2. Аяқ өзектерінің топографиялық анатомиясы. Сан өзегі 2 қақпадан тұрады: lacuna musculorum(бұлшықеттік қақпа),
lacuna vasorum(қантамырлық қақпа).
Lacuna musculorum(бұлшықеттік қақпа)-жапқыш тесіктің жоғарғы жағында,яғни шат аймағында орналасқан.Пішіні овальді,диаметрі 8-9см болып келетін қақпа.Және бұл аймақат мықын-бел бұлшықеті орналасқан.
Сонымен қатар бұл қақпаның 3 қабырғасын ажыратады:Алдыңғы қабырғасы-lig.inquinale,артқы қабырғасы-os ilium,медиальды қабырғасы-lig.iliopectonalis мықын-қасағалық байламнан тұрады.
Және де бұл қақпа арқылы сан нерві n.femoralis мен санның терілік нерві n.glutaneus femoris өтеді.
Lacuna vasorum(қантамырлық қақпа) 4 қабырғасын ажыратамыз:
Алдыңғы жоғарғы қабырғасы-lig.inquinale;медиальды қабырғасы-lig. Lacunae; Латеральды қабырғасы-lig.ilea pectonale;Артқы қабырғасы-fascia pectonalis(қасағалық шандырдан) тұрады.Айта кететін нәрсе бұл қақпадан сан артериясы мен венасы(a.femoralis/v.femoralis) өтеді.Ал нервтен сан нервінің 1 тармағы nervus genetofemoralis өтеді екен.
Сан өзегі 3 қабырғадан,2 сақинадан (беткей,терең) тұрады.Сан өзегінің сақиналарына тоқталатын болсам, anulus femoralis profunda,anulus femoralis
Anulus femoralis profunda бұл тереңдеу орналасқан сақинасы,бұның 4 қабырғасын ажыратамыз:алдыңғы қабырғасы- lig.inquinale;артқы қабырғасы- fascia pectonalis;латеральды қабырғасы- v.femoralis;ал медиальды қабырғасы- lig. Lacunae –дан тұрады.
Anulus femoralis бұның да қабырғалары тереңдеу орналасқан сақинамен бірдейалдыңғы қабырғасы- lig.inquinale;артқы қабырғасы- fascia pectonalis;латеральды қабырғасы- v.femoralis-тан тұрады.Және де бұл сақинадан лимфа түйіндері,сан артериясы мен веналары өтеді.Тағы да айта кететін нәрсе бұл сақинада нервтер,лимфа түйіндер өте көп шоғырланғандықтан адамның ең осал тұсы болып есептеледі екен хирургиялық тұрғыдан.
Табан өзектері: Латералды және медиалды құндақтар шектелген. Ортаңғы құндақ жіліншіктің терең құндағымен үш өзек арқылы байланысады:
ортаңғы құндақпен табан өзегі тікелей байланысты;
табан медиалды тобық өзегіне өтеді;
тобық өзегі сирақтың артындағы тереңдегі құндақпен байланысады.
Табан өзегі тілерсектің тереңдегі қабаттарында орналасқан.
Табан өзегінің қабырғалары: -қапталдарынан-латералды және медиалды шандырлы перделермен;
жоғарыдан - табанның ұзын байламымен;
- төменнен табанның тереңдегі шандырымен.
Өзектің құрамы: 1) табанның шаршы бұлшықеті (m. guadratus plantae);
2) башпайлардың және үлкен башпайдың ұзын бүккіштерінің сіңірлері;
3) табанның қантамыр-нерв шоғырлары.
