:

*1рет күніне

*3рет күніне

* 5-6 рет күніне

* 2 рет күніне

* 7-8 рет күніне

! Семіздікте тағам үлесінін қандай тағам шығарылады:

*жемістер

* сүзбе

* майлы емес ет

* көкөністер

! Семіздікте қандай өнімдер ұсынылады.

* майлы, ашты асамдар

* макарон өнімдері

* ашыған сүт өнімдері

* майда жармасы

* шошқа, кой еті

! Гипокалориялық емдәмде қанша ккал болуы тиіс?

* 1000 ккал

* 1200-1400 ккал

*2000л

*2500л

! Семіздікте сүйықтықпен тұздың мөлшері қанша болуы керек:

* нормаға сәйкес

* 75% төмендетілген

*50% төмендетілген

*нормадан жоғары

* 35% төмендетілген

! Қант диабетінде емдәммен емдеудің негізгі ұстындары:

* құндылығы төмен режимдерді енгізу

* тамақтану үлесінің режимдерін түзету

* интоксикацияны азайту

* тамақтану режимін сирету

* жоғары белокты өнімдермен қамтамасыз ету

! Субкалориялық рационда белоктың мөлшері қанша болу керек?

* физиологиялық нормаға сәйкес

*15-30% азайтылған

* 30-50% азайтылған

*майлар толық шығарылған

*10% жоғару болу керек

! Подаграда рационда ең бірінші қандай өнімдер шығарылады?

* жұжықтар

* сосискалар

* ірі тартылған ұннан нан

*гидрогенделген майлар

* полиқанықпаған май қышқылдарын

! Семіздікте айына қанша күн жеңілдету күндері тағайындалады:

* 1-2

* 15

* 4

! Қандай заттектер шотынан цитрустарға аллергиялық реакциялар дамиды?

* гистамина және серотонин шотынан

*олардың құрамында сахарин, цикламат болуынан

* құрамында табиғи түрінде салицилаттар болуынан

* құрамында глютамин қышқылы болуынан

* құрамында глиадин болуынан

! Жармалар арасында ең аз аллергенді:

* майда жарма

* қарақұмық

* жүгері

* күріш жармасы

* сұлы

! Тағам аллергиясында бала рационынан бірінші кезеңде қандай тамақтар шығарылады?

* асқазан - ішек жолдарының тітірккендіргіштер (сорпалар, ашты, тұзды және қуырылған тамақтар, сүленген, дәм қоспаларды)

* механикалық тітіркендіргіш қасиетті бар өнімдер

* ішек перистальтикасын күшейтетін өнімдер және тамақтар

* аллергендік потенциалы орта өнімдер

! Тағами аллергияда бала рационынан бірінші кезеңде қандай тамақтар шектелінеді?

* өсімдік майын

* сүт және сүт өнімдері

* ет өнімдерін

* сары май, қант, тұз

* құс етін

! Қандай өнімдерде сахароза және крахмал тіпті жоқ?

*құрғақ жеміс қағында

* үрме бұршақта, жасыл бұршақ

* түрлі түсті қырыққабатта, брюссель қырыққабатында

* картопта

* шпинатта, салатта, қымыздықта

! Бірінші жастағы балаларда негізгі аллергендердің біреуі ол?

* сиыр сүтті

*шырындар

*езбелер

* ет

! Аллергендік потенциалы жоғары өнімді белгілеп қойыңыздар:

* жылқы еті

*алмалардың жасыл сорттары

* жүгері

* цитрустер

* тауық еті

! Өнімдерге аллергиялық реакция дамуы неге тәуелді болады:

* бала жасына

* бүйректің қызметінің жеткіліксіздігіне

* ішек және бүйректің лимфа ағыстарының жалпылығымен

* ас қорытатын ферменттердің төмен белсенділігімен

* ауырған хирургиялық ауруларға.

! Потенциалы орта аллергендік өнімдерді атап шығыңыздар:

* сүт, сары май

* балық, теңіз өнімдері

* сиыр еті

* қышқыл сүт негізіндегі өнімдер

* жылқы еті

! Неге балық жиі атопиялық дерматиттің өршу себебі болып келеді?

* ішекте энтеропептидазалар жетіспеушіліктен

* ерекше М – паральбумин құрамында болуымен

* балықтардың аллергендері термостабильді

* трипсин және химотрипсинің жетіспеушілігінен

* өт қышқылдары жетіспеушілігінен.

! Науқасқа операцияға дейін қанша сағат қалғанда тамақ ішуге тиым салынады?

* 8 сағат

*12 с.

* 20 с.

! Операцияға 3 күн қалғанда қандай өнімдер рационнан шығарылады?

* ішек перистальтикасын бәсеңдетуші

*газдалған сусындар

* өсімдік талшықтарымен бай өнімдер

* метеоризм шақыратын өнімдер

*жоғарғы сорт ұнынан жасалған кондитерлік бұйымдар.

! Метеоризмнің алдын алу үшін қандай өнімдерді емдәмнен шығарамыз?

* сүтті

* қоюланған қант ерітінділерін

* қою кофе

! Ішастар қуысы органдарына жасалған операциядан кейін, бірінші тәулікте қандай емдәм ұсынылады?

* сүт емдәмі

* Борст емдәмі

* аштық

* магний емдәмі.

! АІЖ органдарына жасалған ағымы асқынбаған ­хирургиялық операциялардың ерте кезенінде сұйықтыққа орташа тәуліктік қажеттілік қанша?

* 2-3 л

* 4-4,5 л

*5-7л

*7 л көбірек

* асқорыту органдарында жасалған операциялардан кейін

* ми қан айналуы бұзылуда коллапс немесе кома жағдайында ауыз арқылы тамақтану мүмкін емес болса

* бас сүйек - ми жарақаттанулар

* жоғары дене қызуымен жүретін жұқпалы аурулар

*жіті бүйрек жеткіліксіздігі

! Хирургиялық емдәмдердің тағайындау мақсаты қандай?

* егер пероральды қоректену қарсы көрсетілгенде немесе ауыз арқылы тамақтану мүмкін емес болса науқасты толық құнды қоректенумен қамтамасыз ету

* аялау мақсатымен асқорыту органдарының қызметін барынша жеңілдету

* азоттық қалдықтарды шығаруымен байланысты бүйректің қызметін аялау

* бауырдың өт түзу қызметін жақсарту

*гипогликемияны жою

! Қандай мезгілге Оа емдәмі тағайындалады?

жыл бойы

*14 күнге

*7күнге

* 2-3 күнге

* езбе тәрізді кез келген тығыз тамақ

* сүт, кілегей, қаймақ

* қою жүзім және көк өніс шырындары, газдалған сусындар

* майсызданған ет сорпасы

* қантпен итмұрын қайнатпасы

! 0а емдәмінде тамақтану жиілігін көрсетіңіз?

* тәулігіне 10-15 рет

*9-10 рет

* 7-8 рет

*3-4рет

* әр сағат сайын

* ет сорпасына дайындалған ботқа

*пісірілген етпен жасалған көжелер

*жармамен ет сорпалары

* булы омлет, шала пісірілген жұмыртқа, піскен еттің немесе балықтың езбесі

* көкөніс салаттары

! Об емдәмінде бір ретке арналған тамақтың көлемі қанша?

*50 мл жоғары емес

* 200-300 мл жоғары емес

* 500-600 мл

*1л жоғары

* 2 л жоғары

! Қандай өнімдер №Ов емдәмінде қарсы көрсетілген?

*үгілген еттен, тауықтан немесе балықтан жасалған булы тамақтар

*жаңадан жасалған сүзбе

* ашыған сүт сусындары

* кептірілген ақ нан

* шикі көкөністер және жеміс-жидектер

! 0в емдәмінің энергетикалық құндылығын көрсетіңіз?

* 800-1000 ккал

* 1200-1500 ккал

* 2200 - 2300 ккал

*2500-3000 ккал

* 3000 ккал жоғары

! Өңешке жасалған операциядан кейін қанша күннен кейін ауыз арқылы тамақтануға болады?

* 3 - 4 күні

*7 - 8 күні

*10-15 күні

*20-25күні

* 2 айдан кейін

! №Оа емдәмі аш ішек резекциясынан кейін қаншасыншы күні тағайындалады?

* 3 күні

*10 күні

*1 айдан кейін

! №4б емдәмінде қандай өнімдер шығарылады (аш ішекке жасалған операциядан кейін)?