Казахстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 0,84 Mb. Pdf көрінісі
|
| 6.5. Волейбол
Волейбол–командалық спорт ойыны. Волейбол тұңғыш рет 1895 жылы Америкада шыққан. Ең бірінші 1907 жылы Еувропада Чехтар ойнаған.Ал 1928 жылы спартакиада бағдарламасына енді. Ал чемпионат 1938 жылдан бері өткізіліп келеді. Волейбол алаңы 15 х30 м. Алаңы ортасына екі бағана орнатылады. Оларға жоғары жиегі жерден 210-240 см тор тартылады . Ағаш бағананың диаметрі 75- 100 мм. Қазақстанда 13451 валейбол алаңдары бар. Ойыға әрқайысында 6 ойыншысы бар 2 команда қатысады. Әр команданың ойыншылары өз алаңына
42
орналасады. Ойынға диаметрі 65 -68 м, салмағы 250 г-дық доп пайдаланылады. Бір команданың ойыншылары допқа үштен артық қол тигізуіне болмайды. Осыдан кейін доп тордан асырылуы тиіс. Сондай-ақ 1-ойыншы допқа қатарынан 2 рет қолын тигізуіне рұқсат етілмейді. Ойын барысында доп қай алаңға түссе, сол команда осы жолы ұпайдан ұтылған болып есептеледі. Допты ойынға қосу құқына ие болған қарсыластары сағат тілі бағытымен қозғалып, орын ауыстырады. Қарсыласынан екі ұпй артықшылықпен 25 ұпай жинаған команда жеңіске жетеді. Валейбол – елімізде кең тараған ойынның бірі. Оның көпшілік сипат алуы валейбол ойыннының ережелері мен қажетті құрал-жабдықтарының қарапайым және бұл ойын қызықты да әсерлі болуына байланысты. Допты кез-келген тәсілмен кейін қайтаруға болады. Дененің белден жоғары кез-келген жеріне доп тисе, допқа қол тиген болып есептелінеді. Бір команданың екі ойыншысы допқа бір мезгілде қол тигізсе, онда допқа екі рет қол тиген де есептелінеді. Осы екі ойыншының қай-қайсысы да бұл жолы допқа қол тигізе алмайды. Бір команданың екі немесе үш ойыншысы шабуылға қарсы бір мезгілде топтаса тосқауыл жасағанда, үшеуі де допқа қол тигізсе, онда ол бір рет қол тигізген болып есептелінеді. Ойын кезінде ойыншының торға тиіп кетуі, ортадағы сызықты басып не одан өтіп кетуі қателік болып саналады. Доп алаң сызықтарынан шығып жерге түссе, доп ойыннан шыққан болып есептелінеді. Волейбол ойыны аумағы 9∕18 м алаңда өткізіледі. Ортаңғы сызық алаңды екіге бөліп тұрады. Ортаңғы сызықтың үстіне екі бағанға керілген волейбол торы орнатылады. Жасөспірім ер балаларға арналған тордың биіктігі – 220 см. қыздар үшін 210 см. болады. Ойынға әрқайсысына 6 ойыншыдан болады. Ойынға диаметрі 65 – 68 см. салмағы 250 г – дық доп пайдаланылады. Бір команданың ойыншылары үштен артық қол тигізуіне болмайды. Бір ойыншы допқа екі рет қол тигізуі рұқсат етілмейді. Ойын барысында доп қай алаңға түссе, сол команда осы жолы ұпайдан ұтылған болып есептеледі. Жасөспірім- дер ойыны 3 немесе 5 кезеңнен тұрады.
Жасөспірімдер 13-14 жастағылар үшін 15-16
жастағылар үшін
17-18 жастағылар үшін Ер балалар Қыздар 2 м 20 см 2 м 10 см 2 м 35 см 2 м 20 см 2 м 43 см 2 м 24 см
1.
Доп жерге тисе; 2.
Команда допқа үш реттен артық қол тигізсе; 3.
Доп лақтырылса немесе қолда кідіріп (ұсталынып) қалса; 43
4. Доп дененің белден төмен кез – келген жеріне тисе; 5.
6.
Ойыншы торға тиіп кетсе; 7.
Қарсы жақтағы допқа ойыншының қолы тиіп кетсе; 8.
Доп кезексіз ойынға қосылса; 9.
Допты арнаулы орыннан ойынға қоспаса; 10.
Допты ойынға қосқан кезде сол ойыншы алаңның сызығын басып тұрса немесе ішке еніп кетсе; 11.
Ойынға қосылған доп бағанға, торға т.б. тиіп немесе алаңнан шығып кет- се.
|