Шығыс септігі жал
ғауының (-нан, -нен, -дан, -ден, -тан, -тен) көмегімен;
Секілді, сияқты, тәрізді, іспетті сөздерінің көмегімен;
Бейне сөзінің көмегімен;
Тең сөзінің көмегімен;
Ұқсас сөзінің көмегімен;
Параллелизм тәсілі көмегімен;
Аралас тәсілдің (бейне және –дай, -дей; бейне және секілді) көмегімен;
Қосалқы тәсілдер көмегімен [34, 10-11 бет].
Теңеудің синтаксистік құрылымы:
1.Жалаң теңеулер;
2. Күрделі теңеулер;
3. Толымды теңеулер;
4. Толымсыз теңеулер;
5. Бірыңғай теңеулер;
6. Болымсыз теңеулер.
Жалаң теңеулер – тек теңеу құрушы мүшелердің қосындысынан ғана тұрып, белгілі бір заттың, яки құбылыстың жалаң суретін жасайды. Мұнда күрделі ой жоқ, соған орай бұл теңеуде күрделі образ да болмайды.
Күрделі теңеулер – өзінің құрылысы жағынан күрделі, жалаң теңеуге қарама – қарсы құбылыс. Мұнда не образ (көбінесе образ), не зат немесе екеуі де өздеріне бүтіндей күрделі ұғымды негіз етіп алады да, соның нәтижесінде күрделі ойға негізделген, шытырман суретке құрылған, эмоциялық – экспрессивтік әсері күшті теңеулік образдар жасалады.
Бірыңғай теңеулер – бір сөйлемнің, бір күрделі ойдың құрамында бірнеше теңеулердің қатар келіп, бір сөйлем мүшесінің қызметін атқаруы.
Достарыңызбен бөлісу: |
