Казахстан республикасыныњ


Жалдау келісім-шарты (Locatio - Conductio



бет58/73
Дата06.02.2022
өлшемі2,41 Mb.
#33245
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   73
11.2. Жалдау келісім-шарты (Locatio - Conductio)
Рум құқығындағы жалдау келісім-шарты.
Ортақ пікірлі яғни келіскен уақыттан бастап күшіне енеді. Екі жақты.
Бір жақ екінші бір жаққа бір немесе бірнеше заттарды уақытша пайдалануға беруге міндеттенетін, ал екінші жақ өз кезегінде сияпат төлеп, алған затты басқа қалпында қайтаруға міндеттенетін.
Байқаусыздан қаза табуға жалға беруші жауап беретін.
Жалдаудың үш түрі болды: заттарды жалдау; мердігерлік қызмет, көрсетулерді жалдау. Жалдауға жарайтын заттар жылжитын және жылжымайтын мүліктер: жалға біреудің мүлігін беруге болатын. Жалдаудың мерзімі әдетте бес жылға дейін берілетін, бірақ егерде жалдаушы затты мерзімі асып кетсе де пайдалана берсе, онда жалдау үнсіз созылған болып саналады.
Затпен бірге оған жататын нәрселер де берілетін. Жаладушы белгіленген күнды (төлемақы) пайдалану мерзіміне байланысты төлеп орытарады. Жалға беретін тұлғаны локатор, ал алатын кондуктор атаған. Кондуктордың міңдеттері осындай:
- төлемақыны төлеу;
- жалдауға беру.
Егер жалдау келісім-шартының мерзімі бітпей тұрып затың иесі ауысатын болса, онда бұл келісім-шарт жойылу арқылы күшін тоқтататын. Локатордың құқықтары мен міндеттері: уақытша пайдалануға беру; көрінбейтін жетіспеушіліктер үшін жауап беру.
Мердігерліктің мәні мынада:
Қызметтерді келісім-шартта белгіленген мерзім ішінде орындау міндеттері;
Басқа біреудің көмегінсіз, өзі орындау;
Жалданушы келтірілген зиян үшін өзі жауап берген. Жалдаушы қызмет көрсетілгеннен кейін сияпат төлеуге міндетті, ал егер қызмет осы жалдаушының кінәсімен көрсетілмеген болса, онда сияпат келісім-шартта белгіленген мерзім ішінде төленуі қажет.
Қызмет жалдау келісім-шарты, құлдарды жалдауда дамыған болуы керек. Ал, кейін батрақтар мен қолөнершілердің қол еңбгіне таратылған.
Мердігерлік шарты осылай көрінеді - бір жақ (мердігер) екінші бір жақ үшін мерзімінде және жоғары сапалықпен жұмысты орындап беру міндеттемесін алған. Бұл келісім-шарт түрінің мәні жұмыстың өзі емес, оның нәтижесі еді (киімді тазалау, үй салу, адамдарды көлікпен жүргізу). Теңіз тасымалдары ерекше келісім-шартпен реттелетін. Мердігердің міндеттері:
Жұмысты дұрыс түрде орындау және қолына қайтару ол қандай болсын кінә үшін ғана емес, сонымен қатар жұмысты орындаған мамандар білімінің жеткіліксіздігі және жұмысқа көмекшілерді жалдаса, оларды таңдауы мен бақылауы үшін де жауап берген.
Қабылдағанға дейін тауар жайылып немесе бұзылып кеткен жағдайдың өзінде орындалған жұмысты қабылдап, сияпат төлеуге міндетті.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   73




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет