Жобалау аа-аа 69. А. Файоль ұсынған басқару құрлымының жетістігі мен кемшілігін талдаңыз
Жобалаудың әлеуметтік мәдени тәсілдеріне тән белгілерін атаңыз?
жүктеу/скачать 133,26 Kb.
|
Жобалау дайын
- Бұл бет үшін навигация:
- 3 Жобалау категориясын айқындайтын ұғымдар мен түсініктер
| 84 Жобалаудың әлеуметтік мәдени тәсілдеріне тән белгілерін атаңыз?
Әлеуметтік жобалау әлеуметтік ғылымның бір саласы ретінде ХХ ғасырда пайда болды. Алғашқы кезеңдерде әлеуметтік болжам ғылыми және техникалық болжамнан құрылды. Тарихи ғылымдарға негізделген архитектура мен машина жасауға қолданылды. Жобалау қоныстану мәселелерін шешу мен қатар басқару жүйелерін жүзеге асыруда кеңінен таралуда.Қазіргі уақытта жобалаудың дәстүрлі түрімен қатар өзіндіке дербес бағыттары құрылуда: адамдық, машиналық жүйелердің , экологиялық, демографиялық , инженерлік –психологиялық, тағы басқа жобалау адам және қоғамның қцзмет етуінің барлық саласын қамтиды. Жобалау шындық көрінісінің озық формасының бірі. Объектінің немесе құбылыстың үлгісінің құрылымы. Жобалау нақты формада басқарудың болжаулық қызметін көрсетеді. Егер материалдық немесе идеалдық шындықтың болашағы жайында айтарт болсақ. Жобалаудың мақсаты жобаланатын объектінің қалаған қасиеті мен бейнесін беруге талпынеумен байланысты объективті әрекеттің бірінің жүзеге асуы.Әлеуметтік проблемалардың шешілуінің әртүрлі варианттары жасалған кезде әлеуметтік иақсатқа бағытталған әрекеттің пайда болғанын көрсетеді .Ол сонымен қатар құбалыстар мен процестерді түп тамырымен реттеуге байланысты әлеуметтік жоспар мен бағдарламаларды дайындауда қолданылады. 3 Жобалау категориясын айқындайтын ұғымдар мен түсініктер Әлеуметтік жүйелердегі жобалау оның құрамындағы компоненттердің ӛзіндік ерекшелік сипаттарын, олардың ӛзара (заттық, ақпараттық, энергетикалық, т.б.) және жүйенің сыртқы байланыстарын (әлеуметтік орта, табиғи орта), жүйе компоненттері мен тұтас жүйенің даму тенденцияларын жүйелік және кешендік тұрғыда жүзеге асырылады. Бұл жүйелердің басқа техникалық, жаратылыстанудағы жүйелерден ерекшелігін оның адам мен қоғамның дамуына байланыстылығы құрайды. Әлеуметтік жүйелердің басты компоненті болып табылатын адамдардың іс-әрекеттері жүйенің ӛзгерістерімен, сыртқы ортаның талабымен ғана анықталмайды, олар негізінен, адамның ӛзіндік мүмкіндіктеріне, түрлі жағдайларына сай шешім қабылдай білуіне қатысты анықталады. Сондықтан, әлеуметтік жүйелердің моделі, жүйенің объективтік заңдылықтарын жүйенің және оның компоненттерінің мақсаттарымен интеграциялауды қажет етеді. Тәжірибеде осы интеграцияны қамтамасыз ету, үйлестіру оны басқарудың басты мақсаты болып табылады. Нақтылай айтқанда, әлеуметтік жүйелерді дамыту қызметі сол жүйеге тән объективтік заңдылықтарға сай жүйенің мақсатын ондағы адам компоненттерінің мақсатымен үйлестіру жолдарын анықтайды. Сӛйтіп, әлеуметтік жүйелерді дамыту ондағы адамдар үшін маңызды ӛзгерістерді ендіру негізінде жүзеге асырылады. ханизмі–жобалау болып табылады. В.М. Розиннің айтуынша, жобалау қызметі әрбір кіші жүйенің құрылымы мен деңгейлеріндегі дербес мақсат пен міндеттерін нақтылауды және оның орындалуын ресурстық қамтамасыз етуді кӛздейді, сонымен қатар, кіші жүйелердегі мақсат–міндеттердің реттелген жиынтығы үлкен жүйенің мақсатын жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Әлеуметтік жүйелерді жобалау шын мәнінде әдіснамалық–теориялық контекст ретінде қолданыла алады, ӛйткені, оның шығу кӛзі әдіснамадан, нақтылап айтқанда жүйелі ой–әрекеттері әдіснамасында пайда болған болатын. 19. Мақсатты-бағдарлы жобалардың ерекшеліктері мен белгілері Педагогикалық жүйе компоненттерін мақсатты түрде дамытуды жүзеге асыру мақсаттық - бағдарлы жобалар жасалуын қажет етеді. Бұл жобалар, ең алдымен, ұйым мүшелері мен топтардың қарым-қатынасын, ішкі тәртіптері мен жұмыс нәтижелерін өзгертуге бағытталады. Басқаша айтқанда, жобалау қызметін ұйымдастыруды өзін-өзі дамытатын жүйе қалыптастыру әдісі деуге болады. Осындай педагогикалық жобалаудың ерекшеліктері: – қоршаған ортаның динамикалық өзгерістеріне сәйкес жаңа мақсаттарға бейімделе алады; – педагогтар мен басшылардың бірлескен қызметтері арқылы қоғамдағы өзгерістер талабына жауап бере алады; – ұйым мүшелерін дамытуға және ӛздерін дамытуға қолайлы жағдайлар туғызылады, өзара сенімге құрылған қарым-қатынастың жоғары болуынан туындаған қайшылықтар дер кезінде шешіліп отырады; ұйымдағы мақсат қою және шешім қабылдау үдерістеріне әр адам міндетті түрде тартылады, өйткені, олар жүйедегі өзгерістерді жоспарлау мен оларды басқаруға өздерінің тікелей қатысы барын ұғынады. Педагогтарды мақсатты бағдарлы жобалау қызметіне тарту арқылы педагогикалық немесе оқыту жүйесін дамытудың жобасы жасалады. Онда: біріншіден, нені жасау керек? деген сұраққа сай, педагогикалық жүйенің шығудан көрінетін күтілетін нәтижелері құрастырылады. Олар жүйенің ішкі және сыртқы өзгерістеріне, ұйымның мүмкіндіктері мен ресурстарына сай жасалады; екіншіден, неге олай жасау керек? сұраққа сай атқарылатын әрекеттердің мақсаты мен міндеттері анықталады. Олар сыртқы орта, үлкен жүйе талаптарына сай жасалған педагогикалық жүйе ретіндегі білім беру ұйымының жалпы мақсаты мен соған сәйкес жүйедегі әрбір құрылымның мақсаттары мен міндеттері үйлестіріледі. Ол жобалауға қатысушылардың мақсаттар жүйесіндегі өз міндеттерін ұғынуға мүмкіндік береді; үшіншіден, қалай жасау керек? деген сұраққа сай, яғни, мақсат пен міндеттерді жүзеге асыруда қандай құндылықтардың басшылыққа алынатыны, қандай әдіс - тәсілдер мен құралдар пайдаланатыны белгіленеді. жүктеу/скачать 133,26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|